Trichinella spiralis
( Włosień kręty)
Trichinella spiralis
( Włosień kręty)
Emilia Siemińska
Analityka medyczna
Gr. 6
Systematyka:
• REGNUM: Zoa
• PHYLUM: Nemathelminthes
• CLASSIS: Nematoda
• SUBLCASSIS: Adenophorea
• ORDO: Enoplida
• FAMILIA: Trichinellidae
• GENUS: Trichinella
Dane ogólne:
Mały, kosmopolityczny nicień. Jest
jednym z najgroźniejszych
pasożytów człowieka - wywołuje
chorobę włośnicę (trychinozę),
która może mieć ciężki przebieg,
kończący się niekiedy śmiercią.
Jest rozdzielnopłciowym
parazytem człowieka, świń,
dzików, kotów, lisów, szczurów i
myszy. Rozmnażanie form
dojrzałych i wydawanie
otorbiających się larw odbywa się
w jednym żywicielu (pasożyt
jednodomowy).
Dane ogólne:
Wykazano, że w obrębie gatunku
Trichinella występuje kilka gatunków:
1. T. spitalis
2. T. nativa
3. T. nelsoni
4. T. pseudospiralis
5. T. britovi.
Najważniejszą cechą pozwalającą
rozróżnić gatunki od siebie jest
zdolność do krzyżowania się,
wydawanie bezpłodnego
potomstwa lub utrudnione
krzyżowanie, zdolność otorbiania
się lub brak torebki.
Występowanie:
Morfologia i
anatomia:
Samice dorastają do 4 mm, a samce
do 1,5 mm długości. Ciało obłe, w
tylnym odcinku nieco szersze niż w
przednim. Otwór gębowy
zlokalizowany jest w przedniej części i
prowadzi do jamy gębowej
wyposażonej w sztylecik, a dalej do
gardzieli, jelita środkowego i jelita
tylnego, kończącego się odbytem.
Gardziel składa się z krótkiej
przedniej części mięśniowej i długiej
gruczołowej zwanej stichosomem,
przylegają do niej gruczoły ślinowe –
stichocyty, ułożone pojedynczo
jeden za drugim.
U samców brak szczecinki
kopulacyjnej, tylny koniec ciała
tworzy rodzaj rzekomej torebki
kopulacyjnej mającej zdolność
wyplukania się podczas kopulacji.
Układ rozrodczy męski obejmuje
jądro i nasieniowód uchodzący do
jelita tylnego. Organem
kopulacyjnym są wyrostki z
brodawkami płciowymi.
Układ rozrodczy żeński zbudowany
jest z jajnika, jajowodu, macicy i
pochwy. Pochwa otwiera się
otworem płciowym.
Morfologia i
anatomia:
Larwy w mięśniach, larwy wyizolowane
z mięśni, postacie dorosłe i
nowonarodzone larwy wyizolowane z
jelita
Samiec i samica
Samiec i samica
Cykl rozwojowy
:
Zakażenie następuje wskutek
spożycia mięsa zawierającego
wapienne cysty parazyta.
W przewodzie pokarmowym
żywiciela larwy mięśniowe pod
wpływem soków trawiennych
ulegają oswobodzeniu.
W jelicie cienkim larwy dojrzewają
płciowo kosztem żywiciela. Po
kopulacji i zapłodnieniu samice
rodzą (po 3-4 dniach od zakażenia)
żywe larwy (jajożyworodność) w
ilości około 1500 ( w ciągu 1-3
tygodni).
W początkowym okresie życia jest 2
razy więcej samic niż samców,
później stosunek ten wyrównuje się,
a pod koniec życia występują
prawie same samce.
Larwy aktywnie przebijają się do
naczyń krwionośnych i
limfatycznych i z prądem krwi lub
chłonki przenoszone są do mięśni
oraz węzłów chłonnych i tkanki
łącznej. Tkanką docelową jest
tkanka mięśniowa poprzecznie
prążkowana, w której osiadają,
otaczają się błoną i zwijają w
spiralkę (po 17-18 dniach od
zakażenia).
Około 30 dnia po zakażeniu larwy
otorbiają się (tworzą cysty)
głównie w mięśniach
międzyżebrowych, w mięśniach
języka, gardła i w przeponie.
Cykl rozwojowy
:
Proces otorbiania się larw jest
reakcją obronną organizmu
żywiciela, w jej wyniku powstaje z
tkanki łącznej torebka, wewnątrz
której znajduje się zwykle jedna
larwa.
Larwy mięśniowe żyją nawet 40- 60
lat. Zwapnienie otoczek cyst
występuje po około 8-10 miesiącach.
Całkowicie rozwinięta larwa
mięśniowa jest ponad 10 krotnie
większa od larwy wędrującej.
W budowie wewnętrznej larw
mięśniowych widoczne są zawiązki
narządów, pozwalających na
określenie płci.
Cykl rozwojowy
:
Najczęściej jedna larwa osiedla się
w pojedynczym włóknie
mięśniowym, gdzie linieje, skręca
się spiralnie i przekształca się w
stadium inwazyjne dla kolejnego
żywiciela.
Dalszy rozwój larw możliwy jest w
przewodzie pokarmowym
kolejnego żywiciela.
U człowieka rozwój danej generacji
praktycznie zostaje zahamowany –
zatrzymany w stadium cysty
mięśniowej.
U innych żywicieli natomiast stadia
larwalne w cystach mięśniowych
oczekują na zjedzenie przez
drapieżnika lub padlinożercę.
Cysty mają długość około 0,4-0,6
mm, szerokość 0,3 mm. Ścianki
cysty na biegunach są najgrubsze.
Cykl rozwojowy
:
Cykl rozwojowy
:
Cykl rozwojowy
:
Migracja i
występowanie larw
u człowieka
Cysty larw w mięśniach
:
Larwa w mięśniach
Larwy po strawieniu
zarażonego mięśnia
Chorobotwórczość:
T. spiralis wywołuje włośnicę zwaną
także trichinellozą.
Objawy towarzyszą migracji i
osiedlaniu się larw w mięśniach i są to
:
Podwyższona temperatura ciała
(powyżej 40
o
C), trwająca nawet
kilkanaście dni,
Charakterystyczny układ ciała –
chory leży nieruchomo z
przykurczonymi kończynami,
niekiedy utrudniającymi żucie,
połykanie, oddychanie,
Wybroczyny dospojówkowe i
podpaznokciowe, obrzęki powiek,
twarzy, bóle głowy, wysypka na
skórze całego ciała
Chorobotwórczość
W większości przypadków obraz
włośnicy poprzedzony jest przez
zespół biegunkowy, (okres
pasożytowania w jelicie cienkim
postaci dojrzałych nicieni), w którym
występują wymioty, kurczowe bóle
brzucha, ogólne złe samopoczucie
(objawy zatrucia pokarmowego),
biegunki.
W dalszym okresie choroby dochodzi
do zaburzeń metabolicznych
(hipoglikemia, hipokaliemia), sprzyja
temu ogólne osłabienie organizmu,
zwłaszcza siły mięśniowej, obrzękom.
Chorobotwórczość:
Również przesiękom do opłucnej i
otrzewnej, zaburzeniom rytmu serca,
które jest związane z zapaleniem
mięśnia sercowego, które rozwija się
w 3tyg. po zarażeniu.
Następuje wzrost liczby krwinek
kwasochłonnych. W moczu często
obecne jest białko (białkomocz).
Nie leczona włośnica może
spowodować zejście śmiertelne w 4-
8tyg. (śmiertelność do 50%)
Objawy:
Powikłania:
Wiążą się z nietypowym
umiejscowieniem larw włośnia np.
W mózgowiu ( objawy zapalenia
opon i mózgu, porażenia nerwów
czaszkowych, majaczenie,
porażenia lub niedowłady),
W płucach (objawy zapalenia płuc),
W mięśniu sercowym (objawy
zapalenia mięśnia sercowego)
Wykrywanie:
Wykrywanie larw metodą
trychinoskopową lub wytrawiania w
skrawach pobranych podczas biopsji
(mięśnia naramiennego lub
brzuchatego łydki),
Badania immunoserologiczne
(wykrywanie antygenu, przeciwciał i
krążących kompleksów
immunologicznych)
W kale nigdy nie występują jaja włośnia
(ze względu na jego żyworodność),
We krwi obwodowej stwierdza się
wysoką leukocytozę i znaczne
podwyższenie OB.
Tomografia komputerowa i rezonans
magnetyczny (zmiany w ośrodkowym
układzie nerwowym)
Zwalczanie:
Stosuje się antyhelmintyki np. 3-5
dni Membendazol (Vermox),
Albendazol (Zentel), Tiabendazol
(Mintezol),Pirantel (Combantrin) – w
fazie jelitowej.
Leki farmakologiczne podawane są
na krótko z uwagi na uch skutki
uboczne, wyniszczanie "przyjaznej
flory " przewodu pokarmowego oraz
powodowanie uszkodzenia ściany
jelita
Niekiedy pacjenci wymagają
intensywnej opieki w zwalczaniu
wstrząsu, toksemii i niewydolności
krążenia.
Profilaktyka:
Przed spożyciem mięso musi być
poddane odpowiedniej obróbce
termicznej gwarantującej zabicie larw.
W celu zabicia ewentualnych larw
włośni przy stosowaniu niskich
temperatur wymagane jest mrożenie
kawałków mięsa do temperatury – 35
stopni C, przez co najmniej 5 godzin
i przechowywanie nawet do 2 tygodni
w temperaturze zamrażarki.
Nie powinno się spożywać surowego
„tatara” przygotowanego z mięsa
z niepewnego źródła, mięsa
niedogotowanego
,
Profilaktyka:
W Polsce jak i innych krajach
obowiązują badania wszelkiego
mięsa przez służby weterynaryjne,
uzyskanie odpowiedniego
zaświadczenia o badaniu oraz
znakowanie mięsa pieczęciami,
których wzór ustalają odpowiednie
przepisy weterynaryjne.
Zwapniałe cysty odporne są na sól,
wędzenie i marynowanie,
W Polsce około 1 mln ludzi jest
zakażona włośniem.
Bibliografia
http://www.google.pl/imgres?imgurl=http://www.med-
chem.com/Para/prob%2520of%2520month/IMAGES/Trichinella
%2520cyst.jpg&imgrefurl=http://www.med-
chem.com/Para/prob%2520of%2520month/Prob%2520of
%2520Month
%252012%2520December.htm&h=301&w=313&sz=108&tbn
id=FPxr2Nr0EFsJ::&tbnh=113&tbnw=117&prev=/images
%3Fq%3DTrichinella%2Bspiralis&usg=__zyM-pTp-
eGRNGuc9RdPc5KSXQSQ=&sa=X&oi=image_result&resnum=
3&ct=image&cd=1
http://workforce.cup.edu/Buckelew/images/Trichinella
%20spiralis%20encysted%20larvae%20low%20power.jpg
http://www.google.pl/imgres?
imgurl=http://www.moeforum.net/vb1/uploaded/131697_1210
825631.jpg&imgrefurl=http://www.moeforum.net/vb1/showthr
ead.php%3Ft
%3D156205&h=512&w=640&sz=26&tbnid=To3n2v9H1z4J::&
tbnh=110&tbnw=137&prev=/images%3Fq%3DTrichinella
%2Bspiralis&usg=__uekWtY650LMrfN9LzDvD7NBXFDg=&sa=
X&oi=image_result&resnum=1&ct=image&cd=1
http://www2.wum.edu.pl/~biologia/DC/T.spiralis/index.html
http://www.ipar.pan.pl/?module=lab&lab=lab33
http://www.igya.pl/pasozyty/wlosien_trichinella_spiralis.html
„Zarys parazytologii lekarskiej” Pod redakcją Rościsława
Kadłubowskiego i Alicji Kurnatowskiej.