„Język programowania”

INSTRUKCJE

Umożliwiają zapis algorytmu, służą
do sterowania przebiegiem
programu.

-warunkowe (podejmowanie decyzji)

if-else

„jeżeli”,

switch-case

(wybór),

-iteracyjne (pętle, obliczenia
cykliczne)

for

„dla”,

while

„dopóki”,

do ... while

„wykonuj dopóki”

-sterujące przebiegiem programu

break

„przerwij”,

continue

„kontynuj”,

return

„zwróć wartość i

powróć”,

goto

„skocz”

INSTRUKCJE

- proste (pusta, przypisania),

-pusta

;

-przypisania

y=x;

masa=gestosc*objetosc;

z+=2;

- złożone { ... },

{

x=4*a;
y=pow(x,5);
for(i=1;i<10;i++)
{z=exp(y)/i;
cout<<z<<endl;
}

}

Instrukcja warunkowa

„jeżeli”

(wyrażenie-warunkowe) instrukcja1 [

(wyrażenie-warunkowe) instrukcja1 [else

else

instrukcja2]

Pozwala na zbadanie warunku w

programie, a następnie na

kontynuowanie obliczeń zależnie

od spełnienia tego warunku.

Komputer w ten sposób podejmuje

decyzje.

warune

Instrukcja

NIE

TAK

Instrukcja warunkowa

niepełna

„jeżeli”

warun

Instrukcja 1

Instrukcja 2

NIE

TAK

Instrukcja warunkowa

pełna

if - else

„jeżeli”

if (w==0)
{
cout<<”sukces”<
<endl;
}
else
{
cout<<”pech”<<e
ndl;
}

Słowo

kluczowe

„if”

Warunek podlegający
sprawdzaniu

Instrukcja 1
wykonywana po
spełnieniu warunku

Instrukcja 2
wykonywana po
niespełnieniu
warunku

OPERATORY RELACYJNE

OPERATO

ZNACZENIE

Mniejszy

Mniejszy lub równy

Większy

Większy lub równy

Równy

Nierówny

OPERATORY LOGICZNE

OPERATO

ZNACZENIE

Negacja

Koniunkcja

Alternatywa

instrukcja11

instrukcja1

instrukcja12

instrukcja2

Instrukcja warunkowa

if -

else

zagnieżdżona

if (w>0&&k!=0)
    {
      if (w1>10)
    {

cout<<”sukces”<<endl;
    }
     else
    {
     cout<<”moze
byc”<<endl;
    }
    }
else
{
cout<<”pech”<<endl;
}

Słowo
kluczowe„i
f”

Warunek podlegający
sprawdzaniu

Instrukcja1 „if”
zagnie-żdżona
wykonywana po
spełnieniu warunku

Instrukcja2
wykonywana po
niespełnieniu
warunku

Warunek 1
instrukcji1
zagnieżdżonej „if”
podlegający
sprawdzaniu

Równanie kwadratowe

– fragment schematu

blokowego

delta<
0

delta=

x0=

x1=

x2=

Drukuj x0

Drukuj x1,

Drukuj

„brak rozw.”

cout<<"Podaj wartosc liczby a, b i c"<<endl;

cin>>a>>b>>c;

delta=b*b-4*a*c;

if (delta<0)

cout<<"brak rozwiązania"<<endl;

else

if (delta==0)

{

x0=-b/(2*a);

cout<<"x0= "<<x0<<endl;

}

else

{

x1=(-b-sqrt(delta))/(2*a);

x2=(-b+sqrt(delta))/(2*a);

cout<<"x1="<<x1<<endl;

cout<<"x2="<<x2<<endl;

}

Równanie kwadratowe – fragment kodu źródłowego

Instrukcja wyboru

switch

(wyrażenie-sterujące)

{

case

E1:instrukcj1;

break

;

case

E2:instrukcj2;

break

;

. . .

default

: instrukcjan;}

Jest to instrukcja sterująca
umożliwiająca rozgałęzienie na
wiele dróg w programie w
zależności od wartości pewnego
wyrażenia-sterującego zwanego
selektorem.

E1
:

E2
:

E3
:

default

wyrażenie

sterujące

(selektor)

Instrukcj
a1

Instrukcj

Instrukcj
an

Instrukcja wyboru

switch

składnia

switch (selektor)
{
case E1:
instrukcja1;
case E2:
instrukcja2;
case E3:
instrukcja3;
...
case En-1:
instrukcjan-1;
default: instrukcjan;
}

Wartość selektora ustala
pierwszą instrukcję do
wykonania

Gdy selektor nie przyjmuje
żadnej dopuszczalnej
wartości od S1-Sn-1

Instrukcje do
wyboru

Instrukcja wyboru

switch

składnia

switch (selektor)
{
case E1: instrukcja1;
break;
case E2: instrukcja2;
break;
case E3: instrukcja3;
break;
...
case En-1:
instrukcjan-1;
break;
default: instrukcjan;
}

Wartość selektora
ustala instrukcję do
wykonania

Gdy selektor nie przyjmuje
żadnej dopuszczalnej
wartości od S1-Sn-1

Instrukcje do
wyboru

Przerwanie
wykonania
instrukcji

Wykonanie tylko określonej grupy

instrukcji

Wykrywanie samogłosek

#include <iostream.h>
#include <ctype.h>

#define info “To jest samogloska.”

main()
{

char litera;
cout<<”Podaj litere: ”;
cin>>litera;

litera=toupper(litera);

switch (litera)
{
case ‘A’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘E’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘I’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘O’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘U’: cout<<info<<endl;

break;

default: cout<<”To nie jest
samogloska”<<endl;
}

return(0);
}

switch

(litera)

{

case

‘A’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘E’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘I’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘O’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘U’: cout<<info<<endl;

break;

default

: cout<<”To nie jest

samogloska”<<endl;
}

Instrukcja iteracyjna

(pętla)

while

„dopóki”

while

(wyrażenie-warunkowe)

instrukcja

wewnętrzna

Do  wykonywania  pętli  w  których
wykonanie  działań  jest  uzależnione
od spełnienia na początku  warunku
powtarzania

działań

(warunek

sprawdzany na początku) .

Instrukcja iteracyjna (pętla)

while

„dopóki”

warun

Instrukcja

wewnętrzna

licznik=0;
while (w<100)
{
w=w+10;
cout<<”w=”<<w<<
endl;
licznik++;
}

Dopóki warunek jest
spełniony instrukcja
wewnętrzna pętli będzie
wykonywana

Przy każdym
przejściu przez
pętlę licznik jest
inkrementowany

Instrukcje
wewnętrzne
pętli

Zerowanie
licznika przed
pętlą

licznik++

licznik=licznik+1

Wyznaczanie sumy i iloczynu ciągu
liczb całkowitych zakończonego liczbą

zero

#include <iostream.h>
main()
{

int liczba, suma=0, iloczyn=1;
cout<<”Podaj pierwsza liczbe”<<endl;
cin>>liczba;

while (liczba!=0)
{

suma+=liczba;
iloczyn*=liczba;

cin>>liczba;
}

cout<<”Suma liczb wynosi” <<suma<<endl;
cout<<”Iloczyn liczb wynosi”<<iloczyn<<endl;
return(0);
}

Instrukcja iteracyjna (pętla)

while

„wykonuj dopóki”

instrukcja

wewnętrzna

while

(wyrażenie-warunkowe);

Do  wykonywania  pętli  w  których
wykonanie  działań  jest  uzależnione
od  spełnienia  warunku  zakończenia
działań  (warunek  sprawdzany  na
końcu).

Instrukcja iteracyjna (pętla)

do while

„wykonuj

dopóki”

warune

Instrukcja wewnętrzna

licznik=0;
do
{
w=w+10;
cout<<”w=”<<w<<endl;
licznik=licznik+1;
}
while (w<100);

Dopóki warunek nie jest
spełniony instrukcja
wewnętrzna pętli będzie
wykonywana

Przy każdym
przejściu przez
pętlę licznik jest
inkrementowany

Instrukcje
wewnętrzne
pętli

Zerowanie
licznika przed
pętlą

Drukowanie cyfr od 0 ... 9

#include <iostream.h>

main()

{

int cyfra=0;

{

cout<<cyfra<<” “;

cyfra++;

}

while (cyfra<10);

return(0);

}

Instrukcja iteracyjna (pętli)

for

„dla”,

for

(

wyrażenie-inicjujące; wyrażenie-warunkowe; wyrażenie-

zwiększające

) instrukcja wewnętrzna

do wykonywania pętli o określonej

(znanej) liczbie powtórzeń
- stosuje się głównie do wykonania
operacji na tablicach

Instrukcja iteracyjna (pętli)

for

„dla”,

for (w-i;w-w;w-

Instrukcja

wewnętrzna

for (i=0; i<10; i+
+)
{
cout<<i<<endl;
}

Słowo
kluczowe

„for”

Wartość

początkowa

licznika

Wartość

końcowa

licznika

Licznik pętli

Instrukcja

wewnętrzna pętli

Instrukcja iteracyjna

for

„dla”

składnia

Inkrementowanie i

dekrementowanie licznika

pętli

i=i+1

i=i-1

i++

i--

i+=1

i-=1

i+=krok

i-=krok

Zamiana na duże litery

#include <iostream.h>

#include <string.h>

#include <ctype.h>

#define max 30

main()

{

char nazwa [max];

int x;

cout<<”Podaj nazwe: ”<<endl;

cin>>nazwa;

for (x=0; x<strlen(nazwa); x++)

{

nazwa[x]=toupper(nazwa[x]);

}

cout <<endl<<nazwa<<endl;

return(0);

}

#include <iostream.h>

main()

{

int linia, gwiazdki, ostatnia;

cout<<”Ile gwiazdek chcesz wyswietlic w ostatniej linii ?”<<endl;

cin>>ostatnia;

for (linia=1; linia<=ostatnia; linia++)

{

for (gwiazdki=1; gwiazdki<=linia; gwiazdki++)

{

cout<<”*”;

}

cout<<endl:;

}

return(0);

}

Zagnieżdżanie jednej instrukcji ”for”

w drugiej

* *

* * *

* * * *

* * * * *

Instrukcja

break

„przerwij”

break;

Powoduje opuszczenie aktualnego
poziomu

pętli

lub

instrukcji

wyboru.
Dopuszczalne zastosowanie tylko w
tych instrukcjach.

Program wyznaczenia iloczynu ciągu liczb całkowitych

o określonej długości różnych od zera.

#include <iostream.h>

main()

{

int liczba, iloczyn=1, dlugosc, i;

int poprawny=1;

cout<<”Podaj dlugosc ciagu liczb”<<endl;

cin>>dlugosc;

cout<<”Podaj liczby”<<endl;

for (i=1; i<=dlugosc; i++)

{

cin>>liczba;

if (liczba==0)

{

poprawny=0;

break;

}

iloczyn*=liczba;

}

if (poprawny)

cout<<”Iloczyn liczb wynosi:”<<iloczyn;

else

cout<<”Blad danych”;

return 0;

}

Program wyznaczenia iloczynu liczb całkowitych tylko

różnych od zera

znajdujących w ciągu liczb o określonej długości.

#include <iostream.h>

main()

{

int liczba, iloczyn=1, dlugosc, i;

cout<<”Podaj dlugosc ciagu liczb”<<endl;

cin>>dlugosc;

cout<<”Podaj liczby”<<endl;

for (i=1; i<=dlugosc; i++)

{

cin>>liczba;

if (liczba==0)

{

cout<<”Przejdz do kolejnej liczby ciagu”;

continue;

}

iloczyn*=liczba;

}

cout<<”Iloczyn liczb różnych od zera wynosi:”<<iloczyn;

return(0);

}

Instrukcja

return

„zwróć wartość i powróć”

return

wyrażenie;

return 0;

return wynik;

return (x*x-4);

Napotkanie instrukcji powoduje

zakończenie wykonywania funkcji.

Jeśli zwraca ona wartość, wykonanie

instrukcji spowoduje zwrócenie

wartości funkcji.

Instrukcja skoku

goto

„skocz”

goto

etykieta;

Umożliwia przekazanie sterowania do określonego

miejsca wewnątrz aktualnie wykonywanej funkcji

(zasada) programu.

Etykieta określa miejsce w programie, do którego ma

nastąpić skok.

goto etykieta1;

...

etykieta1:

{

instrukcje

}

NIE NALEŻY NADUŻYWAĆ

MNIEJSZA CZYTELNOŚĆ PROGRAMU

Program wyznaczenia iloczynu ciągu liczb całkowitych

o określonej długości różnych od zera.

#include <iostream.h>
#include<conio.c>
main()
{
int liczba, iloczyn=1, dlugosc, i;
cout<<"Podaj dlugosc ciagu liczb"<<endl;
cin>>dlugosc;
cout<<"Podaj liczby"<<endl;
for (i=1; i<=dlugosc; i++)
{
cin>>liczba;

if (liczba==0)

goto E1;

iloczyn*=liczba;

}
cout<<"Iloczyn liczb wynosi:"<<iloczyn;

E1:

cout<<"Blad danych";

getch();
return 0;
}

WSKAZÓWKI SKŁADNIOWE

celem uniknięcia błędów i zwiększenia przejrzystości

programów

1. Po słowach kluczowych robimy odstęp.
2. Instrukcję pustą zapisujemy zawsze w

oddzielnym wierszu.

3. Stosujemy wcięcia tekstu.
4. Ustawiamy edytor (czcionka, wygląd, kolor).
5. Dwie szkoły pisania nawiasów klamrowych

do grupowania instrukcji:

while (n<10) {

while (n<10)

...

{

}

...
}

#include <stdio.h>

funkcje realizujące

operacje we/wy (podejście proceduralne typowe dla
języka C)

printf ( );

scanf ( );

#include <iostream.h>

funkcje

umożliwiające sterowanie strumieniami we/wy
(podejście obiektowe typowe dla języka C++)

cout<<

;

cin>>

;

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <conio.h>
#include<conio.c>

funkcje

umożliwiające zarządzanie ekranem w trybie
tekstowym

clrscr();

getch();

textcolor(newcolor);

gotoxy(x,y);

wherex();

wherey();

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <iomanip.h>

funkcje

umożliwiające dodatkowe sterowanie
strumieniami we/wy w C++

setw(n)

setfill(z)

setprecision(n) setbase(n)

dec

hex

#include <math.h>

funkcje

umożliwiające obliczenia w zbiorze liczb
rzeczywistych

pow(x,y)

log(x)

log10(x)

exp(x)

sin(x)

cos(x)

tan(x)

floor(x)

ceil(x)

fmod(x,y)

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <complex.h>

funkcje

umożliwiające obliczenia w zbiorze liczb
zespolonych

#include <ctype.h>

funkcje

umożliwiające klasyfikacje danych całkowitych

tolower(z);

toupper(z);

#include <string.h>

funkcje

umożliwiające operacje na łańcuchach (tablicach
znaków)

strlen (z);

strcpy (z1,z2);

niektóre

Biblioteki

standardowe

Document Outline