+
Planowanie
sieciowe
+
Planowanie
sieciowe
Planowanie sieciowe
Planowanie oparte na budowaniu modelu struktury
przedsięwzięcia za pomocą grafu nazywa sie planowaniem
sieciowym.
Stosuje się do planowania i kontroli realizacji założonych
przedsięwzięć gospodarczych, technicznych i
organizacyjnych przy założeniu racjonalnego
wykorzystania zasobów (np. duże inwestycje, remonty
kapitalne, uruchomienie produkcji nowego wyrobu,
zorganizowanie dużej imprezy)
W wyniku zastosowania tych metod otrzymujemy:
ustalony program działania (tj. określenie co, gdzie, w jakiej kolejność
i za pomocą jakich środków ma być wykonany plan)
ustalenie terminów rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych
czynności oraz czasu realizacji całego przedsięwzięcia
Cele stosowania metod
sieciowych
Wskazywanie sposobów i miejsc możliwej
minimalizacji kosztów podejmowanych przedsięwzięć
Podejmowanie prób skracania czasu przebiegu
procesu
Możliwość precyzyjnego ustalania zapotrzebowania
na siłę roboczą, maszynogodziny, materiały (w ściśle
określonym czasie, optymalizacja zużycia)
Sposób optymalnego planowania przebiegu pracy
Planowanie sieciowe
Najbardziej znane metody sieciowe:
CPM - critical path method - metoda ścieżki
krytycznej, przydatna przy analizowaniu procesów
powtarzalnych, w których zadania mają stały czas
trwania i znane terminy realizacji
PERT - Programm Evaluation and Review
Technique - program oceny i przeglądu programu;
przydatna przy analizowaniu procesów
niepowtarzalnych, w których można jedynie w
przybliżeniu określić okres realizacji i terminy
zakończenia zadań
LESS - Least Cost Estimating and Scheduling ocena
najmniejszych kosztów i harmonogramowanie
Ważne pojęcia
PRZEDSIĘWZIĘCIE – zorganizowane działanie ludzkie, zmierzające
do osiągnięcia określonego celu, zawarte w skończonym przedziale
czasu, z wyróżnionym początkiem i końcem, zrealizowane przez
skończona liczbę osób, środków technicznych, energii, materiałów
środków finansowych i informacji
CZYNNOŚĆ - dowolnie wyodrębniona część przedsięwzięcia o
określonym czasie trwania, kosztach, realizowana za pomocą
określonych środków
CZYNNOŚĆ POZORNA – szczególny typ czynności, które nie
zużywają czasu (jej czas trwania jest równy zeru) ani środków
Czynności tworzące sieciowy model przedsięwzięcia musza być
usytuowane względem siebie w oparciu o związki logiczne, przyczynowo
- skutkowe lub następstwa czasowe.
ZDARZENIE - moment czasu określający rozpoczęcie lub zakończenie
jednej lub wielu czynności. Mówimy, ze zdarzenie zaszło, jeżeli zostały
zakończone wszystkie czynności, dla których to zdarzenie jest zdarzeniem
końcowym
Symbole
graficzne w metodach
sieciowych
i – numer zdarzenia, i = 1, 2, 3, ...
t
i
– najwcześniejszy możliwy moment zaistnienia zdarzenia i
T
i
– najpóźniejszy dopuszczalny moment zaistnienia zdarzenia i
L
i
- zapas czasu dla zdarzenia i
i
t
i
L
i
T
i
i
t
i
T
i
L
i
Pojęcia
Czas najkrótszy (najwcześniejszy moment
zaistnienia zdarzenia o numerze 'i') , jest to
najdłuższy czas przejścia od zdarzenia pierwszego
do zdarzenia 'i'-tego.
Czas najdłuższy (najpóźniejszy moment zaistnienia
zdarzenia), jest to różnica pomiędzy czasem
krytycznym a najdłuższym czasem przejścia od
tego zdarzenia do zdarzenia końcowego.
Szacowanie czasu
PERT – każdemu działaniu przypisuje się cztery
szacunki czasu:
Optymistyczny – warunki idealne
Najbardziej prawdopodobny – warunki normalne
Pesymistyczny – złe warunki
Oczekiwany – obliczany na podstawie analizy
prawdopodobieństwa trzech pozostałych
CPM – jeden szacunek czasu dla każdego działania
Symbole graficzne w metodach
sieciowych
Czynność – dowolnie wyodrębniona część projektu
charakteryzująca się czasem trwania i zużywaniem
środków. Czynności przedstawiamy przy pomocy strzałek
(wektorów) łączących zdarzenia. Kierunek strzałki
przedstawia zależności między czynnościami. Czynność
charakteryzuje para wskaźników i-j, gdzie i jest numerem
zdarzenia, w którym czynność się rozpoczyna, a j –
numerem zdarzenia w którym czynność się kończy.
Czynność pozorna – szczególny typ czynności, które nie
zużywają czasu (jej czas trwania jest równy zeru) ani
środków. Służą jedynie do przedstawienia zależności
między czynnościami. Czynności pozorne przedstawiamy
przy pomocy strzałek (wektorów) przerywanych.
Przykład
Założenia modelu sieciowego
Zdarzenia początkowe nie
mają czynności
poprzedzających
Zdarzenia końcowe nie
mają czynności
następujących po nich
Założenia modelu sieciowego
Wykres sieciowy może mieć kilka początkowych i kilka
końcowych zdarzeń i wówczas łączy się je czynnościami
pozornymi w jedno zdarzenie początkowe i jedno zdarzenie
końcowe
Założenia modelu sieciowego
Dane zdarzenie nie może nastąpić, dopóki nie zakończą się wszystkie
czynności prowadzące do niego i warunkujące zajście tego zdarzenia
Żadna kolejna czynność nie może się rozpocząć, dopóki nie zaistnieje
zdarzenie kończące czynności poprzedzające
Wektory czynności powinny być skierowane z lewej strony do prawej
Założenia modelu sieciowego
Wykres sieciowy nie
powinien mieć obiegów
zamkniętych, tj. pętli
łączących dwukrotnie te
same zdarzenia
Strzałki obrazujące
czynności nie powinny się
przecinać
Założenia modelu sieciowego
Dwa zdarzenia mogą być połączone tylko jedną czynnością.
Jeżeli kilka czynności wykonywanych jest równolegle
pomiędzy dwoma zdarzeniami to należy wprowadzić
czynności pozorne
Założenia modelu sieciowego
Zdarzenia i czynności powinny być odpowiednio uporządkowane,
tzn. każdy poprzednik ma mieć mniejszy numer lub wcześniejszą
literę od następnika (zatem numerując zdarzenia należy zwracać
uwagę na to, by zdarzenie wcześniejsze miało mniejszy numer i
< j). Wymóg ten wyklucza wystąpienie cyklu (tzn. sytuacji, gdy
wychodząc z jednego wierzchołka i poruszając się po
krawędziach, można do tego samego wierzchołka wrócić)
Ważne pojęcia – metoda
CPM
ŚCIEŻKA KRYTYCZNA – najdłuższa pod względem czasu
trasa przechodząca przez sieć. Wyznacza ona cały czas
realizacji czy datę zakończenia całości zamierzenia
LUZ CZASOWY – w jakim przedziale na osi czasu należy
spodziewać się zakończenia wszystkich czynności dla
których dane zdarzenie jest zdarzeniem końcowym
ZAPAS CAŁKOWITY – luz czasowy jaki pozostaje po
odjęciu od odcinka czasu, czasu trwania danej
czynności
ZAPAS CZASU - ilość czasu, z jaką wykonanie danej
czynności może być opóźnione bez wywierania wpływu
na datę zakończenia całego projektu
Sposób postępowania w CPM
1. Zdefiniowanie celu projektu i czasu jego realizacji
2. Wyodrębnienie listy czynności
Ustalenie logicznego następstwa poszczególnych czynności
Określenie parametrów czynności (czas, nakład, itp.)
Czynność
Poprzedni
k
Czas
trwania
a
1
b
2
c
a, b
3
d
a, b
4
e
c, d
2
f
e
3
g
e
1
Sposób postępowania w CPM
3. Wygenerowanie wykresu Gantta (graficznej
interpretacji listy czynności)
Sposób postępowania w CPM
4. Budowa diagramu sieciowego
5. Wyznaczenie ścieżki krytycznej
6. Interpretacja wyników
•
Najkrótszy czas realizacji projektu
•
Najpóźniejszy możliwy termin rozpoczęcia i zakończenia zadań
•
Zapas czasu
•
Oczekiwany czas trwania czynności
1
1
5
1
Ćwiczenie
Uzupełnij diagram (numery zdarzeń, najwcześniejsze,
najpóźniejsze możliwe terminy zaistnienia zdarzeń, zapas
czasu dla zdarzeń i czynności) oraz wyznacz ścieżkę
krytyczną:
3 ( )
2 ( )
2 ( )
5 ( )
4 ( )
2 ( )
3 ( )
4 ( )
4 ( )