Prędkość fali akustycznej
w różnych ośrodkach.
Opór akustyczny.
Opracowała Agnieszka
Wasik
Prędkość rozchodzenia
się dźwięków w
ośrodkach zależy od
własności tego ośrodka
takich jak:
- jego sprężystość
objętościowa
- gęstość
Zależność
prędkości od
tych
parametrów:
B to moduł
sprężystości
objętościowej
p to
gęstość
Prędkość rozchodzenia się
dźwięków w ośrodkach:
Powietrze 330 m/s
Lód 3300 m/s
Woda 1450 m/s
Żelazo 5130 m/s
Granit 6000 m/s
Ośrodek absorbuje część energii
rozchodzącej się fali, co prowadzi do
jej osłabienia. Natężenie fali
dźwiękowej maleje ekspotencjalnie
wraz ze wzrostem grubości
przenikanej warstwy X, zgodnie z
prawem absorbcji:
to początkowa wartość natężenia
fali
to współczynnik pochłaniania
Wielkości, które
charakteryzują
zdolność ośrodka
do pochłaniania
fal dźwiękowych
to:
- współczynnik
pochłaniania
- grubość warstwy
połowiącej
Jest to taka
grubość warstwy
ośrodka, która
spowoduje
zmniejszenie
natężenia fali o
połowę.
Na granicy ośrodków, które różnią
się własnościami, fala ulega :
ODBICIU
i
ZAŁAMANIU
Kąt padania = kąt odbicia
Stosunek sin kąta padania i
załamania = = stosunkowi
prędkości rozchodzenia się fal w obu
ośrodkach
Fala padająca, odbita i załamana
rozchodzi się w jednej płaszczyźnie
Odbicie i złamanie fali na
granicy ośrodków:
Zachodzi
jednocześnie
Proporcja
oraz proporcja
Zależą od własności
ośrodków
Opór akustyczny
Iloczyn prędkości
rozchodzenia się
fali i gęstości
ośrodka
Z = V p
Opór akustyczny
jest formalnym
odpowiednikiem
oporności
elektrycznej
Stosunki oraz
zależą od oporów
akustycznych oraz
graniczących ze sobą
ośrodków
Im mniejsza jest różnica
czyli im bliższe są sobie wartości
oporów akustycznych, tym lepiej
fala będzie przechodziła z jednego
ośrodka do drugiego.
Przy nieznacznej różnicy między
oporami akustycznymi sąsiadujących
ośrodków fala padająca przejdzie do
drugiego ośrodka w większości, a
jedynie mała jej część ulegnie odbiciu.
Na granicy ośrodków nieznacznie
różniących się oporem akustycznym,
część fali ulegnie odbiciu, a
natężenie fali przechodzącej głębiej
będzie ulegało zmniejszeniu.
Opór akustyczny
Znacznie różni się od
oporu ośrodka
poprzedzającego,
dlatego fala na granicy
ulega odbiciu.
Podobna sytuacja ma miejsce, gdy
weźmiemy pod uwagę akustyczne
własności wnętrza ludzkiego ciała.
Większość tkanek posiada niewiele
różniące się od siebie opory
akustyczne.
Odbicie fali dźwiękowej
będzie przeważało na granicy
takich ośrodków
jak
W pozostałych przypadkach
większość fali będzie
przechodziła z jednego ośrodka
do drugiego, ulegając na granicy
nieznacznemu odbiciu.
Fala odbita na granicy ośrodków
wraca po czasie do źródła
dając efekt ECHA.
Zakładając, że prędkość fali jest
stała między źródłem, a granicą
ośrodków oraz znając czas
powrotu echa można obliczyć
odległość między źródłem,
a odbijającą granicą.
Organizm człowieka jest
przykładem ośrodka, który
składa się z wielu warstw,
różniących się w małym stopniu
oporami akustycznym, ale nie
różniącymi się istotnie
prędkościami rozchodzenia się
fali.
Powstałe echa będą
powracały do źródła
z czasem,
zależącym
wyłącznie od
odległości między
granicą a źródłem
.
Odbicia mogą
powstawać na
każdej granicy
między warstwami
Gdy fala rozchodzi się w postaci
skoncentrowanej wiązki
efekt
echa
możemy zarejestrować w
miejscu wysłania fali
, pod
warunkiem,
że
powierzchnia odbijająca
leży prostopadle do kierunku
rozchodzenia się fali.
Wpływ powierzchni granicznej
między
ośrodkami na EFEKT ECHA
Natomiast, jeśli
skoncentrowana
wiązka
odbije się od
powierzchni
chropowatej
,
ale
nie
prostopadłej
do kierunku
rozchodzenia się fali, dojdzie do
rozproszenia
odbitej fali i
wówczas możliwe będzie
wykrycie
echa w miejscu wysłania fali.