1
1
PODSTAWOWE ZASADY PROWADZENIA
PODSTAWOWE ZASADY PROWADZENIA
RACHUNKOWOŚCI
RACHUNKOWOŚCI
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH.
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH.
1.1. Zapisy Księgowe: systematyczne
1.1. Zapisy Księgowe: systematyczne
chronologiczne
chronologiczne
Zapisy systematyczny
Zapisy systematyczny
to zapis na odpowiednim
to zapis na odpowiednim
koncie syntetycznym i kontach analitycznych (decyduje
koncie syntetycznym i kontach analitycznych (decyduje
treść operacji gospodarczej) – „Księga Główna”.
treść operacji gospodarczej) – „Księga Główna”.
Zapis chronologiczny
Zapis chronologiczny
polega na rejestracji operacji
polega na rejestracji operacji
gospodarczych w kolejności czasu ich dokonywania.
gospodarczych w kolejności czasu ich dokonywania.
Służy urządzenie księgowe – zwane
Służy urządzenie księgowe – zwane
dziennikiem
dziennikiem
. W
. W
dzienniku zapisy operacji gospodarczych następują w
dzienniku zapisy operacji gospodarczych następują w
kolejności ich występowania.
kolejności ich występowania.
Sposób prowadzenia dziennika zależy od zastosowanej
Sposób prowadzenia dziennika zależy od zastosowanej
formy techniki księgowości (będzie osobny temat).
formy techniki księgowości (będzie osobny temat).
2
2
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
(c.d.)
(c.d.)
1.2. Wymogi poprawnej ewidencji księgowej:
1.2. Wymogi poprawnej ewidencji księgowej:
Prowadzona w oparciu o zatwierdzone zasady (politykę)
Prowadzona w oparciu o zatwierdzone zasady (politykę)
rachunkowości (art.10 ustawy o rachunkowości),
rachunkowości (art.10 ustawy o rachunkowości),
Stosowanie prawidłowej formy techniki księgowości
Stosowanie prawidłowej formy techniki księgowości
zapewniającej:
zapewniającej:
-
ujęcie wszystkich operacji gospodarczych w porządku
ujęcie wszystkich operacji gospodarczych w porządku
chronologicznym,
chronologicznym,
-
sprawdzanie zgodności obrotów i sald kont syntetycznych i
sprawdzanie zgodności obrotów i sald kont syntetycznych i
analitycznych,
analitycznych,
-
sprawdzanie zgodności obrotów kont syntetycznych i dziennika
sprawdzanie zgodności obrotów kont syntetycznych i dziennika
za każdy miesiąc kalendarzowy oraz koniec roku,
za każdy miesiąc kalendarzowy oraz koniec roku,
Oparcie zapisów księgowych o prawidłowo wystawione dowody
Oparcie zapisów księgowych o prawidłowo wystawione dowody
księgowe
księgowe
(„Nie ma księgowania bez dowodu”),
(„Nie ma księgowania bez dowodu”),
Prawidłowości i terminowości dokonywania zapisów w księgach.
Prawidłowości i terminowości dokonywania zapisów w księgach.
3
3
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
(c.d.)
(c.d.)
1.3. Zasady (polityka) rachunkowości.
1.3. Zasady (polityka) rachunkowości.
Jednostka powinna posiadać w j. polskim i w walucie polskiej
Jednostka powinna posiadać w j. polskim i w walucie polskiej
przyjęte przez nią zasady rachunkowości, zatwierdzone przez
przyjęte przez nią zasady rachunkowości, zatwierdzone przez
kierownika jednostki.
kierownika jednostki.
Zasady te obejmują:
Zasady te obejmują:
Określenie rachunku obrotowego i okresów sprawozdawczych,
Określenie rachunku obrotowego i okresów sprawozdawczych,
Metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
Metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
finansowego,
finansowego,
Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
-
zakładowy plan kont (konta syntetyczne i analityczne),
zakładowy plan kont (konta syntetyczne i analityczne),
-
wykaz ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu komputerowym
wykaz ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu komputerowym
wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na
wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na
komputerowych nośnikach danych,
komputerowych nośnikach danych,
-
opis systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg
opis systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg
przy użyciu komputera – opisu systemu informatycznego,
przy użyciu komputera – opisu systemu informatycznego,
zwiększającego wykaz programów, procedur lub funkcji wraz z
zwiększającego wykaz programów, procedur lub funkcji wraz z
opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad
opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad
ochrony danych,
ochrony danych,
4
4
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
1. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
(c.d.)
(c.d.)
-
system ochrony danych i ich zbiorów, w tym
system ochrony danych i ich zbiorów, w tym
dowodów księgowych i ksiąg rachunkowych.
dowodów księgowych i ksiąg rachunkowych.
Zakładowy plan kont powinien zapewnić:
Zakładowy plan kont powinien zapewnić:
Sporządzenie sprawozdania finansowego (bilans,
Sporządzenie sprawozdania finansowego (bilans,
rachunek zysków i strat, inne ),
rachunek zysków i strat, inne ),
Sporządzanie statystycznych sprawozdań
Sporządzanie statystycznych sprawozdań
finansowych (GUS)
finansowych (GUS)
Rozliczenia podatkowe.
Rozliczenia podatkowe.
Możliwość stosowania wzorcowych planów kont
Możliwość stosowania wzorcowych planów kont
(„Wzorcowy plan kont” opracowany przez Finans -
(„Wzorcowy plan kont” opracowany przez Finans -
Serwis Sp. z o.o., Warszawa 2004 r. )
Serwis Sp. z o.o., Warszawa 2004 r. )
1.4.
1.4.
Zakładowy plan kont
Zakładowy plan kont
– to wykaz nazw i symboli kont
– to wykaz nazw i symboli kont
syntetycznych i analitycznych służących do ewidencji aktywów i
syntetycznych i analitycznych służących do ewidencji aktywów i
pasywów oraz procesów gospodarczych powodujących przychody i
pasywów oraz procesów gospodarczych powodujących przychody i
koszty, uzupełniony komentarzem.
koszty, uzupełniony komentarzem.
5
5
2. DOWODY KSIĘGOWE
2. DOWODY KSIĘGOWE
2.1.
2.1.
Dokument księgowy podstawą zapisu w księgach
Dokument księgowy podstawą zapisu w księgach
rachunkowych. Każde zdarzenie gospodarcze musi
rachunkowych. Każde zdarzenie gospodarcze musi
być udokumentowane.
być udokumentowane.
2.2.
2.2.
Podział dokumentów księgowych (podlegających
Podział dokumentów księgowych (podlegających
księgowaniu) – art. 20 ustawy o rachunkowości.
księgowaniu) – art. 20 ustawy o rachunkowości.
a)
a)
Dokumenty obce
Dokumenty obce
, które jednostka otrzymuje z
, które jednostka otrzymuje z
zewnątrz,
zewnątrz,
- faktury dostawców,
- faktury dostawców,
- wyciągi bankowe.
- wyciągi bankowe.
b)
b)
Dokumenty własne
Dokumenty własne
- sporządzane przez jednostkę dla osób trzecich np.
- sporządzane przez jednostkę dla osób trzecich np.
faktury dot. sprzedaży (tzw. zewnętrzne własne),
faktury dot. sprzedaży (tzw. zewnętrzne własne),
- wystawione dla potrzeb zewnętrznych np. dowody
- wystawione dla potrzeb zewnętrznych np. dowody
kasowe, obrotu magazynowego, polecenia księgowania –
kasowe, obrotu magazynowego, polecenia księgowania –
PK. (tzw. wewnętrzne).
PK. (tzw. wewnętrzne).
6
6
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2.3. Polecenie księgowe – PK
2.3. Polecenie księgowe – PK
(wzór s.79 podręcznika)
(wzór s.79 podręcznika)
Służy do:
Służy do:
Udokumentowania zapisów księgowych, które nie odzwierciedlają
Udokumentowania zapisów księgowych, które nie odzwierciedlają
operacji gospodarczych np. przeniesienie kosztów i przychodów
operacji gospodarczych np. przeniesienie kosztów i przychodów
na konto „Wynik finansowy”, poprawianie błędów w księgowaniu,
na konto „Wynik finansowy”, poprawianie błędów w księgowaniu,
Udokumentowania technicznego uproszczenia, tzw. zbiorcze
Udokumentowania technicznego uproszczenia, tzw. zbiorcze
zestawienia jednorodnych dowodów w celu łącznego ich
zestawienia jednorodnych dowodów w celu łącznego ich
zaewidencjonowania.
zaewidencjonowania.
2.4. Oświadczenia pracowników – szczególny rodzaj
2.4. Oświadczenia pracowników – szczególny rodzaj
dokumentu.
dokumentu.
W przypadku braku możliwości uzyskania zewnętrznych obcych
W przypadku braku możliwości uzyskania zewnętrznych obcych
dowodów źródłowych, kierownik jednostki może zezwolić na
dowodów źródłowych, kierownik jednostki może zezwolić na
udokumentowanie operacji gospodarczych za pomocą
udokumentowanie operacji gospodarczych za pomocą
księgowych
księgowych
dowodów zastępczych
dowodów zastępczych
sporządzanych przez osoby
sporządzanych przez osoby
dokonujące tych operacji. Nie może to dotyczyć zakupów
dokonujące tych operacji. Nie może to dotyczyć zakupów
opodatkowanych podatkiem VAT oraz skupu metali nieżelaznych
opodatkowanych podatkiem VAT oraz skupu metali nieżelaznych
od ludności. ( art. 20 ust. 4 ustawy o rachunkowości ).
od ludności. ( art. 20 ust. 4 ustawy o rachunkowości ).
7
7
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2.5. Automatyczne zapisy w księgach rachunkowych.
2.5. Automatyczne zapisy w księgach rachunkowych.
Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu
Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu
komputera za równoważne z dowodami źródłowymi
komputera za równoważne z dowodami źródłowymi
uważa się zapisy w księgach rachunkowych,
uważa się zapisy w księgach rachunkowych,
wprowadzone automatycznie za pośrednictwem
wprowadzone automatycznie za pośrednictwem
urządzeń łączności, komputerowych nośników danych
urządzeń łączności, komputerowych nośników danych
lub tworzone wg algorytmu (programu) na podstawie
lub tworzone wg algorytmu (programu) na podstawie
informacji zawartych już w księgach.
informacji zawartych już w księgach.
2.6. Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej
2.6. Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej
(art. 21 ustawy o rachunkowości).
(art. 21 ustawy o rachunkowości).
a)
a)
określenie rodzaju dowodu i jego numer,
określenie rodzaju dowodu i jego numer,
b)
b)
określenie stron dokonujących operacji gospodarczej,
określenie stron dokonujących operacji gospodarczej,
c)
c)
opis operacji oraz jej wartość,
opis operacji oraz jej wartość,
d)
d)
datę dokonania operacji,
datę dokonania operacji,
e)
e)
podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub
podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub
od której przyjęto składniki aktywów,
od której przyjęto składniki aktywów,
8
8
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
f)
f)
Stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do
Stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do
ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miejsca
ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miejsca
oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych
oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych
(dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.
(dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.
Można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych ( dot.
Można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych ( dot.
e i f )
e i f )
jeżeli wynika to z odrębnych przepisów lub techniki
jeżeli wynika to z odrębnych przepisów lub techniki
dokumentowania zapisów księgowych ( art. 21 ust. 1 a
dokumentowania zapisów księgowych ( art. 21 ust. 1 a
ustawy o rachunkowości ).
ustawy o rachunkowości ).
2.7. Dowód księgowy w walutach obcych.
2.7. Dowód księgowy w walutach obcych.
Powinien zawierać przeliczenie ich wartości na walutę
Powinien zawierać przeliczenie ich wartości na walutę
polską wg kursu obowiązującego w dniu przeprowadzenia
polską wg kursu obowiązującego w dniu przeprowadzenia
operacji gospodarczej.
operacji gospodarczej.
9
9
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2.8. Kontrola dokumentów księgowych.
2.8. Kontrola dokumentów księgowych.
Przed księgowaniem, każdy dokument jest poddany
Przed księgowaniem, każdy dokument jest poddany
kontroli:
kontroli:
Formalnej,
Formalnej,
Merytorycznej,
Merytorycznej,
Rachunkowej.
Rachunkowej.
Formalna
Formalna
– polega na sprawdzeniu, czy dokument
– polega na sprawdzeniu, czy dokument
odpowiada przepisom ( tzn. czy zawiera wszystkie dane ).
odpowiada przepisom ( tzn. czy zawiera wszystkie dane ).
Merytoryczna
Merytoryczna
– wszystkie dane jakościowe, ilościowe i
– wszystkie dane jakościowe, ilościowe i
wartościowe, podane w dokumencie odpowiadają
wartościowe, podane w dokumencie odpowiadają
rzeczywistości ( np. zgodne z umową ).
rzeczywistości ( np. zgodne z umową ).
Rachunkowa
Rachunkowa
– polega na stwierdzeniu, że dokument nie
– polega na stwierdzeniu, że dokument nie
zawiera błędów arytmetycznych.
zawiera błędów arytmetycznych.
10
10
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
2. DOWODY KSIĘGOWE (c.d.)
Fakt prowadzenia kontroli dokumentu powinien być
Fakt prowadzenia kontroli dokumentu powinien być
potwierdzony podpisem osób do tego upoważnionych oraz
potwierdzony podpisem osób do tego upoważnionych oraz
datą dokonanej kontroli.
datą dokonanej kontroli.
Dokument nie sprawdzony nie może być księgowany,
Dokument nie sprawdzony nie może być księgowany,
gdyż jest brak pewności, że dokumenty takie zawierają
gdyż jest brak pewności, że dokumenty takie zawierają
dane kompletne, prawdziwe i poprawne.
dane kompletne, prawdziwe i poprawne.
2.9. Dekretacja.
2.9. Dekretacja.
Po kontroli następuje dekretacja – polega ona na:
Po kontroli następuje dekretacja – polega ona na:
Nadawanie dowodowi numeru.
Nadawanie dowodowi numeru.
Określanie sposobu jego zapisania na kontach księgowych
Określanie sposobu jego zapisania na kontach księgowych
(Dt,Ct) wskazanie ewidencji analitycznej.
(Dt,Ct) wskazanie ewidencji analitycznej.
Określeniu daty, pod którą dokument ma być księgowany.
Określeniu daty, pod którą dokument ma być księgowany.
11
11
3. ZAPISY KSIĘGOWE
3. ZAPISY KSIĘGOWE
3.1. Zapis księgowy.
3.1. Zapis księgowy.
To zapis dokonywany na podstawie dokumentu księgowego
To zapis dokonywany na podstawie dokumentu księgowego
w urządzeniu księgowym ( w dzienniku i na kontach ).
w urządzeniu księgowym ( w dzienniku i na kontach ).
3.2. Podział zapisów księgowych:
3.2. Podział zapisów księgowych:
Zapisy księgowe podwójne ( zapis prosty i zapis złożony )
Zapisy księgowe podwójne ( zapis prosty i zapis złożony )
Zapisy księgowe pojedyncze.
Zapisy księgowe pojedyncze.
Zapisy księgowe podwójne
Zapisy księgowe podwójne
dokonywane są na kontach
dokonywane są na kontach
syntetycznych i polegają na zapisaniu określonej sumy
syntetycznych i polegają na zapisaniu określonej sumy
jednocześnie na dwóch kontach (zapis prosty) lub na kilku
jednocześnie na dwóch kontach (zapis prosty) lub na kilku
kontach (zapis złożony).
kontach (zapis złożony).
Zapisy księgowe pojedyncze
Zapisy księgowe pojedyncze
dokonywane są w
dokonywane są w
dzienniku i w urządzeniach analitycznych prowadzonych do
dzienniku i w urządzeniach analitycznych prowadzonych do
kont syntetycznych.
kont syntetycznych.
12
12
3. ZAPISY KSIĘGOWE (c.d.)
3. ZAPISY KSIĘGOWE (c.d.)
3.3. Zapis księgowy powinien zawierać, co najmniej
3.3. Zapis księgowy powinien zawierać, co najmniej
( art. 23 ust. 2 ustawy o rachunkowości ):
( art. 23 ust. 2 ustawy o rachunkowości ):
Datę dokonania operacji gospodarczej,
Datę dokonania operacji gospodarczej,
Określenie rodzaju i numeru identyfikacyjnego dowodu
Określenie rodzaju i numeru identyfikacyjnego dowodu
księgowego oraz jego datę,
księgowego oraz jego datę,
Zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji ( do skrótów i
Zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji ( do skrótów i
kodów należy posiadać pisemne objaśnienie ),
kodów należy posiadać pisemne objaśnienie ),
Kwotę i datę zapisu,
Kwotę i datę zapisu,
Oznaczenie kont, których dotyczy.
Oznaczenie kont, których dotyczy.
Zapis powinien być trwały i czytelny, przez czas nie krótszy
Zapis powinien być trwały i czytelny, przez czas nie krótszy
od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych.
od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych.
13
13
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH
4.1. Błędy księgowe.
4.1. Błędy księgowe.
Wynikają z nieprawidłowych, opóźnionych oraz nie
Wynikają z nieprawidłowych, opóźnionych oraz nie
dokonanych zapisów księgowych i mogą mieć swe źródło w:
dokonanych zapisów księgowych i mogą mieć swe źródło w:
Dokumentach księgowych,
Dokumentach księgowych,
Zapisach dokonanych w urządzeniach księgowych,
Zapisach dokonanych w urządzeniach księgowych,
Zestawieniach pomocniczych i kontrolnych.
Zestawieniach pomocniczych i kontrolnych.
Błędy w dokumentach księgowych
Błędy w dokumentach księgowych
– polegają na błędach
– polegają na błędach
w treści dokumentów, błędach rachunkowych.
w treści dokumentów, błędach rachunkowych.
Błędy w zapisach w urządzeniach księgowych
Błędy w zapisach w urządzeniach księgowych
–
–
zaksięgowanie na nie właściwych kontach, niewłaściwa suma,
zaksięgowanie na nie właściwych kontach, niewłaściwa suma,
opuszczenie zapisu księgowego, dwukrotny zapis tej samej
opuszczenie zapisu księgowego, dwukrotny zapis tej samej
operacji, błędne sumowanie obrotów w urządzeniach
operacji, błędne sumowanie obrotów w urządzeniach
ewidencyjnych.
ewidencyjnych.
Błędy w zestawieniach pomocniczych i kontrolnych
Błędy w zestawieniach pomocniczych i kontrolnych
–
–
błędy sumowania, odejmowania, dwukrotne podanie danych,
błędy sumowania, odejmowania, dwukrotne podanie danych,
opuszczenie, itp.
opuszczenie, itp.
14
14
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4.2. Sposób poprawiania błędów księgowych
4.2. Sposób poprawiania błędów księgowych
( art. 25 ustawy o rachunkowości ).
( art. 25 ustawy o rachunkowości ).
Przez skreślanie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z
Przez skreślanie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z
zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie
zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie
poprawki i umieszczenie daty. Nie można takiej poprawki
poprawki i umieszczenie daty. Nie można takiej poprawki
stosować po zamknięciu miesiąca.
stosować po zamknięciu miesiąca.
Przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu
Przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu
zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko
zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko
zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi ( tzw. storno ).
zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi ( tzw. storno ).
W razie ujawnienia błędów po zamknięciu miesiąca lub
W razie ujawnienia błędów po zamknięciu miesiąca lub
prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera –
prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera –
tylko zapis korygujący dodatni lub ujemny.
tylko zapis korygujący dodatni lub ujemny.
15
15
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH
4.3. Błędy w dokumentach księgowych.
4.3. Błędy w dokumentach księgowych.
Mogą być usunięte przez dokonanie czytelnych i
Mogą być usunięte przez dokonanie czytelnych i
podpisanych przez właściwą osobę poprawek.
podpisanych przez właściwą osobę poprawek.
Niektóre dokumenty nie mogą być poprawione –
Niektóre dokumenty nie mogą być poprawione –
anulowanie i sporządzenie nowego dokumentu ( np. kasowe
anulowanie i sporządzenie nowego dokumentu ( np. kasowe
).
).
4.3.1.
4.3.1.
Błędy w dowodach źródłowych
Błędy w dowodach źródłowych
zewnętrznych obcych
zewnętrznych obcych
i własnych
i własnych
można korygować jedynie przez wypisanie
można korygować jedynie przez wypisanie
kontrahentowi odpowiedniego dokumentu zawierającego
kontrahentowi odpowiedniego dokumentu zawierającego
sprostowanie, wraz z stosownym uzasadnieniem, chyba że
sprostowanie, wraz z stosownym uzasadnieniem, chyba że
inne przepisy stanowią inaczej ( art. 22 ust. 2 ustawy o
inne przepisy stanowią inaczej ( art. 22 ust. 2 ustawy o
rachunkowości ).
rachunkowości ).
16
16
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4.3.2.
4.3.2.
Błędy w dowodach wewnętrznych mogą być
Błędy w dowodach wewnętrznych mogą być
poprawione przez skreślenie błędnej treści lub kwoty, z
poprawione przez skreślenie błędnej treści lub kwoty, z
utrzymaniem czytelnie skreślonych wyrażeń lub liczb,
utrzymaniem czytelnie skreślonych wyrażeń lub liczb,
wpisanie treści poprawnej i daty poprawki oraz złożenie
wpisanie treści poprawnej i daty poprawki oraz złożenie
podpisu osoby do tego upoważnionej, o ile odrębne
podpisu osoby do tego upoważnionej, o ile odrębne
przepisy nie stanowią inaczej.
przepisy nie stanowią inaczej.
Nie można poprawiać pojedynczych liter lub cyfr ( art. 22
Nie można poprawiać pojedynczych liter lub cyfr ( art. 22
ust. 3 ustawy o rachunkowości ).
ust. 3 ustawy o rachunkowości ).
17
17
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4.4. Sposoby poprawiania błędów księgowych przy pomocy
4.4. Sposoby poprawiania błędów księgowych przy pomocy
storna.
storna.
Rozróżniamy:
Rozróżniamy:
Storno czarne
Storno czarne
, polega na dokonaniu zapisu korygującego
, polega na dokonaniu zapisu korygującego
na tych samych kontach, na których nastąpiło błędne
na tych samych kontach, na których nastąpiło błędne
księgowanie lecz po odwrotnych stronach.
księgowanie lecz po odwrotnych stronach.
Storno czerwone
Storno czerwone
, polega na dokonaniu zapisu
, polega na dokonaniu zapisu
korygującego za pomocą liczb ujemnych na tych samych
korygującego za pomocą liczb ujemnych na tych samych
kontach i po tych samych stronach, na których nastąpiło
kontach i po tych samych stronach, na których nastąpiło
błędne księgowanie.
błędne księgowanie.
18
18
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
Przykład
Przykład
: Zakup materiałów u dostawcy na sumę 3000,- zł. został
: Zakup materiałów u dostawcy na sumę 3000,- zł. został
zaksięgowany następująco: Dt konto „ Wyroby gotowe” i Ct konto
zaksięgowany następująco: Dt konto „ Wyroby gotowe” i Ct konto
„Rozrachunki z odbiorcami” ( zamiast: Dt konto „Materiały” Ct
„Rozrachunki z odbiorcami” ( zamiast: Dt konto „Materiały” Ct
konto „Rozrachunki z dostawcami”).
konto „Rozrachunki z dostawcami”).
Zaksięgowanie błędnego zapisu i jego poprawienie za pomocą
Zaksięgowanie błędnego zapisu i jego poprawienie za pomocą
storna czarnego
storna czarnego
:
:
Rozrachunki
Rozrachunki
Dt z odbiorcami Ct Dt Wyroby gotowe
Dt z odbiorcami Ct Dt Wyroby gotowe
Ct
Ct
zapis błędny
zapis błędny
3000,- 3000,-
3000,- 3000,-
3000,- storno czarne
3000,- storno czarne
3000,-
3000,-
Rozrachunki
Rozrachunki
Dt z dostawcami Ct Dt Materiały
Dt z dostawcami Ct Dt Materiały
Ct
Ct
zapis poprawny
zapis poprawny
3000,- 3000,-
3000,- 3000,-
19
19
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
4. POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH (c.d.)
Zaksięgowanie błędnego zapisu i jego poprawianie za pomocą
Zaksięgowanie błędnego zapisu i jego poprawianie za pomocą
storna czerwonego:
storna czerwonego:
Rozrachunki
Rozrachunki
Dt z odbiorcami Ct Dt Wyroby
Dt z odbiorcami Ct Dt Wyroby
gotowe Ct
gotowe Ct
zapis błędny
zapis błędny
3000,- 3000,-
3000,- 3000,-
storno czerwone
storno czerwone
3000,-
3000,-
3000,-
3000,-
Rozrachunki
Rozrachunki
Dt z dostawcami Ct Dt
Dt z dostawcami Ct Dt
Materiały Ct
Materiały Ct
zapis poprawny
zapis poprawny
3000,- 3000,-
3000,- 3000,-
20
20
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA.
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA.
5.1. Cel inwentaryzacji.
5.1. Cel inwentaryzacji.
Okresowe uzgadnianie ze stanem rzeczywistym poszczególnych
Okresowe uzgadnianie ze stanem rzeczywistym poszczególnych
składników majątkowych i źródeł ich pochodzenia.
składników majątkowych i źródeł ich pochodzenia.
Skonfrontowanie danych ewidencji ze stanem rzeczywistym i
Skonfrontowanie danych ewidencji ze stanem rzeczywistym i
urealnienie tą drogą danych wykazywanych przez księgowość,
urealnienie tą drogą danych wykazywanych przez księgowość,
wyjaśnienie różnic.
wyjaśnienie różnic.
5.2. Formy inwentaryzacji:
5.2. Formy inwentaryzacji:
Spis z natury ( kasa, rzeczowe składniki obrotowe, środki trwałe,
Spis z natury ( kasa, rzeczowe składniki obrotowe, środki trwałe,
środki trwałe w budowie ).
środki trwałe w budowie ).
Uzgodnienia stanów ( sald ) kont z kontrahentami – bankami,
Uzgodnienia stanów ( sald ) kont z kontrahentami – bankami,
odbiorcami, dostawcami itp.
odbiorcami, dostawcami itp.
Weryfikacja czyli sprawdzanie poprawności sald kont, drogą
Weryfikacja czyli sprawdzanie poprawności sald kont, drogą
porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi
porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi
dokumentami ( grunty, należności sporne i wątpliwe, należności i
dokumentami ( grunty, należności sporne i wątpliwe, należności i
zobowiązania wobec osób nie prowadzących ksiąg rachunkowych,
zobowiązania wobec osób nie prowadzących ksiąg rachunkowych,
z tytułów publiczno – prawnych, fundusze itp. )
z tytułów publiczno – prawnych, fundusze itp. )
21
21
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
5.3. Termin i częstotliwość inwentaryzacji
5.3. Termin i częstotliwość inwentaryzacji
( art. 26 ustawy o rach. )
( art. 26 ustawy o rach. )
5.3.1.
5.3.1.
O terminach oraz częstotliwości przeprowadzania inwentaryzacji
O terminach oraz częstotliwości przeprowadzania inwentaryzacji
składników majątkowych decyduje kierownik jednostki gospodarczej.
składników majątkowych decyduje kierownik jednostki gospodarczej.
Przepisy ustawy o rachunkowości zawierają pewne ograniczenia w tym
Przepisy ustawy o rachunkowości zawierają pewne ograniczenia w tym
zakresie.
zakresie.
5.3.2.
5.3.2.
Generalnie jednostki inwentaryzację przeprowadzają na ostatni
Generalnie jednostki inwentaryzację przeprowadzają na ostatni
dzień każdego roku obrotowego, z pewnymi wyjątkami wynikającymi z
dzień każdego roku obrotowego, z pewnymi wyjątkami wynikającymi z
przepisów ustawy o rachunkowości:
przepisów ustawy o rachunkowości:
Składniki aktywów
Składniki aktywów
( z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów
( z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów
wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i
wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i
produktów gotowych ) można inwentaryzować w IV kw. roku obrotowego
produktów gotowych ) można inwentaryzować w IV kw. roku obrotowego
– do 15 dnia następnego roku.
– do 15 dnia następnego roku.
22
22
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
Zapasy materiałów, towarów, produktów gotowych i
Zapasy materiałów, towarów, produktów gotowych i
półfabrykatów
półfabrykatów
można przeprowadzić inwentaryzację raz
można przeprowadzić inwentaryzację raz
w ciągu 2 lat ( warunek: strzeżone składowiska objęte
w ciągu 2 lat ( warunek: strzeżone składowiska objęte
ewidencją ilościowo – wartościową ).
ewidencją ilościowo – wartościową ).
Środki trwałe
Środki trwałe
oraz maszyny i urządzenia wchodzących w
oraz maszyny i urządzenia wchodzących w
skład środków trwałych w budowie – raz na 4 lata
skład środków trwałych w budowie – raz na 4 lata
( warunek: teren strzeżony ).
( warunek: teren strzeżony ).
Towary i materiały
Towary i materiały
( opakowania ) objętych ewidencją
( opakowania ) objętych ewidencją
wartościową w punktach obrotu detalicznego – raz w roku,
wartościową w punktach obrotu detalicznego – raz w roku,
Zapas drewna
Zapas drewna
w jednostkach prowadzących gospodarkę
w jednostkach prowadzących gospodarkę
leśną – raz w roku.
leśną – raz w roku.
23
23
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
5.4. Komisja inwentaryzacyjna.
5.4. Komisja inwentaryzacyjna.
Przygotowanie i przeprowadzenie inwentaryzacji rzeczowych
Przygotowanie i przeprowadzenie inwentaryzacji rzeczowych
składników majątkowych drogą spisu z natury jest powierzane
składników majątkowych drogą spisu z natury jest powierzane
specjalnej komisji inwentaryzacyjnej. Powołuje ją kierownik
specjalnej komisji inwentaryzacyjnej. Powołuje ją kierownik
jednostki
jednostki
gospodarczej.
gospodarczej.
5.4.1.
5.4.1.
Zadania komisji inwentaryzacyjnej:
Zadania komisji inwentaryzacyjnej:
Przygotowanie spisu z natury.
Przygotowanie spisu z natury.
Dokonanie spisu z natury.
Dokonanie spisu z natury.
Ustalenie przyczyn powstania różnic inwentaryzacyjnych.
Ustalenie przyczyn powstania różnic inwentaryzacyjnych.
Powstanie warunków co do sposobu rozliczania różnic
Powstanie warunków co do sposobu rozliczania różnic
inwentaryzacyjnych.
inwentaryzacyjnych.
24
24
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
5.4.2. Komisja inwentaryzacyjna powołuje:
5.4.2. Komisja inwentaryzacyjna powołuje:
Zespoły spisowe ( co najmniej 2 osoby ),
Zespoły spisowe ( co najmniej 2 osoby ),
Kontrolerów spisowych ( nadzorują przebieg spisu oraz dokonują
Kontrolerów spisowych ( nadzorują przebieg spisu oraz dokonują
wyrywkowej kontroli spisów z natury ).
wyrywkowej kontroli spisów z natury ).
5.4.3. Przebieg spisu z natury:
5.4.3. Przebieg spisu z natury:
Zespół spisowy ustala ilość ( ewentualnie jakość ) spisywanych
Zespół spisowy ustala ilość ( ewentualnie jakość ) spisywanych
składników majątkowych w obecności osób materialnie
składników majątkowych w obecności osób materialnie
odpowiedzialnych.
odpowiedzialnych.
Wyniki spisu z natury zapisywane są na specjalnych arkuszach
Wyniki spisu z natury zapisywane są na specjalnych arkuszach
spisowych ( ponumerowanych i traktowanych jako druki ścisłego
spisowych ( ponumerowanych i traktowanych jako druki ścisłego
zarachowania ).
zarachowania ).
Ilość poszczególnych składników ustala się drogą przeliczenia, zważenia
Ilość poszczególnych składników ustala się drogą przeliczenia, zważenia
lub zmierzenia. Stany materiałów wyrobów lub towarów masowych
lub zmierzenia. Stany materiałów wyrobów lub towarów masowych
( węgiel,
( węgiel,
piasek, żwir ) są ustalone za pomocą odpowiednich szacunków.
piasek, żwir ) są ustalone za pomocą odpowiednich szacunków.
25
25
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
5. INWENTARYZACJA ŚRODKÓW GOSPODARCZYCH I
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
ŹRÓDEŁ ICH POCHODZENIA (c.d.)
Zespoły spisowe mogą być informowane o stanie ewidencyjnym
Zespoły spisowe mogą być informowane o stanie ewidencyjnym
składników majątkowych.
składników majątkowych.
5.5. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.
5.5. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.
Należy rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego na
Należy rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego na
który przypadł termin inwentaryzacji.
który przypadł termin inwentaryzacji.
Komórka księgowości porównuje dane ustalone w wyniku spisu ze
Komórka księgowości porównuje dane ustalone w wyniku spisu ze
stanami wynikającymi z ewidencji księgowej.
stanami wynikającymi z ewidencji księgowej.
Różnice inwentaryzacyjne to niedobory lub nadwyżki.
Różnice inwentaryzacyjne to niedobory lub nadwyżki.
Po wyjaśnieniu różnic inwentaryzacyjnych komisja sporządza protokół,
Po wyjaśnieniu różnic inwentaryzacyjnych komisja sporządza protokół,
w którym podaje przyczyny powstania różnic oraz stawia wnioski co
w którym podaje przyczyny powstania różnic oraz stawia wnioski co
do
do
ich rozliczenia i zaksięgowania.
ich rozliczenia i zaksięgowania.
Wnioski komisji akceptuje kierownik jednostki.
Wnioski komisji akceptuje kierownik jednostki.
26
26
6. OKRES SPRAWOZDAWCZY I ROK OBROTOWY
6. OKRES SPRAWOZDAWCZY I ROK OBROTOWY
6.1. Okres sprawozdawczy.
6.1. Okres sprawozdawczy.
Ewidencja księgowa powinna dostarczać dane liczbowe ( stanu
Ewidencja księgowa powinna dostarczać dane liczbowe ( stanu
składników majątkowych, źródeł ich pochodzenia, przychodów,
składników majątkowych, źródeł ich pochodzenia, przychodów,
kosztów, wynik ) za pewien okres, względnie na jego ostatni
kosztów, wynik ) za pewien okres, względnie na jego ostatni
dzień.
dzień.
Dlatego też grupujemy zapisy księgowe według okresów
Dlatego też grupujemy zapisy księgowe według okresów
kalendarzowych.
kalendarzowych.
Okres sprawozdawczy
Okres sprawozdawczy
( art. 3 ust.1 pkt 8 ustawy o
( art. 3 ust.1 pkt 8 ustawy o
rachunkowości ) – to okres, za który sporządza się sprawozdanie
rachunkowości ) – to okres, za który sporządza się sprawozdanie
finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania
finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania
sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych.
sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych.
Operacje gospodarcze gromadzimy na poszczególne miesiące,
Operacje gospodarcze gromadzimy na poszczególne miesiące,
choć dopuszczalne są okresy kwartalne czy półroczne.
choć dopuszczalne są okresy kwartalne czy półroczne.
Najdłuższym okresem sprawozdawczym jest rok.
Najdłuższym okresem sprawozdawczym jest rok.
27
27
6. OKRES SPRAWOZDAWCZY I ROK OBROTOWY
6. OKRES SPRAWOZDAWCZY I ROK OBROTOWY
(c.d.)
(c.d.)
6.2. Rok obrotowy.
6.2. Rok obrotowy.
To 12 kolejnych miesięcy. Zazwyczaj bywa to rok
To 12 kolejnych miesięcy. Zazwyczaj bywa to rok
kalendarzowy ( ale nie koniecznie ).
kalendarzowy ( ale nie koniecznie ).
6.3. Zasada memoriału.
6.3. Zasada memoriału.
Operacje gospodarcze są ujmowane w ewidencji księgowej
Operacje gospodarcze są ujmowane w ewidencji księgowej
wg okresów sprawozdawczych, których dotyczą.
wg okresów sprawozdawczych, których dotyczą.
Rezultaty operacji gospodarczych rejestrowane są w
Rezultaty operacji gospodarczych rejestrowane są w
momencie ich wystąpienia, a nie w momencie zapłaty lub
momencie ich wystąpienia, a nie w momencie zapłaty lub
otrzymania gotówki.
otrzymania gotówki.
Jeżeli koszt lub uzyskany przychód dotyczy kilku miesięcy –
Jeżeli koszt lub uzyskany przychód dotyczy kilku miesięcy –
to rozlicza się w czasie. Do danego okresu
to rozlicza się w czasie. Do danego okresu
sprawozdawczego odnosi się tylko pewną część. Np.
sprawozdawczego odnosi się tylko pewną część. Np.
Prenumerata, czynsz z góry za kilka miesięcy itp.
Prenumerata, czynsz z góry za kilka miesięcy itp.
28
28
7. ZASADY WYCENY
7. ZASADY WYCENY
7.1. Zasady wyceny
7.1. Zasady wyceny
( rozdz. 4 ustawy o rachunkowości ).
( rozdz. 4 ustawy o rachunkowości ).
a)
a)
bilansowa,
bilansowa,
b)
b)
bieżąca.
bieżąca.
7.2.
7.2.
Wycena bilansowa
Wycena bilansowa
– aktywa i pasywa wycenia się nie
– aktywa i pasywa wycenia się nie
rzadziej niż na dzień bilansowy wg sposobów określonych
rzadziej niż na dzień bilansowy wg sposobów określonych
w ustawie o rachunkowości.
w ustawie o rachunkowości.
7.3.
7.3.
Wycena bieżąca
Wycena bieżąca
określa, w jakich wartościach ( cenach
określa, w jakich wartościach ( cenach
) składniki stanowiące przedmiot ewidencji księgowej
) składniki stanowiące przedmiot ewidencji księgowej
powinny być do niej wprowadzone i z niej wyprowadzane
powinny być do niej wprowadzone i z niej wyprowadzane
( zużycie, sprzedaż ).
( zużycie, sprzedaż ).
29
29
7. ZASADY WYCENY (c.d.)
7. ZASADY WYCENY (c.d.)
7.4. Rzeczowe składniki majątku.
7.4. Rzeczowe składniki majątku.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości wprowadza się do ewidencji
Zgodnie z ustawą o rachunkowości wprowadza się do ewidencji
księgowej w rzeczywistych:
księgowej w rzeczywistych:
Cenach zakupu ( bez VAT ) powiększonych o ewentualne cło i
Cenach zakupu ( bez VAT ) powiększonych o ewentualne cło i
podatek akcyzowy,
podatek akcyzowy,
Cenach nabycia ( cena zakupu powiększona o rzeczywiste koszty
Cenach nabycia ( cena zakupu powiększona o rzeczywiste koszty
związane z zakupem ),
związane z zakupem ),
Kosztach poniesionych na ich wytworzenie.
Kosztach poniesionych na ich wytworzenie.
Wyprowadza się z ewidencji księgowej:
Wyprowadza się z ewidencji księgowej:
Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne w wartości w
Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne w wartości w
jakiej zostały wprowadzone do ewidencji, pomniejszone o
jakiej zostały wprowadzone do ewidencji, pomniejszone o
umorzenie,
umorzenie,
Zapasy po cenach rozchodu: wg cen przeciętnych,
Zapasy po cenach rozchodu: wg cen przeciętnych,
pierwsze weszło – pierwsze wyszło
pierwsze weszło – pierwsze wyszło
ostatnie weszło – pierwsze wyszło
ostatnie weszło – pierwsze wyszło
30
30
7. ZASADY WYCENY (c.d.)
7. ZASADY WYCENY (c.d.)
7.5. Wycena na dzień bilansowy składników w walutach
7.5. Wycena na dzień bilansowy składników w walutach
obcych.
obcych.
Składniki aktywów i pasywów, po obowiązującym na ten dzień
Składniki aktywów i pasywów, po obowiązującym na ten dzień
średnim kursie dla danej waluty ustalonej przez NBP (poza
średnim kursie dla danej waluty ustalonej przez NBP (poza
gotówką o której mowa poniżej),
gotówką o której mowa poniżej),
Gotówka w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut
Gotówka w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut
obcych – po kursie, po którym wystąpił jej zakup, nie wyżej niż
obcych – po kursie, po którym wystąpił jej zakup, nie wyżej niż
średni kurs NBP.
średni kurs NBP.
7.6. Wycena operacji gospodarczych w walutach obcych
7.6. Wycena operacji gospodarczych w walutach obcych
na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie.
na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie.
Kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego
Kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego
usług korzysta jednostka ( dot. operacji sprzedaży lub kupna
usług korzysta jednostka ( dot. operacji sprzedaży lub kupna
walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań ).
walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań ).
Średnim ustalonym dla danej waluty przez NBP na ten dzień
Średnim ustalonym dla danej waluty przez NBP na ten dzień
( dotyczy pozostałych operacji ).
( dotyczy pozostałych operacji ).
31
31
PYTANIA
PYTANIA
1.
1.
Co to jest zapis księgowy systematyczny i
Co to jest zapis księgowy systematyczny i
chronologiczny ?
chronologiczny ?
2.
2.
Co zawiera dokumentacja opisująca przyjęte przez
Co zawiera dokumentacja opisująca przyjęte przez
jednostkę zasady ( politykę ) rachunkowości ?
jednostkę zasady ( politykę ) rachunkowości ?
3.
3.
Dowód księgowy i jego klasyfikacja.
Dowód księgowy i jego klasyfikacja.
4.
4.
W jakim celu wystawiamy polecenie księgowania ?
W jakim celu wystawiamy polecenie księgowania ?
5.
5.
Jakim kontrolom powinien być poddany dokument i na
Jakim kontrolom powinien być poddany dokument i na
czym one polegają ?
czym one polegają ?
6.
6.
Co to są zapisy księgowe i jak są one klasyfikowane ?
Co to są zapisy księgowe i jak są one klasyfikowane ?
7.
7.
Poprawianie błędów księgowych.
Poprawianie błędów księgowych.
8.
8.
Cel i formy inwentaryzacji.
Cel i formy inwentaryzacji.
9.
9.
Terminy i częstotliwość inwentaryzacji.
Terminy i częstotliwość inwentaryzacji.
10.
10.
Kto przeprowadza inwentaryzację rzeczowych składników
Kto przeprowadza inwentaryzację rzeczowych składników
majątkowych ? Podaj przebieg spisu z natury.
majątkowych ? Podaj przebieg spisu z natury.
32
32
PYTANIA (c.d.)
PYTANIA (c.d.)
11.
11.
Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.
Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.
12.
12.
Okres sprawozdawczy, rok obrotowy, zasada memoriału.
Okres sprawozdawczy, rok obrotowy, zasada memoriału.
13.
13.
Przedstawić zasady wyceny bieżącej aktywów i pasywów.
Przedstawić zasady wyceny bieżącej aktywów i pasywów.
Wprowadzanie i wyprowadzanie z ewidencji księgowej.
Wprowadzanie i wyprowadzanie z ewidencji księgowej.
14.
14.
Wycena operacji gospodarczych w walutach obcych.
Wycena operacji gospodarczych w walutach obcych.