Metodyka punktów

węzłowych w realizacji

systemu informatycznego –

założenia metodyki punktów

węzłowych

Wykonał:

Krzysztof Nagaś

II ZUMFI sem 4

Project Management

Institute

• Projekty polegające na wytworzeniu systemu

informatycznego należą do klasy projektów
złożonych i przybierają coraz większe
rozmiary, co dodatkowo wpływa na
utrudnienie realizacji. Wspólnota spraw
związana z projektami realizowanymi w
różnych obszarach stała się przesłanką do
powołania w 1969 roku Project Management
Instutute (PMI). Celem jest zbieranie, analiza i
uogólnianie doświadczeń w celu doskonalenia
metod realizacji projektów.

Projekt jest charakteryzowany

jako działania, które:

• wykonywane są przez ludzi

• realizowane są przy ograniczonych zasobach

• są planowane, realizowane i kontrolowane

Zarządzanie projektami, wg przewodnika PMI jest natomiast zastosowaną wiedzą, umiejętnościami, narzędziami i
technikami wykorzystywanymi w procesie realizacji wymagań projektowych. Składa się na to umiejętne wykorzystanie
tego w procesach:

• inicjacji
• planowania
• wykonania
• nadzoru
• zamknięcia projektu

W przewodniku PMI zarządzanie

projektami jest postrzegane jako 9

obszarów aktywności:

•

zarządzanie integracją – oznacza procesy gwarantujące koordynacje wielu elementów

planowania prac, wykonawstwa oraz wprowadzania zmian do projektów w trakcie realizacji

•

zarządzanie zakresem – to prace związane z inicjacją i planowaniem zakresu projektu,

definicją zakresu oraz jego weryfikacją, wreszcie nadzorowaniem zmian zakresu. Prace te

mają zagwarantować sukces projektu zgodnie z określonymi wymaganiami

•

zarządzanie czasem – ma gwarantować wykonanie kompletu prac w zdefiniowanym

czasie. Składa się na to definiowanie zadań do wykonania, szeregowanie ich w czasie,

szacowanie czasu wykonania poszczególnych prac, harmonogramie oraz kontrola

opracowanego harmonogramu

•

zarządzanie kosztami – ma gwarantować utrzymanie projektu w przyjętym budżecie.

Polega to na planowaniu wymaganych do realizacji zasobów, szacowania kosztów

realizacji, budżetowaniu kosztów i kontroli realizacji budżetu

•

zarządzanie jakością projektu – ma gwarantować spełnienie oczekiwań użytkownika przez

planowanie cech jakościowych, zapewnienie ich osiągnięcia i kontroli cech jakościowych

wykonanych prac projektowych

•

zarządzanie zasobami ludzkimi – to efektywne wykorzystywanie ludzi biorących udział w

projekcie, dzięki planowaniu organizacji zespołu, pozyskiwaniu pracowników, tworzenie

zespołu wykonawców projektów

•

zarządzanie komunikacją – polega na doborze właściwych sposobów przepływu informacji

w zespole zaangażowanym w projekt. Planowanie komunikacji to formalizowanie

dystrybucji informacji wśród uczestników projektu, raportowanie oraz administrowanie

procederami zamknięcia projektu

•

zarządzanie ryzykiem – polega na identyfikacji zagrożeń, analizie i ocenie ryzyka,

planowaniu działań zapobiegawczych oraz kontroli ich realizacji. Proces ten wykonywany

jest cyklicznie w całym cyklu życia produktu

•

zarządzanie dostawami – to prawidłowe zorganizowanie współpracy z dostawcami

zewnętrznymi towarów i usług wykorzystywanych w procesie realizacji projektu

Procesy zarządzania projektami

można zgrupować w 5

kategorii:

• procesy inicjacji – ustanowienie projektu, faza

rozpoczęcia i przekazania decyzji zespołowi

realizującemu

• procesy planowania – wymyślenie i opracowanie

schematu działań prowadzących do wykonania

produktu, będącego przedmiotem projektu,

• procesy wykonawcze – koordynowanie ludzi i

zasobów w celu wykonania projektu zgodnie z

planem

• procesy kontrolne – monitorowanie prac, mierzenie

postępu prac oraz podejmowanie działań

korekcyjnych, gdy zachodzi taka potrzeba,

• procesy zakończeniowe – formalna akceptacja

wyników prac i przekazanie produktu do użytkowania

Metodyki

• Metodyki powstają w wyniku kumulacji doświadczeń z wielu

zrealizowanych projektów. Zarówno pozytywne jak i

negatywne doświadczenia, analizowane przez wykonawców

stanowią podstawę do decyzji przy pracach nad kolejnym

projektem informatycznym. Opracowane procedury i miary

pozwalają na lepsze szacowanie parametrów nowego

projektu i podejmowanie lepszych decyzji w nowej sytuacji.

Metodyka jest uzupełniana o nowe doświadczenia i żyje

wraz z rozwojem firmy zbierającej doświadczenia.

• Próby standaryzacji były dyskutowane i podejmowane

przez środowiska naukowe, mające związki z praktykami

realizacji systemów informatycznych. Przykładem takiej

metodyki jest metodyka punktów węzłowych powstała

w szczecińskim środowisku informatyków skupionych wokół

ośrodka ZETO oraz uczelni szczecińskich. W pracach tych

byli zaangażowani informatycy z innych regionów przez

udział w licznych konferencjach i seminariach

organizowanych w kolejnych latach.

Metodyki mogą być różnie

klasyfikowane i grupowane, ale

powinny spełniać następujące

wymagania:

• obejmować cały cykl życia systemu od zdefiniowania

problemu do pielęgnacji eksploatowanego systemu z

jednoczesnym mechanizmem płynnego przejścia

przez poszczególne fazy realizacji,

• proces tworzenia systemu powinien być

wspomagany metodami, technikami i narzędziami

komputerowymi

• powinien być łatwy mechanizm komunikowania się

członków zespołu wykonawczego w procesie

realizacji systemu

• powinny być stosowane standardy, zapewniające

łatwość uczenia się i stosowania w różnych

środowiskach sprzętowo-programowych

Metodyka punktów

węzłowych

• Przykładem metodyki wykorzystującej model kaskadowy może być metodyka

punktów węzłowych, która przyjmując wszystkie cechy kaskadowego

postępowania proponuje uporządkowaną listę działań koniecznych przy

realizacji typowego systemu informatycznego przetwarzania danych. Lista

działań powiązanych zależnościami przyczynowo-skutkowymi może stanowić

przewodnik dydaktyczny dla mniej doświadczonych twórców systemów

informatycznych w pełnym cyklu realizacji systemu informatycznego.

• Metodyka punktów węzłowych koncentruje się na zakresie wykonywanych

prac, czyli określone są działania odpowiadające na pytanie „co?", należy

wykonać. Metodyka nie daje odpowiedzi na pytanie „jak?" należy dane prace

wykonać. Sposób realizacji pozostaje indywidualną decyzją kierownika

projektu, który wybiera najlepsze, w konkretnym przypadku, narzędzia

realizacji prac. Takie podejście uniezależnia metodykę od rozwoju technologii

wytwarzania, która dostarcza coraz to nowsze, wydajniejsze narzędzia

realizacji zadań określonych na liście prac. W konkretnym przypadku

modyfikacji może ulec zaproponowana w metodyce lista zadań, ale łatwiej

jest modyfikować istniejącą listę niż konstruować ją samemu od początku.

Przedstawiona w metodyce lista działań jest powiązana zależnościami

przyczynowo-skutkowymi, określając zalecany porządek realizacji. Sieć

czynności do realizacji dodatkowo jest pogrupowana w kilka poziomów

ogólności, co pozwala na wybór odpowiedniego poziomu szczegółowości, w

zależności od szczebla zarządzania projektem. Głębokość dekompozycji

poszczególnych zadań zależy od konkretnego projektu, należy jedynie

przestrzegać ogólnych zasad dekompozycji opisanych wcześniej.

Lista zadań

• zgłoszenie potrzeby

• analiza problemu

• zdefiniowanie zadania projektowego

• opis stanu istniejącego

• analiza stanu istniejącego

• koncepcja systemu informatycznego

• normatywy

• projekt struktury informacyjnej

• projekt technologii przetwarzania

• wybór technologii

• synteza projektu

• projekt oprogramowania

• oprogramowanie wykonanie

• organizacyjne przygotowanie obiektu

• eksperyment na danych modelowych

• instalacja systemu

• wdrożenie pilotowe

• projekt eksploatacyjny

• eksploatacja i rozwój

Związki przyczynowo -

skutkowe

Kolejność realizacji poszczególnych prac w systemie

informatycznym jest ustalana indywidualnie dla

każdego systemu w zależności od konkretnych

warunków realizacji. Uwarunkowania realizacyjne i

przyjęta taktyka wykonawcza decydują o tym, w jakiej

kolejności wykonywane są prace. Taktyka realizacji

musi jednak przestrzegać zależności technologicznych

między poszczególnymi pracami. Dla realizacji

konkretnych zadań potrzebne są produkty innych prac

i stąd powstaje konieczność wcześniejszego ich

wykonania. Te związki technologiczne muszą być

zachowane w procesie realizacji systemu

informatycznego. Dla ułatwienia pracy zespołowi

wykorzystującemu metodykę punktów węzłowych,

wskazuje się związki technologiczne między

zadaniami. Utworzona jest sieć działań, gdzie zadania

powiązane są związkami przyczynowo-skutkowymi.

Podsumowanie

Metodyka punktów węzłowych jest próbą

strukturalizowania prac wykonywanych w procesie

realizacji typowego systemu przetwarzania danych.

Metodyka punktów węzłowych koncentruje się jedynie

na realizacji systemu informatycznego, całkowicie

pomijając problemy organizacji zespołu projektowego,

komunikacji, zarządzania ryzykiem w projekcie,

zmianami, czy innymi zagadnieniami istotnymi z

punktu widzenia zarządzania projektem. W związku

z tym należy to podejście traktować jako próbę

opracowania metodyki, a nie pełnowartościową

metodykę realizacji systemu informatycznego, ale

zarazem obrazuje to skalę problemów, jakie stoją

przed zespołami, które opracowują i utrzymują w

stanie aktualnym inne metodyki realizacji systemów

informatycznych.