Osoba odpowiedzialna za przedmiot:

Dr Grzegorz Lesiński

Ćwiczenia:

Dr Aneta Załęcka

Dr Ewelina Hallmann

EKOLOGIA i OCHRONA

ŚRODOWISKA

EKOLOGIA i OCHRONA

ŚRODOWISKA

I. Ekologia podstawowa

-

Zależności troficzne w ekosystemie

-

Budżety energetyczne zwierząt

-

Ekologiczne aspekty demografii

II. Zanieczyszczenia i ochrona

środowiska

-

Osobiste użytkowanie energii

-

Sposoby redukcji ilości odpadów komunalnych

-

Ocena indywidualnego wpływu na środowisko „stopa
ekologiczna”

-

Referaty: odnawialne źródła energii

Zasady…

• 8 spotkań × 2 godziny

• 1nieobecność bez usprawiedliwienia

• Na ostatnim spotkaniu zaliczenie

pisemne (test jednokrotnego wyboru,
ok. 15-20 pytań)

• Ocena (ćwiczenia, wykłady, referat)

Literatura

Tomasz Umiński
„Ekologia
Środowisko
Przyroda” –
pierwsze 202 strony
do przeczytania

UWAGA

– jak się przygotować

do kolejnych ćwiczeń…?

I.

Budżety energetyczne
zwierząt:

Przynieść kalkulator z funkcją
potęgową (przynajmniej 4 na
grupę)

Temat I.

ZALEŻNOŚCI TROFICZNE

W EKOSYSTEMIE

• EKOLOGIA

–

Nauka o strukturze i
funkcjonowaniu przyrody,
badająca wzajemne
oddziaływania pomiędzy
organizmami, oraz oddziaływania
pomiędzy organizmami a ich
środowiskiem.

• EKOSYSTEM

- stanowi funkcjonalną całość,

w której zachodzi wymiana materii między
biocenozą i biotopem, np. las, staw, łąka,
ocean.

•

biocenoza

- ogół organizmów występujących

na danym obszarze powiązanych ze sobą w
jedną całość

różnymi zależnościami

,

•

biotop

- nieożywione elementy tego

obszaru, a więc: podłoże, woda, powietrze.

• Łańcuch troficzny

- szereg organizmów

ustawionych w takiej kolejności, że każda
poprzedzająca grupa (ogniwo) jest podstawą
pożywienia następnej. Wiążą one ze sobą

producentów, konsumentów i
destruentów

w poszczególnych

biocenozach.

PRZEPŁYW ENERGII W EKOSYSTEMIE

BIOM

•

Biom

–

Rozległy obszar o podobnym
klimacie, charakterystycznej szacie
roślinnej i szczególnym świecie
zwierzęcym. Typ roślinności biomu
jest charakterystyczny, choć skład
gatunkowy może być różny w
zależności od położenia
geograficznego.

Przykłady biomów:

• Tundra
• Tajga
• Las liściasty klimatu umiarkowanego
• Las twardolistny (roślinność

śródziemnomorska)

• Las równikowy
• Sawanna
• Step
• Pustynia

Tundra

Leming

Renifer

Pardwa

Zając bielak

(Lepus timidus)

Gronostaj

Wilk polarny

Sowa śnieżna

Białozór

(sokół

norweski)

Lis polarny

(piesiec)

Pingwiny

• Antarktyda

(półkula
południowa) –
pingwin
cesarski

Ale są wyjątki…

• Pingwin

równikowy

• zamieszkujący

wyłącznie

wyspy

Galapagos

. Jest to

jedyny gatunek
pingwina
gnieżdżący się na

półkuli północnej

.

Tajga

Burunduk

• Żywi się nasionami,

głównie limby
syberyjskiej, oraz
owadami. Na zimę
gromadzi pokarm w
norach pod korzeniami
drzew.

Łoś

Gronosta

j

Łasica

Kuna

Borsuk

Rosomak

Niedźwiedź

brunatny

Ryś

Las liściasty klimatu
umiarkowanego

Rośliny strefy umiarkowanej

brzoza

wiąz

olcha

sosna

paprocie

borówki

mech

trawy

kornik

jelonek

rogacz

rudnica

guniak

sprężyk

chrabąszcz

majowy

sikora

sójka

myszołów

kania

jastrząb

dzięcioł

jeż

szarak

kret

lis

dzik

sarna

wilk

Lasy i zarośla twardolistne

(roślinność śródziemnomorska)

Tropikalne Lasy deszczowe
(wilgotne lasy równikowe)

• Biom ten występuje w strefie

równikowej, w trzech głównych

obszarach: dorzeczu Amazonki,

dorzeczu Kongo w Afryce oraz na

Archipelagu Malajskim.

Sawanna

Roślinność sawanny

baobab

miskantus

akacja

palma oleista

Ssaki sawanny

słoń

lemur

żyrafa

zebra

bawół

nosorożec

antylopa

andraks

gazela thompsona

antylopa

szabloroga

antylopa

gnu

impala

mangusta

hiena

likaon

szakal

serwal

gepard

lew

Ptaki sawanny

marabut

sęp

kuglarz

perlica

struś

Step

bodziszek

sasanka

miłek

wrotycz

mięta

trawa

stepowa

termity

pasikonik

szarańcza

mrówki

suhak

suseł

chomik

piesek

preriowy

nornik

bobak

kuropatwa

drop

przepiórka

orzeł

przedni

lis szary

wilk

sowa

myszołów

pustułka

Pustynia

Rośliny
pustynne

welwiczia

chruścik pustynny

kaktus saguaro

róża pustynna

kaktus ocotillo

Szarańcza

Żmija rogata

Skoczek pustynny

Lis fenek

Oryks

Surykatka

Ptaki
pustyni

dzierzba pustynna

raróg

sokół

pustułka