Szkielet osiowy
Kręgosłup
Kręgosłup
Kręgosłup
•
Funkcje (ochronna, podporowa,
Funkcje (ochronna, podporowa,
przyczep dla mięśni i więzadeł)
przyczep dla mięśni i więzadeł)
•
Krzywizny (typ, czas wykształcenia)
Krzywizny (typ, czas wykształcenia)
•
Budowa-odcinki
Budowa-odcinki
Budowa kręgu
Budowa kręgu
•
Trzon
Trzon
•
Łuk
Łuk
•
7 wyrostków
7 wyrostków
•
Otwór kręgowy-zawsze
Otwór kręgowy-zawsze
•
Powierzchnie stawowe
Powierzchnie stawowe
Kręgi szyjne:
Kręgi szyjne:
•
Najmniejsze i najdelikatniejsze
Najmniejsze i najdelikatniejsze
•
Otwory kręgowe duże, trójkątne
Otwory kręgowe duże, trójkątne
•
Niskie trzony kręgów
Niskie trzony kręgów
•
Końce wyrostków kolczystych rozdwojone
Końce wyrostków kolczystych rozdwojone
•
Cienkie, pochylone w dół łuki
Cienkie, pochylone w dół łuki
•
Krótkie wyrostki poprzeczne (tu otwory
Krótkie wyrostki poprzeczne (tu otwory
dla przejścia tętnic kręgowych)
dla przejścia tętnic kręgowych)
•
Pow. górne trzonów kręgów wywinięte do
Pow. górne trzonów kręgów wywinięte do
góry (haki trzonów)
góry (haki trzonów)
•
Stawy pomiędzy wyr. stawowymi płaskie
Stawy pomiędzy wyr. stawowymi płaskie
Kręg szczytowy-ATLAS
Kręg szczytowy-ATLAS
•
Brak trzonu->łuk przedni z dołkiem dla
Brak trzonu->łuk przedni z dołkiem dla
zęba
zęba
•
Łuk kręgowy->łuk tylny
Łuk kręgowy->łuk tylny
•
Wyr. kolczysty->guzek tylny na łuku tylnym
Wyr. kolczysty->guzek tylny na łuku tylnym
•
Masywne części boczne
Masywne części boczne
•
Powierzchnie stawowe górne dla kłykci
Powierzchnie stawowe górne dla kłykci
potylicznych
potylicznych
•
Wyrostki poprzeczne dłuższe, mocniejsze,
Wyrostki poprzeczne dłuższe, mocniejsze,
ułożone bardziej poprzecznie (otwory)
ułożone bardziej poprzecznie (otwory)
Powierzchnie stawowe
Powierzchnie stawowe
Kręg obrotowy-AXIS
Kręg obrotowy-AXIS
•
Bardzo rozbudowany trzon z zębem
Bardzo rozbudowany trzon z zębem
•
Wyr. Stawowe górne->pow.stawowe
Wyr. Stawowe górne->pow.stawowe
górne po obu stronach zęba
górne po obu stronach zęba
•
Wyr. Kolczysty masywny, długi, z
Wyr. Kolczysty masywny, długi, z
reguły rozdwojony na końcu
reguły rozdwojony na końcu
•
Brak guzków w wyrostku
Brak guzków w wyrostku
poprzecznym
poprzecznym
Kręg wystający- VII
Kręg wystający- VII
•
Pierwszy wyczuwalny kręg szyjny
Pierwszy wyczuwalny kręg szyjny
•
Wyrostek kolczysty długi,
Wyrostek kolczysty długi,
nierozgałęziony
nierozgałęziony
•
Większy trzon
Większy trzon
•
Większe wyrostki poprzeczne
Większe wyrostki poprzeczne
•
W wyr. poprzecznych tylko guzek
W wyr. poprzecznych tylko guzek
tylny
tylny
•
Budowa typowa
Budowa typowa
Kręgi piersiowe
Kręgi piersiowe
•
Dołki żebrowe bocznie na trzonach i
Dołki żebrowe bocznie na trzonach i
wyrostkach poprzecznych (brak na
wyrostkach poprzecznych (brak na
wyrostkach XI-XII kręgu)
wyrostkach XI-XII kręgu)
•
Trzony o kształcie klinowatym,
Trzony o kształcie klinowatym,
zwiększające się ku dołowi
zwiększające się ku dołowi
•
Otwór kręgowy okrągły i mały
Otwór kręgowy okrągły i mały
•
Kręgi I-VIII o długich, spiczastych,
Kręgi I-VIII o długich, spiczastych,
skierowanych ku dołowi wyr.kolczystych
skierowanych ku dołowi wyr.kolczystych
•
Od kręgu IX wyrostki te krótkie,grubsze,
Od kręgu IX wyrostki te krótkie,grubsze,
ustawione bardziej poziomo
ustawione bardziej poziomo
•
Łuki silnie zwężone u nasady
Łuki silnie zwężone u nasady
Kręg piersiowy XII
Kręg piersiowy XII
Tylko 1 dołek
Skierowane na
boki
Kręgi lędźwiowe
Kręgi lędźwiowe
•
Masywne trzony o płaskich powierzchniach
Masywne trzony o płaskich powierzchniach
•
Otwór kręgowy trójkątny lub owalny
Otwór kręgowy trójkątny lub owalny
•
Po obu stronach trzonu wyr. żebrowe
Po obu stronach trzonu wyr. żebrowe
•
Wyrostki kolczyste ustawione poziomo
Wyrostki kolczyste ustawione poziomo
•
Wyrostki stawowe ustawione pionowo
Wyrostki stawowe ustawione pionowo
•
Brak powierzchni stawowych dla żeber
Brak powierzchni stawowych dla żeber
•
Obecność wyrostka suteczkowatego na str.
Obecność wyrostka suteczkowatego na str.
bocznej wyrostków stawowych górnych
bocznej wyrostków stawowych górnych
Kość krzyżowa
Kość krzyżowa
•
Połączenie 5 kręgów krzyżowych
Połączenie 5 kręgów krzyżowych
(kościozrost)
(kościozrost)
•
Podstawa u góry (trzon I kręgu
Podstawa u góry (trzon I kręgu
krzyżowego)
krzyżowego)
•
Bocznie od podstawy skrzydła
Bocznie od podstawy skrzydła
•
Wierzchołek dla kości guzicznej
Wierzchołek dla kości guzicznej
•
Powierzchnie dla kości miednicznych
Powierzchnie dla kości miednicznych
(staw krzyżowo biodrowy)
(staw krzyżowo biodrowy)
•
U mężczyzn bardziej wygięta, dłuższa
U mężczyzn bardziej wygięta, dłuższa
Grzebienie kości
Grzebienie kości
krzyżowej
krzyżowej
•
Pośrodkowy-> wyrostki kolczyste
Pośrodkowy-> wyrostki kolczyste
•
Przyśrodkowe->wyrostki stawowe
Przyśrodkowe->wyrostki stawowe
•
Boczne->szczątkowe wyrostki
Boczne->szczątkowe wyrostki
poprzeczne
poprzeczne
•
Na zakończeniu grzebienia
Na zakończeniu grzebienia
pośrodkowego-rozwór krzyżowy
pośrodkowego-rozwór krzyżowy
Dla gałęzi brzusznych
krzyżowych nerwów
rdzeniowych
Dla połączenia z L5
Kość guziczna
Kość guziczna
•
Najczęściej powstaje z
Najczęściej powstaje z
połączenia 3-4 kręgów
połączenia 3-4 kręgów
•
Rożki guziczne i zanikowy trzon
Rożki guziczne i zanikowy trzon
kręgu I dla połączenia z kością
kręgu I dla połączenia z kością
krzyżową
krzyżową
•
Kręgi silnie zredukowane
Kręgi silnie zredukowane
Mostek
Mostek
•
3 części
3 części
•
Wcięcie szyjne-górny otwór klatki pierś.
Wcięcie szyjne-górny otwór klatki pierś.
•
Wcięcia obojczykowe na rękojeści
Wcięcia obojczykowe na rękojeści
•
Wcięcia żebrowe
Wcięcia żebrowe
•
Spojenia rękojeści i wyrostka
Spojenia rękojeści i wyrostka
mieczykowatego
mieczykowatego
•
Rozdwojenie wyrostka mieczykowatego
Rozdwojenie wyrostka mieczykowatego
Żebra
Żebra
•
Wszystkie łączą się z kręgosłupem
Wszystkie łączą się z kręgosłupem
•
12 par (7 prawdziwych i 5 rzekomych)
12 par (7 prawdziwych i 5 rzekomych)
•
Kształt typowy- żebra III-X pary
Kształt typowy- żebra III-X pary
•
Rowek żebra dla naczyń krwionośnych
Rowek żebra dla naczyń krwionośnych
i nerwów międzyżebrowych
i nerwów międzyżebrowych
•
Jamka dla chrząstki żebrowej w
Jamka dla chrząstki żebrowej w
trzonie, dwie powierzchnie stawowe na
trzonie, dwie powierzchnie stawowe na
głowie żebra, guzek żebra
głowie żebra, guzek żebra
Odmienna budowa żeber
Odmienna budowa żeber
•
Żebro I pary- krótkie, szerokie, silnie
Żebro I pary- krótkie, szerokie, silnie
wygięte
wygięte
•
Żebro II pary- niewyraźny rowek żebra,
Żebro II pary- niewyraźny rowek żebra,
obecna guzowatość mięśnia zębatego
obecna guzowatość mięśnia zębatego
przedniego
przedniego
•
Żebra XI i XII pary- po jednej pow.
Żebra XI i XII pary- po jednej pow.
stawowej na głowach, nie tworzą
stawowej na głowach, nie tworzą
łuków żebrowych, przednie części
łuków żebrowych, przednie części
ostro zakończone
ostro zakończone