Sklerodermia jest układową
chorobą tkanki łącznej o
nieznanej etiologii.
W patomechanizmie choroby
upatruje się:
immunologicznie stymulowana
nadmierna aktywność
fibroblastów z odkładaniem się
kolagenu w skórze i narządach
wewnętrznych oraz rozsianą
mikroangiopatię
Podział sklerodermii
• Sklerodermia
ograniczona
• Sklerodermia
uogólniona
• z ograniczonym
zajęciem skóry
z rozlanym
zajęciem skóry
Kobiety chorują 3-4 częściej niż mężczyżni
średnio10 nowych przypadków/1000000/rok
4-krotnie rzadziej niż SLE
największa zapadalność na sklerodermię
przypada
na 5 dekadę życia.
Objawy kliniczne
• skóra
• twardnienie skóry
(obrzęk,twardnienie,
zanik),sclerodactylia,
• teleangiektazje,twarz
maskowata,
microsmia,fenomen
Raynaud,wapnica w
tkance
podskórnej(zespół
Thibierge a
Weissenbacha
• Narządy wewnętrzne
• układ ruchu(synovitis,
osteoliza,zapalenie
pochewek
ścięgnistych,miopatia)
• przewód pokarmowy
• Płuca( choroba
śródmiąższowa
płuc,zapalenie/zgrubie
nie opłucnej)
Objawy kliniczne
• skóra
• poikilodermia,
bielactwo, nadżerki
• narządy wewnętrzne
• serce(zapalenie
osierdzia,
kardiomiopatia
restrykcyjna,chorob
a niedokrwienna
serca,zaburzenia
rytmu i
przewodzenia)
• nerki
Diagnostyka
pulmonologiczna
• Badania czynnościowe:
• spirometria VC, FEV1,MEF
• pojemność dyfuzyjna dla tlenku
węgla DLco
• Badania obrazowe:
• zdj radiologiczne p-a i boczne
• tomografia komputerowa płuc o
wysokiej rozdzielczości HRCT.
Diagnostyka kardiologiczna
Ekg, ekg m. Holtera, próba wysiłkowa
• Usg serca jednowymiarowa,
dwuwymiarowa, m Dopplera z
pomiarem RR w tętnicy płucnej norma
35 mmHg
• Cewnikowanie prawego serca z
pomiarem RR w tętnicy płucnej norma
25 mmHg
• Koronarografia
Diagnostyka gastrologiczna
• Kał na resztki pokarmowe
• Scyntygrafia przełyku
• Rtg przełyku
• Endoskopia górnego odcinka p.p.
• Manometria
• Pehametria
• Badania kontrastowe dolnego odcinka
p.p.
Diagnostyka serologiczna
• Przeciwciała przeciwjądrowe ANA
• Przeciwciała przeciw topoizomerazie
DNA SCL -70
• Przeciwciała przeciw cenrtomerom ACA
• Przeciwciała przeciw cytoplazmie
granulocytów(ANCA rzadko)
• Przeciwciała przeciwkardiolipinowe aCl
Kryteria sklerodermii
• Kryteria duże – dosiebne ( proksymalne) twardnienie
skóry: symetryczne obciskające twardnienie skóry
palcówi dosiebne skóry nad stawami śródręczno-
paliczkowymi i śródstopno-paliczkowymi.Twardnienie
skory może obejmować całe ciało.
• Kryteria małe – sklerodaktylia- stwardnienie skóry
ograniczające się tylko do palców
• Obecność naparstkowych blizn na opuszkach palców
lub zanik opuszek palców.
• Obustronne włóknienie śródmiąższowe podstawy
płuc.
Leczenie sklerodermii
Kolchicyna
D-penicylamina(Cuprenil)
Penicylina
Piascledina
Glikokortykosteroidy
Endoxan
Cyklosporyna
Metotrexat
Azatiopryna
Przeszczep szpiku
• Hipotensyjne
ACEI,inhibitory
receptora angiotensyny
II,blokery kanału
wapniowego
• Wazodilatacyjne leki o
działaniu alfa
adrenolityków, analogi
prostaglandyn,pentoks
yfili-na
• Inhibitory pompy
protonowej
• Leki prokinetyczne
Zapalenie wielomięśniowe i
skórno-mięśniowe PM / DM są
to
• Nabyte idiopatyczne, przewlekłe
zapalne choroby mięśni z zajęciem lub
bez zajęcia skóry. W przebiegu
choroby często stwierdza się zmiany
zapalne w mięśniu serca i w tkance
śródmiąższowej płuc oraz
niedestrukcyjne zapalenie stawów lub
ból stawów.
• Częsta jest obecność.autoprzeciwciał
w surowicy.
Objawy kliniczne
• Narządowe
• Osłabienie siły mieśniowej
obręczy barkowej, biodrowej,
karku i grzbietu, mięśni
oddechowych, gardła,
przełyku, krtani, przewodu
pokarmowego
• Bóle stawowe
• Serca(miopatia, zaburzenia
rytmu serca,wysiękowe
zapalenie osierdzia)
• Płuca (zarostowe zapalenie
oskrzelików, śródmiąższowe
zapalenie pęcherzyków
płucnych)
• Skórne
• Rumień w kształcie okularów
w kształcie okularów wokół
oczu
• Rumień dekoltu w kształcie
litery V karku i barków ( objaw
szalu)
• Grudki Gottrona(fioletowe
płaskie grudki z tendencją do
centralnej atrofii i
hipopigmentacji, pokrywające
grzbietowe powierzchnie MIP
• Objaw Gottrona
( ciemnoczerwone
Objawy kliniczne
• Niewydolność oddechowa
• Niewydolność krążenia
• GERD
• vasculitis
• łuszczące się wykwity na
grzbietowych
powierzchniach stawów
śródręczno- paliczkowych
nad stawami nad dużymi
stawami
• Przekrwienia wałów
paznokciowych i opuszek
palców
• Fenomen Raynaud
• Kalcynoza z przetokami
• Ręce mechanika
Badania dodatkowe
• Biochemiczne
• Kinaza keratynowa
• Aminotransferazy
• aldolaza
• Serologiczne
• Przeciwciała
przeciwjądrowe
• Przeciwciała przeciw Jo1 i
innym syntetazom tRNA
• Przeciwciała przeciw Mi-
2,SRP
• Przeciwciała towaszyszące
zapaleniu mięśni(anty-
SSB(La),SSA(Ro),anty PM-
SCL, antyU2RNP, anty-Ku)
Inne badania diagnostyczne
• EMG
• Badanie histopatologiczne wycinka skórnego-mięśniowego
• MRI i MRS( spektroskopia rezonansu magnetycznego)
• Rtg klatki piersiowej
• HRCT
• Testy czynnościowe układu oddechowego
• BAL
• Ekg
• Usg serca
• Rtg przełyku
• Scyntygrafia przełyku
Kryteria diagnostyczne
• Postępujące, symetryczne osłabienie mięśni obręczy
kończyny górnej i dolnej z dysfagią lub bez niej , albo z
zajęciem mięśni oddechowych
• Biopsja mięśni wykazująca myositis
• Zwiększenie enzymów mięśniowych we krwi
• Zmiany emg wykazujące pierwotne uszkodzenie mięśni
• Typowe zmiany na skórze
• Jeżeli obecne są 3-4 kryteriai zmiany na skórze to
rozpoznanie DM jest pewne. Jeżeli są obecne 4 kryteria bez
zajęcia skóry,to rozpoznanie PM jest również pewne.
Leczenie
• Encorton 1 mg ) kg wagi ciała przez 6
tygodni, do dawki 15 mg ) dobę
• Bolusy z Solu- Medrolu- leczenie
pulsacyjne
• Leki immunosupresyjne( Endoxan,Imuran,
Metotreksat)
• Plazmaferezy
• Skojarzone leczenie immunosupresyjne
np.: Metotreksat z Cyclosporyną
Zespół antysyntetazowy
• Charakteryzuje się:
• Obecność anty-Jo1 i innym syntetazom tRNA
• PM>DM
• Ostry początek
• Zapalenia mięśni 95%
• Śródmiąższowe zapalenie płuc 80%
• Zapalenia stawów 90%
• Gorączka 80%
• Zespół Raynaud 93%
• Ręce mechanika 70%
• Dobra odpowiedź na terapię