Skały piroklastyczne

Płyny – magma - lawa



Podstawową, mierzalną cechą
płynów jest ich

lepkość

czyli miara

oporu wewnętrznego jaki stawia płyn
poddawany naprężeniom ścinającym
zmuszającym go do przepływu.



Płyn newtonowski (doskonale
lepki), model

lepkości

płynu

wprowadzony przez

Isaaca

Newtona

wykazujący liniową zależność

naprężenia

ścinającego od szybkości

ścinania



Płyny plastyczno-lepkie
(Bingham’a) – szybkość ścinania
niezależna od naprężenia
scinającego



Struktura stopu –
polimeryzacja,
depolimeryzacja



Nukleacja i krystalizacja

Typy erupcji

–separacja fazy
wodnej –wezykulacja;
relacja H2O vs CO2 w kolumnie erupcyjnej

Marek

Michalik –

Współczesne

zjawiska

wulkanizmu

Typy erupcji i depozycji



Subaeralna erupcja i depozycja



Subaeralna erupcja –
podwodna depozycja



Freatosubaeralna erupcja –
subaeralna depozycja



Podwodna erupcja i depozycja



Subglacjalna erupcja i
depozycja

Klasyfikac

ja

tuf

witroklastycz

ny,

krystalo-

klastyczny

litoklastyczny

Tefra (gr. popiół) –

nieskonsolidowany osad

piroklastyczny



Popiół



Lapille



Bloki i bomby



Łzy Pele

Tefra



„spatter”; włosy Pele



szkliwo „shards”



piroklasty:

juwenilne (pumeks),
ksenolityczne-aksydentalne,
spokrewnione-kognacyjne



Typ opadu zależy od:



obecności wody w stopie

i środowisku erupcji,



energii termalnej

Pumeks /
retykulit / skoria



Pumeks – lawa

felzytowa



Retykulit – lawa

maficzna, ~ 98%

porowatość; szlaka

maficzna



Skoria – lawa

maficzna, mniejsza

porowatość,

większe wezykule

Pumeks – skoria



Erupcja typu Plinian,
piroklasty o składzie
ryolitu lub dacytu –
depozycja setki km od
centrum erupcji



Erupcja typu
Stromboli – piroklasty
o składzie bazaltu,
andezytu – depozycja
w pobliżu centrum
erupcji

Piroklastyczny spływ -

przybój



Piroklastyczny przybój



Chmura piroklastycznych cząstek kształtu
pierścieniowatego, o wysokiej turbulencji i szybkości



Tworzona u podstawy kolumny erupcyjnej



Wysoka zawartość CO2 i H2O – fluidyzacja cząstek



Piroklastyczny spływ



Niższy stosunek gazu do cząstek stałych – gęsta
mieszanka gazu z tefrą



Niewielka zdolność do sortowania osadu

Spływ piroklastyczny – turbulentny,
lateralny spływ

;

piroklastyczny opad



„welded”,
nonwelded tuff
–stopień
spieczenia



Tekstury
eutaksytowe



Fiamme



Reomorfizm

Ignimbryty



Spływ gorącego gruzu

piroklastycznego

Ignimbryt lub tuf spieczony (welded –
nonwelded) - skała piroklastyczna będąca skałą
osadową pochodzenia wulkanicznego, silnie
porowata, należąca do grupy skał kwaśnych, o
składzie chemicznym zbliżonym do ryolitu lub
dacytu. Powstała podczas wybuchu wulkanu w
wyniku wypadania materiałów piroklastycznych z
chmur erupcyjnych i spojenia tego materiału
upłynnionym, rozgrzanym popiołem wulkanicznym,
przy udziale gorących par i gazów wulkanicznych.

Freatomagmowa erupcja –
przybój piroklastyczny



Erupcja
typu



Surtseyan



Strombolian



Interakcja
z wodą



Osad
drobno-
ziarnisty



Lapille
akrecyjne

Maary i pierścienie tufowe kominy

hydrowulkaniczne



Erupcja freatyczna, Erupcja freatomagmowa



Pierścień tufowy (tuff ring)

:

szeroki o niskim

obrzeżeniu, stratyfikowany pierścień z akumulacją
gruzu hyaloklastów, rozbudowany dookoła komina
wulkanu, lokalizacja: jeziora, strefa brzegowa, bagno



Stożek tufowy (tuff cone): powstały z reakcji magma
bazaltowej z wodą, mniejszy i bardziej strony od
pierścienia



Ryft
Taravera

Dewitryfikacja
szkliwa



Tekstury

radialne

przerosty

skaleni

z krzemion-ką



Palagonit

przeobra-

żenie

syderome-lan

– czyste

szkliwo

bazaltowe;

tachylit

(mikrolity

tlenków Fe i

Ti

WYKŁAD TO
PRZENOSZENIE
WIADOMOŚCI Z
NOTATEK
WYKŁADOWCY DO
NOTATEK
STUDENTA - Z
POMINIĘCIEM
MÓZGÓW ICH OBU