KOMERCJALIZACJA I PRYWATYZACJA

O.Lissowski



Ustawa o przedsiębiorstwach państwowych z 25 września
1981r.



Ustawa o samorządzie załogi przedsiębiorstwa
państwowego z 25 września 1981 r.



Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji z 30 sierpnia
1996r.



Kosikowski C. Publiczne prawo gospodarcze Polski i Unii
Europejskiej. Wyd. LexisNexis W-wa 2007, s.149-160; 291-
311.



Samodzielność, samorządność , samofinansowanie



Przedsiębiorstwa działające na zasadach ogólnych i użyteczności

publicznej



Organizacja PP: - statut i regulamin

- samorząd załogi (ogólne zebranie
pracowników i rada pracownicza)

- dyrektor



Tryby szczególne zarządzania PP:

- likwidacja

- kontrakt menadżerski
- postępowanie naprawcze

- tymczasowy kierownik PP



Fundusze przedsiębiorstwa : fundusz założycielski , fundusz

przedsiębiorstwa



Restrukturyzacja finansowa PP i banków, bankowe postępowania

ugodowe (Ust. z 3 lutego1993 r)



Cel: bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności a w
szczególności produkcja dóbr lub usług w zakresie:

- inżynierii sanitarnej
- komunikacji miejskiej
- zaopatrzenia ludności w energię, elektryczna, gazową, cieplną
- zarządu państwowymi zasobami lokalowymi
- zarządu państwowymi terenami zielonymi
- zarządu uzdrowiskami
- usług pogrzebowych i utrzymania urządzeń cmentarnych
- usług kulturalnych



Komunalizacja



Dyrektywa KE 80/723 z 25 czerwca 1980 :

„każde przedsiębiorstwo, na które władze publiczne mogą,

bezpośrednio lub pośrednio, wywierać dominujący wpływ
na mocy prawa własności przedsiębiorstwa, finansowego
uczestnictwa w przedsiębiorstwie lub na mocy zasad
którym przedsiębiorstwo podlega.”



Przedsiębiorstwa „świadczące usługi w ogólnym interesie
gospodarczym



Przedsiębiorstwa posiadające „prawa specjalne lub
wyłączne”



Zbycie przedsiębiorstwa

- sprzedaż, zamiana, darowizna, wkład przedsiębiorstwa do spółki



Oddanie przedsiebiorstwa osobom trzecim do odpłatnego lub

nieodpłatnego korzystania

- dzierżawa, użytkowanie, leasing



Oddanie przedsiębiorstwa osobom trzecim do odpłatnego

prowadzenia

– powiernictwo, zarząd nad przedsiębiorstwem



Oddanie przedsiębiorstwa na zabezpieczenie wierzytelności

- przewłaszczenie na zabezpieczenie, zastaw na przedsiębiorstwie.



Podstawy prawne:

- przepisy k.c. o sprzedaży,

-

szczególne przypadki: prywatyzacja, upadłość



przedmiotem sprzedaży jest przedsiębiorstwo jako zorganizowana

całość



Umowa na piśmie z podpisami notarialnie poświadczonymi (ad

solemnitatem), ew.skutek zobowiązujący w zakresie przeniesienia

własności nieruchomości



Ocena wad fizycznych i prawnych przedsiębiorstwa wg. przepisów

o rękojmi i gwarancj



Due dilligence - dokonanie przeglądu i sprawdzenie wartości – nie

wyłącza odpowiedzialności z tytułu rekojmi lub gwarancji



Zbycie przedsiębiorstwa należącego do osoby prawnej wpisanej do

KRS powinno być wpisane do rejestru (wpis deklaratoryjny)



Ustalana:

-

Przy sprzedaży , podstawa ustalenia ceny

-

Przy aporcie do spółki , podstawa obliczenia wartości aportu

-

Przy oddaniu w dzierżawę, użytkowanie , leasing, podstawa
obliczenia czynszu

-

Przy komercjalizacji i prywatyzacji , podstawa ustalenia wysokości
kapitału spółek

-

W procesach przekształceń, podstawa ustalenia kapitału spółek

-

W przypadku oddania na zabezpieczenie, podstawa ustalenia
zakresu zabezpieczenia



Metody: - majątkowe: księgowa, odtworzeniowa, likwidacyjna

- dochodowe, oparte na NPV,
- rynkowe



Docelowy model ustroju , zakres prywatyzacji



Cele: efektywność ekonomiczna czy uwłaszczenie społeczeństwa



Prywatyzacja dobrowolna czy przymusowa



Sprzedaż czy rozdanie majątku



Rozdział między grupy społeczne:

- reprywatyzacja , byli właściciele, kwestie narodowościowe
- uwłaszczenie powszechne
- pracownicy
- menadżerowie
- rolnicy, rybacy



Podmioty prywatyzujące: resorty czy nowa instytucja, zakres

decentralizacji



Tempo prywatyzacji



Nie ma „obiektywnie” najlepszego modelu prywatyzacji.



Wybór polityczny.



Pryw. pośrednia: 2 etapowa

- komercjalizacja (przekształcenie w j.s.s.p., ew. z

konwersją wierzytelności, przedstawiciele pracowników
w radzie nadzorczej, dyrektor pracy w zarządzie)

- sprzedaż akcji/udziałów



Pryw. bezpośrednia : jednoetapowa,

- sprzedaż majątku przedsiębiorstwa



Prywatyzacja powszechna ( NFI a kuponowa )



Zbywanie należących do SP akcji/udziałów spółek powstałych w

wyniku komercjalizacji



Przedsiębiorstwa duże



Analiza prawna , wycena spółek i dostosowania w zakresie ochrony

środowiska



Tryby sprzedaży:

- oferta publiczna
- przetarg publiczny
- rokowania na podst. publicznego zaproszenia
- ew. inny tryb za zgoda R.Min.



Strategie sprzedaży ;pakiety, transze, inwestor strategiczny,

możliwość zapłaty na raty



Elementy umowy: wielkość sprzedawanego pakietu , zobow.

Inwestycyjne, zobow. socjalne, zobow. w zakresie ochr. Środowiska



Uprawnienia pracowników: do 15% akcji (2 letni zakaz obrotu)



Przedsiębiorstwa małe i średnie



Rozporządzenie wszystkimi składnikami materialnymi i
niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego.



Analiza prawna i ekonomiczna, wycena



Tryby:

- sprzedaż (przetarg lub rokowania)
- wniesienie do spółki
- oddanie do czasowego odpłatnego korzystania



Elementy umowy: pakiety inwestycyjny, socjalny,
ekologiczny,



Możliwa zapłata w ratach , 15% na fundusz socjalny,



Leasing pracowniczy,



Warunki:

- ponad połowa pracowników
- wyłącznie .os. fizyczne
- kapitał akcyjny minimum 20%
- minimum 20% akcjonariusze zewnętrzni



- po 6 mies os. fizyczne lub prawne



Umowy: - karencja i ulgi w spłatach

- cesja końcowa, ew. wcześniejsza
Oceny: - zasięg i trwałość,
- oceny efektywnośc, problemy inwestycyjne i zarządzania
- EBO vs. MBO (LBO)
- transformacje