ZAPRAWY

ZAPRAWA BUDOWLANA

Mieszanina spoiwa lub lepiszczy,
kruszywa drobnego, cieczy zarobowej,
domieszek i dodatków poprawiających
właściwości zaprawy świeżej lub
dojrzałej.

Można wyróżnić:
• zaprawy budowlane zwykłe
• zaprawy budowlane specjalne

ZAPRAWY BUDOWLANE

ZWYKŁE

SPOIWO
• cement, wapno, gips, glina
CIECZ ZAROBOWA
• woda
KRUSZYWO
• piasek
DOMIESZKI I DODATKI
• np. poprawiające urabialność,

konsystencję, opóźniające wiązanie

itp.

PODZIAŁ ZAPRAW

ZWYKŁYCH ZE WZGLĘDU NA

RODZAJ SPOIWA

• zaprawy cementowe (c)
• zaprawy wapienne (w)
• zaprawy gipsowe (g)
• zaprawy cementowo-wapienne (cw)
• zaprawy gipsowo-wapienne (gw)
• zaprawy gliniane (gl)
• zaprawy cementowo-gliniane (cgl)

ZASTOSOWANIE ZAPRAW

BUDOWLANYCH ZWYKŁYCH

MUROWANIE FUNDAMENTÓW
• bez ograniczeń – c
• w gruntach podmokłych – cgl
• w gruntach suchych budynków

jednokondygnacyjnych mieszkalnych
lub gospodarczych oraz
prowizorycznych – w, cw

ZASTOSOWANIE ZAPRAW

BUDOWLANYCH ZWYKŁYCH

MUROWANIE ŚCIAN BUDYNKÓW
• bez ograniczeń – c
• w pomieszczeniach o wilgotności ≥60%,

mury narażone na wstrząsy, mury w gruntach
nasyconych wodą – cw

• ściany z przewodami dymowymi – cgl
• ściany nadziemne nośne do 2 kondygnacji –

cw

• ściany wypełniające, nośne do 1 kondygnacji,

ściany w budynkach prowizorycznych - w

ZASTOSOWANIE ZAPRAW

BUDOWLANYCH ZWYKŁYCH

MUROWANIE FILARÓW NOŚNYCH

ORAZ MURÓW, ŁUKÓW I
SKLEPIEŃ NARAŻONYCH NA
OBCIĄŻENIA

• c, cw, cgl
MUROWANIE SKLEPIEŃ

CIEŃKOŚCIENNYCH

• c

ZASTOSOWANIE ZAPRAW

BUDOWLANYCH ZWYKŁYCH

WYKONYWANIE POSADZEK
• podłoża pod posadzki – c
• warstwa wyrównawcza pod posadzki

– c

ZASTOSOWANIE ZAPRAW

BUDOWLANYCH ZWYKŁYCH

TYNKI
• obrzutka pod tynki: zewnętrzne – c,

cw; wewnętrzne – c, cw, w, g, gw, cgl

• narzut tynków: zewnętrznych – c, cw;

wewnętrznych – w, g, cw

• warstwa wierzchnia tynków:

zewnętrznych – c, cw, cgl;
wewnętrznych - c, cw, w, g, gw, cgl

• tynki pocienione, gładzie – g, gw

BADANIA CECH ZAPRAW:

KONSYSTENCJA

BADANIA CECH ZAPRAW:

PLASTYCZNOŚĆ

BADANIA CECH ZAPRAW:

Czas zachowania

właściwości roboczych

Określenie czasu, po którym zaprawa

zgęstnieje na tyle, że:

• konsystencja mierzona metodą

stożka zmniejszy się o 3 cm

•plastyczność mierzona metodą

stolika wstrząsowego zmniejszy się o
4 cm

CECHY

WYTRZYMAŁOŚCIOWE

ZAPRAW:

Zaprawy tynkarskie

Kategorie wytrzymałościowe zapraw wg
PN-EN 988-1:2003
•Kategoria CS I (0,4 – 2,5 MPa)
•Kategoria CS II (1,5 – 5,0 MPa)
•Kategoria CS III (3,5 – 7,5 MPa)
•Kategoria CS IV (≥ 6 MPa)

CECHY

WYTRZYMAŁOŚCIOWE

ZAPRAW:

Zaprawy murarskie

Klasy wytrzymałościowe zapraw wg
PN-EN 988-2:2005
• Klasa M1 (1 MPa)
• Klasa M2,5 (2,5 MPa)
• Klasa M5 (5 MPa)
• Klasa M10 (10 MPa)
• Klasa M15 (15 MPa)
• Klasa M20 (20 MPa)
• Klasa Md (≥ 25 MPa)

USTALANIE SKŁADU

ZAPRAW CEMENTOWYCH

Wytrzymałość zaprawy cementowej

f

z

– wytrzymałość zaprawy MPa

f

c

– wytrzymałość cementu MPa

n – stosunek objętościowy piasku do

cementu (p/c)

MPa

n

f

f

c

z

4

,

0

05

,

0

1













 



USTALANIE SKŁADU

ZAPRAW CEMENTOWYCH

Stosunek objętościowy piasku do

cementu

p – objętość piasku w 1m

3

zaprawy

c – objętość cementu w 1m

3

zaprawy

4

,

0

05

,

0









c

z

c

f

f

f

c

p

n

USTALANIE SKŁADU

ZAPRAW CEMENTOWYCH

ZAŁOŻENIE:
W 1m

3

zaprawy znajduje się 1m

3

luźno

usypanego piasku.

OBJĘTOŚĆ CEMENTU:

c

c

z

f

f

f

n

c

4

,

0

5

,

0

1









USTALANIE SKŁADU

ZAPRAW CEMENTOWYCH

W celu poprawy urabialności do zaprawy

cementowej można dodać ciasta

wapiennego (konsystencja 12cm) lub

zawiesiny glinianej (konsystencja

15cm)

OBJĘTOŚĆ DODATKU:

c – obliczona wcześniej masa cementu

[kg], gęstość cementu luźno

usypanego 1200 kg/m

3





]

[dm

002

,

0

1

170

3

c

D





ORIENTACYJNE SKŁADY

ZAPRAW CEMENTOWYCH

ORIENTACYJNE SKŁADY

ZAPRAW WAPIENNYCH

ORIENTACYJNE SKŁADY

ZAPRAW

CEMENTOWO-WAPIENNYCH

ORIENTACYJNE SKŁADY

ZAPRAW GIPSOWYCH ORAZ

GIPSOWO-WAPIENNYCH

ZAPRAWY SPECJALNE,

MODYFIKOWANE

ZAPRAWY SUCHE
• spoiwo – cement, wapno, gips
• wypełniacz – drobne kruszywo mineralne
• dodatki i domieszki chemiczne

(plastyfikujące, napowietrzające,

regulujące czas wiązania, barwiące itp.)

ZAPRAWY UPŁYNNIONE
• spoiwo – dyspersje żywic syntetycznych

(np. akrylowych)

• wypełniacz
• dodatki i domieszki

ZAPRAWY SPECJALNE,

PRZEZNACZENIE

• zaprawy elewacyjne i ścienne (zwykłe,

pocienione, ciepłochronne)

• zaprawy posadzkowe
• zaprawy pocienione (kleje do płytek,

płyt izolacyjnych)

• zaprawy do rekonstrukcji i napraw

elementów betonowych i ceramicznych

• zaprawy chemoodporne (ścienne i

posadzkowe)

• zaprawy iniekcyjne