background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Projektowanie 

systemów 

zarządzania

Projektowanie 

systemów 

zarządzania

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura 

organizacyjna

Struktura 

organizacyjna

Ogół ustalonych zależności 

funkcjonalnych i 

hierarchicznych między 

składnikami organizacji 

zgrupowanymi w komórki 

w sposób umożliwiający 

realizację strategii 

organizacji.  

Ogół ustalonych zależności 

funkcjonalnych i 

hierarchicznych między 

składnikami organizacji 

zgrupowanymi w komórki 

w sposób umożliwiający 

realizację strategii 

organizacji.  

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Funkcje struktury 

organizacyjnej

Funkcje struktury 

organizacyjnej

• Narzędzie 

kierowania.

• Scalanie 

składników 
organizacji. 

• Zapewnienie 

względnej 
równowagi 
organizacji.

• Narzędzie 

kierowania.

• Scalanie 

składników 
organizacji. 

• Zapewnienie 

względnej 
równowagi 
organizacji.

• Zapewnienie 

synchronizacji 
realizowanych w 
organizacji 
procesów.

• Wymiana z 

otoczeniem.

• Adaptacja.
• Formalizowanie 

budowy organizacji.

• Zapewnienie 

synchronizacji 
realizowanych w 
organizacji 
procesów.

• Wymiana z 

otoczeniem.

• Adaptacja.
• Formalizowanie 

budowy organizacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Wymogi dotyczące 

struktury 

organizacyjnej

Wymogi dotyczące 

struktury 

organizacyjnej

• Zapewnienie realizacji strategii 

organizacji.

• Trwałe zapewnienie 

funkcjonowanie organizacji.

• Przystosowanie organizacji do 

zmieniających się warunków 
zewnętrznych.

• Zapewnienie realizacji strategii 

organizacji.

• Trwałe zapewnienie 

funkcjonowanie organizacji.

• Przystosowanie organizacji do 

zmieniających się warunków 
zewnętrznych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Projektowanie 

organizacyjne

Projektowanie 

organizacyjne

Dostosowanie struktury 

organizacyjnej do funkcji 

jaką ma pełnić 

organizacja w 

określonych warunkach.

Dostosowanie struktury 

organizacyjnej do funkcji 

jaką ma pełnić 

organizacja w 

określonych warunkach.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasady projektowania 

Zasady projektowania 

• Zasada rozeznania potrzeby,
• zasada realizowalności,
• zasada elastyczności,
• zasada optymalności,
• zasada kompletności działań,
• zasada racjonalizmu działań

.

• Zasada rozeznania potrzeby,
• zasada realizowalności,
• zasada elastyczności,
• zasada optymalności,
• zasada kompletności działań,
• zasada racjonalizmu działań

.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Cykl procesu 

projektowania

Cykl procesu 

projektowania

• Konkretyzacja celu  i zakresu 

projektowania,

• przygotowanie prac 

projektowych,

• opracowanie projektu, 
• wdrożenie projektu,
• kontrola, analiza i korygowanie 

projektu.  

• Konkretyzacja celu  i zakresu 

projektowania,

• przygotowanie prac 

projektowych,

• opracowanie projektu, 
• wdrożenie projektu,
• kontrola, analiza i korygowanie 

projektu.  

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Etapy projektowania 

organizacyjnego

Etapy projektowania 

organizacyjnego

• Formułowanie i podział strategii 

organizacji.

• Projektowanie stanowisk pracy.
• Projektowanie komórek 

organizacyjnych.

• Projektowanie szczebli zarządzania.
• Projektowanie systemu 

informacyjnego.

• Projektowanie podstawowych 

dokumentów organizacyjnych.

• Formułowanie i podział strategii 

organizacji.

• Projektowanie stanowisk pracy.
• Projektowanie komórek 

organizacyjnych.

• Projektowanie szczebli zarządzania.
• Projektowanie systemu 

informacyjnego.

• Projektowanie podstawowych 

dokumentów organizacyjnych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Czynniki strukturotwórcze

Czynniki strukturotwórcze

• Otoczenie.
• Strategia 

organizacji.

• Wiek 

organizacji.

• Wielkość 

organizacji.

• Otoczenie.
• Strategia 

organizacji.

• Wiek 

organizacji.

• Wielkość 

organizacji.

• Technologia.
• Pracownicy.
• Tradycje 

kulturowe.

• Technologia.
• Pracownicy.
• Tradycje 

kulturowe.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Formułowanie i podział 

strategii organizacji

Formułowanie i podział 

strategii organizacji

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasady

Zasady

• Zasada klasyfikacji celów 

organizacji.

• Zasada outsourcingu.

• Zasada klasyfikacji celów 

organizacji.

• Zasada outsourcingu.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada klasyfikacji celów  

organizacji.

Zasada klasyfikacji celów  

organizacji.

W organizacji musi 

występować ścisły 

związek między 

realizowanymi 

zadaniami a celami 

organizacji.

 

W organizacji musi 

występować ścisły 

związek między 

realizowanymi 

zadaniami a celami 

organizacji.

 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Obszary działania 

przedsiębiorstwa 

Obszary działania 

przedsiębiorstwa 

• Zaopatrzenie,
• Produkcja / usługi, 
• sprzedaż,
• rozwój,
• marketing,
• finanse,
• ludzie.

• Zaopatrzenie,
• Produkcja / usługi, 
• sprzedaż,
• rozwój,
• marketing,
• finanse,
• ludzie.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada outsourcingu

Zasada outsourcingu

Ze struktury 

organizacyjnej należy 

wydzielić takie 

działalności, które 

można nabyć od 

organizacji trzecich.

Ze struktury 

organizacyjnej należy 

wydzielić takie 

działalności, które 

można nabyć od 

organizacji trzecich.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Najczęściej wydzielane 

są następujące 

działalności:

Najczęściej wydzielane 

są następujące 

działalności:

• Działalność socjalna.
• Działalność administracyjno - 

gospodarcza.

• Działalność marketingowa.
• Działalność szkoleniowa.
• Obsługa prawna i księgowa.
• Działalność pomocnicza np. 

transport.

• Działalność badawczo - rozwojowa.

• Działalność socjalna.
• Działalność administracyjno - 

gospodarcza.

• Działalność marketingowa.
• Działalność szkoleniowa.
• Obsługa prawna i księgowa.
• Działalność pomocnicza np. 

transport.

• Działalność badawczo - rozwojowa.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Projektowanie 

stanowisk pracy

Projektowanie 

stanowisk pracy

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasady tworzenia 

stanowisk pracy

Zasady tworzenia 

stanowisk pracy

• Zasada celowości.
• Zasada optymalnej specjalizacji.
• Zasada przystosowalności.
• Zasada należytej szczegółowości.
• Zasada mierników.
• Zasada wagi gatunkowej. 
• Zasada równowagi obowiązków, 

uprawnień  i odpowiedzialności.

• Zasada celowości.
• Zasada optymalnej specjalizacji.
• Zasada przystosowalności.
• Zasada należytej szczegółowości.
• Zasada mierników.
• Zasada wagi gatunkowej. 
• Zasada równowagi obowiązków, 

uprawnień  i odpowiedzialności.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada celowości

Zasada celowości

Na każdym stanowisku 

pracy powinno się 

wiedzieć jakie zadania 

należy realizować. 

Na każdym stanowisku 

pracy powinno się 

wiedzieć jakie zadania 

należy realizować. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada optymalnej 

specjalizacji

Zasada optymalnej 

specjalizacji

Na stanowisku pracy powinny być 

wykonywane czynności jednorodne.

Chcąc wybrać optymalną specjalizację 

dla każdego stanowiska pracy 

należy określić warunki w jakich to 

stanowisko będzie funkcjonować:

• wyposażenie w urządzenie,
• kwalifikacje pracowników, 
• otoczenie.

Na stanowisku pracy powinny być 

wykonywane czynności jednorodne.

Chcąc wybrać optymalną specjalizację 

dla każdego stanowiska pracy 

należy określić warunki w jakich to 

stanowisko będzie funkcjonować:

• wyposażenie w urządzenie,
• kwalifikacje pracowników, 
• otoczenie.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada 

przystosowalności

Zasada 

przystosowalności

Należy takie zadania 

przydzielać na każdym 

stanowisku pracy, aby 

jednoznacznie można było 

określić kwalifikacje 

wymagane dla danego 

stanowiska.

Należy takie zadania 

przydzielać na każdym 

stanowisku pracy, aby 

jednoznacznie można było 

określić kwalifikacje 

wymagane dla danego 

stanowiska.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada należytej 

szczegółowości 

Zasada należytej 

szczegółowości 

Dla każdego stanowiska pracy 

powinien być opracowany zakres 

czynności, który powinien zawierać 

opis czynności przewidywanych do 

wykonania na danym stanowisku.

Nie powinien on być zbyt drobiazgowy. 

Powinien on operować celami, 

których osiągnięcia się oczekuje od 

pracownika zatrudnionego na danym 

stanowisku pracy. 

Dla każdego stanowiska pracy 

powinien być opracowany zakres 

czynności, który powinien zawierać 

opis czynności przewidywanych do 

wykonania na danym stanowisku.

Nie powinien on być zbyt drobiazgowy. 

Powinien on operować celami, 

których osiągnięcia się oczekuje od 

pracownika zatrudnionego na danym 

stanowisku pracy. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada mierników

Zasada mierników

Należy ustalić mierniki 

potrzebne do oceny realizacji 

zadań na poszczególnych 

stanowiskach.

Mierniki powinny być 

adekwatne do rzeczywistego 

procesu pracy.

Należy ustalić mierniki 

potrzebne do oceny realizacji 

zadań na poszczególnych 

stanowiskach.

Mierniki powinny być 

adekwatne do rzeczywistego 

procesu pracy.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada wagi 

gatunkowej

Zasada wagi 

gatunkowej

Wskazuje ona na potrzebę 

zróżnicowania poszczególnych 

zadań do wykonania przez 

pracownika.

Pracownik powinien znać 

hierarchię ważności zadań do 

wykonania.

Wskazuje ona na potrzebę 

zróżnicowania poszczególnych 

zadań do wykonania przez 

pracownika.

Pracownik powinien znać 

hierarchię ważności zadań do 

wykonania.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada równowagi 

obowiązków, uprawnień i 

odpowiedzialności.

Zasada równowagi 

obowiązków, uprawnień i 

odpowiedzialności.

Przydzielenie danemu stanowisku 

określonych zadań musi się 

wiązać z przyznaniem mu 

odpowiednio szerokich uprawnień 

oraz przypisaniem takiego 

zakresu odpowiedzialności, jaki 

jest równoważny zakresowi zadań 

i uprawnień. 

Przydzielenie danemu stanowisku 

określonych zadań musi się 

wiązać z przyznaniem mu 

odpowiednio szerokich uprawnień 

oraz przypisaniem takiego 

zakresu odpowiedzialności, jaki 

jest równoważny zakresowi zadań 

i uprawnień. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Opis stanowiska pracy

Opis stanowiska pracy

• Określenie stanowiska pracy.
• Ogólna charakterystyka 

wykonywanej pracy.

• Zależność służbowa.
• Zakres zadań, uprawnień i 

odpowiedzialności.

• Wymagania kwalifikacyjne.
• Warunki pracy.
• Relacje do innych stanowisk.

• Określenie stanowiska pracy.
• Ogólna charakterystyka 

wykonywanej pracy.

• Zależność służbowa.
• Zakres zadań, uprawnień i 

odpowiedzialności.

• Wymagania kwalifikacyjne.
• Warunki pracy.
• Relacje do innych stanowisk.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Projektowanie komórek 

organizacyjnych i 

hierarchii 

organizacyjnej

Projektowanie komórek 

organizacyjnych i 

hierarchii 

organizacyjnej

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasady grupowania stanowisk 

pracy w komórki organizacyjne

Zasady grupowania stanowisk 

pracy w komórki organizacyjne

• Zasada racjonalnego rozdzielania zadań.

• Zasada równowagi.

• Zasada przekory.

• Zasada wyboru kryterium grupowania 

stanowisk pracy w komórki 

organizacyjne.

• Zasada racjonalnego rozdzielania zadań.

• Zasada równowagi.

• Zasada przekory.

• Zasada wyboru kryterium grupowania 

stanowisk pracy w komórki 

organizacyjne.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada racjonalnego 

rozdzielania zadań.

Zasada racjonalnego 

rozdzielania zadań.

W ramach komórek 

organizacyjnych powinny 

być realizowane zadania 

kompletne.

W ramach komórek 

organizacyjnych powinny 

być realizowane zadania 

kompletne.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada równowagi

Zasada równowagi

Zapewnia jednakowe 

znaczenie 

poszczególnych komórek 

organizacyjnych dla 

realizacji strategii 

organizacji.

Zapewnia jednakowe 

znaczenie 

poszczególnych komórek 

organizacyjnych dla 

realizacji strategii 

organizacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada przekory

Zasada przekory

Należy nowe komórki 

organizacyjne na pewien czas 

podporządkować kierownikowi 

wyższego szczebla lub 

przyłączyć do jakiejś innej, już 

działającej komórki 

organizacyjnej.

Należy nowe komórki 

organizacyjne na pewien czas 

podporządkować kierownikowi 

wyższego szczebla lub 

przyłączyć do jakiejś innej, już 

działającej komórki 

organizacyjnej.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Kryteria grupowania 

stanowisk

Kryteria grupowania 

stanowisk

• Funkcji.

• Przedmiotowe.

• Miejsca.

• Czasu.

• Funkcji.

• Przedmiotowe.

• Miejsca.

• Czasu.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasady kształtowania 

zależności 

hierarchicznych

Zasady kształtowania 

zależności 

hierarchicznych

• Zasada jedności 

rozkazodawstwa.

• Zasada właściwej rozpiętości 

kierowania.

• Zasada delegowania 

uprawnień decyzyjnych.

• Zasada jedności 

rozkazodawstwa.

• Zasada właściwej rozpiętości 

kierowania.

• Zasada delegowania 

uprawnień decyzyjnych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada jedności 

rozkazodawstwa.

Zasada jedności 

rozkazodawstwa.

Pracownik powinien 

podlegać bezpośrednio 

tylko jednemu 

przełożonemu od 

którego otrzymuje 

polecenia.

Pracownik powinien 

podlegać bezpośrednio 

tylko jednemu 

przełożonemu od 

którego otrzymuje 

polecenia.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada właściwej 

rozpiętości kierowania

Zasada właściwej 

rozpiętości kierowania

Danemu kierownikowi 

powinna być bezpośrednio 

podporządkowana taka 

liczba podwładnych, jaką 

może on efektywnie 

kierować.

Danemu kierownikowi 

powinna być bezpośrednio 

podporządkowana taka 

liczba podwładnych, jaką 

może on efektywnie 

kierować.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Czynniki decydujące o 

właściwej rozpiętości 

kierowania.

Czynniki decydujące o 

właściwej rozpiętości 

kierowania.

• Kwalifikacje kierownika.
• Kwalifikacje pracowników.
• Charakter zadań i wymagany stopień 

koordynacji prac.

• Rozmieszczenie pracowników w 

terenie.

• Jakość wyposażenia.
• Sposób zorganizowania całej 

organizacji.

• Kwalifikacje kierownika.
• Kwalifikacje pracowników.
• Charakter zadań i wymagany stopień 

koordynacji prac.

• Rozmieszczenie pracowników w 

terenie.

• Jakość wyposażenia.
• Sposób zorganizowania całej 

organizacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada delegowania 

uprawnień

Zasada delegowania 

uprawnień

Uprawnienia decyzyjne 

powinny być 

zlokalizowane możliwie 

jak najbliżej miejsca, w 

którym występują 

problemy wymagające 

podjęcia decyzji.

Uprawnienia decyzyjne 

powinny być 

zlokalizowane możliwie 

jak najbliżej miejsca, w 

którym występują 

problemy wymagające 

podjęcia decyzji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Projektowanie systemu 

informacyjnego organizacji

Projektowanie systemu 

informacyjnego organizacji

Projektując system informacyjny należy 

określić:

• Rodzaj potrzebnych informacji,
• czas przepływu informacji,
• miejsce powstania informacji,
• miejsce odbioru informacji,
• formę informacji,
• sposób agregacji i przetwarzania 

informacji według potrzeb stanowisk 

decyzyjnych.

Projektując system informacyjny należy 

określić:

• Rodzaj potrzebnych informacji,
• czas przepływu informacji,
• miejsce powstania informacji,
• miejsce odbioru informacji,
• formę informacji,
• sposób agregacji i przetwarzania 

informacji według potrzeb stanowisk 

decyzyjnych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Proces projektowania 

systemu 

informacyjnego

Proces projektowania 

systemu 

informacyjnego

• Etap I: Opracowanie systemu 

decyzyjnego  i wyodrębnienie 
obszarów decyzyjnych,

• Etap II: Określenie potrzeb 

informacyjnych,

• Etap III: Utworzenie bazy 

informacyjnej oraz ogólnych zasad 
rejestrowania i przechowywania 
informacji.

• Etap I: Opracowanie systemu 

decyzyjnego  i wyodrębnienie 
obszarów decyzyjnych,

• Etap II: Określenie potrzeb 

informacyjnych,

• Etap III: Utworzenie bazy 

informacyjnej oraz ogólnych zasad 
rejestrowania i przechowywania 
informacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

System Informacji 

Strategicznej

System Informacji 

Strategicznej

Zbiór informacji 

strategicznych niezbędnych 

 do podejmowania 

powtarzalnych decyzji 

strategicznych.

Zbiór informacji 

strategicznych niezbędnych 

 do podejmowania 

powtarzalnych decyzji 

strategicznych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Elementy SIS-u

Elementy SIS-u

• Pozyskiwanie informacji,
• przetwarzanie informacji,
• przechowywanie informacji,
• przekazywanie informacji,
• ochrona informacji.

• Pozyskiwanie informacji,
• przetwarzanie informacji,
• przechowywanie informacji,
• przekazywanie informacji,
• ochrona informacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Przetwarzanie 

informacji

Przetwarzanie 

informacji

Przetwarzanie informacji polega na:

• ocenie pozyskanych informacji ze 

względu na wiarygodność,

• selekcji ich pod względem 

użyteczności,

• analizie i odpowiedniej interpretacji,
• syntetyzacji pozyskanych informacji,
• nadaniu im odpowiedniej formy.

Przetwarzanie informacji polega na:

• ocenie pozyskanych informacji ze 

względu na wiarygodność,

• selekcji ich pod względem 

użyteczności,

• analizie i odpowiedniej interpretacji,
• syntetyzacji pozyskanych informacji,
• nadaniu im odpowiedniej formy.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Informacje w SIS-ie

Informacje w SIS-ie

Informacje w SIS-ie dotyczyć 

powinny:

• portfela działalności 

przedsiębiorstwa,

• funkcji przedsiębiorstwa.

Informacje w SIS-ie dotyczyć 

powinny:

• portfela działalności 

przedsiębiorstwa,

• funkcji przedsiębiorstwa.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Portfel działalności 

przedsiębiorstwa

Portfel działalności 

przedsiębiorstwa

Jest to zakres działalności 

przedsiębiorstwa wyznaczony przez 

trzy parametry:

• sektory, w których przedsiębiorstwo 

działa,

• rynki geograficzne, na których jest 

obecne,

• segmenty klientów, które obsługuje. 

Jest to zakres działalności 

przedsiębiorstwa wyznaczony przez 

trzy parametry:

• sektory, w których przedsiębiorstwo 

działa,

• rynki geograficzne, na których jest 

obecne,

• segmenty klientów, które obsługuje. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Funkcje 

przedsiębiorstwa

Funkcje 

przedsiębiorstwa

• Badanie i rozwój,
• Zaopatrzenie,
• Produkcja,
• Marketing, sprzedaż i usługi 

posprzedażne,

• Planowanie i organizacja działalności,
• Finanse,
• Zasoby ludzkie. 

• Badanie i rozwój,
• Zaopatrzenie,
• Produkcja,
• Marketing, sprzedaż i usługi 

posprzedażne,

• Planowanie i organizacja działalności,
• Finanse,
• Zasoby ludzkie. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

SIS zapewnia:

SIS zapewnia:

• Pełną integrację i scalenie 

wcześniej istniejących w 

przedsiębiorstwie baz danych,

• dostosowanie posiadanych 

informacji do potrzeb,

• ciągłą aktualizację posiadanych 

zbiorów informacji,

• pozyskiwanie informacji z różnych 

źródeł,

• Pełną integrację i scalenie 

wcześniej istniejących w 

przedsiębiorstwie baz danych,

• dostosowanie posiadanych 

informacji do potrzeb,

• ciągłą aktualizację posiadanych 

zbiorów informacji,

• pozyskiwanie informacji z różnych 

źródeł,

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

SIS zapewnia:

SIS zapewnia:

wychwytywanie słabych sygnałów z 

otoczenia i przetwarzanie ich w mocne,

dostarczanie informacji w formie 

nadającej się do bezpośredniego 

wykorzystania przez decydenta i w 

najdogodniejszym dla niego czasie do 

podjęcia decyzji,

dostarczanie informacji kompleksowych 

i aktualnych,

dostarczanie informacji 

prospektywnych.

wychwytywanie słabych sygnałów z 

otoczenia i przetwarzanie ich w mocne,

dostarczanie informacji w formie 

nadającej się do bezpośredniego 

wykorzystania przez decydenta i w 

najdogodniejszym dla niego czasie do 

podjęcia decyzji,

dostarczanie informacji kompleksowych 

i aktualnych,

dostarczanie informacji 

prospektywnych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada formalizacji 

budowy organizacji

Zasada formalizacji 

budowy organizacji

• Zasada określoności.

• Zasada ciągłości ulepszania.

• Zasada określoności.

• Zasada ciągłości ulepszania.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada określoności.

Zasada określoności.

Zadania przypisane do realizacji 

poszczególnym stanowiskom, 

komórkom organizacyjnym 

powinny być możliwie ściśle 

zdefiniowane i podane do 

wiadomości w formie pisemnej.

Zadania przypisane do realizacji 

poszczególnym stanowiskom, 

komórkom organizacyjnym 

powinny być możliwie ściśle 

zdefiniowane i podane do 

wiadomości w formie pisemnej.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zasada ciągłości 

ulepszania

Zasada ciągłości 

ulepszania

Wskazuje ona na 

konieczność ciągłego 

ulepszania struktury 

organizacyjnej.

Wskazuje ona na 

konieczność ciągłego 

ulepszania struktury 

organizacyjnej.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Podstawowe 

dokumenty 

organizacyjne

Podstawowe 

dokumenty 

organizacyjne

• Statut.
• Regulamin organizacyjny.
• Schemat organizacyjny.
• Instrukcja obiegu dokumentów.
• Instrukcja kancelaryjna.
• Regulamin kontroli wewnętrznej.
• Regulamin pracy.
• Regulamin wynagradzania.

• Statut.
• Regulamin organizacyjny.
• Schemat organizacyjny.
• Instrukcja obiegu dokumentów.
• Instrukcja kancelaryjna.
• Regulamin kontroli wewnętrznej.
• Regulamin pracy.
• Regulamin wynagradzania.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Opis struktury 

organizacyjnej

Opis struktury 

organizacyjnej

• Specjalizacja.
• Konfiguracja.
• Centralizacja.
• Standaryzacja.
• Formalizacja.

• Specjalizacja.
• Konfiguracja.
• Centralizacja.
• Standaryzacja.
• Formalizacja.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Specjalizacja

Specjalizacja

Podział pracy w organizacji.

Specjalizacja pozioma - podział 

pracy pomiędzy poszczególne 

piony, komórki i stanowiska.

Specjalizacja pionowa - podział 

na zadnia kierownicze i 

wykonawcze. 

Podział pracy w organizacji.

Specjalizacja pozioma - podział 

pracy pomiędzy poszczególne 

piony, komórki i stanowiska.

Specjalizacja pionowa - podział 

na zadnia kierownicze i 

wykonawcze. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Konfiguracja

Konfiguracja

Odzwierciedla usytuowanie, 

liczbę i rodzaj pionów, komórek 

organizacyjnych i stanowisk 

pracy oraz liczbę szczebli 

hierarchicznych.

Miarą konfiguracji jest stopień 

pionowego i poziomego 

rozczłonkowania organizacji. 

Odzwierciedla usytuowanie, 

liczbę i rodzaj pionów, komórek 

organizacyjnych i stanowisk 

pracy oraz liczbę szczebli 

hierarchicznych.

Miarą konfiguracji jest stopień 

pionowego i poziomego 

rozczłonkowania organizacji. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Zalety struktury 

płaskiej

Zalety struktury 

płaskiej

• Krótsze drogi i czas przepływu informacji w 

kierunku pionowym.

• Mniejsze zniekształcenia przekazywanych 

informacji.

• Większa podatność na innowacje emitowane na 

szczeblach niższych.

• Pełniejsze wykorzystanie możliwości kierowników.
• Niższe koszty utrzymania kadry kierowniczej.
• Łatwiejsza koordynacja pionowa.
• Lepsze warunki dla decentralizacji decyzji.
• Sprzyja bardziej globalnemu postrzeganiu 

działalności gospodarczej.

• Krótsze drogi i czas przepływu informacji w 

kierunku pionowym.

• Mniejsze zniekształcenia przekazywanych 

informacji.

• Większa podatność na innowacje emitowane na 

szczeblach niższych.

• Pełniejsze wykorzystanie możliwości kierowników.
• Niższe koszty utrzymania kadry kierowniczej.
• Łatwiejsza koordynacja pionowa.
• Lepsze warunki dla decentralizacji decyzji.
• Sprzyja bardziej globalnemu postrzeganiu 

działalności gospodarczej.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Wady struktury płaskiej

Wady struktury płaskiej

• Trudności w koordynacji poziomej.
• Brak większych rezerw 

kadrowych.

• Mniejsze możliwości 

wykorzystania awansów 

pionowych jako instrumentu 

motywacji.

• Konieczność dokładnej regulacji 

zastępstw.

• Trudności w koordynacji poziomej.
• Brak większych rezerw 

kadrowych.

• Mniejsze możliwości 

wykorzystania awansów 

pionowych jako instrumentu 

motywacji.

• Konieczność dokładnej regulacji 

zastępstw.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Centralizacja

Centralizacja

Określa sposób 

podejmowania decyzji 

w organizacji.

Określa sposób 

podejmowania decyzji 

w organizacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Czynniki decydujące o 

centralizacji lub 

decentralizacji

Czynniki decydujące o 

centralizacji lub 

decentralizacji

• Otoczenie organizacji.
• Historia organizacji.
• Charakter podejmowanych 

decyzji.

• Kompetencje kierowników 

niższego szczebla.

• Otoczenie organizacji.
• Historia organizacji.
• Charakter podejmowanych 

decyzji.

• Kompetencje kierowników 

niższego szczebla.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Nie należy 

decentralizować

Nie należy 

decentralizować

• Ustalania strategii organizacji.
• Projektowania struktury 

organizacyjnej.

• Tworzenia kultury 
organizacyjnej organizacji.
• Tworzenia zasad działania 

organizacji.

• Ustalania strategii organizacji.
• Projektowania struktury 

organizacyjnej.

• Tworzenia kultury 
organizacyjnej organizacji.
• Tworzenia zasad działania 

organizacji.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Standaryzacja

Standaryzacja

Stopień typowości działań 

wynikających z 

przyjętego w organizacji 

ujednoliconego sposobu 

postępowania, procedur 

i zwyczajów.

 

Stopień typowości działań 

wynikających z 

przyjętego w organizacji 

ujednoliconego sposobu 

postępowania, procedur 

i zwyczajów.

 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Formalizacja

Formalizacja

Istnienie w organizacji 

przepisów w formie 

pisemnej.

Istnienie w organizacji 

przepisów w formie 

pisemnej.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Cele formalizacji

Cele formalizacji

• Zapewnienie ładu wewnętrznego organizacji.
• Zapewnienie pożądanego poziomu zgodności 

współdziałania poszczególnych składników 
organizacji.

• Zapewnienie pożądanego poziomu pewności wyniku 

i powtarzalności sposobu działania

.

• Zmniejszenie poziomu napięć między członkami 

organizacji.

• Zmniejszenie poczucia niepewności.
• Umożliwienie ustalenia i wyceniania wpływu 

poszczególnych członków organizacji na jej 
funkcjonowanie. 

• Zapewnienie ładu wewnętrznego organizacji.
• Zapewnienie pożądanego poziomu zgodności 

współdziałania poszczególnych składników 
organizacji.

• Zapewnienie pożądanego poziomu pewności wyniku 

i powtarzalności sposobu działania

.

• Zmniejszenie poziomu napięć między członkami 

organizacji.

• Zmniejszenie poczucia niepewności.
• Umożliwienie ustalenia i wyceniania wpływu 

poszczególnych członków organizacji na jej 
funkcjonowanie. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Miara stopnia 

formalizacji

Miara stopnia 

formalizacji

• Liczba przepisów.

• Stopień szczegółowości 

przepisów.

• Stopień rygorystyczności 

przepisów.

• Liczba przepisów.

• Stopień szczegółowości 

przepisów.

• Stopień rygorystyczności 

przepisów.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Typy struktur 

organizacyjnych

Typy struktur 

organizacyjnych

• Liniowa.
• Funkcjonalna.
• Sztabowo - liniowa.
• Pozioma.
• Pionowa.
• Macierzowa.
• Dywizjonalna.

• Liniowa.
• Funkcjonalna.
• Sztabowo - liniowa.
• Pozioma.
• Pionowa.
• Macierzowa.
• Dywizjonalna.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura liniowa

Struktura liniowa

Kn

K1

K
2

K3

P
1

P2

P3

P
4

P5

P6

P7

P8

P9

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura liniowa

Struktura liniowa

Zalety:

• duża przejrzystość,
• jedność 

rozkazodawstwa,

• rozłączny podział 

kompetencji i 
odpowiedzialności,

• obowiązywanie 

drogi służbowej.

Zalety:

• duża przejrzystość,
• jedność 

rozkazodawstwa,

• rozłączny podział 

kompetencji i 
odpowiedzialności,

• obowiązywanie 

drogi służbowej.

Wady:

• przerwanie drogi 

służbowej,

• wydłużenie się 

kanałów 

informacyjnych,

• wzrost formalizacji,
• brak kompetencji 

kierowników,

• mała zdolność 

przystosowawcza.

Wady:

• przerwanie drogi 

służbowej,

• wydłużenie się 

kanałów 

informacyjnych,

• wzrost formalizacji,
• brak kompetencji 

kierowników,

• mała zdolność 

przystosowawcza.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura funkcjonalna

Struktura funkcjonalna

Kn

K1

K2

K3

P1

P2

P3

P4

P5

P6

P7

P8

P9

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura funkcjonalna

Struktura funkcjonalna

Zalety:
• specjalizacja 

stanowisk 
kierowniczych,

• łatwe 

reagowanie na 
zmiany 
zewnętrzne.

Zalety:
• specjalizacja 

stanowisk 
kierowniczych,

• łatwe 

reagowanie na 
zmiany 
zewnętrzne.

Wady:

• sprzeczność poleceń 

wydawanych przez 

kierowników,

• trudność w ścisłym 

rozgraniczeniu 

kompetencji, 

• dalszy proces 

specjalizacji 

kierowników i 

tworzenie się 

nowych stanowisk.

Wady:

• sprzeczność poleceń 

wydawanych przez 

kierowników,

• trudność w ścisłym 

rozgraniczeniu 

kompetencji, 

• dalszy proces 

specjalizacji 

kierowników i 

tworzenie się 

nowych stanowisk.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Schemat sztabowo-

liniowy

Schemat sztabowo-

liniowy

Kn

S

S

S

S

K1

K2

K3

P1

P2

P3

P4

P5

P6

P7

P8

P9

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura sztabowo - 

liniowa

Struktura sztabowo - 

liniowa

Zalety:
• zasada jedności 

rozkazodawstwa,

• zwiększenie 

tempa 

przekazywania 

poleceń oraz 

wzbogacenie ich 

w treść,

• zalety struktury 

liniowej.

Zalety:
• zasada jedności 

rozkazodawstwa,

• zwiększenie 

tempa 

przekazywania 

poleceń oraz 

wzbogacenie ich 

w treść,

• zalety struktury 

liniowej.

Wady:
• przekształcenie 

w strukturę 
funkcjonalną.

Wady:
• przekształcenie 

w strukturę 
funkcjonalną.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Kn

KA1

KA2

A4

A3

A1

KR

K3

K2

K1

P9

P8

P7

P6

P5

P4

P3

P2

P1

Struktura pozioma

Struktura pozioma

A2

Zarząd

Ruch

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura pozioma

Struktura pozioma

Zalety:

• umacnia zasadę 

jedności 

rozkazodawstwa,

• wyklucza 

niebezpieczeństwo 

samoczynnego 

przekształcenia się 

struktury zarządu 

czy ruchu w 

strukturę typu 

funkcjonalnego.

Zalety:

• umacnia zasadę 

jedności 

rozkazodawstwa,

• wyklucza 

niebezpieczeństwo 

samoczynnego 

przekształcenia się 

struktury zarządu 

czy ruchu w 

strukturę typu 

funkcjonalnego.

Wady:
• silne tendencje do 

przerostu 
administracji.

• Słabo reaguje na 

bodźce z otoczenia.

• Skłonność do 

autonomizacji obu 
jej części 
składowych.

Wady:
• silne tendencje do 

przerostu 
administracji.

• Słabo reaguje na 

bodźce z otoczenia.

• Skłonność do 

autonomizacji obu 
jej części 
składowych.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura pionowa

Struktura pionowa

Kn

BS

K1

K2

K
3

P1

P2

P3

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura pionowa

Struktura pionowa

Zalety:
• wewnętrzna 

spójność systemu 
kierowania,

• rozgraniczenie 

rodzajów 
kierowania: 
bieżącego i 
perspektywicznego.

Zalety:
• wewnętrzna 

spójność systemu 
kierowania,

• rozgraniczenie 

rodzajów 
kierowania: 
bieżącego i 
perspektywicznego.

Wady:
• brak 

elastyczności.

Wady:
• brak 

elastyczności.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura dywizjonalna

Struktura dywizjonalna

Struktury dywizjonalne   cechuje 

grupowanie  niezależnych i 

samodzielnych jednostek 

organizacyjnych ( tzw. dywizjonów), 

które  odpowiadają za dany wyrób, 

grupę wyrobów lub regiony sprzedaży. 

Wyodrębnienie wielu kompleksowych, 

ustawionych równolegle w strukturze 

organizacyjnej  dywizjonów 

przedmiotowych oznacza decentralizację 

uprawnień i odpowiedzialności.

Struktury dywizjonalne   cechuje 

grupowanie  niezależnych i 

samodzielnych jednostek 

organizacyjnych ( tzw. dywizjonów), 

które  odpowiadają za dany wyrób, 

grupę wyrobów lub regiony sprzedaży. 

Wyodrębnienie wielu kompleksowych, 

ustawionych równolegle w strukturze 

organizacyjnej  dywizjonów 

przedmiotowych oznacza decentralizację 

uprawnień i odpowiedzialności.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura dywizjonalna

Struktura dywizjonalna

Zalety:

• Kierownictwo 

naczelne koncentruje 

się na strategii,

• zalety struktury 

płaskiej,

• większe 

zaangażowanie w 

działalność 

innowacyjną,

• trafniejsze 

podejmowanie 

decyzji.

Zalety:

• Kierownictwo 

naczelne koncentruje 

się na strategii,

• zalety struktury 

płaskiej,

• większe 

zaangażowanie w 

działalność 

innowacyjną,

• trafniejsze 

podejmowanie 

decyzji.

Wady:

• Tendencja do 

autonomizacji 

poszczególnych 

dywizjonów,

• mniejsza 

elastyczność w 

obszarze zmian 

asortymentowyc

h produktów.  

Wady:

• Tendencja do 

autonomizacji 

poszczególnych 

dywizjonów,

• mniejsza 

elastyczność w 

obszarze zmian 

asortymentowyc

h produktów.  

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Dn

F1

F
2

F3

P1

P2

P3

Struktura macierzowa

Struktura macierzowa

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Struktura macierzowa

Struktura macierzowa

Zalety:

• zwiększenie 

odpowiedzialności za 

projekt,

• rozwiązanie wielu 

problemów 

organizacyjnych,

• wyzwolenie inwencji 

twórczej,

• lepsze wykorzystanie 

wiedzy specjalistycznej 

pracowników,

• elastyczność.

Zalety:

• zwiększenie 

odpowiedzialności za 

projekt,

• rozwiązanie wielu 

problemów 

organizacyjnych,

• wyzwolenie inwencji 

twórczej,

• lepsze wykorzystanie 

wiedzy specjalistycznej 

pracowników,

• elastyczność.

Wady:
• powstawanie 

konfliktów 
kompetencyjnych,

• wysokie 

wymagania 
stawiane 
kierownikom i 
podwładnym.

Wady:
• powstawanie 

konfliktów 
kompetencyjnych,

• wysokie 

wymagania 
stawiane 
kierownikom i 
podwładnym.

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Reorganizacja

Reorganizacja

Jest to proces, którego 

rezultatem jest zmiana 

formalnej struktury 

organizacyjnej z punktu 

widzenia realizacji 

przyjętych celów. 

Jest to proces, którego 

rezultatem jest zmiana 

formalnej struktury 

organizacyjnej z punktu 

widzenia realizacji 

przyjętych celów. 

background image

 

Dr Piotr Wachowiak
Katedra Zarządzania w Gospodarce 
Szkoła Główna Handlowa

Plan badania diagnostycznego 

struktury organizacyjnej

Plan badania diagnostycznego 

struktury organizacyjnej

• Analiza i cena klasyfikacji celów.
• Analiza i ocena doboru rzeczowych składników 

organizacji i prawidłowość utworzenia stanowisk 
pracy.

• Analiza i ocena grupowania stanowisk pracy w 

komórki organizacyjne.

• Analiza i ocena zależności funkcjonalnych.
• Analiza i ocena zależności hierarchicznych.
• Analiza i ocena rozmieszczenia uprawnień 

decyzyjnych i podziału zakresu odpowiedzialności.

• Analiza i ocena formalizacji organizacji.

 

• Analiza i cena klasyfikacji celów.
• Analiza i ocena doboru rzeczowych składników 

organizacji i prawidłowość utworzenia stanowisk 
pracy.

• Analiza i ocena grupowania stanowisk pracy w 

komórki organizacyjne.

• Analiza i ocena zależności funkcjonalnych.
• Analiza i ocena zależności hierarchicznych.
• Analiza i ocena rozmieszczenia uprawnień 

decyzyjnych i podziału zakresu odpowiedzialności.

• Analiza i ocena formalizacji organizacji.

 


Document Outline