Porosty – grzyby

lichenizujące

Królestwo Eukaryota – jądrowe

Podkrólestwo Mycobionta - grzyby

Gromada Myxomycota - śluzorośla

Gromada Eumycota - grzyby

właściwe

Podgromada Ascomycotina

- workowce

Podgromada Basidiomycotina

- podstawczaki

Podgromada Deuteromycotina

- grzyby

niedoskonałe

Gromada

Lichenes - porosty

Wspólne właściwości

ekologiczne

•

plecha porostu

plecha porostu





•

mykobiont

fotobiont

•

(grzybnia)

(glon, sinice)





workowce 98%

zielenice Chlorophyaceae

90%

podstawczaki, grzyby niedoskonałe

sinice (Cyanobacteria,

Cyanophyta)

•



symbiont



  ± 20 000 gatunków
 Polska ± 1 600 gatunków
 Stopień zagrożenia porostów

„Czerwona lista porostów zagrożonych w Polsce” - 602 gatunki

(37%); w tym 60 gatunków porostów z tej listy uznano za
wymarłe i zaginione, 180 za wymierające, 120 za narażone,
127 za rzadkie i 115 o nieokreślonym zagrożeniu

 Gatunki prawnie chronione - 240

Symbioza mutualistyczna

(wzajemnych korzyści)

Symbioza antagonistyczna:

• helotyzm (niewolnictwo)
• endosaprofizm (pasożytnictwo

wewnętrzne)

• pasożytnictwo
• glonopasożytnictwo

Porosty skorupiaste

Porosty listkowate

Porosty krzaczkowate

Kwasy porostowe

Owocniki typu otoczni (perytecjum)

Porosty epilityczne

Porosty epifityczne

Porosty epiksyliczne

Porosty epigeiczne

Porosty jako bioindykatory

•Strefa I

>170 μg SO

2

/m

3

- szczególnie silnie zanieczyszczone powietrze

(=

bezwzględna pustynia porostowa

), całkowity brak porostów nadrzewnych.

•Strefa II

- 150-170 μg SO

2

/m

3

- bardzo silnie zanieczyszczone powietrze

(=

względna pustynia porostowa

), występują tylko najbardziej odporne na

zanieczyszczenia porosty skorupiaste: np. Lecanora conizaeoides i Lepraria
incana

•Strefa III

- 100-150 μg SO

2

/m

3

- silnie zanieczyszczone powietrze

(=

wewnętrzna strefa osłabionej wegetacji

), poza gatunkami skorupiastymi,

rosną również porosty łuseczkowate, gatunki wskaźnikowe: brunatka
kropkowata Amandinea punctata, obrost wzniesiony Physcia adscendens,
złotorost postrzępiony Xanthoria candelaria

•Strefa IV

- 70-100 μg SO

2

/m

3

- średnio zanieczyszczone powietrze

(=

środkowa strefa osłabionej wegetacji

), występują już porosty listkowate:

pustułka pęcherzykowata Hypogymnia physodes, tarczownica bruzdkowana
Parmelia sulcata

•Strefa V

- 40-70 μg SO

2

/m

3

- względnie mało zanieczyszczone powietrze

(=

zewnętrzna strefa osłabionej wegetacji

), obecność mniej wrażliwych na

zanieczyszczenia porostów krzaczkowatych: mąkla tarniowa Evernia prunastri,
mąklik otrębiasty Pseudevernia furfuracea i gatunki z rodzaju Ramalina

•Strefa VI -

10-40 μg SO

2

/m

3

- nieznacznie zanieczyszczone powietrze

(=

wewnętrzna strefa normalnej wegetacji

), porosty listkowate i

krzaczkowate wrażliwe na zanieczyszczenia: włostka brązowa Bryoria
fuscescens, brodaczka kępkowa Usnea hirta, płucnik modry Platismatia glauca

•Strefa VII

< 10 μg SO

2

/m

3

- powietrze czyste lub ze znikomą zawartością

zanieczyszczeń (=

typowa strefa normalnej wegetacji

), w której czynnikiem

ograniczającym są naturalne warunki siedliskowe. Strefę tą wyróżniają bardzo
wrażliwe na zanieczyszczenia gatunki z rodzajów: włostka Bryoria, granicznik
Lobaria, pawężniczka Nephroma, brodaczka Usnea

LICHENOMETRIA

Hypogymnia physodes

Parmelia sulcata

Peltigera canina

Cladonia rangiferina

Lecanora incana

Caloplaca citrina