VII. Słowniczek.

AAL ( ATM Adaptation Layer)

warstwa AAL (Warstwa adaptacji ATM)

Warstwa adaptacji ATM odpowiedzialna jest za tworzenie 48-oktetowych datagramów, które wykorzystywane są jako ładunki użyteczne komórek ATM. Pierwotnie utworzono pięć różnych warstw AAL o numerach od 1 do 5. Każda z nich została zaprojektowana do obsługi jednej z czterech klas usług: A, B, C lub D. Każda klasa obsługuje transmisje na inny sposób, w związku z czym wymaga zainstalowania w stacjach końcowych innego zestawu protokołów.

ADS (Active Directory Service)

usługa ADS (Usługa aktywnych katalogów)

Usługa ADS jest zaawansowaną usługą katalogową wbudowaną w wersję 5.0 systemu Windows NT, której zadaniem jest ułatwienie skalowania Internetu. Wszystkie zasoby przyłączone do sieci są rejestrowane w katalogu centralnym jako "obiekty". Taki sposób centralizowania ułatwia znacznie dostęp do większości zasobów i zarządzanie nimi.

AM (Active Monitor)

stacja Am (Aktywny monitor)

Aktywny monitor to pojedyncza stacja wymuszająca przestrzeganie wielu reguł nakładanych jej przez Token Ring. Może nią być dowolna ze stacji przyłączonych do sieci. Zwykle stacja AM uruchamiana jest jako pierwsza. Jej obowiązki można przenosić na inne stacje po ich uprzednim uaktywnieniu. Stacja AM nadzoruje cały ich ruch i zapewnia, że przestrzegane są wszystkie zasady protokołów pierścienia oraz jest odpowiedzialna za inicjowanie wszelkich czynności niezbędnych do korekty przypadków naruszenia lub uszkodzenia protokołów.

ANSI (American National Standards Association)

instytut ANSI (Amerykański Narodowy Instytut Normalizacji)

ANSI to prywatna organizacja niekomercyjna, której celem jest ułatwienie rozwoju, koordynacji i publikowania nieobowiązkowych standardów narodowych w USA.

API (Application Programming Interface)

interfejs API (Interfejs programowania aplikacji)

Interfejs API jest standaryzowanym interfejsem programowym, używanym przez programy użytkowe w celu uzyskania dostępu do usług niskiego poziomu.

Application Layer

warstwa aplikacji

Warstwa aplikacji jest najwyższą warstwą modelu referencyjnego OSI. Inaczej, aniżeli mogłaby to sugerować jej nazwa, warstwa ta nie obejmuje aplikacji użytkownika. Stanowi natomiast interfejs między tymi aplikacjami, a usługami sieci.

Attenuation

tłumienie

Tłumienie to zmniejszanie się przenoszonego sygnału.

ATM (Asynchronous Transfer Mode)

tryb ATM (Tryb transferu asynchronicznego)

ATM jest rozwijającą się technologią sieci komutatowych znaną z dużej skalowalności i niezawodności. Technologie ATM mogą być wykorzystywane zarówno w sieciach rozległych jak i w sieciach lokalnych.

Backbone

szkielet

Szkielet sieci LAN stanowi ta część jej urządzeń, która wykorzystywana jest do łączenia między sobą wszystkich koncentratorów.

BGP (Border Gateway Protocol)

protokół BGP (Zewnętrzny protokół bramkowy)

Protokół BGP jest nowoczesnym protokołem trasowania między systemami.

bps (bits per second)

(bitów na sekundę)

Bit na sekundę jest miarą szerokości pasma zarówno dla częstotliwości przesyłania danych jak i dla fizycznego nośnika obsługującego te transmisję.

Categories of performance

kategorie wydajności

Kategorie wydajności tworzą szereg progów wyznaczających kolejne poziomy sprawności nieekranowanych skrętek dwużyłowych i określonych przez stowarzyszenie EIA. Obecnie wykorzystywane są głównie skrętki UTP kategorii 3 i 5.

Category 3 UTP (Skrętka UTP kategorii 3)

skrętka nieekranowana kategorii 3 (Cat 3)

Udostępnia pasmo o szerokości 16 MHz, co na odległości do 100 metrów umożliwia przesyłanie danych z szybkością 10 Mbps.

Category 5 UTP (Skrętka nieekranowana kategorii 5)

skrętka UTP kategorii 5 (Cat 5)

Udostępnia pasmo o szerokości 100 MHz na odległość do 100 metrów.

CCITT

komitet CCIT (Międzynarodowy Komitet Konsultacyjny ds. Telefonii i Telegrafii)

Międzynarodowy Komitet Konsultacyjny ds. Telefonii i Telegrafii jest odpowiedzialny za ustanowienie standardów obowiązujących w Europie. Ostatnio uległ on reorganizacji i zmienił nazwę na International Telecommunications Union (ITU), stając się Międzynarodową Unią Telekomunikacyjną.

Checksum

suma kontrolna

Suma kontrolna jest mechanizmem korekcji błędów przesyłania używanym podczas transmisji danych. Jej wartości uzyskiwane są przez dodanie wartości binarnej każdego alfanumerycznego znaku wchodzącego w skład bloku danych.

CIR (Committed Information Rate)

wskaźnik CIR (Umowny wskaźnik informacji)

Wskaźnik CIR określa gwarantowaną minimalną szerokość dostępnego pasma w danym czasie.

Circuit

obwód

Obwód to zbiór optycznych lub elektrycznych połączeń tworzących połączenie fizycznymi między dowolnymi dwoma punktami sieci WAN.

Circuit switched network

sieci z komutacją obwodów

Sieć z komutacją obwodów, to taka sieć, w której opakowane dane transmitowane do określonego punktu końcowego przesyłane są za pomocą tych samych przełączników.

CISC (Complex Instruction Set Computing)

architektura CISC (przetwarzanie na komputerze z rozbudowaną lista rozkazów)

Architektura CISC to architektura mikroprocesorów, która charakteryzuje się dużym zestawem rozkazów i próbuje za pomocą jednego rozkazu wykonać jak największą liczbę zadań i nie kładąca nacisku na szybkość z jaką wykonywane być mogą poszczególne instrukcje. Instrukcje architektury CISC nie są wykonywane tak szybko, jak instrukcje architektury RISC, ale każda z nich wykonuje więcej czynności.

Client

klient

Klientem jest każdy komputer, który uzyskuje dostęp do zasobów znajdujących się na serwerach za pomocą sieci LAN.

Cluster

klaster

Klaster to luźno związany zbiór komputerów działających jako jeden komputer. Klastry mogą przyjmować bardzo różne topologie, z których każda dostosowana jest do czerpania innego rodzaju korzyści z rozproszonej architektury klastrów.

Coaxial cable

kabel koncentryczny

Kabel koncentryczny, często określany jako koncentryk, składa się z dwóch współśrodkowo umieszczonych przewodników. Przewodniki te mają dosłownie wspólną oś. Najczęściej w środku takiego kabla biegnie pojedynczy przewód miedziany izolowany warstwą izolatora, dookoła której umieszczona jest następna warstwa cylindrycznego litego lub plecionego przewodnika izolowanego następna warstwą izolatora, a cała struktura powleczona jest ochronną koszulką z polichlorku winylu (PCW) lub teflonu.

CPE (Customer Premises Equipment)

sprzęt CPE (sprzęt własny klienta / sprzęt w siedzibie klienta)

Na sprzęt CPE składają się urządzenia znajdujące się w siedzibie klienta, a służące do łączenia z siecią WAN.

CRC (Cyclical Redundancy Check)

kontrola CRC (cykliczna kontrola nadmiarowa)

CRC to algorytm wykrywania błędów bardziej niezawodny niż suma kontrolna. Umożliwia on również określenie, czy błąd zdarzył się podczas transmisji. Wartość CRC określana jest w sposób bardziej rygorystyczny niż wartość sumy kontrolnej. Wartość CRC otrzymana jest w wyniku podziału wartości otrzymanej w wyniku odczytania jako ciągu binarnego przez wcześniej określoną liczbę binarną.

CSMA (Carrier Sense, Multiple Access)

dostęp CSMA (wielodostęp do łącza sieci z badaniem stanu kanału)

Mechanizm dostępu CSMA jest prostym, opartym na zasadzie rywalizacji sposobem sterowania wykorzystywanym przez Ethernet I.

CSMA/CD (Carrier Sense, Multiple Access with Collision Detection)

dostęp CSMA/CD (wielodostęp do łącza sieci z badaniem stanu kanału i (lub) wykrywaniem kolizji)

Metoda CSMA/CD jest poprawioną wersją metody CSMA dostępu do nośnika. Również oparta jest na zasadzie rywalizacji, ale w odróżnieniu od wersji poprzedniej umożliwia zapobieganie, wykrywania i automatyczne usuwanie skutków kolizji. Mechanizm CSMA/CD po raz pierwszy wykorzystany został w sieciach Ethernet II i zastosowany również w sieci Ethernet wersja 802.3 IEEE.

CSU/DSU (Channel Service Unit / Data Service Unit)

jednostka CSU/DSU (jednostka obsługi kanału / jednostka obsługi danych)

Jednostka CSU/DSU to urządzenie, które łączy węzeł sieci z łączem WAN.

DAS (Dual-Attached Stations)

stacje DAS (stacje o podwójnym przyłączeniu)

Stacje DAS wykorzystywane mogą być w sieciach FDDI. Wyposażone są w dwa zbiory interfejsów nośnika: po jednym dla każdego z dwóch pierścieni FDDI.

Data Link Layer

warstwa łącza danych

Druga warstwa modelu referencyjnego OSI nazywana jest warstwą łącza danych. Jak wszystkie pozostałe warstwy, również ona pełni dwie główne funkcje: nadawania i odbierania. W ramach nadawania, warstwa łącza danych jest odpowiedzialna za opakowywanie rozkazów, danych, itp. W ramki. Ramka jest strukturą właściwą warstwie łącza danych zawierającą ilości informacji wystarczającą do pomyślnego przesłania danych przez sieć LAN do miejsca ich przeznaczenia. Warstwa łącza danych jest odpowiedzialna za wykrywanie i korygowanie wszelkich błędów, jak również za ponowne zbieranie danych otrzymanych z warstwy fizycznej z powrotem w ramki. Biorąc pod uwagę, że przesyłane są zarówno zawartość jak i struktura ramek, to nie można powiedzieć, że są one odtwarzane, lecz raczej, że dane otrzymane z warstwy fizycznej są buforowane do uzyskania całej ramki.

DCE (Data Communications Equipment)

urządzenia DCE (urządzenia komunikacyjne)

Urządzenia DCE stanowią określonego typu interfejs dla wieloprzewodnikowego okablowania miedzianego, który umożliwia łączenie w pary przewodnika nadającego i odbierającego i który w ten sposób dopełnia interfejs DTE. Interfejs DCE może, więc być połączony wyłącznie z interfejsem DTE, gdyż w innym wypadku uniemożliwi to komunikację.

Demarcation

demarkacja

Demarkacja to punkt wyznaczający granicę odpowiedzialności między firmą komunikacyjną, a klientem za połączenie z siecią WAN.

Demultiplexing

demultipleksoanie

Demultipleksowanie polega na dzieleniu złożonych typów danych na ich podstawowe składniki.

Distortion

zniekształcenie

Zniekształcenia to niepożądane modyfikacje przesyłanego sygnału. Mogą być one powodowane przez zakłócenia elektromagnetyczne (EMI) lub zakłócenia częstotliwości radiowych (RFI).

DIX Ethernet

Ethernet DIX

Patrz Ethernet I

DLCI (Data Link Control Interface)

interfejs DLCI (interfejs sterowania łączem danych)

W sieciach Frame Relay jest to adres używany do identyfikowania poszczególnych kanałów wirtualnych.

DLM (Distributed Lock Manager)

zarządzanie DLM (rozproszone zarządzanie blokadami)

Zarządzanie DLM jest podstawową techniką kontroli modyfikacji danych znajdujących się w bazach danych i współdzielonych przez wiele procesorów.

DPAM (Demand-Priority Access Method)

metoda DPAM (metoda dostępu na zasadzie priorytetu żądań)

Cykliczna metoda sterownia dostępem do nośnika, w której centralny wzmacniak (znany również jako "koncentrator") regularnie wywołuje przyłączone do niego porty. Wywołanie to odbywa się w kolejności portów i przeprowadzane w celu rozpoznania portów mających żądania transmisji. Po rozpoznaniu potrzeby przesyłania danych, wzmacniak określa, czy jego priorytet jest wysoki, czy normalny. Priorytety umożliwiają obsługę żądań pilniejszych przed mniej pilnymi.

DTE (Data Terminal Equipment)

urządzenia DTE (urządzenia końcowe)

Urządzenia DTE tworzą interfejs dla wieloprzewodnikowego okablowania miedzianego, który umożliwia łączenie w pary przewodnika nadającego i odbierającego i który w ten sposób dopełnia interfejs DCE. Interfejs DTE może, więc być połączony wyłącznie z interfejsem DCE, gdyż w innym wypadku uniemożliwi to komunikację.

EGP (Exterior Gateway Protocol)

protokół EGP (zewnętrzny protokół bramowy)

Protokół EGP jest dosyć starym protokołem trasowania wykorzystywanym między systemami autonomicznymi.

ELAN (Emulated Local Area Network)

sieć ELAN (emulowana sieć LAN)

Sieć ELAN to emulowana w środowisku LANE sieć LAN.

EMI (Electromagnetic Interface)

zakłócenia EMI (zakłócenia elektromagnetyczne)

Niskiej częstotliwości impulsy, które mogą zakłócać przesyłanie danych.

Encapsulation

enkapsulacja, opakowywanie

Enkapsulacja, czyli opakowywanie jest metodą transportu pakietów danych z jednego protokołu poprzez łącze do pakietu drugiego.

Ethernet

Ethernet jest nazwą używaną na określenie wielu form protokołu sieci LAN wykorzystującego sterowanie CSMA/CD. Protokół ten został zestandaryzowany poprzez instytut IEEE.

Ethernet I

Ethernet I jest inną nazwą utworzonej poprzez pracowników firmy Xerox sieci PARC Ethernet, która była pierwszą na świecie siecią LAN. Utworzona została w Palo Alto Research Center (stąd PARC) do użytku wewnętrznego jako alternatywa dla przenoszenia danych za pomocą dyskietek. Później, od czasu opracowania ulepszonej wersji, nazwanej Ethernet II, wersja wcześniejsza nazwana została Ethernet I.

Ethernet II

Ethernet II jest uaktualnioną i zestandaryzowaną wersją sieci PARC Ethernet. Nazwa Ethernet II używana jest zamiennie z nazwą DIX Ethernet, gdzie DIX jest skrótem od nazw poszczególnych sponsorów: Digital, Intel, Xerox.

FDDI (Fiber Distributed Data Interface)

interfejs FDDI, ale także sieć FDDI, czyli sieć o takim interfejsie (złącze przesyłania danych światłowodem)

Sieć FDDI jest siecią LAN o szybkości przesyłania danych 100 Mbps i dostępie do nośnika na zasadzie przekazywania tokenu, zestandaryzowanej za pomocą specyfikacji ANSI X3T9.5.

Fiber optic cable

kabel światłowodowy

Kable światłowodowe umożliwiają przenoszenie sygnałów o wyższych częstotliwościach spektrum elektromagnetycznego: światła. Kable światłowodowe dostarczane są w różnych kształtach, rozmiarach i częstotliwościach znamionowych.

Frame

ramka

Ramka jest strukturą, która zawiera wystarczającą ilość informacji do przesyłania danych w sieci LAN lub WAN do ich miejsca przeznaczenia.

Frame Relay

Frame Relay to typ urządzenia transmisji komutatowej sieci WAN. Frame Relay umożliwia tworzenie wielu logicznych stałych kanałów wirtualnych, z których każdy posiada własny zakres pasma wystarczający do prowadzenia transmisji.

Frequency

częstotliwość

Fale elektromagnetyczne stale oscylują w raczej symetryczny sposób między ekstremum pozytywnym i negatywnym. Szybkość, z jaką oscylacje zachodzą, nazywana jest częstotliwością. Częstotliwość mierzona jest w hercach (Hz).

Gbps (gigabits per second)

gigabitów na sekundę

Skrót na oznaczenie miliardów bitów na sekundę.

GHz (gigahertz)

gigaherc

Skrót na oznaczenie miliardów herców na sekundę.

GUI (Graphical User Interface)

interfejs GUI (interfejs graficzny użytkownika)

Interfejs graficzny użytkownika to wizualnie zorientowany interfejs umożliwiający użytkownikom uzyskiwanie dostępu do zasobów za pomocą kliknięcia myszą. Interfejsy takie używane są na przykład w systemach operacyjnych Windows.

Hertz

Herc

Patrz Hz

Hz (Hertz)

Hz (Herc)

Liczba oscylacji fali elektromagnetycznej na sekundę. Jeden cykl, czyli 1 Hz, oznacza zmianę o 360 stopni w ciągu sekundy.

IAB (Internet Architecture Board)

komisja IAB (Komisja Architektury Internetu)

Komisja IAB, uprzednio znana jako Internet Activies Board (Komisja Działania Internetu) mimo zmiany nazwy zarządza techniczną stroną rozwoju Internetu. Składa się z dwóch zespołów roboczych: Grupy Roboczej ds. Technicznych Internetu (IETF) oraz Grupa Robocza ds. Naukowych Internetu (IRTF).

IEC (International Electrotechnical Commission)

komisja IEC (Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna)

Założona w 1909 roku komisja IEC z siedzibą w Genewie, w Szwajcarii ustanawia ona standardy dotyczące zagadnień elektrycznych i elektrotechnicznych.

IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers)

instytut IEEE (Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników)

Instytut Inżynierów Elektryków i Elektroników jest odpowiedzialny za określanie i publikowanie standardów w dziedzinie komunikacji oraz telekomunikacji. Jego największym, jak dotąd, osiągnięciem było określenie standardów dla sieci lokalnych (LAN) oraz miejskich (MAN). Standardy te, zebrane w dużą i obszerną serię standardów technicznych noszą wspólną nazwę "Projektu 802" lub "standardu serii 802".

IEEE 802.1

Standard 802.1 określa wymogi architektury, jakie muszą zostać spełnione w celu umożliwienia łączenia sieci LAN i MAN. Dotyczy takich, między innymi, zagadnień jak mostkowanie sieci zgodnych z Projektem 802 i zarządzanie nimi oraz stanowi podstawę, na której oparte są wszystkie pozostałe standardy serii 802.

IEEE 802.2

Standard 802.2 definiuje warstwę łącza danych (warstwę 2) standardu komunikacji oraz wymiany informacji między systemami opartymi na sieciach LAN i WAN. Specyfikacja ta pozwala na zgodność wstecz wymaganą do obsługi przejścia z przedstandardowych wersji Ethernetu do jego standaryzowanej wersji 802.3

IEEE 802.3

Standard 802.3 ustanowił nowy standard dla sieci LAN wykorzystujący dostęp CSMA/CD. Poprawną nazwą tego nowego standardu dla sieci LAN jest "CSMA/CD", ale prawie wszyscy określają go jako Ethernet.

IEEE 802.4

Standard 802.4 określa standard warstwy fizycznej dla sieci LAN o topologii magistrali i dostępie do nośnika na zasadzie przekazywania tokenu. Tego rodzaju sieć LAN nazwana jest siecią Token Ring i pozwala na przesyłanie danych z szybkością 1, 2, 5 i 10 Mbps.

IEEE 802.5

Standard 802.5 określa wytyczne dal sieci Token Ring oraz fizyczne techniki sygnalizacji.

IETF (Internet Engineering Task Force)

grupa IETF (Grupa Robocza ds. Technicznych Internetu)

Grupa IETF jest odpowiedzialna za ustanawianie standardów technicznych dotyczących Internetu, jak również za określanie noweych standardów technologii Internetowych.

IGRP (Interior Gateway Routing Protocol)

protokół IGRP (protokół trasowania bramek wewnętrzych)

Protokół IGRP jest szeroko używanym protokołem warstwy sieci opracowanym przez firmę Cisco Systems. Jest to protokół niestandardowy , obsługiwany jedynie przez routery tej firmy.

IP (Internet Protocol)

protokół IP (protokół Internetu)

Protokół IP został opracowany dla potrzeb wojskowych sieci WAN, a następnie przyjęty jako protokół warstwy sieci dal Internetu oraz intranetów.

IPX (Internet Packet Exchange)

IPX (międzysieciowa wymiana pakietów)

IPX jest zastrzeżonym zestawem protokołów firmy Novell. Zwykle mówi się o nim w połączeniu z innym zestawem zastrzeżonych protokołów o nazwie SPX. Zestaw połączony nazywany jest IPX/SPX.

IRTF (Internet Research Task Force)

grupa IRTF (Grupa Robocza ds. Naukowych Internetu)

Zadaniem grupy IRTF jest odkrywanie nowych technologii, które mogą wpłynąć na rozwój Internetu. Technologie potencjalnie wartościowe są przekazywane grupie IETF w celu ich dalszego opracowania.

IS-IS (Intermediate System to Intermediate System)

system IS-IS (system pośredni z systemem pośrednim)

System IS-IS jest protokołem wykorzystywanym w połączonych systemach otwartych.

ISO (International Organization for Standaridization)

organizacja ISO (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna)

Organizacja ISO została utworzona w 1946 roku, w Genewie (Szwajcaria), gdzie dotąd znajduje się jej główna siedziba. Jest to podmiot niezależny, wynajęty przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) do określania standardów międzynarodowych. Zakres jej działania obejmuje praktycznie wszystkie dziedziny wiedzy ludzkiej, poza elektryką i elektroniką. Jednym z największych (dla sieci) standardów opracowanych przez ISO jest model referencyjny połączonych systemów otwartych, czyli model OSI (ang. Open Systems Interconnecion Reference Model). ISO jest skrótem pamięciowym pochodzącym od greckiego słowa isos, które jest odpowiednikiem polskiego "równy" lub "standardowy", a nie skrótem od nazwy tej organizacji.

ITU (International Telecommunications Union)

organizacja ITU

ITU to organizacja, której uprzednią nazwą było CCITT, która jest odpowiedzialna za ustanowienie wielu europejskich standardów telekomunikacyjnych.

Kbps (kilobits per second)

kb/s (kilobajtów na sekundę)

Kb/s oraz Kbps to skróty na oznaczenie tysięcy bitów na sekundę.

Kbps (kilobytes per second)

KB/s (kilobajtów na sekundę)

KB/s i Kbps to skróty na oznaczenie tysięcy bajtów na sekundę.

kHz (kilohertz)

KHz (kiloherc)

KHz (po polsku "K" pisane wielką literą) jest skrótem na oznaczenie tysięcy herców na sekundę.

LAN (Local Area Network)

sieć LAN (sieć lokalna)

Patrz sieć lokalna

LANE (Local Area Network Emulation)

emulacja sieci LAN (emulacja sieci lokalnej)

Emulacja LANE umożliwia klientom ATM LAN dostęp i wykorzystywanie istniejących aplikacji LAN za pomocą oprogramowania warstwy programowej dodanej do urządzeń emulujących. Owa warstwa programowa staje się integralną częścią stosu protokołów ATM urządzenia emulowanego.

Laser

laser

Nazwa Laser jest w zasadzie skrótem, choć mało kto dziś o tym jeszcze pamięta. Skrót ten określa fizyczny proces, w trakcie którego tworzona jest skoncentrowana energia promieni laserowych. Pochodzi on od ang. Light Amplification through Stimulated Emission of Radiation, co w bezpośrednim tłumaczeniu na polski oznacza "światła wzmacniane przez stymulowaną emisję promieniowania".

LEC (LANE Emulation Client)

klient LEC (klient emulacji LANE)

Klientem LEC jest każdy klient emulowanej sieci LAN. Każdy z nich posiada własny fizyczny adres MAC.

LEC (LANE Emulation Server)

serwer LES (serwer emulacji LAN)

Każda emulowana sieć LAN musi mieć swój serwer LES. Usługa emulacji może być realizowana przy użyciu przełącznika, komputera klienta lub serwera.

LGN, LCN (Logical Group Number, Logical Channel Number)

numer LGN, numer LCN (numer grupy logicznej, numer kanału logicznego)

Numery LGN i LCN używane są do unikatowego identyfikowania obwodów wirtualnych w sieciach X.25.

LLC (Logical Link Control)

kontrola LLC (logiczna kontrola łącza sieć lokalna)

Kontrola LCC umożliwia adresowanie i sterownie łączem danych. Określa, które mechanizmy mają być używane do przesyłania danych przez nośnik, a które do kontrolowania danych wymienianych między stacją nadającą i stacją odbierającą.

LAN (local area network)

sieć LAN (sieć lokalna)

Sieci LAN używane są do łączenia urządzeń znajdujących się w niewielkiej odległości. Podstawa dla sieci LAN określona została w Projekcie 802.

Local loop

pętla lokalna

Pętla lokalna jest ostatnią częścią obwodu rozciągającego się między centralą dostawcy usług telekomunikacyjnych, a urządzeniami klienta. Często określana jest też jako ostatni kilometr.

LUNI (LANE User to Network Interface)

interfejs LUNI (interfejs LANE użytkownika z siecią)

LUNI jest interfejsem, którego utworzenie wymuszone zostało wprowadzeniem emulacji ATM sieci LAN. Interfejs ten wykorzystywany jest przez klientów LANE w celu uzyskania dostępu do serwera LANE, na którym emulacja jest prowadzona.

MAC (Media Access Control)

sterowanie MAC (sterowanie dostępem do nośnika)

Mimo, że samo przesyłanie zer i jedynek jest zadaniem pierwszej warstwy modelu OSI, to sterowanie dostępem do nośnika jest już funkcją warstwy drugiej. Zestandaryzowany przez IEEE sposób sterowania dostępem do nośnika nazywany jest sterowaniem MAC. Omawiany standard rozróżnia trzy metody regulowania dostępu do nośnika: rywalizację, priorytet żądań oraz przekazywanie tokenu.

MAN (Metropolitan Area Network)

sieć MAN (sieć miejska)

Patrz sieci miejskie.

Mbps (megabits per second)

Mbps. Mb/s (megabitów na sekundę)

Mb/s oraz Mbps to skróty na oznaczenie milonów bitów na sekundę. Mała litera "b" określa, że miara dotyczy liczby bitów, a nie bajtow.

MBps (megabytes per second)

MBps, MB/s (megabajtów na sekundę)

MB/s i MBps to skróty na oznaczenie milionów bajtów na sekundę. Wielka litera "B" określa, że miara dotyczy liczby bajtów, a nie bitów.

Metropolitan area network

sieć miejska

Sieci miejskie zostały określone w Projekcie 802, tym samym, który zestandaryzował sieci lokalne. Sieci MAN są jednak bliższe sieciom WAN, niż sieciom LAN. Są one rzadko wykorzystywane, więc pozostają mało poznane.

MHz (megahertz)

megaherz

MHz (po polsku "M" pisane wielką literą) jest skrótem na oznaczenie milionów herców na sekundę.

MPPP (Multi Link Point to Point Protocol)

protokół MPPP (protokół PPP wielu łączy)

Protokół MPPP umożliwia posługiwanie się połączeniami dial-up do korzystania z wielu łączy.

Multiplexing

multipleksowanie warstwa sieci

Multipleksowanie polega na łączeniu wielu typów danych na jednym łączu.

Network Layer

warstwa sieci

Warstwa sieciowa, czyli warstwa 3 modelu OSI, jest odpowiedzialna za określanie trasy między komputerami nadającymi i odbierającymi. Wykorzystywana jest też do prowadzenia komunikacji między systemami komputerowymi znajdującymi się poza lokalnym segmentem sieci LAN. Warstwa ta nie posiada żadnych mechanizmów wykrywania ani korygowania błędów, w związku z czym zmuszona jest do polegania na bezbłędnych transmisjach warstwy łącza danych (warstwy drugiej).

NIC (Network Interface Card)

karta NIC (karta sieciowa)

Karta sieciowa to płytka drukowana, którą instaluje się w wolnym gnieździe rozszerzeń (slocie) magistrali we/wy komputera. Z tyłu karty znajduje się interfejs fizyczny dla złącza określonego typu, dostosowanego do specyficznego rodzaju nośnika, Karta sieciowa pozwala na utrzymywanie łączności między zasobami wewnętrznymi komputera, a zasobami zewnętrznymi przyłączonymi do sieci.

NNI (Network to Network Interface)

interfejs NNI (interfejs sieć-z-siecią)

Interfejs NNI pozwala na łączenie sieci ze sobą.

OSI Reference Model (Open Systems Interconnection Reference Model)

model referencyjny OSI (model referencyjny połączonych systemów otwartych)

Model referencyjny OSI został utworzony w celu ułatwienia realizacji otwartych połączeń systemów komputerowych. Dzieli on procesy zachodzące podczas sesji komunikacyjnej na siedem warstw funkcjonalnych, które zorganizowane są według naturalnej sekwencji zdarzeń zachodzących podczas sesji komunikacyjnej.

OSPF (Open Shortest Path First)

protokół OSPF (protokół wyboru najkrótszej ścieżki)

Protokół OSPF jest protokołem otwartego standardu pracującym na podstawie stanu połączenia.

Packet switched network

sieć z komutacją pakietów

Sieć z komutacją pakietów przesyła informacje do miejsca docelowego w postaci pakietów przy użyciu szeregu przełączników.

Peer-to-peer networks - sieci równorzędne (każdy-z-każdym)

sieć równorzędna (sieć typu każdy-z-każdym)

Obsługuje nieustrukturalizowany dostęp do zasobów sieci. Każde urządzenie w tego typu sieci może być jednocześnie zarówno klientem, jak i serwerem. Wszystkie urządzenia takiej sieci są zdolne do bezpośredniego pobierania danych, programów i innych zasobów. Innymi słowy, każdy komputer pracujący w takiej sieci jest równorzędny w stosunku do każdego innego - w sieciach tego typu nie ma hierarchii.

Permanent virtual circuit

stały obwód wirtualny

Stały obwód wirtualny to programowo definiowane połączenia biegnące przez sieci z komutacją obwodów lub pakietów. Po utworzeniu tego rodzaju połączeń pozostają one zawsze aktywne.

Physical Layer

warstwa fizyczna

Warstwa fizyczna jest najniższą warstwą modelu OSI. Jest ona odpowiedzialna za przesyłanie strumieni bitów. Odbiera ramki danych z warstwy 2, czyli warstwy łącza danych, i przesyła szeregowo, bit po bicie, całą ich strukturę oraz zawartość. Jest ona również odpowiedzialna za odbiór kolejnych bitów przychodzących strumieni danych. Strumienie te są następnie przesyłane do warstwy łącza danych w celu ich ponownego ukształtowania.

POTS (Plain Old Telephone System)

zwykły stary system telefoniczny

POTS jest skrótem, który można spotkać w zasadzie tylko w publikacjach angielskojęzycznych. Oznacza usługi jakości "głosowej" publicznych komutowanych sieci telefonicznych.

PPP (Point-to-Point Protocol)

protokół PPP (protokół "punkt z punktem" komunikacji między dwoma stacjami)

Protokół PPP jest najnowszym protokołem ramkowania pakietów, który umożliwia korzystanie z samo konfigurowalnych, pełnodupleksowych, dwukierunkowych połączeń równorzędnych z dużą liczbą hostów.

PPP Multilink Protocol

to samo, co protokół MPPP

Protokół Multilink PPP umożliwia łączenie wielu potoków danych w jeden większy potok w celu przyspieszenia transmisji.

PPTP (Point-to-Point Tunneling Protocol)

protokół PPTP (protokół tunelowania punktowego)

Protokół PPTP pozwala na utworzenie wirtualnego łącza klient-serwer, tunelowanego w sieci IP. Tunelowanie umożliwia klientom korzystanie z sieci WAN jak z sieci prywatnej.

PPTP Control Connection

protokół sterownia połączeniem PPTP

Protokół sterowania połączeniem PPTP jest odpowiedzialny za utworzenie, zarządzanie i likwidowanie odpowiadającego mu tunelu PPTP.

Presentation Layer

warstwa prezentacji

Warstwa prezentacji jest szóstą warstwą modelu referencyjnego OSI. Jest ona odpowiedzialna za zarządzanie sposobem kodowania wszelkich danych. Nie każdy komputer korzysta z tych samych schematów kodowania danych, więc warstwa prezentacji odpowiedzialna jest za translację między niezgodnymi schematami kodowania danych.

PSTN (Public Switched Telephone Network)

sieć PSTN (publiczna komutowana sieć telefoniczna)

Skrót PSTN używany jest na oznaczenie publicznej komutowanej sieci telefonicznej, czyli globalnej infrastruktury telefonii dostarczającej usługi o jakości głosowej, które anglojęzyczni autorzy określają czasem mianem usług POTS.

Quality of service

jakość usług

Jakość usług to każdy sposób identyfikowania wartości czasu i/lub priorytetu określonego pakietu podczas przesyłania go w sieci.

RAID (Redundant Array of Inexpensive/Independent Disks)

tablica RAID (tablica niedrogich/niezależnych dysków twardych)

Metoda RAID opracowana została jako mechanizm tworzenia automatycznie regenerujących się odpornych na błędy dużych dysków przy użyciu małych, niezależnych dysków. Te małe dyski znajdują się we wspólnej obudowie. Te same dane zapisywane są jednocześnie na kilku dyskach chroniąc w ten sposób przed utratą danych w razie uszkodzenia dysku. Po wymianie uszkodzonego dysku na nowy, pozostałe urządzenia RAID automatycznie rozpoznają spowodowane tym uszkodzenie systemu plików i odtwarzają go. Szybkość, z jaką odtwarzanie to jest przeprowadzane zależy od poziomu ochrony. Metoda RAID może być wdrażana na jednym z siedmiu poziomów: od RAID-0 do RAID-6. Pierwszych pięć (RAID-1 do RAID-5) określone zostało przez Uniwersytet Berkeley. Są one kombinacjami o różnych poziomach ochrony i kosztów. RAID-0 oraz RAID-6 są produktami opracowanymi później - na podstawie potrzeb rynku. Zaznaczyć należy, że metoda RAID nie jest formalnym standardem. W związku z tym między tymi samymi poziomami różnych producentów mogą istnieć ogromne różnice. Wielu producentów uznaje (i produkuje) również wyłącznie pierwsze pięć specyfikacji.

RAID 0

Metoda RAID poziomu 0 (metoda RAID 0) umożliwia wyłącznie zwiększenie sprawności dostępu do danych, polega bowiem na porcjowaniu (ang. Stripping), czyli zapisywaniu danych na różnych dyskach, bez korzystania z jakiejkolwiek korekty błędów, czy nadmiarowości.

RAID 1

Metoda RAID 1 polega na lustrzanym odbijaniu danych (przechowywaniu ich na wielu dyskach). Jeden dysk funkcjonuje jako dysk operacyjny. Na drugim dysku wykonywane są automatyczne kopie zapasowe wszystkich zapisów dokonanych na dysku pierwszym.

RAID 2

Metoda RAID 2 jest bardziej niezawodną wersją metody RAID 0 korzystającą z kodów sprawdzania i korekcji błędów (kodów ECC). Dane porcjowane są na wielu dyskach, co ułatwia odzyskiwanie utraconych danych.

RAID 3

Metoda RAID 3 dzieli dane między dyski na poziomie bajtów i wykorzystuje osobny dysk do przechowywania danych dotyczących sum parytetów.

RAID 4

Metoda RAID 4 dzieli dane na poziomie bloków i wykorzystuje osobny dysk do przechowywania danych dotyczących sum parytetów.

RAID 5

Metoda RAID 5, tak jak metoda RAID 4, dzieli dane na poziomie bloków, ale w odróżnieniu od metod RAID 3 i RAID 4, dane parytetu zapisuje na wszystkich dyskach.

RAID 6

Metoda RAID 6 udostępnia wszystkie funkcje metody RAID 5 i, dodatkowo, wykorzystuje zapasowe kontrolery dysków, magistrale i wentylatory.

RAS (Remote Access Server)

serwer RAS (serwer dostępu zdalnego)

Serwer RAS jest programowym modułem dla środowiska Windows, które zarządza zdalnym dostępem do zasobów przyłączonych do sieci LAN.

Repeater

wzmacniak

Wzmacniak to urządzenie, które odbiera przesyłane sygnały, wzmacnia je i wprowadza z powrotem do sieci. W sieciach LAN wzmacniak nazywany koncentratorem, umożliwia przyłączenie do sieci wielu urządzeń.

RIP (Routing Information Protocol)

protokół RIP (protokół trasowania (wyboru trasy))

Protokół RIP jest starszym protokołem trasowania według algorytmu wektora odległości.

RISC (Reduced Instruction Set Computer)

komputer RISC (komputer o zredukowanej liście rozkazów)

Architektura RISC to architektura mikroprocesorów, która charakteryzuje się małym zestawem szybko wykonywanych rozkazów, które wykonują mniej czynności niż podobne rozkazy w architekturze CISC. Tradycyjnie komputery o architekturze RISC są wykorzystywane do zastosowań wymagających dużej ilości obliczeń.

RFI (Radio Frequency Interference)

zakłócenia RFI (zakłócenia częstotliwości radiowych)

Zakłócenia RFI to wysokiej częstotliwości impulsy, które mogą zakłócać przesyłanie danych.

RMON (Remote Network Monitoring System)

specyfikacja RMON (specyfikacja zdalnego monitorowania)

Specyfikacja RMON jest uaktualnioną wersją protokołu SNMP, która zaprojektowana została w celu umożliwienia wykorzystania monitorowania sieci i zarządzania nią.

Routed protocol

protokół trasowany

Protokół trasowany to taki protokół sieciowy, jak TCP/IP lub IPX/SPX, który potrafi przesyłać dane do ich miejsc docelowych znajdujących się w innych segmentach sieci.

Routing protocol

protokół trasowania

Protokół trasowania używany jest przez routery do komunikowania się z innymi routerami. Celem takiej komunikacji jest ustanowienie i utrzymanie tabeli informacji o potencjalnych ścieżkach prowadzących przez sieć do określonego punktu docelowego.

SAR (Segmentation and Reassembly)

mechanizm SAR (segmentacja i ponowne złożenie)

Mechanizm SAR wykorzystywany jest w sieciach ATM i wykorzystuje ich zestaw protokołów do segmentacji danych wychodzących na jednostki danych protokołu (jednostki PDU). Jednostki te wykorzystywane są do tworzenia komórek. Dane przychodzące muszą więc zostać ponownie złożone przed wysłaniem ich do protokołu następnej warstwy.

SAR-PDU (Segmentation and Reassembly Protocol Data Unit)

jednostka SAR-PDU (jednostka danych protokołu SAR)

Jednostka SAR-PDU jest strukturą przed-komórkową, w której każda warstwa adaptacji ATM (warstwa AAL) składa otrzymane dane. Jednostki te przesyłane są następnie do warstwy ATM, gdzie dołączane są do nich 5-oktetowe nagłówki, co tworzy znajome 53-oktetowe komórki ATM.

SAS (Single-Atteched Stations)

stacje SAS (stacje o pojedynczym przyłączeniu)

Stacje SAS wykorzystywane mogą być w sieciach FDDI. Wyposażone są one w jeden zbiór interfejsów nośnika, który pozwala na przyłączanie ich do sieci o topologii pierścienia z drzewem.

SCSI (Small Computer Systems Interface)

interfejs SCSI (interfejs małych systemów komputerowych)

SCSI (wymawiane "skazzi") jest interfejsem sprzętowym, wykorzystywanym do łączenia hostów i urządzeń peryferyjnych. SCSI uległ rozszerzeniu i teraz jest standardem składającym się z wielu specyfikacji. Obsługuje od 7 do 15 urządzeń peryferyjnych i szybkości przesyłania danych od 5 do 40 MB/s.

SCSI-1

Specyfikacja SCSI-1 określa pierwszy poziom z rodziny interfejsów SCSI. Był on bardziej pojęciem niż produktem i szybko został zastąpiony przez specyfikację SCSI-2.

SCSI-2

Specyfikacja SCSI-2 to pierwsza standardowa forma SCSI wyposażona w 8-bitową magistralę, która umożliwia obsługę do 8 urządzeń (włącznie z kartą kontrolera SCSI) i przesyłanie danych z szybkością 5 MB/s. Jednostronne okablowanie SCSI może być rozciągane na odległość do 6 metrów. Okablowanie dyferencjalne może mieć do 25 metrów długości.

Fast SCSI-2

Specyfikacja Fast SCSI-2 oferuje zwiększoną do 10 MB/s szybkość przesyłania danych. Maksymalna długość pojedynczego kabla jest zmniejszona do 3 metrów.

Fast Wide SCSI-2

Specyfikacja Fast Wide SCSI-2 stanowi dalsze udoskonalenie specyfikacji SCSI-2. W jej skład wchodzi magistrala 16-bitowa. Pozwala to na przyłączenie do 16 urządzeń (włącznie z kartą kontrolera) i przesyłanie danych z szybkością od 10 do 20 MB/s.

8-bit Ultra SCSI-3

8-bitowa specyfikacja Ultra SCSI-3 jest nową wersją standardu SCSI opartą - jak nazwa wskazuje na magistrali 8-bitowej. Usprawnienie pozwoliło na przesyłanie danych z szybkością 20 MB/s do 8 urządzeń. Maksymalna długość pojedynczych kabli zależy od liczby przyłączonych urządzeń i dla 4 lub mniej urządzeń ograniczona jest do 3 metrów, a dla większej liczby urządzeń do 1,5 metra.

16-bit Ultra SCSI-3

16-bit Ultra SCSI-3 jest 16-bitową specyfikacji SCSI-3 o 16-bitowej magistrali pozwalającą na przyłączenie proporcjonalnej liczby urządzeń i szybkość przesyłania od 20 do 40 MB/s. Ograniczenia dotyczące dopuszczalnej długości kabla są te same, co dla wersji 8-bitowej.

Server

serwer

Serwer jest dowolnym komputerem przyłączonym do sieci LAN, który jest hostem dla zasobów udostępnianych innym urządzeniom przyłączonym do sieci LAN.

Server-based-networks

sieci serwerowe (sieci oparte na serwerze)

Sieci oparte na serwerach wprowadzają hierarchię, której zadaniem jest poprawa sterowalności wszelkich funkcji obsługiwanych przez sieć w miarę zwiększania się jej rozmiaru.

Session Layer

warstwa sesji

Warstwa sesji jest piątą warstwą modelu OSI. Jest ona dość rzadko używana: wiele protokołów funkcje tej warstwy dołącza do swoich warstw transportu. Zadaniem warstwy sesji modelu OSI jest zarządzanie przebiegiem komunikacji podczas połączenia między dwoma komputerami. Określa ona, czy komunikacja może zachodzić w jednym, czy obu kierunkach. Gwarantuje również zakończenie wykonywania bieżącego zadania przed przyjęciem kolejnego.

STP (shielded twisted pair)

kabel STP (ekranowana skrętka dwużyłowa)

Ekranowana skrętka dwużyłowa ma dodatkową warstwę folii metalowego przewodu oplątującego przewody. Taki ekran osłonowy znajduje się bezpośrednio pod powierzchnią koszulki kabla. Powodem wprowadzenia ekranowania była potrzeba skrętek dwużyłowych w środowiskach o dużym wystawieniu na zakłócenia elektromagnetyczne i zakłócenia częstotliwościami radiowymi. W praktyce przeszkadza to jednak skrętce w poprawnym funkcjonowaniu.

SLIP (Serial-Line-Interface-Protoclo)

protokól SLIP (protokół komunikacji szeregowej w sieci internet)

Protokół SLIP umieszcza pakiety w ramkach, a do przesyłania danych używa linii szeregowych. Nigdy nie został zestandaryzowany i nie obsługiwał wielu zaawansowanych funkcji połączeń. Był prekursorem protokołu PPP.

SNMP (Simple Network Management Protoclo)

protokół SNMP (prosty protokół zarządzania siecią)

Protokół SNMP to protokół zbierający informacje z urządzeń sieciowych umożliwiający monitorowanie ich sprawności.

SPAP (Shiva Proprietary Authentication Protocol)

protokół SPAP (zastrzeżony protokół weryfikacji firmy Shiva, Inc.)

Protokół SPAP to zastrzeżona wersja protokołu PPP opracowana przez firmę Shiva, Inc.

SPX (Sequenced Packet Exchange)

wymiana SPX (sekwencyjna wymiana pakietów)

SPX jest zastrzeżonym zestawem protokołów warstwy transportu opracowanym przez firmę Novell.

Statistical multiplexing

statystyczne multipleksowanie

Multipleksowanie statystyczne polega na dzieleniu pojedynczego obwodu na wiele połączeń w oparciu o schemat współdzielenia dostępnej szerokości pasma.

STP (Shielded Twisted Pair)

kabel STP (ekranowana skrętka dwużyłowa)

Patrz skrętka ekranowana.

striping

porcjowanie

Porcjowanie (striping) to technika polegająca na jednoczesnym zapisywaniu danych na wielu dyskach za pomocą pojedynczego rozkazu zapisu. Umożliwia ona szybsze odczytanie każdego pliku odczytywanego jednocześnie przez wiele urządzeń.

switched virtual circuit

komutowane połączenie wirtualne

Komutowane połączenie wirtualne to połączenie w sieci z komutacją pakietów, które pozwala przesyłać pakiety różnymi ściekami.

TCP (Transmission Control Protocol)

protokół TCP (protokół sterownia transmisją)

Protokół TCP jest protokołem warstwy transportu, który często używany jest razem z protokołem IP. Często, więc te dwa różne protokoły są mylnie uważane za jeden protokół, o nazwie TCP/IP, podczas gdy jest to nazwa określająca dwa współdziałające protokoły, różnych warstw.

TDM (Time-Division Multiplexing)

multipleksowanie TDM (multipleksowanie czasowe, praca z podziałem czasu)

Multipleksowanie TDM polega na dzieleniu pojedynczego obwodu na wiele połączeń w oparciu o schemat współdziałania dostępnego czasu.

Transmission facilities

urządzenia transmisyjne

Urządzenia transmisyjne to nośniki używane do przenoszenia sygnałów w sieci do ich miejsca przeznaczenia. Nośnikami takimi mogą być kable koncentryczne, skrętka dwużyłowa, a nawet kabel światłowodowy.

Transport Layer

warstwa transportu

Warstwa transportu jest czwartą warstwą modelu referencyjnego OSI. Pełni ona funkcje podobną do funkcji warstwy łącza danych, w tym sensie, że jest odpowiedzialna za integralność końcową transmisji, Jednak w odróżnieniu od warstwy łącza danych - warstwa transportu umożliwia tę usługę również poza lokalnymi segmentami sieci LAN. Potrafi bowiem wykrywać pakiety, które zostały przez routery odrzucone i automatycznie generować żądanie ich ponownej transmisji. Inną ważną funkcją warstwy transportu jest resekwencjonowanie pakietów, które mogły zostać przysłane w nieodpowiedniej kolejności.

twisted pair wire

przewód skrętki dwużyłowej

Skrętka dwużyłowa od dawna używana jest jako okablowanie obsługujące połączenia głosowe i stała się również standardową technologią wykorzystywaną w sieciach LAN. Skrętka dwużyłowa składa się z dwóch dość cienkich przewodów o średnicy od 4 do 9 mm każdy (czyli od 18 do 24 w skali AWG). Przewody te pokryte są cienką warstwą polichlorku winylu (PCW) i splecione razem. Skręcanie przewodów razem równoważy promieniowanie na jakie wystawiony jest każdy z dwóch przewodów znosząc w ten sposób zakłócenia elektromagnetyczne (EMI), które inaczej przedostawałyby się do przewodnika miedzianego.

UDP (User Datagram Protocol)

protokół UDP (protokół datagramów użytkownika)

Protokół UDP jest protokołem warstwy transportu używanym w połączeniu z protokołem IP.

UNI (User-to-Network Interface)

interfejs UNI (sieciowy interfejs użytkownika)

Interfejs UNI tworzy połączenie między węzłem końcowym i przełącznikiem sieci.

VCC (Virtual Channel Connection)

połączenie VCC (łączenie kanałów wirualnych)

Połączenie VCC to termin oznaczający rodzaj połączenia logicznego ustanawianego między klientem LEC i serwerem LES w sieciach ELAN ATM. Do kontroli połączeń ATM potrzebne są jednak oddzielne połączenia i plany użytkowników.

VPN (virtual private networks)

sieci VPN (wirtualne sieci prywatne)

Sieci VPN, które są przyłączone do sieci publicznej za pomocą tunelowania i/lub szyfrowania.

WAN (Wide Area Network)

sieć WAN (sieć rozległa)

Patrz sieć rozległa.

wavelenght

długość fali

Długość fali używana do mierzenia intensywności energii elektromagnetycznej. Jest ona odległością między wartością maksymalną (wierzchołkiem) fali i jej wartością minimalną (dołem). Za pomocą długości fali określane są zjawiska o wysokich częstotliwościach fali takie jak światło, promieniowanie X oraz promieniowanie gamma.

wide area network

sieć rozległa

Sieć rozległa (sieć WAN) używana jest do łączenia sieci LAN na terenie znacznych obszarów geograficznych.

X.121

protokół X.121

Protokół X.121 jest protokołem, na którym protokół X.25 polega podczas adresowania.

X.25

protokół X.25

Protokół X.25 jest starzejącą się specyfikacją sieciową służącą do transportowania pakietów w publicznych sieciach komutowanych.

Dokumentacja sieci komputerowej str. 39

---