SZYBKIE 

ZAPAMIĘTYWANIE

Strategie pamięciowe

 

Najważniejszym, z anatomicznego punktu widzenia, osiągnięciem jakiego dokonano w badaniach ludzkiego mózgu 

(i  pamięci)  było  odkrycie  prof.  Rogera  Sperry’ego.  Sperry  odkrył,  że  mózg  każdego  człowieka  składa  się  z 
dwóch części, działających na wyższych poziomach fizjologicznych, z których każda charakteryzuje się innymi 
funkcjami mentalnymi.

To,  czym  zajmuje  się  cała  kora  mózgowa  możemy  dzisiaj  przyporządkowywać  lewej  i  prawej  półkuli  mózgu  w 

następujący sposób:

Lewa półkula przetwarza nowe informacje na poziomie:
1. logiki,
2. słów,
3. zbiorów,
4. liczb,
5. kolejności,
6. liniowości,
7. analizy.

Natomiast prawa, w większości przypadków, posługuje się:
1. rytmem,
2. wyobraźnią,
3. snem na jawie,
4. barwą,
5. wymiarami,
6. relacjami przestrzennymi,
7. obszarem całości (Gestalt) czyli syntezą.

 

Sperry  i  inni  wykazali,  że  im  częściej  obie  półkule  mózgowe  pracują 

jednocześnie,  tym  bardziej  każda  z  nich  korzysta  na  tej  współpracy.  Na 
przykład  studiując  muzykę  lepiej  poradzisz  sobie  z  matematyką  -  i 
odwrotnie. Z kolei jeśli uczysz się tańczyć, lepiej pójdzie ci nauka języków, 
a  ucząc  się  języków  będziesz  miał  większą  kontrolę  nad  ruchami  ciała. 
Jesteś  dobry  w  matematyce,  więc  zapewne  lepiej  odtwarzasz  stosunki 
przestrzenne i na odwrót, itd. I, co jest pewne, im bardziej wykorzystujesz 
wszystkie te możliwości, tym bardziej chłonna staje się twoja pamięć, i tym 
przyjemniejszy i łatwiejszy staje się sam proces zapamiętywania.

To  odkrycie  pociągnęło  za  sobą  istną  lawinę  prac  i  badań  dotyczących 

efektywniejszego zapamiętywania. Jednym z pionierów mnemotechniki jest 
Tony Buzan, który obecnie jest bez wątpienia największym autorytetem na 
świecie  w  sprawach  zwiększania  zdolności  umysłowych  i  kreatywności. 
Opracowane  przez  niego  i  innych  badaczy  metody  (m.in.  słynne  Mapy 
Myśli)  pozwalają  na  niesamowity  wzrost  wydajności  uczenia  się  i 
zapamiętywania.  Organizowane  są  nawet  Mistrzostwa  Świata  w 
Zapamiętywaniu oraz Mistrzostwa Świata w Szybkim Czytaniu.

 

Strategie  pamięciowe  to  techniki  szybkiego 

zapamiętywania. 

Stosowanie 

ich 

niezwykle 

poprawia  naszą  pamięć  długotrwałą.   Dzięki  im 
jesteśmy  wstanie  zapamiętać  o  wiele  więcej  niż 
przy zwykłym wkuwaniu. Wyćwiczenie ich zajmuję 
trochę  czasu,  który  zwraca  się  on  z  nawiązką.  Te 
rewelacyjne  techniki  może  stosować  każdy,  bez 
wyjątku.

1. Grupowanie  

Polega na dzieleniu informacji w grupy (kategorie). Ilość grup zależy od ilości 

informacji  jakie  chcemy  zapamiętać  oraz  możliwości  przyporządkowania 
ich do odrębnych kategorii.

Przykład: mamy do zapamiętania taką oto listę zakupów:
• ser, cebula, masło, sałata, chusteczki higieniczne, mleko, ogórek, pasta do 

zębów,  rzodkiewki,  jogurt,  żel  pod  prysznic,  pomidory,  papier   toaletowy, 
ziemniaki 

• to możemy podzielić na kategorie (grupy):
• nabiał: ser, masło, mleko, jogurt
• warzywa: cebula, sałata, ogórek, rzodkiewki, pomidory, ziemniaki,
• chemia:  chusteczki  higieniczne,  pasta  do  zębów,  żel  pod  prysznic,  papier 

toaletowy

2. Akronim (skrótowiec)

Stworzenie  słowa(wyrażenia)  skróconego  z  pierwszych  liter  wybranej 

nazwy.

• Przykład:

PZU – Powszechny Zakład Ubezpieczeń
AGD – Artykuły Gospodarstwa Domowego
NBP – Narodowy Bank Polski
GUS – Główny Urząd Statystyczny
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Akronimy  można  wykorzystać  w  szybkim  zapamiętywaniu  poprzez 

twórcze,  samodzielne  i  kreatywne  stworzenie  (wymyślenie)  słowa  lub 
wyrażenia,  w  którym  pierwsze  litery  odnoszą  się  do  informacji  które 
chcemy  zapamiętać.  Słowo  (wyrażenie)  nie  musi  być  sensowne,  ale 
łatwe do zapamiętania dla osoby która posługuje się tą metodą.

3. Akrostychy 

Polega  utworzeniu  zdania,  które  pomoże  zapamiętać  kolejne 

elementy informacji. Pierwsze litery zdania są początkowymi literami 

elementów do zapamiętania. Utworzone zdanie nie musi być z godne 

z  kategorią  zapamiętywanych  elementów,  ale  tworzenie  zdań 

naprowadzających 

dodatkowo 

ułatwia 

zapamiętanie. 

Warto 

pamiętać,  że  przede  wszystkim  zdanie  musi  być  twórcze  i  łatwe  do 

zapamiętania dla osoby posługującej się tą metodą. 

Przykład: 

• Jeżeli  chcemy  zapamiętać  taką  oto  gamę  kolorów:  Czerwony,  Żółty, 

Zielony, Niebieski, Fioletowy

To tworzymy zadanie: Czarownik Żywo Zaczarował Niebiańską Firankę

• Chcemy zapamiętać melodię składającą się z dźwięków:  E, C, G, B, 

D 

To zadnie może brzmieć: Emisja Chóralnego Głosu Była Doskonała

• Początkowo  tworzenie  akronimów  i  akrostychów  może  zajmować 

dużo  czasu,  jednak  warto  wyćwiczyć  te  metody,  ponieważ  po 

nabraniu  wprawy  te  techniki  pozwalają  zapamiętać  naprawdę  spore 

partię  materiałów.  Osobom,  które  lubią  rozwiązywać  krzyżówki  i 

łamigłówki ta metoda nie sprawi większych trudności.

Ogniwa pośredniczące 

(wyrażenia interakcyjne), 

nazywana też Łańcuchową 

Metodą Zapamiętywania 

Polega  na  łączeniu  niepowiązanych  ze  sobą  elementów  za  pomocą 

obrazów.  To  tworzenie  obrazu  do  każdego  słowa  i   łączenie  ich  we 

własną  zabawną  historyjkę  czy  film,  wykorzystując  wszelka  barwność, 

kolorystykę,  wyolbrzymienia,  absurd,  humor,  swoją  osobę  itp…  Ta 

metoda przyspiesza zapamiętanie i zwiększa trwałość przechowywania 

informacji.  Jest  niezwykle  przydatna   min.  do  zapamiętania  listy 

zakupów oraz w uczeniu się obcojęzycznych słówek. 

Przykład:

• Chcąc zapamiętać takie słowa: kot, drukarka, kapcie, banan, torba, 

latawiec, okno, sosna, cukierek, głowa

• Wielki  rudy  kot  siedzi  sobie  na  naszej  drukareczce,  trzyma  niedbale 

nogę na nodze w taki sposób, że z jednej łapki prawie spada kapeć, w 

rączkach  trzyma  żółtego  i  soczystego  banana,  którego  z  wielkim 

apetytem  zajada.  Zmęczony  tym  relaksem  podchodzi  do  wielkiej  i 

lśniącej  papierowej  torby,  na  której  jest  malutki  latawiec.  Potem  kot 

wychodzi  przez  malutkie  okienko  i  wchodzi  na  sosnę,  gdzie  ucina 

sobie  drzemkę.  Ty  wracając  z  pracy  (szkoły)  do  domu,  zauważasz 

zmęczonego  kota  i  w  nagrodę  dajesz  mu  owocowego  cukierka, 

delikatnie go głaszcząc po główce.

5. Wieszaki, haki, 

rymowanki

Metoda ta polega na stworzeniu sobie listy najczęściej 10 słów i skojarzeniu ich ze słowami które chcemy 

zapamiętać.  Zakładki obrazowe (wieszaki, haki) powinni być zbudowane w taki sposób aby kształtem czy 

symboliką przypominały liczbę (to takie słowa podobne do liczb). 

Na przykład: 
•

1 – pióro , świeca, drzewo;

2 – łabędź, kaczka, gęś;

3 – serce, piersi, koniczyna;

4 - statek, stół, krzesło;

5 – hak, bęben, cymbały;

6 – słoń, kij golfowy, wiśnia;

7 - klif, chorągiewka, kosa;

8 – bałwan, klepsydra, okulary;

9 – balon na kiju, rakieta tenisowa,  fajka;

10 – Flip i Flap, komplet do baseballa.

Może to być również rymowanka, która charakteryzuje się podobieństwem rytmu a nie kształtem czy symboliką.
•

Na przykład:

•

Głaz

•

Drwa

•

Bzy

•

Sery

•

Rtęć

•

Jeść

•

Krem

•

Prosie

•

Skręć

•

Pieczęć

6. Metoda miejsc 

To  chyba  najstarsza  metoda  służąca  do  zapamiętania  dużej 

ilości  materiału  w  ściśle  określonej  kolejności.  Polega  na 
skojarzeniu  zapamiętywanych  informacji  z  miejscem.  Możemy 
sami wymyślić sobie na przykład pokój, a potem rozbudowywać go 
o kolejne pokoje, pietra aż powstanie cały dom, o wielkości takiej 
jak  chcemy.  Konieczne  jest  zapamiętanie  każdego  elementu  w 
każdym pomieszczeniu aby zachować kolejność zapamiętywanych 
informacji.  Mogą  to  być  również  inne  miejsca,  droga  do  pracy,  w 
czasie  spaceru,  może  to  być  klasztor,  więzienie,  lub  jakiekolwiek 
inne miejsce, które dobrze pamiętamy.