Omówienie
Omówienie
obowiązujących
obowiązujących
przepisów dotyczących
przepisów dotyczących
bezpieczeństwa osób
bezpieczeństwa osób
wypoczywających nad
wypoczywających nad
wodą
wodą
Maciej Zalewski – Starszy
Maciej Zalewski – Starszy
Ratownik WOPR
Ratownik WOPR
Tama 29.07.2005
Tama 29.07.2005
Podstawa Prawna
Podstawa Prawna
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1989 r.
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1989 r.
Nr 20, poz. 104 z późniejszymi zmianami)
Nr 20, poz. 104 z późniejszymi zmianami)
Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej (Dz. U. z 1996 r. Nr
Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej (Dz. U. z 1996 r. Nr
25, poz. 113 z późniejszymi zmianami)
25, poz. 113 z późniejszymi zmianami)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie
określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach,
określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach,
pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz. U. z 1997
pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz. U. z 1997
r. Nr 57, poz. 358)
r. Nr 57, poz. 358)
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia z dnia
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia z dnia
12 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków i
12 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków i
uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych, warunków ich
uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych, warunków ich
wykonywania przez inne organizacje ratownicze oraz rodzaju i wysokości
wykonywania przez inne organizacje ratownicze oraz rodzaju i wysokości
świadczeń przysługujących ratownikom górskim i wodnym w związku z
świadczeń przysługujących ratownikom górskim i wodnym w związku z
udziałem w akcji ratowniczej (Dz. U. z 2002r. Nr 193, poz. 1624)
udziałem w akcji ratowniczej (Dz. U. z 2002r. Nr 193, poz. 1624)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w
sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci
sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci
i młodzieży szkolne, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U.
i młodzieży szkolne, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U.
z 1997 r. Nr 12, poz. 67 z późniejszymi zmianami),
z 1997 r. Nr 12, poz. 67 z późniejszymi zmianami),
Statut WOPR,
Statut WOPR,
Uchwały i Komunikaty Zarządu Głównego WOPR
Uchwały i Komunikaty Zarządu Głównego WOPR
Ustawa o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25 z 06.03.1996, poz. 113 – rozdz. 10)
Art. 54.
Art. 54.
Zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających,
Zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających,
kąpiących się w miejscach wyznaczonych
kąpiących się w miejscach wyznaczonych
oraz
oraz
uprawiających sporty wodne należy do osób
uprawiających sporty wodne należy do osób
prawnych i fizycznych
prawnych i fizycznych
prowadzących nad wodą
prowadzących nad wodą
działalność w tym zakresie oraz do organów
działalność w tym zakresie oraz do organów
administracji rządowej i właściwych terytorialnie
administracji rządowej i właściwych terytorialnie
gmin.
gmin.
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia,
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia,
warunki bezpieczeństwa
warunki bezpieczeństwa
osób przebywających w
osób przebywających w
górach,
górach,
pływających, kąpiących się i uprawiających
pływających, kąpiących się i uprawiających
sporty wodne, a także obowiązki osób prawnych i
sporty wodne, a także obowiązki osób prawnych i
fizycznych, o których mowa
fizycznych, o których mowa
w ust
w ust
.
.
1 i 2.
1 i 2.
Zasady bezpieczeństwa w kult.
Zasady bezpieczeństwa w kult.
fizycznej
fizycznej
Art. 55.
Art. 55.
Organizowanie pomocy oraz ratowanie osób,
Organizowanie pomocy oraz ratowanie osób,
które uległy wypadkowi lub są narażone na
które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na
wodach, należy w szczególności do
wodach, należy w szczególności do
Wodnego
Wodnego
Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
– specjalistycznego stowarzyszenia kultury
– specjalistycznego stowarzyszenia kultury
fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym – w
fizycznej o zasięgu ogólnokrajowym – w
zakresie określonym w statucie tej organizacji.
zakresie określonym w statucie tej organizacji.
Ustawa o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25 z 06.03.1996, poz. 113 – rozdz. 10)
Zasady bezpieczeństwa w kult.
Zasady bezpieczeństwa w kult.
fizycznej
fizycznej
Ustawa o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25 z 06.03.1996, poz. 113 – rozdz. 10)
Art. 54.
Art. 54.
Zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających,
Zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających,
kąpiących się w miejscach wyznaczonych
kąpiących się w miejscach wyznaczonych
oraz
oraz
uprawiających sporty wodne należy do osób
uprawiających sporty wodne należy do osób
prawnych i fizycznych
prawnych i fizycznych
prowadzących nad wodą
prowadzących nad wodą
działalność w tym zakresie oraz do organów
działalność w tym zakresie oraz do organów
administracji rządowej i właściwych terytorialnie
administracji rządowej i właściwych terytorialnie
gmin.
gmin.
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia,
Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia,
warunki bezpieczeństwa
warunki bezpieczeństwa
osób przebywających w
osób przebywających w
górach,
górach,
pływających, kąpiących się i uprawiających
pływających, kąpiących się i uprawiających
sporty wodne, a także obowiązki osób prawnych i
sporty wodne, a także obowiązki osób prawnych i
fizycznych, o których mowa
fizycznych, o których mowa
w ust
w ust
.
.
1 i 2.
1 i 2.
Zasady bezpieczeństwa w kult.
Zasady bezpieczeństwa w kult.
fizycznej
fizycznej
Warunki bezpieczeństwa osób
Warunki bezpieczeństwa osób
pływających, kąpiących się i
pływających, kąpiących się i
uprawiających sporty wodne
uprawiających sporty wodne
§ 7
§ 7
1.
1.
Do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa osób
Do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa osób
pływających, kąpiących się i uprawniających sporty wodne
pływających, kąpiących się i uprawniających sporty wodne
upoważnione są
upoważnione są
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
(WOPR)
(WOPR)
oraz inne organizacje ratownicze, które wykonują
oraz inne organizacje ratownicze, które wykonują
obowiązki i uprawnienia WOPR za zgodę Prezesa Urzędu Kultury
obowiązki i uprawnienia WOPR za zgodę Prezesa Urzędu Kultury
Fizycznej i Turystyki.
Fizycznej i Turystyki.
2.
2.
W czasie prowadzenia działalności ratowniczej i związanego z nią
W czasie prowadzenia działalności ratowniczej i związanego z nią
transportu lub działalności profilaktycznej WOPR współpracuje, a w
transportu lub działalności profilaktycznej WOPR współpracuje, a w
miarę potrzeby może korzystać z pomocy, w szczególności:
miarę potrzeby może korzystać z pomocy, w szczególności:
1)
1)
publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
2)
2)
jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz Ministrowi Spraw
jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz Ministrowi Spraw
Wewnętrznych i Administracji,
Wewnętrznych i Administracji,
3)
3)
administracji lasów państwowych oraz parków narodowych i
administracji lasów państwowych oraz parków narodowych i
krajobrazowych,
krajobrazowych,
4)
4)
dyrektorów urzędów morskich,
dyrektorów urzędów morskich,
5)
5)
przedsiębiorstwa państwowego Polskie Ratownictwo Okrętowe.
przedsiębiorstwa państwowego Polskie Ratownictwo Okrętowe.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
1.
1.
Kąpieliska mogą być
Kąpieliska mogą być
zorganizowane
zorganizowane
lub
lub
prowizoryczne.
prowizoryczne.
2.
2.
Kąpieliskiem zorganizowanym jest teren położony nad obszarem
Kąpieliskiem zorganizowanym jest teren położony nad obszarem
wodnym, z plażą, na stałe przystosowany do kąpieli, z
wodnym, z plażą, na stałe przystosowany do kąpieli, z
wyznaczonymi i trwale oznakowanymi strefami kąpieli,
wyznaczonymi i trwale oznakowanymi strefami kąpieli,
wyposażony w urządzenia sanitarne oraz inne urządzenia, jak:
wyposażony w urządzenia sanitarne oraz inne urządzenia, jak:
pomosty, natryski i szatnie.
pomosty, natryski i szatnie.
3.
3.
Kąpieliskiem prowizorycznym jest teren położony nad obszarem
Kąpieliskiem prowizorycznym jest teren położony nad obszarem
wodnym, z plażą, przystosowany do sezonowego wykorzystania, z
wodnym, z plażą, przystosowany do sezonowego wykorzystania, z
miejscem do kąpieli prowizorycznie oznakowanym oraz
miejscem do kąpieli prowizorycznie oznakowanym oraz
wyposażony w urządzenia sanitarne.
wyposażony w urządzenia sanitarne.
4.
4.
Pływalnią jest obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik wodny
Pływalnią jest obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik wodny
(basen) przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno,
(basen) przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno,
zaopatrywany w wodę przepływową oraz mający urządzenia
zaopatrywany w wodę przepływową oraz mający urządzenia
sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte i odkryte.
sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte i odkryte.
5.
5.
Szczegółowe warunki korzystania z kąpieliska lub pływalni
Szczegółowe warunki korzystania z kąpieliska lub pływalni
określa regulamin.
określa regulamin.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Rodzaje kąpielisk
Rodzaje kąpielisk
Lokalizacja kąpieliska
Lokalizacja kąpieliska
1.
1.
Kąpielisko należy zlokalizować tak, aby miało dogodnie
Kąpielisko należy zlokalizować tak, aby miało dogodnie
ukształtowany brzeg i dno oraz dobre nasłonecznienie.
ukształtowany brzeg i dno oraz dobre nasłonecznienie.
Szybkość prądu wody w obrębie kąpieliska zlokalizowanego
Szybkość prądu wody w obrębie kąpieliska zlokalizowanego
nad wodami bieżącymi
nad wodami bieżącymi
nie powinna przekraczać 1
nie powinna przekraczać 1
m/sek.
m/sek.
2.
2.
Kąpieliska mogą być urządzane nad obszarami wodnymi,
Kąpieliska mogą być urządzane nad obszarami wodnymi,
których zanieczyszczenie
których zanieczyszczenie
nie przekracza dopuszczalnych
nie przekracza dopuszczalnych
norm
norm
ustalonych w odrębnych przepisach.
ustalonych w odrębnych przepisach.
3.
3.
Zlokalizowanie kąpieliska wymaga pozytywnej opinii
Zlokalizowanie kąpieliska wymaga pozytywnej opinii
Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
oraz
oraz
uzgodnienia z właściwym
uzgodnienia z właściwym
organem administracji
organem administracji
samorządowej, inspektoratem żeglugi śródlądowej i
samorządowej, inspektoratem żeglugi śródlądowej i
organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej
organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej
, a lokalizacja
, a lokalizacja
kąpieliska nad wodami morskimi - ponadto z dyrektorem
kąpieliska nad wodami morskimi - ponadto z dyrektorem
właściwego
właściwego
urzędu morskiego.
urzędu morskiego.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Zakazy kąpieli
Zakazy kąpieli
1.
1.
Zakazami kąpieli powinny być ujęte obszary wodne, na
Zakazami kąpieli powinny być ujęte obszary wodne, na
których kąpiel jest niebezpieczna, a w szczególności
których kąpiel jest niebezpieczna, a w szczególności
położone przy śluzach, mostach, budowlach wodnych,
położone przy śluzach, mostach, budowlach wodnych,
portach, jak również szlaki żeglowne oraz wody o silnym
portach, jak również szlaki żeglowne oraz wody o silnym
zanieczyszczeniu i wirach.
zanieczyszczeniu i wirach.
2.
2.
Obszary wodne objęte zakazem kąpieli należy oznaczyć, w
Obszary wodne objęte zakazem kąpieli należy oznaczyć, w
szczególności przy dojściach i dojazdach do obszaru
szczególności przy dojściach i dojazdach do obszaru
wodnego, odpowiednimi znakami określającymi przyczynę
wodnego, odpowiednimi znakami określającymi przyczynę
zakazu.
zakazu.
3.
3.
Miejsce niebezpieczne położone na obszarze wodnym, na
Miejsce niebezpieczne położone na obszarze wodnym, na
którym kąpiel jest dozwolona, oznacza się tablicą
którym kąpiel jest dozwolona, oznacza się tablicą
ostrzegawczą, określającą przyczynę niebezpieczeństwa.
ostrzegawczą, określającą przyczynę niebezpieczeństwa.
4.
4.
Dzieci do lat 7 mogą korzystać z kąpieli wyłącznie pod
Dzieci do lat 7 mogą korzystać z kąpieli wyłącznie pod
opieką i nadzorem osób pełnoletnich.
opieką i nadzorem osób pełnoletnich.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Obowiązki organizatorów
Obowiązki organizatorów
imprez pływackich na wodach
imprez pływackich na wodach
otwartych
otwartych
1.
1.
Do obowiązków organizatorów
Do obowiązków organizatorów
imprez pływackich
imprez pływackich
na wodach
na wodach
otwartych, z wyjątkiem maratonów pływackich, należy zapewnienie
otwartych, z wyjątkiem maratonów pływackich, należy zapewnienie
dyżuru:
dyżuru:
1)
1)
lekarza oraz co najmniej dwóch ratowników,
lekarza oraz co najmniej dwóch ratowników,
2)
2)
co najmniej dwóch płetwonurków, jeżeli głębokość wody przekracza 4
co najmniej dwóch płetwonurków, jeżeli głębokość wody przekracza 4
m lub woda jest nieprzezroczysta.
m lub woda jest nieprzezroczysta.
2.
2.
Do obowiązków organizatorów
Do obowiązków organizatorów
maratonów pływackich
maratonów pływackich
na wodach
na wodach
otwartych należy:
otwartych należy:
1)
1)
zapewnienie podczas trwania imprezy obecności zespołu ratowniczego
zapewnienie podczas trwania imprezy obecności zespołu ratowniczego
w składzie: lekarz, starszy ratownik i dwóch płetwonurków, przy czym
w składzie: lekarz, starszy ratownik i dwóch płetwonurków, przy czym
zespół ten powinien przebywać w łodzi motorowej na trasie maratonu,
zespół ten powinien przebywać w łodzi motorowej na trasie maratonu,
2)
2)
zapewnienie każdemu uczestnikowi maratonu asekuracji przez
zapewnienie każdemu uczestnikowi maratonu asekuracji przez
ratownika przebywającego w łodzi wiosłowej oznaczonej numerem
ratownika przebywającego w łodzi wiosłowej oznaczonej numerem
odpowiadającym numerowi startowemu zawodnika.
odpowiadającym numerowi startowemu zawodnika.
3.
3.
Maratonem pływackim jest impreza pływacka polegająca na
Maratonem pływackim jest impreza pływacka polegająca na
przepłynięciu odcinka przekraczającego 3 km.
przepłynięciu odcinka przekraczającego 3 km.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Obowiązki kierownika szkolenia
Obowiązki kierownika szkolenia
pływackiego
pływackiego
Do obowiązków kierownika szkolenia pływackiego na
Do obowiązków kierownika szkolenia pływackiego na
wodach otwartych należy zapewnienie:
wodach otwartych należy zapewnienie:
1)
1)
obecności ratownika,
obecności ratownika,
2)
2)
asekurujących łodzi wiosłowych lub motorowych
asekurujących łodzi wiosłowych lub motorowych
(co najmniej jedna łódź na każde pięć osób).
(co najmniej jedna łódź na każde pięć osób).
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Minimalne normy
Minimalne normy
zatrudnienia ratowników
zatrudnienia ratowników
Ustala się następujące minimalne normy zatrudnienia ratowników:
Ustala się następujące minimalne normy zatrudnienia ratowników:
1)
1)
w kąpieliskach śródlądowych na każde 100 m linii brzegowej
w kąpieliskach śródlądowych na każde 100 m linii brzegowej
-
-
jeden ratownik od strony lądu i jeden ratownik od strony lustra
jeden ratownik od strony lądu i jeden ratownik od strony lustra
wody
wody
,
,
2)
2)
na pływalniach dysponujących nieckami o długości do 25 m
na pływalniach dysponujących nieckami o długości do 25 m
-
-
jeden ratownik
jeden ratownik
,
,
3)
3)
na pływalniach dysponujących nieckami o długości 25-50 m
na pływalniach dysponujących nieckami o długości 25-50 m
-
-
dwóch ratowników
dwóch ratowników
,
,
4)
4)
na pływalniach dysponujących nieckami o długości powyżej 50 m
na pływalniach dysponujących nieckami o długości powyżej 50 m
-
-
trzech ratowników
trzech ratowników
,
,
5)
5)
w kąpieliskach nadmorskich
w kąpieliskach nadmorskich
-
-
trzyosobowe zespoły ratowników
trzyosobowe zespoły ratowników
na każde 100 m linii brzegowej.
na każde 100 m linii brzegowej.
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Rola i zadania ratowników
Rola i zadania ratowników
w świetle przepisów
w świetle przepisów
Do podstawowych obowiązków ratowników należy:
Do podstawowych obowiązków ratowników należy:
1)
1)
stałe obserwowanie obszaru kąpieliska i niezwłocznie
stałe obserwowanie obszaru kąpieliska i niezwłocznie
reagowanie na każdy sygnał wzywania pomocy oraz
reagowanie na każdy sygnał wzywania pomocy oraz
podejmowanie akcji ratowniczej,
podejmowanie akcji ratowniczej,
2)
2)
kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, które zapewniają
kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, które zapewniają
bezpieczeństwo osób kąpiących się,
bezpieczeństwo osób kąpiących się,
3)
3)
kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać,
kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać,
4)
4)
wywieszanie na maszcie odpowiedniego koloru flag
wywieszanie na maszcie odpowiedniego koloru flag
informacyjnych,
informacyjnych,
5)
5)
sygnalizowanie, za pomocą urządzeń alarmowych, przekroczeń
sygnalizowanie, za pomocą urządzeń alarmowych, przekroczeń
obowiązującego regulaminu (np. granicy strefy dla umiejących
obowiązującego regulaminu (np. granicy strefy dla umiejących
pływać), a w kąpieliskach także nadchodzącej burzy,
pływać), a w kąpieliskach także nadchodzącej burzy,
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
6)
6)
reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu
reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu
obowiązującego na terenie kąpieliska lub pływalni,
obowiązującego na terenie kąpieliska lub pływalni,
7)
7)
wpisywanie na tablicy informacyjnej temperatury wody,
wpisywanie na tablicy informacyjnej temperatury wody,
powietrza oraz innych aktualnych informacji (np.
powietrza oraz innych aktualnych informacji (np.
dotyczących nagłych zmian warunków atmosferycznych),
dotyczących nagłych zmian warunków atmosferycznych),
8)
8)
codzienne kontrolowanie głębokości wody przed otwarciem
codzienne kontrolowanie głębokości wody przed otwarciem
kąpieliska, a w razie potrzeby - przesunięcie miejsca kąpieli
kąpieliska, a w razie potrzeby - przesunięcie miejsca kąpieli
lub czasowe wyłączenie określonych obszarów kąpieliska z
lub czasowe wyłączenie określonych obszarów kąpieliska z
używalności,
używalności,
9)
9)
oczyszczenie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do
oczyszczenie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do
kąpieli z wszelkich przedmiotów mogących spowodować
kąpieli z wszelkich przedmiotów mogących spowodować
skaleczenie lub inny nieszczęśliwy wypadek,
skaleczenie lub inny nieszczęśliwy wypadek,
10)
10)
bieżące prowadzenie dziennika pracy.
bieżące prowadzenie dziennika pracy.
Rola i zadania ratowników
Rola i zadania ratowników
w świetle przepisów
w świetle przepisów
Rozporządzenie Rady Ministrów (
Dz. U. Nr 57, poz. 358 z dnia 7 czerwca 1997 r.
)
Znaki zakazu
Znaki zakazu
Znaki ostrzegawcze
Znaki ostrzegawcze
Znaki informacyjne
Znaki informacyjne