Zanieczyszczenia wody

Zanieczyszczenia wody

Zanieczyszczenia wody

Zanieczyszczenia wody

•

Są to niekorzystne zmiany

Są to niekorzystne zmiany

właściwości fizycznych,

właściwości fizycznych,

chemicznych i bakteriologicznych

chemicznych i bakteriologicznych

wody spowodowane

wody spowodowane

wprowadzaniem w nadmiarze

wprowadzaniem w nadmiarze

substancji nieorganicznych

substancji nieorganicznych

(stałych, płynnych, gazowych),

(stałych, płynnych, gazowych),

organicznych, radioaktywnych czy

organicznych, radioaktywnych czy

ciepła, które ograniczają lub

ciepła, które ograniczają lub

uniemożliwiają wykorzystanie wody

uniemożliwiają wykorzystanie wody

do picia i celów gospodarczych

do picia i celów gospodarczych

Zanieczyszczenia wody

Zanieczyszczenia wody

•

Zanieczyszczenie wód jest

Zanieczyszczenie wód jest

spowodowane głównie

spowodowane głównie

substancjami chemicznymi,

substancjami chemicznymi,

bakteriami i innymi

bakteriami i innymi

mikroorganizmami, obecnymi w

mikroorganizmami, obecnymi w

wodach naturalnych w zwiększonej

wodach naturalnych w zwiększonej

ilości. Substancje chemiczne

ilości. Substancje chemiczne

organiczne i nieorganiczne

organiczne i nieorganiczne

występują w postaci roztworów,

występują w postaci roztworów,

roztworów koloidalnych i zawiesin

roztworów koloidalnych i zawiesin

Podział zanieczyszczeń

Podział zanieczyszczeń

•

Naturalne – pochodzą z gleb i skał,

Naturalne – pochodzą z gleb i skał,

związane są z rozwojem i

związane są z rozwojem i

obumieraniem organizmów wodnych

obumieraniem organizmów wodnych

•

Antropogeniczne – związane z

Antropogeniczne – związane z

działalnością człowieka np. pochodzące

działalnością człowieka np. pochodzące

ze ścieków, spływy z terenów

ze ścieków, spływy z terenów

rolniczych, składowisk odpadów

rolniczych, składowisk odpadów

komunalnych. Zanieczyszczenia te

komunalnych. Zanieczyszczenia te

możemy podzielić na grupę

możemy podzielić na grupę

biologicznych (bakterie,wirusy,grzyby,

biologicznych (bakterie,wirusy,grzyby,

glony, pasożyty) oraz chemicznych

glony, pasożyty) oraz chemicznych

(oleje, smary.ropa, nawozy sztuczne,

(oleje, smary.ropa, nawozy sztuczne,

pestycydy)

pestycydy)

Podział zanieczyszczeń

Podział zanieczyszczeń

•

Rozkładalne – zawierające substancje

Rozkładalne – zawierające substancje

organiczne podlegające przemianom

organiczne podlegające przemianom

chemicznym do prostych związków

chemicznym do prostych związków

nieorganicznych przy udziale bakterii

nieorganicznych przy udziale bakterii

•

Nierozkładalne – zawierające substancje

Nierozkładalne – zawierające substancje

nie ulegające większym przemianom

nie ulegające większym przemianom

chemicznym i nie rozkładane przez

chemicznym i nie rozkładane przez

drobnoustroje (sole metali ciężkich)

drobnoustroje (sole metali ciężkich)

•

Trwałe – zawierające substancje

Trwałe – zawierające substancje

ulegające rozkładowi biologicznemu w

ulegające rozkładowi biologicznemu w

niewielkim stopniu i pozostające w

niewielkim stopniu i pozostające w

środowisku w niezmiennej formie przez

środowisku w niezmiennej formie przez

długi czas (pestycydy, fenole, produkty

długi czas (pestycydy, fenole, produkty

destylacji ropy naftowej)

destylacji ropy naftowej)

Podział zanieczyszczeń

Podział zanieczyszczeń

•

Zanieczyszczenia fizyczne – zawiesiny o różnym

Zanieczyszczenia fizyczne – zawiesiny o różnym

stopniu rozdrobnienia nierozpuszczalnych

stopniu rozdrobnienia nierozpuszczalnych

substancji stałych, takich jak kurz, pył, cząstki

substancji stałych, takich jak kurz, pył, cząstki

obumarłych roślin i zwierząt, cząstki mineralne

obumarłych roślin i zwierząt, cząstki mineralne

gleby

gleby

•

Zanieczyszczenia chemiczne-substancje

Zanieczyszczenia chemiczne-substancje

organiczne i nieorganiczne, rozpuszczalne w

organiczne i nieorganiczne, rozpuszczalne w

wodzie, dostające się do wód

wodzie, dostające się do wód

powierzchniowych wraz z wodami opadowymi

powierzchniowych wraz z wodami opadowymi

lub ściekami

lub ściekami

•

Zanieczyszczenia biologiczne – drobnoustroje, z

Zanieczyszczenia biologiczne – drobnoustroje, z

których większość nie stanowi zagrożenia dla

których większość nie stanowi zagrożenia dla

zdrowia i życia ludzi i zwierząt

zdrowia i życia ludzi i zwierząt

•

Zanieczyszczenie radioaktywne – występujące

Zanieczyszczenie radioaktywne – występujące

w małych ilościach i przeważnie nie stanowiące

w małych ilościach i przeważnie nie stanowiące

zagrożenia dla zdrowia (odpady z elektrowni

zagrożenia dla zdrowia (odpady z elektrowni

jądrowych, zakłdów wzbogacania uranu).

jądrowych, zakłdów wzbogacania uranu).

Ścieki

Ścieki

•

Bytowo-gospodarcze (komunalne) –

Bytowo-gospodarcze (komunalne) –

są to wody zużyte do celów

są to wody zużyte do celów

higienicznych i gospodarczych w

higienicznych i gospodarczych w

gospodarstwach domowych,

gospodarstwach domowych,

zakładach pracy i zakładach

zakładach pracy i zakładach

użyteczności publicznej. Ścieki

użyteczności publicznej. Ścieki

bytowo-gospodarcze

bytowo-gospodarcze

charakteryzują się na ogół stałym

charakteryzują się na ogół stałym

składem, wynikającym z

składem, wynikającym z

powtarzalności zabiegów

powtarzalności zabiegów

higienicznych i czynności

higienicznych i czynności

związanych z prowadzeniem

związanych z prowadzeniem

gospodarstw domowych.

gospodarstw domowych.

Ścieki

Ścieki

•

Przemysłowe – są to wody zużyte

Przemysłowe – są to wody zużyte

w zakładach produkcyjnych i

w zakładach produkcyjnych i

usługowych w wyniku procesów

usługowych w wyniku procesów

technologicznych. Ich skład

technologicznych. Ich skład

zależy od rodzaju przemysłu,

zależy od rodzaju przemysłu,

materiałów stosowanych w

materiałów stosowanych w

produkcji oraz technologii. Ten

produkcji oraz technologii. Ten

rodzaj ścieków odznacza się na

rodzaj ścieków odznacza się na

ogół większym stężeniem i

ogół większym stężeniem i

wyższym stopniem

wyższym stopniem

zanieczyszczenia od ścieków

zanieczyszczenia od ścieków

bytowo-gospodarczych.

bytowo-gospodarczych.

Ścieki

Ścieki

•

Opadowe z terenów skanalizowanych –

Opadowe z terenów skanalizowanych –

głównie wody deszczowe i roztopowe

głównie wody deszczowe i roztopowe

oraz wody zużyte na polewanie ulic i

oraz wody zużyte na polewanie ulic i

placów. Ścieki te cechuje znacznie

placów. Ścieki te cechuje znacznie

mniejsze zanieczyszczenie i niewielkie

mniejsze zanieczyszczenie i niewielkie

stężenie, szczególnie po dłuższym czasie

stężenie, szczególnie po dłuższym czasie

trwania deszczu.

trwania deszczu.

•

Zasolone wody kopalniane – są to zrzuty

Zasolone wody kopalniane – są to zrzuty

z zasolonych wód kopalnianych, z

z zasolonych wód kopalnianych, z

których większość zawiera duże stężenie

których większość zawiera duże stężenie

chlorków i siarczanów. Stanowią one

chlorków i siarczanów. Stanowią one

istotne zagrożenie dla wód

istotne zagrożenie dla wód

powierzchniowych

powierzchniowych

Ścieki

Ścieki

•

Wody podgrzane – są rodzajem zanieczyszczeń

Wody podgrzane – są rodzajem zanieczyszczeń

przemysłowych powstającym na skutek

przemysłowych powstającym na skutek

działalności elektrociepłowni. Obiekty te

działalności elektrociepłowni. Obiekty te

wpuszczają do wód naturalnych wodę o wyższej

wpuszczają do wód naturalnych wodę o wyższej

temperaturze co powoduje wzrost temperatury w

temperaturze co powoduje wzrost temperatury w

zbiornikach i rzekach o kilka stopni.

zbiornikach i rzekach o kilka stopni.

Podwyższenie temperatury ma zazwyczaj wpływ

Podwyższenie temperatury ma zazwyczaj wpływ

na biocenozę, w wyniku czego następuje

na biocenozę, w wyniku czego następuje

wyraźne przyspieszenie procesów biologicznych,

wyraźne przyspieszenie procesów biologicznych,

częściej i dłużej trwają zakwity planktonu

częściej i dłużej trwają zakwity planktonu

roślinnego, bujnie rozwijają się rośliny wyższe

roślinnego, bujnie rozwijają się rośliny wyższe

oraz gwałtownie przebiegają procesy gnilne.

oraz gwałtownie przebiegają procesy gnilne.

Kumulacja materii organicznej prowadzi do

Kumulacja materii organicznej prowadzi do

wzrostu biologicznego zapotrzebowania na tlen,

wzrostu biologicznego zapotrzebowania na tlen,

przy jednoczesnym zmniejszeniu jego

przy jednoczesnym zmniejszeniu jego

rozpuszczalności, niedobór tlenu może być

rozpuszczalności, niedobór tlenu może być

przyczyną śnięcia ryb.

przyczyną śnięcia ryb.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Wody powierzchniowe –

Wody powierzchniowe –

zanieczyszczenie tych wód ma

zanieczyszczenie tych wód ma

swoje źródło głównie w

swoje źródło głównie w

odprowadzaniu ścieków

odprowadzaniu ścieków

pochodzenia antropogenicznego.

pochodzenia antropogenicznego.

Wysoki stopień zanieczyszczenia

Wysoki stopień zanieczyszczenia

wód ściekami bytowo-

wód ściekami bytowo-

gospodarczymi, przemysłowymi i

gospodarczymi, przemysłowymi i

specyficznymi, doprowadził do

specyficznymi, doprowadził do

wyczerpania się zdolności

wyczerpania się zdolności

samooczyszczania się wielu rzek .

samooczyszczania się wielu rzek .

•

Do najważniejszych zanieczyszczeń

Do najważniejszych zanieczyszczeń

występujących w wodach

występujących w wodach

powierzchniowych należą:

powierzchniowych należą:

-

Fosforany i azotany

Fosforany i azotany

-

Metale ciężkie (ołów, rtęć, kadm)

Metale ciężkie (ołów, rtęć, kadm)

-

Substancje powierzchniowo czynne

Substancje powierzchniowo czynne

-

Wielopierścieniowe węglowodory

Wielopierścieniowe węglowodory

aromatyczne i chlorowcopochodne

aromatyczne i chlorowcopochodne

węglowodorów

węglowodorów

-

Pestycydy

Pestycydy

-

Fenole

Fenole

-

Polichlorowane bifenyle

Polichlorowane bifenyle

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Wody podziemne – największy

Wody podziemne – największy

problem utrzymania czystości tych

problem utrzymania czystości tych

wód stwarza chemizacja rolnictwa –

wód stwarza chemizacja rolnictwa –

wielkoobszarowe wprowadzanie do

wielkoobszarowe wprowadzanie do

gleby substancji chemicznych

gleby substancji chemicznych

będących składnikami nawozów

będących składnikami nawozów

sztucznych i środków ochrony roślin.

sztucznych i środków ochrony roślin.

Rozmiary wypłukiwania substancji i

Rozmiary wypłukiwania substancji i

związków chemicznych z gleby do wód

związków chemicznych z gleby do wód

podziemnych zależą m.in. Od klimatu,

podziemnych zależą m.in. Od klimatu,

własności gleby (przepuszczalność,

własności gleby (przepuszczalność,

zdolności sorpcyjne, potencjał,

zdolności sorpcyjne, potencjał,

oksydoredukcyjny) czasu

oksydoredukcyjny) czasu

oddziaływania zanieczyszczeń, ich

oddziaływania zanieczyszczeń, ich

rodzaju i składu chemicznego.

rodzaju i składu chemicznego.

•

Szczególnie niebezpieczne dla wód

Szczególnie niebezpieczne dla wód

podziemnych są produkty

podziemnych są produkty

ropopochodne. Mogą one przedostawać

ropopochodne. Mogą one przedostawać

się do gleby w wyniku nieszczelności

się do gleby w wyniku nieszczelności

instalacji pojazdów, nieszczelności

instalacji pojazdów, nieszczelności

zbiorników służących do

zbiorników służących do

przechowywania paliw. Równie

przechowywania paliw. Równie

niebezpieczne jest wylewanie wszelkich

niebezpieczne jest wylewanie wszelkich

produktów ropopochodnych wprost do

produktów ropopochodnych wprost do

gleby czy korzystanie z prowizorycznych

gleby czy korzystanie z prowizorycznych

punktów obsługi pojazdów. Do wód

punktów obsługi pojazdów. Do wód

podziemnych mogą też migrować

podziemnych mogą też migrować

wszelkie zanieczyszczenia pochodzenia

wszelkie zanieczyszczenia pochodzenia

przemysłowego, komunalnego lub z

przemysłowego, komunalnego lub z

emisji atmosferycznych.

emisji atmosferycznych.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Fosforany i azotany – powodują

Fosforany i azotany – powodują

gwałtowną eutrofizację

gwałtowną eutrofizację

zbiorników wodnych

zbiorników wodnych

•

Detergenty – stanowią główny

Detergenty – stanowią główny

składnik środków piorących,

składnik środków piorących,

myjących, zwilżających. Są bardzo

myjących, zwilżających. Są bardzo

trwałe i nie ulegają biodegradacji.

trwałe i nie ulegają biodegradacji.

Detergenty wpływają hamująco

Detergenty wpływają hamująco

na procesy samooczyszczania się

na procesy samooczyszczania się

wody i działają toksycznie na

wody i działają toksycznie na

organizmy żywe.

organizmy żywe.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Pestycydy – środki ochrony roślin

Pestycydy – środki ochrony roślin

dostają się do wód w wyniku

dostają się do wód w wyniku

spłukiwania z opylonych roślin,

spłukiwania z opylonych roślin,

wymywania gleby lub spływania

wymywania gleby lub spływania

ścieków z zakładów

ścieków z zakładów

produkujących te związki.

produkujących te związki.

Działają toksycznie, naruszają

Działają toksycznie, naruszają

procesy samooczyszczania się

procesy samooczyszczania się

wód, przyczyniają się do zjawiska

wód, przyczyniają się do zjawiska

eutrofizacji. Mają długi czas

eutrofizacji. Mają długi czas

rozpadu i zdolność kumulowania

rozpadu i zdolność kumulowania

się w środowisku.

się w środowisku.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Fenole – związki aromatyczne.

Fenole – związki aromatyczne.

Dostają się do wód wraz ze

Dostają się do wód wraz ze

ściekami komunalnymi i

ściekami komunalnymi i

przemysłowymi )z rafinerii,

przemysłowymi )z rafinerii,

wytwórni tworzyw sztucznych,

wytwórni tworzyw sztucznych,

koksowni). Woda zanieczyszczona

koksowni). Woda zanieczyszczona

fenolami ma odrażający smak a

fenolami ma odrażający smak a

ryby w niej żyjące nie nadają się

ryby w niej żyjące nie nadają się

do spożycia. Są to substancje

do spożycia. Są to substancje

toksyczne , mogą powodować

toksyczne , mogą powodować

oparzenia skóry.

oparzenia skóry.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Węglowodory aromatyczne – do

Węglowodory aromatyczne – do

wód powierzchniowych dostają

wód powierzchniowych dostają

się m.in. Ze ściekami z koksowni.

się m.in. Ze ściekami z koksowni.

Pochodzą również z przemysłu,

Pochodzą również z przemysłu,

motoryzacji i spalania węgla. Są

motoryzacji i spalania węgla. Są

słabo rozpuszczalne w wodzie,

słabo rozpuszczalne w wodzie,

kumulują się w osadach dennych

kumulują się w osadach dennych

oraz tkance tłuszczowej zwierząt

oraz tkance tłuszczowej zwierząt

wodnych. Są rakotwórcze.

wodnych. Są rakotwórcze.

Zanieczyszczenia chemiczne

Zanieczyszczenia chemiczne

•

Metale ciężkie – dostają się do wód

Metale ciężkie – dostają się do wód

wraz ze ściekami przemysłowymi,

wraz ze ściekami przemysłowymi,

odpadami, ze spływami z pól, z

odpadami, ze spływami z pól, z

hałd hutniczych. Mają zdolność

hałd hutniczych. Mają zdolność

kumulowania się w osadach

kumulowania się w osadach

dennych. Są toksyczne dla

dennych. Są toksyczne dla

organizmów żywych. U ludzi mogą

organizmów żywych. U ludzi mogą

powodować trwałe i nieodwracalne

powodować trwałe i nieodwracalne

uszkodzenia różnych narządów np.

uszkodzenia różnych narządów np.

nerek, mózgu, rdzenia kręgowego.

nerek, mózgu, rdzenia kręgowego.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

wody mogą być zagrożeniem dla

wody mogą być zagrożeniem dla

zdrowia człowieka. Dopuszczalne

zdrowia człowieka. Dopuszczalne

poziomy tego zanieczyszczenia są

poziomy tego zanieczyszczenia są

określone w ustalonych normach i

określone w ustalonych normach i

przepisach, które wytycza Światowa

przepisach, które wytycza Światowa

Organizacja Zdrowia. Skład jakościowy

Organizacja Zdrowia. Skład jakościowy

i ilościowy drobnoustrojów w wodzie

i ilościowy drobnoustrojów w wodzie

zależy od jej rodzaju, czynników

zależy od jej rodzaju, czynników

biologicznych, chemicznych i

biologicznych, chemicznych i

fizycznych. Jakość wody pod względem

fizycznych. Jakość wody pod względem

mikrobiologicznym zależy m.in. Od

mikrobiologicznym zależy m.in. Od

surowca z jakiego powstaje, ze

surowca z jakiego powstaje, ze

sposobu jej dezynfekcji,

sposobu jej dezynfekcji,

magazynowania i dystrybucji.

magazynowania i dystrybucji.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Stan mikrobiologiczny wody odgrywa

Stan mikrobiologiczny wody odgrywa

niezwykle ważną rolę w

niezwykle ważną rolę w

gospodarstwach domowych, przemyśle

gospodarstwach domowych, przemyśle

spożywczym i farmaceutycznym. Do

spożywczym i farmaceutycznym. Do

wody mogą dostawać się

wody mogą dostawać się

chorobotwórcze bakterie, wirusy, cysty

chorobotwórcze bakterie, wirusy, cysty

pasożytniczych pierwotniaków i jaja

pasożytniczych pierwotniaków i jaja

robaków pasożytniczych. Pojawienie

robaków pasożytniczych. Pojawienie

się drobnoustrojów w wodzie

się drobnoustrojów w wodzie

przeznaczonej do picia i kąpieli

przeznaczonej do picia i kąpieli

stwarza niebezpieczeństwo

stwarza niebezpieczeństwo

rozszerzania się chorób zakaźnych.

rozszerzania się chorób zakaźnych.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Bakterie występujące w wodzie

Bakterie występujące w wodzie

możemy podzielić na trzy grupy

możemy podzielić na trzy grupy

w zależności od ich pochodzenia:

w zależności od ich pochodzenia:

-

Właściwe (typowe) bakterie

Właściwe (typowe) bakterie

wodne

wodne

-

Bakterie glebowe

Bakterie glebowe

-

Bakterie ściekowe

Bakterie ściekowe

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Bakterie typowe są na ogół

Bakterie typowe są na ogół

nieszkodliwe dla zdrowia

nieszkodliwe dla zdrowia

ludzkiego. Niektóre z nich jednak

ludzkiego. Niektóre z nich jednak

np. Pseudomonas mogą

np. Pseudomonas mogą

powodować psucie się środków

powodować psucie się środków

spożywczych przygotowywanych

spożywczych przygotowywanych

na bazie wody, która zawierała

na bazie wody, która zawierała

te bakterie. Ponadto szczepy

te bakterie. Ponadto szczepy

Pseudomonas aeruginosa mogą

Pseudomonas aeruginosa mogą

wywoływać zaburzenia jelitowe.

wywoływać zaburzenia jelitowe.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Bakterie glebowe występują w

Bakterie glebowe występują w

wodzie jako bakterie

wodzie jako bakterie

nitrifikacyjne. One także są

nitrifikacyjne. One także są

nieszkodliwe dla zdrowia

nieszkodliwe dla zdrowia

człowieka. Mogą jednak zmieniać

człowieka. Mogą jednak zmieniać

cechy organoleptyczne wody,

cechy organoleptyczne wody,

powodując ziemistą woń i smak

powodując ziemistą woń i smak

wody.

wody.

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

Zanieczyszczenia mikrobiologiczne

•

Bakterie ściekowe mają

Bakterie ściekowe mają

największe znaczenie sanitrno-

największe znaczenie sanitrno-

higieniczne i epidemiologiczne.

higieniczne i epidemiologiczne.

Choroby, w których źródłem

Choroby, w których źródłem

zakażenia jest woda to np. dur

zakażenia jest woda to np. dur

brzuszny, dury rzekome,

brzuszny, dury rzekome,

czerwonka, salmonelozy, cholera,

czerwonka, salmonelozy, cholera,

wzw typu A.

wzw typu A.

Drobnoustroje chorobotwórcze

Drobnoustroje chorobotwórcze

przenoszone drogą pokarmową

przenoszone drogą pokarmową

Bakterie:

Bakterie:

Salmonella, Shigella,

Salmonella, Shigella,

Yersinia, Vibrio

Yersinia, Vibrio

Wirusy: adenowirusy, enterowirusy,

Wirusy: adenowirusy, enterowirusy,

wzw typu A, rotawirusy, norowirusy

wzw typu A, rotawirusy, norowirusy

Pierwotniaki:

Pierwotniaki:

Entamoeba histoliytica,

Entamoeba histoliytica,

Giardia (lamblia) intestinalis,

Giardia (lamblia) intestinalis,

Cryptosporidium parvum

Cryptosporidium parvum

Helmity: Ascaris, Trichuris

Helmity: Ascaris, Trichuris

Drobnoustroje chorobotwórcze

Drobnoustroje chorobotwórcze

dostające się do organizmu inną

dostające się do organizmu inną

drogą

drogą

•

Wdychanie aerozolu –

Wdychanie aerozolu –

Legionella,

Legionella,

Naegleria fowleri (zapalenie

Naegleria fowleri (zapalenie

opon mózgowych),

opon mózgowych),

Acanthamoeba (infekcje oczu)

Acanthamoeba (infekcje oczu)

•

Kontakt z wodą w trakcie kąpieli

Kontakt z wodą w trakcie kąpieli

lub mycia – przywry

lub mycia – przywry

Schistosoma, cyjanobakterie

Schistosoma, cyjanobakterie

Bakterie służące za wskaźniki

Bakterie służące za wskaźniki

fekalnego zanieczyszczenia wody

fekalnego zanieczyszczenia wody

Bakterie wskaźnikowe:

Bakterie wskaźnikowe:

-

Występują powszechnie w dużych ilościach w

Występują powszechnie w dużych ilościach w

odchodach ludzkich i zwierząt

odchodach ludzkich i zwierząt

ciepłokrwistych

ciepłokrwistych

-

Są łatwe do wykrycia – posiadają stałe cechy

Są łatwe do wykrycia – posiadają stałe cechy

biochemiczne

biochemiczne

-

Nie rozmnażają się w warunkach naturalnych

Nie rozmnażają się w warunkach naturalnych

w wodzie

w wodzie

-

Ich zdolność do przeżywania w wodzie i

Ich zdolność do przeżywania w wodzie i

stopień ich usuwania podczas uzdatniania

stopień ich usuwania podczas uzdatniania

wody są podobne jak dla organizmów

wody są podobne jak dla organizmów

chorobotwórczych przenoszonych przez wodę

chorobotwórczych przenoszonych przez wodę

Escherichia coli

Escherichia coli

•

Znajduje się w dużych ilościach w

Znajduje się w dużych ilościach w

odchodach ludzkich i zwierzęcych

odchodach ludzkich i zwierzęcych

•

Występuje też w ściekach, wodach i

Występuje też w ściekach, wodach i

glebie zanieczyszczonej niedawno

glebie zanieczyszczonej niedawno

odchodami, zarówno pochodzenia

odchodami, zarówno pochodzenia

ludzkiego, rolniczego lub od dzikich

ludzkiego, rolniczego lub od dzikich

zwierząt i ptaków

zwierząt i ptaków

•

Może znajdować się a nawet

Może znajdować się a nawet

rozmnażać w wodach tropikalnych

rozmnażać w wodach tropikalnych

Termotolerancyjne bakterie grupy

Termotolerancyjne bakterie grupy

coli (bakterie grupy coli typu

coli (bakterie grupy coli typu

kałowego)

kałowego)

•

Są zdolne do fermentacji laktozy w

Są zdolne do fermentacji laktozy w

temp. 44-45 st. C

temp. 44-45 st. C

•

Grupa obejmuje gatunki z rodzajów

Grupa obejmuje gatunki z rodzajów

Klebsiella, Enterobacter i Citrobacter

Klebsiella, Enterobacter i Citrobacter

•

Mogą pochodzić z wód wzbogaconych

Mogą pochodzić z wód wzbogaconych

w substancje organiczne, takich jak

w substancje organiczne, takich jak

ścieki przemysłowe lub z

ścieki przemysłowe lub z

rozkładających się resztek

rozkładających się resztek

pochodzenia roślinnego i z gleby

pochodzenia roślinnego i z gleby

Bakterie grupy coli

Bakterie grupy coli

•

Gram-ujemne pałeczki zdolne do

Gram-ujemne pałeczki zdolne do

wzrostu w środowisku

wzrostu w środowisku

zawierającym sole żółciowe lub

zawierającym sole żółciowe lub

inne związki powierzchniowo

inne związki powierzchniowo

czynne

czynne

•

Do grupy tej należą bakterie z

Do grupy tej należą bakterie z

rodzaju Escherichia, Citrobacter,

rodzaju Escherichia, Citrobacter,

Enterobacter, Klebsiella, Seratia

Enterobacter, Klebsiella, Seratia

Paciorkowce kałowe

Paciorkowce kałowe

•

Taksonomicznie należą do rodzajów

Taksonomicznie należą do rodzajów

Streptococcus i Enterococcus

Streptococcus i Enterococcus

.

.

•

Rzadko rozmnażają się w

Rzadko rozmnażają się w

zanieczyszczonych wodach, są bardziej

zanieczyszczonych wodach, są bardziej

wytrzymałe niż

wytrzymałe niż

E.coli

E.coli

i bakterie grupy

i bakterie grupy

coli

coli

•

Spełniają rolę dodatkowego wskaźnika

Spełniają rolę dodatkowego wskaźnika

jakości uzdatniania wody

jakości uzdatniania wody

•

Są bardzo odporne na wysuszenie i są

Są bardzo odporne na wysuszenie i są

przydatne w kontroli przewodów

przydatne w kontroli przewodów

wodociągowych po ułożeniu nowych lub

wodociągowych po ułożeniu nowych lub

wykonaniu napraw albo do wykrywania

wykonaniu napraw albo do wykrywania

zanieczyszczeń spowodowanych

zanieczyszczeń spowodowanych

spływem powierzchniowym do wód

spływem powierzchniowym do wód

gruntowych lub powierzchniowych

gruntowych lub powierzchniowych

Bakterie z rodzaju Clostridium

Bakterie z rodzaju Clostridium

redukujące siarczyny

redukujące siarczyny

•

Są to organizmy beztlenowe tworzące

Są to organizmy beztlenowe tworzące

formy przetrwalnikowe.

formy przetrwalnikowe.

•

Przetrwalniki tych bakterii mogą

Przetrwalniki tych bakterii mogą

przetrwać w wodzie znacznie dłużej

przetrwać w wodzie znacznie dłużej

niż bakterie z grupy coli

niż bakterie z grupy coli

•

Ich obecność w wodzie poddanej

Ich obecność w wodzie poddanej

dezynfekcji może wskazywać na

dezynfekcji może wskazywać na

nieprawidłowości w uzdatnianiu wody

nieprawidłowości w uzdatnianiu wody

Eutrofizacja

Eutrofizacja

•

Jest to proces związany z

Jest to proces związany z

zanieczyszczeniem wód

zanieczyszczeniem wód

powierzchniowych. Polega na

powierzchniowych. Polega na

wzbogacaniu wód w zbiornikach

wzbogacaniu wód w zbiornikach

wodnych pierwiastkami biogennymi

wodnych pierwiastkami biogennymi

(np. azot, fosfor) najczęściej w wyniku

(np. azot, fosfor) najczęściej w wyniku

odprowadzania do nich

odprowadzania do nich

nieoczyszczonych ścieków. Skutkiem

nieoczyszczonych ścieków. Skutkiem

zwiększenia ilości składników

zwiększenia ilości składników

pokarmowych w środowisku jest

pokarmowych w środowisku jest

przyspieszone rozmnażanie

przyspieszone rozmnażanie

mikroorganizmów (głownie glonów,

mikroorganizmów (głownie glonów,

sinic, bakterii). Widocznym efektem

sinic, bakterii). Widocznym efektem

jest tzw. „zakwit wody”.

jest tzw. „zakwit wody”.

Eutrofizacja

Eutrofizacja

•

Wzrost liczebności drobnoustrojów powoduje

Wzrost liczebności drobnoustrojów powoduje

zwiększenie biologicznego zapotrzebowania

zwiększenie biologicznego zapotrzebowania

na tlen. Wody zmieniają swoją barwę i

na tlen. Wody zmieniają swoją barwę i

zapach. Stają się bardziej mętne. W górnych

zapach. Stają się bardziej mętne. W górnych

warstwach wody charakterystyczne są

warstwach wody charakterystyczne są

wahania stężenia tlenu i odczynu. Zaczynają

wahania stężenia tlenu i odczynu. Zaczynają

powstawać obszary wody, gdzie zapasy tlenu

powstawać obszary wody, gdzie zapasy tlenu

zostały wyczerpane. Są one określane jako

zostały wyczerpane. Są one określane jako

pustynie tlenowe. W zbiorniku wszystkie

pustynie tlenowe. W zbiorniku wszystkie

organizmy tlenowe wymierają, natomiast

organizmy tlenowe wymierają, natomiast

dominują organizmy beztlenowe. Na dnie

dominują organizmy beztlenowe. Na dnie

zbiornika zaczynają gromadzić się muły, co

zbiornika zaczynają gromadzić się muły, co

prowadzi do zmniejszenia jego głębokości.

prowadzi do zmniejszenia jego głębokości.

Na skutek eutrofizacji jezioro może

Na skutek eutrofizacji jezioro może

przekształcić się w bagno lub torfowisko.

przekształcić się w bagno lub torfowisko.

Sposoby ochrony wód

Sposoby ochrony wód

•

Najskuteczniejszym sposobem

Najskuteczniejszym sposobem

ochrony czystości wód jest

ochrony czystości wód jest

niedopuszczanie do ich

niedopuszczanie do ich

zanieczyszczenia, a najlepszym

zanieczyszczenia, a najlepszym

sposobem zachowania równowagi

sposobem zachowania równowagi

wodnej jest oszczędne

wodnej jest oszczędne

gospodarowanie zasobami wód.

gospodarowanie zasobami wód.

Nie zawsze jednak można

Nie zawsze jednak można

wyeliminować problem

wyeliminować problem

zanieczyszczenia wód, dlatego

zanieczyszczenia wód, dlatego

należy starać się przynajmniej

należy starać się przynajmniej

zmniejszyć zagrożenie poprzez:

zmniejszyć zagrożenie poprzez:

•

Budowanie oczyszczalni ścieków

Budowanie oczyszczalni ścieków

•

Składowanie odpadów w

Składowanie odpadów w

legalnych miejscach specjalnie

legalnych miejscach specjalnie

do tego przystosowanych

do tego przystosowanych

•

Stosowanie filtrów czyszczących

Stosowanie filtrów czyszczących

wodę

wodę

•

Mini oczyszczalnie domowe

Mini oczyszczalnie domowe

•

Zachęcanie ludzi do korzystania

Zachęcanie ludzi do korzystania

z profesjonalnych myjni

z profesjonalnych myjni

samochodowych

samochodowych

•

Unikanie nieznanych środków

Unikanie nieznanych środków

czyszczących

czyszczących

•

Edukacja społeczeństwa w

Edukacja społeczeństwa w

zakresie gospodarki wodnej

zakresie gospodarki wodnej

•

Sadzenie drzew przy zbiornikach

Sadzenie drzew przy zbiornikach

wodnych

wodnych

•

Ułatwianie wywożenia ścieków

Ułatwianie wywożenia ścieków

tam, gdzie nie ma kanalizacji

tam, gdzie nie ma kanalizacji

•

Recykling wody

Recykling wody