Testy funkcjonalne- umożliwiają ocenę czynności

narządu ruchu w całości, a nie w rozbiciu na

ruchy pojedynczych jego elementów. Stosowane

testy funkcjonalne mają charakter ogólny ( mogą

być stosowane u wszystkich badanych, bez

względu na schorzenie) lub szczegółowy (są

przydatne jedynie w konkretnej jednostce

chorobowej).

Wykorzystywany test musi być:

- użyteczny klinicznie

-rzetelny ( wolny od przypadkowych błędów)

-efektywny ( ma mierzyć to co zamierzono)

- czuły ( zdolność do wykrycia niewielkich nawet

zmian stanu klinicznego).

Test ścienny ( DEGI)

Wykonywany w pozycji stojącej lub

siadzie ugiętym tyłem do ściany, jest
pomocny w wykrywaniu utajonego
ograniczenia ruchomości w obrębie
obu stawów ramienno-barkowych.
Odległość pomiędzy osią długą ramion
a płaszczyzną ściany (wyrażona w
centymetrach) może być pośrednią
miarą przykurczu tych stawów.

Test Thomasa

Służy do wykrywania przykurczu

zgięciowego w stawie biodrowym. Jeśli

istnieje taki przykurcz, to próba

przyciągnięcia (zgięcia) jednego uda

(„zdrowego”) do brzucha,

przeprowadzona w leżeniu tyłem z

wyprostowaną drugą nogą, spowoduje

unoszenie drugiego uda (zginanie).

Wielkość tego ostatniego zgięcia może

być pośrednią miarą wielkości

przykurczu.

Test Schobera

Służy do pomiaru zakresu zginania w

przód lędźwiowego odcinka
kręgosłupa. Wynik podawany jest w
centymetrach (zwiększenie
odległości pomiędzy dwoma
punktami pomiarowymi ,
zlokalizowanymi na wyrostku
kolczystym L

5

oraz 10 cm powyżej).

Test „palce - podłoga”

W

ykonywany jest do oceny globalnej gibkości

tułowia i kończyn dolnych. W warunkach
prawidłowych przy normalnej ruchomości
kręgosłupa i kończyn dolnych oraz prawidłowej
długości mięśni kulszowo-goleniowych badany
podczas skłonu w przód swobodnie dotyka
palcami rąk podłogi nie zginając przy tym
stawów kolanowych. Miarą ograniczenia
gibkości jest odległość palców od podłogi.

Objaw Laseque,a

Dotyczy reakcji bólowej w trakcie biernego

unoszenia nogi wyprostowanej w kolanie.
Ból może się pojawić w dowolnym
odcinku nerwu kulszowego (od lędźwi aż
po stopę). Kąt uniesienia kończyny
dolnej, przy jakim pojawia się ból oraz
stopień peryferalizacji objawów
bólowych, mogą świadczyć o stopniu
kompresji korzonków nerwowych nerwu
kulszowego.

Metoda SFTR

S- sagittal - płaszczyzna strzałkowa

F – frontal -płaszczyzna czołowa

T – trasverse - płaszczyzna poprzeczna

R – rotation - płaszczyzna

( płaszczyzny ) skrętna

Ogólne zasady pomiaru i

zapisu

Ruchy we wszystkich stawach mierzone są z pozycji

neutralnego zera. Są to takie ustawienia stawów, jakie

przyjmują one u człowieka w pozycji stojącej z

kończynami górnymi zwieszonymi wzdłuż tułowia, z

rękami w supinacji skierowanymi dłońmi do przodu.

Trzy podstawowe płaszczyzny.
Wszystkie pozycje i ruchy opisywane są w trzech

podstawowych płaszczyznach:

strzałkowej (S)
czołowej (F)
poprzecznej (T)
Natomiast wszystkie ruchy , nawet bardzo złożone, należy

zredukować do jednej z tych płaszczyzn lub płaszczyzny

równoległej do którejś z nich.

Ruchy rotacyjne oznacza się litera R niezależnie od tego,

w jakim położeniu dana część ciała wykonuje ruch

skrętu.

Sposoby zapisywania wyników pomiarów

Zapisuje się za pomocą trzech liczb, wg następującego

schematu:

A – ruchy wyprostu i wszystkie ruchy prowadzone od ciała

zapisuje się jako pierwsze w członie

B – ruchy zgięcia i wszystkie ruchy prowadzone do ciała

zapisuje się jako ostatnie

C – pozycja wyjściowa , którą z reguły jest pozycja 0*,

zapisywana jest w środku tego, złożonego z trzech liczb
członu. Pozycje wyjściowe o innej niż 0* wielkości
badanego stawu zdarzają się raczej rzadko, przeważnie w
warunkach patologii

D – skłony oraz skręty głowy i kręgosłupa w lewą stronę

zapisywane są jako pierwsze, natomiast w prawą stronę –
jako ostatnie

E – rotacja zewnętrzna kończyny zapisywana jest jako

pierwsza, a wewnętrzna jako ostatnia.

Przykładowy zapis ruchu wyprostu i zgięcia w stawie

biodrowym:

S 10 - 0 - 115

S - sagittal – (płaszczyzna strzałkowa)

10* - wyprost ( zapisywany jako pierwszy w

członie)

0* - pozycja wyjściowa do badań

115*- zgięcie ( zapisywane jest jako ostatnie)

Pomiary wykonywane są zgodnie z zasadami

metodycznymi przyjętymi w fizjoterapii. Goniometr jest

przykładany do okolicy stawu tak, by jego oś obrotu miała

przebieg zgody z osią obrotu stawu. Ramię nieruchome

kątomierza pokrywa się z osią długą nieruchomego

odcinka ciała, a ruchome przebiega zgodnie z taką samą

osią odcinka ruchomego.

Kolejność czynności wykonywanych podczas badań

przedstawia się następująco:

- przyjęcie prawidłowego ułożenia przez badanego,

- demonstracja i opis ruchu, który ma być wykonany,

- próba wykonania ruchu przez badanego,

-przyłożenie taśmy bądź kątomierza,

- dokonanie pomiaru czynnego zakresu ruchu,

a następnie biernego.

Każdy z wyżej wymienionych zakresów ruchów badamy

dwukrotnie, a w dokumentacji wpisujemy wynik lepszy.

Pomiarów ruchomości kręgosłupa dokonujemy

powszechnie stosowaną , tradycyjna metodą pośredniego

pomiaru za pomocą miękkiej taśmy centymetrowej. Istota

badania tą techniką polega na określeniu różnicy w

odległości dwóch punktów kostnych w pozycji wyjściowej i

po wykonaniu ruchu. Jeżeli pomiar odnieść rzeczywiście

do punktów kostnych, a nie miejsc zaznaczonych w

pozycji wyjściowej na skórze ( nad punktami kostnymi), to

można uzyskać wystarczającą dokładność. Błąd pomiaru

nie powinien w tej sytuacji przekroczyć 1 cm .

Dokładność pomiaru zapisujemy :

- taśmą centymetrową do 0,5 cm

- goniometrem do 5*