SZYBKIE
ZAPAMIĘTYWANIE
Strategie pamięciowe
Najważniejszym, z anatomicznego punktu widzenia, osiągnięciem jakiego dokonano w badaniach ludzkiego mózgu
(i pamięci) było odkrycie prof. Rogera Sperry’ego. Sperry odkrył, że mózg każdego człowieka składa się z
dwóch części, działających na wyższych poziomach fizjologicznych, z których każda charakteryzuje się innymi
funkcjami mentalnymi.
To, czym zajmuje się cała kora mózgowa możemy dzisiaj przyporządkowywać lewej i prawej półkuli mózgu w
następujący sposób:
Lewa półkula przetwarza nowe informacje na poziomie:
1. logiki,
2. słów,
3. zbiorów,
4. liczb,
5. kolejności,
6. liniowości,
7. analizy.
Natomiast prawa, w większości przypadków, posługuje się:
1. rytmem,
2. wyobraźnią,
3. snem na jawie,
4. barwą,
5. wymiarami,
6. relacjami przestrzennymi,
7. obszarem całości (Gestalt) czyli syntezą.
Sperry i inni wykazali, że im częściej obie półkule mózgowe pracują
jednocześnie, tym bardziej każda z nich korzysta na tej współpracy. Na
przykład studiując muzykę lepiej poradzisz sobie z matematyką - i
odwrotnie. Z kolei jeśli uczysz się tańczyć, lepiej pójdzie ci nauka języków,
a ucząc się języków będziesz miał większą kontrolę nad ruchami ciała.
Jesteś dobry w matematyce, więc zapewne lepiej odtwarzasz stosunki
przestrzenne i na odwrót, itd. I, co jest pewne, im bardziej wykorzystujesz
wszystkie te możliwości, tym bardziej chłonna staje się twoja pamięć, i tym
przyjemniejszy i łatwiejszy staje się sam proces zapamiętywania.
To odkrycie pociągnęło za sobą istną lawinę prac i badań dotyczących
efektywniejszego zapamiętywania. Jednym z pionierów mnemotechniki jest
Tony Buzan, który obecnie jest bez wątpienia największym autorytetem na
świecie w sprawach zwiększania zdolności umysłowych i kreatywności.
Opracowane przez niego i innych badaczy metody (m.in. słynne Mapy
Myśli) pozwalają na niesamowity wzrost wydajności uczenia się i
zapamiętywania. Organizowane są nawet Mistrzostwa Świata w
Zapamiętywaniu oraz Mistrzostwa Świata w Szybkim Czytaniu.
Strategie pamięciowe to techniki szybkiego
zapamiętywania.
Stosowanie
ich
niezwykle
poprawia naszą pamięć długotrwałą. Dzięki im
jesteśmy wstanie zapamiętać o wiele więcej niż
przy zwykłym wkuwaniu. Wyćwiczenie ich zajmuję
trochę czasu, który zwraca się on z nawiązką. Te
rewelacyjne techniki może stosować każdy, bez
wyjątku.
1. Grupowanie
Polega na dzieleniu informacji w grupy (kategorie). Ilość grup zależy od ilości
informacji jakie chcemy zapamiętać oraz możliwości przyporządkowania
ich do odrębnych kategorii.
Przykład: mamy do zapamiętania taką oto listę zakupów:
• ser, cebula, masło, sałata, chusteczki higieniczne, mleko, ogórek, pasta do
zębów, rzodkiewki, jogurt, żel pod prysznic, pomidory, papier toaletowy,
ziemniaki
• to możemy podzielić na kategorie (grupy):
• nabiał: ser, masło, mleko, jogurt
• warzywa: cebula, sałata, ogórek, rzodkiewki, pomidory, ziemniaki,
• chemia: chusteczki higieniczne, pasta do zębów, żel pod prysznic, papier
toaletowy
2. Akronim (skrótowiec)
Stworzenie słowa(wyrażenia) skróconego z pierwszych liter wybranej
nazwy.
• Przykład:
PZU – Powszechny Zakład Ubezpieczeń
AGD – Artykuły Gospodarstwa Domowego
NBP – Narodowy Bank Polski
GUS – Główny Urząd Statystyczny
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Akronimy można wykorzystać w szybkim zapamiętywaniu poprzez
twórcze, samodzielne i kreatywne stworzenie (wymyślenie) słowa lub
wyrażenia, w którym pierwsze litery odnoszą się do informacji które
chcemy zapamiętać. Słowo (wyrażenie) nie musi być sensowne, ale
łatwe do zapamiętania dla osoby która posługuje się tą metodą.
3. Akrostychy
Polega utworzeniu zdania, które pomoże zapamiętać kolejne
elementy informacji. Pierwsze litery zdania są początkowymi literami
elementów do zapamiętania. Utworzone zdanie nie musi być z godne
z kategorią zapamiętywanych elementów, ale tworzenie zdań
naprowadzających
dodatkowo
ułatwia
zapamiętanie.
Warto
pamiętać, że przede wszystkim zdanie musi być twórcze i łatwe do
zapamiętania dla osoby posługującej się tą metodą.
Przykład:
• Jeżeli chcemy zapamiętać taką oto gamę kolorów: Czerwony, Żółty,
Zielony, Niebieski, Fioletowy
To tworzymy zadanie: Czarownik Żywo Zaczarował Niebiańską Firankę
• Chcemy zapamiętać melodię składającą się z dźwięków: E, C, G, B,
D
To zadnie może brzmieć: Emisja Chóralnego Głosu Była Doskonała
• Początkowo tworzenie akronimów i akrostychów może zajmować
dużo czasu, jednak warto wyćwiczyć te metody, ponieważ po
nabraniu wprawy te techniki pozwalają zapamiętać naprawdę spore
partię materiałów. Osobom, które lubią rozwiązywać krzyżówki i
łamigłówki ta metoda nie sprawi większych trudności.
Ogniwa pośredniczące
(wyrażenia interakcyjne),
nazywana też Łańcuchową
Metodą Zapamiętywania
Polega na łączeniu niepowiązanych ze sobą elementów za pomocą
obrazów. To tworzenie obrazu do każdego słowa i łączenie ich we
własną zabawną historyjkę czy film, wykorzystując wszelka barwność,
kolorystykę, wyolbrzymienia, absurd, humor, swoją osobę itp… Ta
metoda przyspiesza zapamiętanie i zwiększa trwałość przechowywania
informacji. Jest niezwykle przydatna min. do zapamiętania listy
zakupów oraz w uczeniu się obcojęzycznych słówek.
Przykład:
• Chcąc zapamiętać takie słowa: kot, drukarka, kapcie, banan, torba,
latawiec, okno, sosna, cukierek, głowa
• Wielki rudy kot siedzi sobie na naszej drukareczce, trzyma niedbale
nogę na nodze w taki sposób, że z jednej łapki prawie spada kapeć, w
rączkach trzyma żółtego i soczystego banana, którego z wielkim
apetytem zajada. Zmęczony tym relaksem podchodzi do wielkiej i
lśniącej papierowej torby, na której jest malutki latawiec. Potem kot
wychodzi przez malutkie okienko i wchodzi na sosnę, gdzie ucina
sobie drzemkę. Ty wracając z pracy (szkoły) do domu, zauważasz
zmęczonego kota i w nagrodę dajesz mu owocowego cukierka,
delikatnie go głaszcząc po główce.
5. Wieszaki, haki,
rymowanki
Metoda ta polega na stworzeniu sobie listy najczęściej 10 słów i skojarzeniu ich ze słowami które chcemy
zapamiętać. Zakładki obrazowe (wieszaki, haki) powinni być zbudowane w taki sposób aby kształtem czy
symboliką przypominały liczbę (to takie słowa podobne do liczb).
Na przykład:
•
1 – pióro , świeca, drzewo;
2 – łabędź, kaczka, gęś;
3 – serce, piersi, koniczyna;
4 - statek, stół, krzesło;
5 – hak, bęben, cymbały;
6 – słoń, kij golfowy, wiśnia;
7 - klif, chorągiewka, kosa;
8 – bałwan, klepsydra, okulary;
9 – balon na kiju, rakieta tenisowa, fajka;
10 – Flip i Flap, komplet do baseballa.
Może to być również rymowanka, która charakteryzuje się podobieństwem rytmu a nie kształtem czy symboliką.
•
Na przykład:
•
Głaz
•
Drwa
•
Bzy
•
Sery
•
Rtęć
•
Jeść
•
Krem
•
Prosie
•
Skręć
•
Pieczęć
6. Metoda miejsc
To chyba najstarsza metoda służąca do zapamiętania dużej
ilości materiału w ściśle określonej kolejności. Polega na
skojarzeniu zapamiętywanych informacji z miejscem. Możemy
sami wymyślić sobie na przykład pokój, a potem rozbudowywać go
o kolejne pokoje, pietra aż powstanie cały dom, o wielkości takiej
jak chcemy. Konieczne jest zapamiętanie każdego elementu w
każdym pomieszczeniu aby zachować kolejność zapamiętywanych
informacji. Mogą to być również inne miejsca, droga do pracy, w
czasie spaceru, może to być klasztor, więzienie, lub jakiekolwiek
inne miejsce, które dobrze pamiętamy.