BEZROBOCIE

Bezrobocie w

Polsce

Bezrobocie wynosi według Eurostat

8,2%, a według GUS 10,6%.

Jednym z największym

mankamentów polskiej
gospodarki jest bezrobocie. W
Polsce dokonały się liczne
zmiany polityczne, gospodarcze,
kulturowe i techniczne.
Wprowadzane reformy
obejmowały liczne sfery życia
społecznego. Po likwidacji PGR-
ów i prywatyzacji, ludziom ciężko
było znaleźć pracę. Część
musiała zmieniać kwalifikacje, by
znów podjąć pracę. W okresie
1991–1993 zauważono wzrost
bezrobocia

które spadało po

1994 roku, gdy od 1998 znów
zaczęło gwałtownie wzrastać.

Przyczyny

bezrobocia

Przyczyny bezrobocia to najczęściej:

brak zamówień
likwidacja miejsc pracy
Brak informacji o miejscach pracy

zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi
niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia

pracowników
zmiany w technologii
wysokie obciążenia fiskalne
brak mobilności

Bezrobocie

ukryte

Bezrobocie ukryte (agralne) – występuje, gdy
zwiększanie liczby pracowników nie powoduje
zwiększenia produkcji. Wówczas krańcowa
produkcyjność pracy (zmiana produkcji w firmie
związana ze zmianą zatrudnienia o jednostkę) jest
równa zero. Bardzo często występuje w rolnictwie. Do
bezrobocia ukrytego można też zaliczyć zjawisko
braku odpowiedniej pracy dla osób wykształconych,
które mają nieraz jedynie wybór pomiędzy byciem
bezrobotnym lub wykonywanie pracy
nieodpowiedniej do poziomu wykształcenia i
specjalności. Przykładem na to jest bardzo duża
liczba osób z wyższym wykształceniem wykonujących
pracę fizyczną lub prostą biurową.

Fazy bezrobocia

Antycypacja bezrobocia –
pobudzenie, zmiany
nastroju.

Szok po utracie pracy –
poczucie klęski, krzywdy,
upokorzenie, lęk przed
przyszłością, przygnębienie

Wchodzenie w sytuację
bezrobocia i optymizm –
efekt urlopu, traktowanie
sytuacji jako przejściowej,
aktywność, wiara w sukces

Pesymizm i rezygnacja –
negatywne reakcje
emocjonalne, problemy
zdrowotne i finansowe

Fatalizm i apatia,
dopasowanie do sytuacji
– poczucie
beznadziejności, dążenie
do izolacji społecznej,
redukcja oczekiwań
życiowych,
zainteresowań

Bezrobocie w

krajach Unii

Europejskiej

Stopa bezrobocia w Unii

Europejskiej wynosi ok. 9,6%

Wśród państw

członkowskich najniższy

wskaźnik bezrobocia

odnotowano w Holandii (4,3

proc.), Luksemburgu (4,9

proc.) i Austrii (5 proc.), a

najwyższy - w Hiszpanii

(20,2 proc.), na Litwie i

Łotwie (18,3 proc.).

W Polsce bezrobocie wynosi

ok. 10%.

Klasyfikacja

bezrobocia

Ze względu na przestrzenne

zróżnicowanie bezrobocia:

lokalne

powszechne

Ze względu na

uwarunkowania

demograficzne i społeczno –

zawodowe:

bezrobocie kobiet

bezrobocie mężczyzn

bezrobocie młodzieży

bezrobocie robotników

wykwalifikowanych i

niewykwalifikowanych

bezrobocie poszczególnych

kategorii zawodowych

Ze względu na czas trwania:

krótkotrwałe do 3 miesięcy

średniookresowe 4 – 6

miesięcy

długookresowe 7 – 12

miesięcy

długoterminowe powyżej 12

miesięcy

Inne rodzaje bezrobocia:

Przymusowe – nadwyżka

siły roboczej nad

oferowanymi miejscami

pracy.

Chroniczne – osoby nie

mogące zostać zatrudnione

ze względu np. na zły stan

zdrowia.

Rodzaje

bezrobocia

normalnego

bezrobocie frykcyjne

– efekt naturalnego

ruchu na rynku osób

zatrudnionych; dot.

osób pozostających

bez pracy przez

krótki okres z

powodu zmiany

miejsca pracy,

zmiany zawodu,

powrotu do pracy po

przerwie (np. urlop

macierzyński);

przyjmuje się, że jest

oznaką "zdrowej"

gospodarki;

bezrobocie

technologiczne - jest

skutkiem postępu

technicznego oraz

unowocześniania

produkcji,

prowadzących do

eliminowania

czynnika ludzkiego z

procesów

produkcyjnych;

występuje w sytuacji

słabego rozwoju

gospodarczego,

Rodzaje bezrobocia

normalnego

bezrobocie
sezonowe - dotyczy
działalności/branż
cechujących się
sezonowością
popytu bądź podaży
(np. rolnictwo,
turystyka), wahania
te są uzależnione od
pór roku lub
warunków
pogodowych.

bezrobocie

koniunkturalne -

związane jest z

występowaniem cykli

koniunkturalnych, w

fazie spadku i recesji

gospodarczej

zmniejsza się jest

popyt globalny, co

wywołuje

konieczność

ograniczenia

zatrudnienia;

Skutki

bezrobocia

Głównymi skutkami bezrobocia są:

niewykorzystany, nieproduktywny potencjał

ludzki
znaczne koszty związane z utrzymaniem

bezrobotnych
spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się

społecznych kręgów ubóstwa
degradacja psychiczna i moralna osób

pozostających bez pracy (poczucie

beznadziejności, pesymizm, uczucie

społecznej bezużyteczności)
zjawiska patologii społecznej - alkoholizm,

narkomania, przestępczość
utrata kwalifikacji

Pozytywne skutki

bezrobocia

Wyróżnia się również

pozytywne skutki bezrobocia:

Korzystny wpływ na

konkurencyjność na rynku

pracy, stymulacja wzrostu

poziomu wykształcenia i

kwalifikacji zawodowych wśród

osób poszukujących pracy

Walka z inflacją, wyższy poziom

bezrobocia oznacza bowiem

osłabienie pozycji pracowników

i związków zawodowych w

przetargach płacowych z

pracodawcami, co z kolei

prowadzi do zmniejszenia presji

na wzrost płac.

Zainteresowanie
elastycznymi formami
pracy w tym
wolontariatem jako
elementem
Indywidualnego Planu
Działania osoby
bezrobotnej zawieranym
z doradcą zawodowym.

Wzrost motywacji
pracowników do bardziej
efektywnej i solidnej
pracy oraz ograniczenie
nadmiernej fluktuacji
kadr

Jak zwalczać

bezrobocie?

Ustawa o zatrudnieniu i

przeciwdziałaniu bezrobocia z

14 grudnia 1994 wymienia

następujące świadczenia

państwa dla rozwiązywania

problemów bezrobocia i

łagodzenia jego skutków:
pośrednictwo pracy

doradztwo zawodowe

· kluby pracy

· szkolenia, przekwalifikowania

· prace interwencyjne i roboty

publiczne

· pożyczki na tworzenie nowych

stanowisk pracy oraz na samo

zatrudnienie

· pomoc absolwentom przy

podejmowaniu pierwszej pracy

· zasiłki dla bezrobotnych i

szkolenie

· programy socjalne

Bezrobotnym

nazywamy

Osobę niezatrudnioną i nie wykonującą pracy

zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia

zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy,

nie ucząca się w szkole w systemie dziennym,

zarejestrowana we właściwym powiatowym

urzędzie pracy, jeżeli:
ukończyła 18 lat, z wyjątkiem młodocianych

absolwentów,
kobieta nie ukończyła 60 lat, a mężczyzna 65

lat,
nie nabyła prawa do emerytury, renty

inwalidzkiej,
nie pobiera zasiłku stałego, lub renty socjalnej.

Status osoby

bezrobotnej

Aby uzyskać status osoby bezrobotnej, należy
zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy, do
którego należy zgłosić się osobiście z:

Dowodem osobistym
Świadectwem ukończenia szkoły, lub zaświadczeniem o
ukończeniu kursu
Świadectwem pracy bądź innym dokumentem
niezbędnym do ustalenia uprawnień tej osoby
Wypełnioną kartą rejestracyjną z własnym
podpisem,złożonym w obecności pracownika urzędu.

Prawa

bezrobotnego

Prawa bezrobotnych to m. in.:

prawo do bezpłatnej opieki

zdrowotnej w ramach

Narodowego Funduszu

Zdrowia.

prawo do uzyskania

jednorazowych środków na

rozpoczęcie działalności

gospodarczej

prawo do korzystania z

informacji o wolnych miejscach

pracy, które posiada urząd

Pracy.

Prawo do zasiłku

Okres pobierania podatku jest

zróżnicowany i wynosi:
6miesięcy – jeśli,bezrobotny

mieszka w rejonie, gdzie stopa

bezrobocia nie przekracza

średniej krajowej
12miesięcy - jeśli,bezrobotny

mieszka na terenie, gdzie

bezrobocie jest wyższe od

średniej krajowej
18miesięcy – jeśli

jeśli,bezrobotny mieszka w

regionie, gdzie bezrobocie jest

dwukrotnie wyższe od średniej

krajowej, musi posiadać wtedy

20-letni okres upoważniający

do zasiłku/mieć na utrzymaniu

dziecko do lat 15.

Wysokość zasiłku zależy
od czasu zatrudnienia

do 5lat – bezrobotny

otrzymuje 80% zasiłku
podstawowego (403,40
zł)

od 5 do 20lat –

wypłacana jest pełna
stawka (100%=5 21,90 zł)

powyżej 20lat –

wysokość zasiłku stanowi
120% stawki
podstawowej (605,10 zł)

Obowiązki

bezrobotnego

Oprócz praw,
bezrobotny ma tez
obowiązki, np.:

Zgłaszanie się do
urzędów pracy w
wyznaczonych
terminach
Uczestniczenie w
różnych pracach
zgodnie z otrzymanym
skierowaniem
Poddawanie się
badaniom lekarskim w
celu ustalenia zdolności
do zatrudnienia.

PGR-y

Tereny postpegeerowskie
postrzegane są często jako
czarna dziura na mapie
Polski. W potocznej
świadomości istnieje
stereotyp biednych
obszarów zamieszkałych
przez ludzi, którzy przez
długie lata pracy w
komunistycznej gospodarce
zostali nauczeni biernej i
roszczeniowej postawy.
Wśród podstawowych
problemów dotykających
popegeerowskie rynki pracy
wymienia się wysoką stopę
bezrobocia (w tym
długotrwałego), niską
aktywność mieszkańców,
słabo rozwiniętą
przedsiębiorczość, brak
infrastruktury.

PGR-y

Po przejściu na
gospodarkę rynkową
na podstawie ustawy z
19 października 1991
roku o
gospodarowaniu
nieruchomościami
rolnymi Skarbu
Państwa Państwowe
Gospodarstwa Rolne
zostały zlikwidowane,
a ich majątek został
przejęty przez Agencję
Własności Rolnej
Skarbu Państwa

Likwidacja PGR-ów wiązała się

często z ograniczeniem lub

całkowitym zaniechaniem chowu

zwierząt, ograniczeniem

produkcji roślinnej, zmianą

metod uprawy. Pociągnęło to za

sobą drastyczne ograniczenie

miejsc pracy i wynikającą z tego

całą gamę problemów w

regionach, w których były one

jedynymi pracodawcami, po

restrukturyzacji nowi

właściciele ograniczali znacznie

zatrudnienie, przywileje

socjalne i działalność społeczną.

Program aktywizacji
zawodowej dla absolwentów

W Urzędach pracy
przygotowane są
specjalne programy
aktywizacji zawodowej dla
absolwentów różnych
szkół, np.:

Staże absolwenckie –
absolwent podejmuje
pracę na podstawie
umowy zawartej przez
urząd pracy z
pracodawcą. Wydatki
związane ze stażem
absolwenta ponosi urząd
pracy.

Umowy absolwenckie –
zawiera urząd pracy z
pracodawcą (na okres 12-
18miesięcy)
Stypendia- otrzymują
absolwenci, którzy
odbywają staż bądź uczą
się w szkole dla
dorosłych, lub odbywają
różne formy szkolenia.
Wysokość stypendium
wynosi 60% zasiłku
podstawowego, a okres
jego otrzymywania wynosi
12miesięcy.

Jak szukać

pracy?

Osoba bezrobotna powinna

szukać pracy poprzez:
Kontakty osobiste

(znajomości),
Bezpośrednie kontakty z

pracodawcami (zgłoszenie się

do firmy),
Urzędy Pracy,
Agencje doradztwa

personalnego,
Ogłoszenia w prasie i

mediach,
Targi pracy,
Internet,
Ośrodki poradnictwa

zawodowego.

Document Outline