OS PIP

WROCŁAW

1

1

Zatrudnianie

młodocianych

Praktyczna

nauka

zawodu

Praca dzieci

2

OS PIP

WROCŁAW

2

Podstawy prawne:

*

Dział I X Kodeksu pracy

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r w sprawie wykazu

prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy

niektórych z tych prac ( Dz.U. 04.200.2047).

•

Rozporządzenie MPiPS z 5 grudnia 2002 w sprawie przypadków, w których

wyjątkowo jest dopuszczalne zatrudnianie młodocianych, którzy nie

ukończyli gimnazjum, osób nie mających 16 lat, które ukończyły

gimnazjum, oraz osób nie mających 16 lat, które nie ukończyły gimnazjum
(Dz.U. 02.214.1808)

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie

przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania
(Dz.U. 96.60.278 z póź. zm.)
Rozporządzenie MENi\S z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki

zawodu (Dz.U.02.113.988 z póź zm.)

3

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:33

Zatrudnianie młodocianych

3

Pojęcie pracownika młodocianego

Warunki zatrudniania

młodocianych



Młodociany : 16 – 18 lat



Warunki zatrudnienia:

–

ukończone gimnazjum

–

przedstawienie zaświadczenia lekarskiego o
braku przeciwwskazań do podjęcia pracy

4

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:33

Zatrudnianie młodocianych

4

Ochrona pracy młodocianych:

Elementy ochrony pracy młodocianych:



Zakaz zatrudniania w wieku poniżej 16 lat,



Obowiązek dokształcania się młodocianych do ukończenia 18 lat



Szczególna ochrona zdrowia

5

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:33

Zatrudnianie młodocianych

5

Zatrudnianie młodocianych

Zatrudnianie młodocianych którzy nie ukończyli

gimnazjum warunki zatrudniania:

•

wniosek przedstawiciela ustawowego lub opiekuna

młodocianego

•

zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania

zawodowego w formie przyuczenia do zawodu, jeżeli
- młodociany jest przyjęty do oddziału przysposabiąjącego

do pracy utworzonego w gimnazjum lub
- uzyskał zezwolenie dyrektora gimnazjum na spełnianie

obowiązku poza szkolą
- uzyskał pozytywna opinie poradni psychologiczno

-pedagogicznej

6

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:33

Zatrudnianie młodocianych

6

Zatrudnianie

młodocianych

Zatrudnianie młodocianych nie mających 16 lat,

którzy

ukończyli

lub

nie ukończyli

gimnazjum –

warunki zatrudniania

- zawarcie umowy o pracę w celu w celu przygotowania

zawodowego w formie

nauki zawodu

lub

przyuczenia

do

wykonywania

określonej pracy

- zgoda przedstawiciela ustawowego lub opiekuna
- zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że praca nie zagraża

zdrowiu
- pozytywna opinia poradni psychologiczno – pedagogicznej
- zezwolenie dyrektora gimnazjum na spełnianie obowiązku

szkolnego poza szkołą w przypadku w przypadku osób, które

nie ukończyły gimnazjum

7

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

7

Zatrudnianie młodocianych

Formy zatrudniania pracowników młodocianych

Przygotowanie

zawodowe

Praca

zarobkowa

Prace lekkie

Praca młodocianych

posiadających
kwalifikacje

8

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

8

Przygotowanie zawodowe

Nawiązanie stosunku pracy

(art.195 par. 1 kp)

Elementy umowy:
1) rodzaj przygotowania zawodowego
2) czas trwania i miejsce odbywania przygotowania
zawodowego
3) sposób dokształcania zawodowego
4) wysokość wynagrodzenia

9

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

9

Przygotowanie zawodowe

Sposoby rozwiązania umowy o pracę:

* porozumienie stron
* za wypowiedzeniem*
* bez wypowiedzenia

* za wypowiedzeniem

(art.. 196 kp):

- nie wypełnianie przez młodocianego obowiązków wynikających z

umowy o prace i dokształcania

- upadłość lub likwidacja
- reorganizacja zakładu pracy
- stwierdzenie nieprzydatności do pracy

10

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

10

Zatrudnianie młodocianych

Dokształcanie:

1. Obowiązek dokształcania się młodocianego do ukończenia 18
lat w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum

2. Obowiązek dokształcania się w zakresie szkoły ponad
gimnazjalnej lub w formach pozaszkolnych

3. Obowiązek zwalniania młodocianego od pracy na czas
potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach szkolnych

11

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

11

Zatrudnianie młodocianych

Przygotowanie zawodowe

Pracodawc
a

Osoba prowadząca
zakład w imieniu
pracodawcy

Osoba zatrudniona u

pracodawcy

12

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:34

Zatrudnianie młodocianych

12

Zatrudnianie młodocianych

Przygotowanie zawodowe - formy

Nauka zawodu

Przyuczenie do
wykonania określonej
pracy

13

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

13

Przygotowanie zawodowe

Nauka zawodu

Praktyczna nauka

zawodu

Dokształcanie

teoretyczne

•do 36 miesięcy nie
krócej niż 24

•zawody, czas trwania
rodzaj i zakres nauki
–

przepisy dot. szkolnictwa

zawod.

•egzamin lub egzamin
czeladniczy

•szkoła zasadnicza publiczna

•ośrodek kształcenia zawodowego

•we własnym zakresie

14

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

14

Przygotowanie zawodowe

Przyuczenie do zawodu

* cel - przygotowanie do zawodu w charakterze

robotnika przyuczonego

* czas trwania : 3 – 6 miesięcy

* egzamin sprawdzający

(negatywny wynik: + 3 miesiące)

15

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

15

Zatrudnianie młodocianych w innym celu

niż przygotowanie zawodowe

Prace lekkie

Obowiązki pracodawcy:

-

opracowanie projektu wykazu prac lekkich, z wyłączeniem

prac

wzbronionych pracowników młodocianych

- przekazanie projektu wykazu prac lekkich lekarzowi

sprawującymi

profilaktyczną opiekę zdrowotna

- po uzyskaniu zgody lekarza przekazanie wykazu prac

inspektorowi pracy

- po pozytywnej decyzji inspektora pracy zamieszczenie

wykazu w

regulaminie pracy

- zapoznanie młodocianego z wykazem prac lekkich

16

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

16

Zatrudnianie młodocianych w innym celu

niż przygotowanie zawodowe

Ponadto do obowiązków pracodawcy należy:

- określenie czasu pracy młodocianego:

* w okresie odbywania zajęć szkolnych – do 12 godzin

(tygodniowy

wymiar czasu pracy)

* w dniu odbywania zajęć szkolnych

–2 godziny

* w okresie ferii szkolnych –7 godzin na dobę i 35 godzin

tygodniowo

* dobowy wymiar czasu pracy w wieku do 16 lat – 6 godzin

- uzyskanie od młodocianego oświadczenia o zatrudnianiu albo o

nie pozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy

17

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

17

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia

Elementy ochrony zdrowia młodocianych:

- badania lekarskie
- informowanie o ryzyku zawodowym
- dłuższy wymiar urlopu
- zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych

i

porze nocnej

- krótsze normy czasu pracy
- zakaz zatrudniania przy pracach wzbronionych

18

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

18

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

badania lekarskie

* wstępne:

- przyjęcie do pracy
- zmiana stanowiska

* okresowe:

- termin wyznacza lekarz

* kontrolne:

- niezdolność do pracy ponad 30 dni

19

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

19

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

urlopy
I. wypoczynkowy

*

po 6 miesiącach - 12 dni

* po roku

- 26 dni

* w roku, w którym kończy 18 lat:
- 20 dni
II. Bezpłatny:
* łącznie z wypoczynkowym do 2 miesięcy
( dla młodocianych uczących się)

20

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:35

Zatrudnianie młodocianych

20

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

informowanie o ryzyku zawodowym

pracodawca ma obowiązek informować o ryzyku:

* pracownika młodocianego – w sposób jaki został
został określony w regulaminie pracy

* przedstawiciela ustawowego młodocianego, tzn.
rodziców bądź opiekunów

21

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

21

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

czas pracy młodocianego

* do 16 lat

- 6 godzin na dobę

* powyżej 16 lat

- 8 godzin na dobę

* do czasu pracy młodocianego wlicza się czas

nauki w

wymiarze wynikającym z programu nauki

* przerwa w pracy – 30 min – jeżeli dobowy wymiar

czasu pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny
* zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych i

porze

nocnej

22

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

22

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

czas pracy młodocianego

* pora nocna: 22

00

– 6

00

20

00

– 6

00

jeżeli pracodawca:

- zatrudnia młodocianych którzy nie

ukończyli gimnazjum
- zatrudnia osoby nie mające 16 lat, które ukończyły gimnazjum
- zatrudnia osoby nie mające 16 lat, który nie ukończyły

gimnazjum

* przerwa na porę nocną: 14 godzin

* w każdym tygodniu : 48 godzinna przerwa na odpoczynek

obejmujący niedzielę.

23

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

23

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

Prace wzbronione młodocianym

Obowiązki pracodawcy:
- opracowanie wykazu prac wzbronionych
- opracowanie rodzajów prac i wykazu stanowisk
dozwolonych (zatrudnianie młodocianych w celu
przygotowania

zawodowego)

- zamieszczenie w regulaminie pracy wykazu prac
wzbronionych oraz w jednostkach organizacyjnych
zakładu pracy wykazu stanowisk roboczych wzbronionych

24

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

24

Zatrudnianie młodocianych

Szczególna ochrona zdrowia:

Prace wzbronione młodocianym

zatrudnianie młodocianych przy pracach

wzbronionych jest dopuszczalne:
* w wieku powyżej 16 lat
* jeżeli prace wzbronione są ujęte w programie

przygotowania zawodowego
* gdy praca nie ma charakteru stałego
* czas pracy musi być każdorazowo

odnotowywany w dokumentacji praktycznej

nauki

zawodu

25

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

25

PRAKTYCZNA NAYKA ZAWODU

Praktyczna nauka zawodu

ucze

ń

młodocian

y

* zajęcia praktyczne
* praktyki zawodowe

* zajęcia praktyczne

26

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

26

PRAKTYCZNA NAYKA ZAWODU

Celem praktycznej nauki zawodu jest opanowanie przez

uczniów lub

młodocianych umiejętności

zawodowych, niezbędnych do podjęcia pracy w danym
zawodzie.

Miejsce realizacji praktycznej nauki zawodu:

dla uczniów

– szkoła lub pracodawca

dla młodocianych

- pracodawca

Czas pracy dla uczniów do 16 lat – 6 godz.

powyżej 16 lat

– 8 godz.

27

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:36

Zatrudnianie młodocianych

27

PRAKTYCZNA NAUKA ZAWODU

Praktyki zawodowe

/ dla uczniów /

Cel – zastosowanie i pogłębienie wiedzy i umiejętności

zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy.

Zasady organizowania – u pracodawców lub w

indywidualnych gospodarstwach rolnych podczas roku
szkolnego lub w czasie ferii

Nadzór nad praktykami – pracodawca lub wyznaczeni

pracownicy lub osoby prowadzące gospodarstwa.

28

OS PIP

WROCŁAW

19.04.21 12:37

Zatrudnianie młodocianych

28

Praca dzieci

Art. 304

Dotyczy dzieci do lat 16 wykonujących pracę na rzecz podmiotu

prowadzącego działalność:
* kulturalną
* artystyczną
* sportową
* reklamową

Wykonywanie pracy wymaga zgody:

- przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka
- inspektora pracy – decyzja na zezwolenie wykonywania pracy

Odmowa wydania zezwolenia dotyczy sytuacji:

- zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego

dziecka
- zagrożeń w wypełnianiu obowiązku szkolnego