PROJEKTOWANIE I BUDOWA
PROJEKTOWANIE I BUDOWA
SIECI KOMPUTEROWYCH
SIECI KOMPUTEROWYCH
Wykład VII dla studentów
„Informatyki stosowanej”
sem. VII
Specjalizacja SIECI
Prowadzący:
Prof. dr hab. inż. Jerzy
Lipski
e-mail lipski@archimedes.pol.lublin.pl
Technologia sieciowa ATM
Technologia sieciowa ATM
ATM (ang. Asynchronous Transfer Mode)
jest szerokopasmową technologią
komunikacyjną, która wykorzystywana
jest do przesyłania danych
interakcyjnych, różnej wielkości plików,
transmisji głosu, a także sygnału
wizyjnego. Standard ATM może być
stosowany zarówno w sieciach lokalnych
LAN, miejskich MAN jak i rozległych
WAN. Połączenie pomiędzy odbiorcą a
nadawcą, tworzone jest na podstawie
informacji zawartej w przesyłanych
komórkach informacyjnych (ang. cell) o
jednakowych rozmiarach.
Architektura ATM
Architektura ATM
Model architektury ATM składa się z
trzech warstw:
fizycznej - definiującej funkcje związane z
dostępem do medium transmisyjnego;
ATM - określającej format komórki oraz
funkcje zapewniające niezawodny transfer
komórek, bez względu na typ usługi;
AAL (ang. ATM Adaptation Layer - AAL) -
adaptacyjnej, obejmującej funkcje zależne
od typu realizowanej usługi, które
określają sposób konwersji informacji z
warstw wyższych do postaci komórek
ATM,
Architektura ATM
Architektura ATM
oraz płaszczyzn:
użytkownika - pełniącej funkcje transferu
informacji użytkownika oraz sterowania
przepływem strumieni tych informacji, itp.;
sterowania - odpowiedzialnej za realizacje
zgłoszeń; w płaszczyźnie tej zawarte są funkcje
sygnalizacyjne odpowiedzialne za ustanawianie,
zarządzanie i rozłączanie połączeń;
zarządzania - realizującej funkcje nadzoru
warstwą (zarządzanie zasobami oraz
parametrami obiektów istniejących w protokole)
i nadzoru płaszczyzną (koordynacja miedzy
płaszczyznowa).
Warstwy ATM
Warstwy ATM
Funkcje warstw
Funkcje warstw
Funkcje wyższych warstw ISO
Wyższe warstwy
ISO
Podwarstwa zbieżności
CS
AAL
Podwarstwa segmentacji i składania
SAR
Sterowanie przepływem informacji
Generacja i wydzielanie nagłówka
Translacja identyfikatora ścieżki logicznej/kanału
logicznego
Multipleksacja i demultipleksacja komórek
ATM
Dopasowywanie szybkości transmisji komórek
Generowanie i weryfikacja nagłówka komórki
Wydzielanie komórek ze strumienia bitów
Adaptacja ramki transmisyjnej
Generowanie i odtwarzanie ramki transmisyjnej
TC
Warstw
a
fizy
czn
a
Realizacja podstawy czasu
Funkcje łącza fizycznego
PM
Rodzaje interfejsów
Rodzaje interfejsów
fizycznych
fizycznych
UNI (ang. User-to-Network Interface) - styk
użytkownik-sieć - określający zasady połączenia
użytkownika z siecią ATM. Istnieją przy tym
dwa rodzaje interfejsów UNI:
- prywatny UNI (ang. private UNI)- odnosi się
do styku pomiędzy użytkownikiem, a
przełącznikiem ATM, należącym do tej samej
korporacji co użytkownik publiczny;
- UNI (ang. public UNI) wykorzystywany jest,
gdy użytkownik lub sieć prywatna łączy się z
publiczną siecią ATM.
NNI (ang. Network-to-Network Interface lub
Node-to-Node Interface) - styk międzywęzłowy
opisujący zasady łączenia przełączników ATM i
odpowiadający głównie za zarządzanie ich
współdziałaniem. W przypadku NNI możemy
także wyróżnia dwa rodzaje styków:
- NNI (ang. private NNI) – prywatny, dotyczący
przełączników w prywatnych sieciach ;
- publiczny NNI (ang. public NNI) - stosowany
w sieciach publicznych.
Protokoły związane ze
Protokoły związane ze
stykami
stykami
ILMI (ang. Integrated Local Management Interface)
protokół odpowiedzialny jest za autokonfigurację
wielu parametrów protokołu ATM, np. wyznaczanie
adresów serwerów inicjalizujących różne protokoły
sieciowe ATM czy też określanie adresów ATM
stacji końcowych. Mechanizm rejestracji adresów
ATM w standardzie ILMI pozwala przełącznikom
ATM rezerwować początkową cześć adresu stacji
końcowych, podczas gdy pozostała cześć stanowi
unikatowy 48-mio bajtowy adres MAC stacji.
Protokół ten umożliwia administratorowi sieci
kontrole rezerwowanych adresów.
PNNI (ang. Private Network-to-Network Interface)
protokół definiuje zbiór reguł dynamicznego
routingu oraz sterowania, obejmujących zasady
ustalania połączenia z gwarancją jakości usług QoS,
z uwzględnieniem dostępnej w danej chwili
przepustowości, obciążenia sieci i średniego
opóźnienia transmisji. Protokół PNNI umożliwia
przełącznikom ATM wymianę informacji o
dostępnych adresach w sąsiednich przełącznikach
oraz metryk QoS, wykorzystywanych przy
określaniu parametrów kontraktu nowego
połączenia.
Rodzaje połączeń w sieci
Rodzaje połączeń w sieci
ATM
ATM
PVC (ang. Permanent Virtual Connection) -
połączenie zestawiane jest na stałe, niezależnie
od tego czy jest wykorzystywane do transmisji.
Wartości identyfikatorów połączenia ustala
administrator sieci, który też ustanawia i
zamyka połączenie;
SPVC (ang. Soft-Permanent Virtual Connection)
- różni się od stałego tym, że połączenie jest
ustalane tylko na czas przesyłania danych, ale
wartości identyfikatorów połączenia są z góry
nadane przez administratora sieci;
SVC (ang. Switched Virtual Connection) -
połączenie zestawiane jest tylko na czas
przesyłania danych. Wartości identyfikatorów
połączenia ustalane są podczas ustanawiania
połączenia.
Kanały i ścieżki wirtualne
Kanały i ścieżki wirtualne
Zgodnie z koncepcją ATM pomiędzy stacjami
źródłową a docelową zestawiane jest logiczne
połączenie zwane kanałem wirtualnym VCC (ang.
Virtual Channel Connection). Zestaw kanałów o
wspólnym węźle docelowym tworzy tzw. wirtualną
ścieżkę VPC (ang. Virtual Path Connection). W
komutatorze ATM ma więc miejsce multipleksacja
statystyczna poszczególnych kanałów. Kanały i
ścieżki wirtualne są rozróżniane przez części
adresowe VPI (ang. Virtual Path Identifier - 12-to
(w NNI) lub 8-mio (w UNI) bitowe identyfikatory
w zależności od wersji styku ATM) i VCI (ang.
Virtual Channel Identifier - 16-to bitowy
identyfikator) umieszczone w nagłówku komórki.
Warstwa fizyczna ATM
Warstwa fizyczna ATM
Warstwa fizyczna ATM została podzielona na
dwie podwarstwy:
podwarstwę PM (ang. Physical Medium
Sublayer) określającą charakterystyki medium
transmisyjnego, parametry nadajnika,
odbiornika itp.,
podwarstwę TC (ang. Transmision
Convergence) służącą dopasowaniu
otrzymanego ciągu bitów do struktury komórek
ATM, określaniu granicy poszczególnych
komórek, sprawdzaniu poprawności transmisji
(pole HEC), oraz generowaniu i usuwaniu
komórek warstwy fizycznej.
Struktura komórki ATM
Struktura komórki ATM
W standardzie ATM dane przesyłane są w
postaci komórek o stałym, wynoszącym 53
bajty rozmiarze. Składają się one z 5-cio
bajtowego nagłówka oraz 48-u bajtów
danych (ang. payload). Ich stała długość
powoduje, że sieć ATM jest przystosowana
do transportu różnorodnych protokołów
komunikacyjnych i usług. Jednocześnie
fakt jednakowej długości komórek
informacyjnych daje możliwość
przydzielenia aplikacjom takiego pasma
przesyłania, jakie jest im niezbędne, a w
razie potrzeby zmianę jego zakresu
Struktura komórki ATM
Struktura komórki ATM
8
7
6
5
4
3
2
1
bit/okt
e
t
GFC
VPI
1
VPI
VCI
2
VCI
3
VCI
PT
CLP
4
HEC
5
Format nagłówka komórki ATM dla styku UNI,
użytkownik - sieć
8
7
6
5
4
3
2
1
bit/okt
e
t
VPI
1
VPI
VCI
2
VCI
3
VCI
PT
CLP
4
HEC
5
Format nagłówka komórki ATM dla styku NNI, sieć -
sieć
Oznaczenia informacji
Oznaczenia informacji
nagłówkowych
nagłówkowych
GFC (ang. Generic Flow Control) - pole kontroli dostępu. Pole GFC jest
używane tylko na styku użytkownik-sieć. W interfejsie NNI nie występuje.
Służy do kontroli przepływu danych od stacji użytkownika do sieci ATM
oraz zapobieganiu krótkotrwałym przeciążeniom na tym styku. Pole to
nie jest związane z dalszą częścią nagłówka, dlatego nie może być
używane do kontroli przepływu w poszczególnych ścieżkach czy
kanałach.
VPI (ang. Virtual Path Identifier) - identyfikator ścieżki logicznej VPI, w
zależności od rodzaju styku UNI czy NNI, ma długość 8 lub 12 bitów.
VCI (ang. Virtual Channel Identifier) - identyfikator kanału logicznego
VCI, łącznie z poprzednim polem, służy do wyznaczania drogi przesyłania
komórki. Długość tego pola jest identyczna dla obu rodzajów interfejsów
styku.
PT (ang. Payload type) - typ danych, określa jakiego typu dane są
przesyłane w danej komórce, np. wartość "000" wskazuje na dane
użytkownika. W przypadku danych sieci pole to przenosi informacje
potrzebne do zarządzania oraz przeprowadzenia określonych operacji.
CLP (ang. Cell-Loss Priority) - bit priorytetu. Wartość "1" oznacza niski
priorytet i taka komórka może ulec zniszczeniu w zależności od stanu
sieci, np. przy zatłoczeniu. Bit CLP może być określany przez
użytkownika lub usługę sieciową. Komórki przenoszące dane CBR mają
zawsze wysoki priorytet CLP="0". Wiele usług VBR ma niskie wymagania
co do jakości transmisji i komórki z ich danymi mogą mieć ustawiony bit
CLP na "1". Poziom jakości transmisji jest określany przy ustalaniu
połączenia, przy czym w trakcie trwania transmisji może ulec zmianie.
HEC (ang. Header-Error-Control) - pole kontrolne. HEC w odróżnieniu
od pozostałych pól nagłówka, ustawianych w warstwie ATM, określane
jest w warstwie fizycznej i służy do sprawdzania poprawności transmisji,
a także korekcji błędów. Generowane jest na podstawie pierwszych 32-ch
bitów nagłówka według wielomianu generującego: x8+x2+x+1.
Funkcje warstwy ATM
Funkcje warstwy ATM
Warstwa ATM odpowiada za ustawienie
połączenia, ustalenie parametrów
przepływu oraz jego kontrole. Do
rozróżniania połączeń służą wskaźniki
ścieżek VPI oraz kanałów VCI. Dwa
różne kanały w dwóch różnych
ścieżkach mogą mieć identyczny
wskaźnik kanału VCI. Dlatego dopiero
oba wskaźniki jednoznacznie określają
połączenie. Wartość VPI zmieniana jest
w miejscu zakończenia ścieżki (np.
komutator ścieżek), a VCI w miejscu
zakończenia kanału. Dlatego z definicji
ścieżki i kanału wynika, że wraz ze
zmianą VCI następuje zmiana VPI.
Warstwa adaptacyjna ATM
Warstwa adaptacyjna ATM
W skład warstwy adaptacyjnej AAL
wchodzą:
podwarstwa CS (Convergence
Sublayer), która zależy od
wybranej usługi, jakie prowadzi
poprzez punkty udostępniania
usług AAL-SAP, będące adresami
aplikacji.
podwarstwa SAR (Segmentation
And Reassembly)- segmentująca
pakiety PDU z podwarstwy CS i
składająca komórki warstwy ATM
w pakiety CS PDU
Przydatne linki
Przydatne linki
http://www.atmforum.com/atmforum/sp
http://www-comm.itsi.disa.mil/atm/inde
http://www.cis.ohiostate.edu/~jain/refs
http://www.atmdigest.com/