Konstytucja 2 kwietnia

1997

Przyjęta w ogólnonarodowym

referendum 25 maja 1997,

weszła w życie 17

października 1997

Naczelne zasady

1. Zasada republikańskiej formy rządów;

wykluczenie władzy dziedzicznej, ustanowienie
jej za pomocą demokratycznych instytucji, res
publika – dobro wspólne wszystkich obywateli.

2. Zasada demokratycznego państwa prawnego,

zapis o demokratycznym państwie prawa
pojawił się w 1989 r. (państwo prawa, państwo
demokratyczne, państwo sprawiedliwości
społecznej), prawo stoi nad państwem, Trybunał
Konstytucyjny, Rzecznik Praw Obywatelskich

Naczelne zasady cd.

3. Zasada autonomii i wzajemnej niezależności oraz

współdziałania między państwem a kościołami

(państwo wyznaniowe, państwo świeckie)

4. Zasada wolności i praw człowieka i obywatela (relacje

jednostka – zbiorowość)

5. Zasada suwerenności narodu – władza najwyższa

należy do narodu (Rousseau), nie możliwa jest taki

udział w sprawowaniu władzy – demokracja pośrednia

6. Zasada reprezentacji politycznej
7. Zasada podziału władzy (3 władze, każda ma swoje

organy, niepołączalność tych władz, system

hamulców uniemożliwiających przerost którejś z nich)

Naczelne zasady cd.

8. Zasada dwuizbowości
9. Zasada pluralizmu politycznego
(wielość partii, równość partii, demokratyczna

rola partii)

10. Zasada parlamentarnego systemu rządów
11. Zasada odrębności i niezależności sądów

i trybunałów

12. Zasada społecznej gospodarki rynkowej
13. Zasada decentralizacji władzy i

samorządu terytorialnego

Bardzo ogólna charakterystyka

Konstytucji z 1997

• Konstytucja kompromisu politycznego –

nie jest wyrazem żądań żadnej partii

• Nawiązuje do różnych systemów

wartości (liberalnych,
socjaldemokratycznych,
chrześcijańsko-demokratycznych

• Po raz pierwszy ustawodawca

wprowadził nakaz bezpośredniego
stosowania konstytucji

Ogólna charakterystyka cd.

• Uwzględnia rodzinne tradycje ustrojowe

– demokracja parlamentarna

• Odpowiada współczesnym tendencjom

konstytucjonalizmu światowego –

sądownictwo konstytucyjne, instytucje

demokracji bezpośredniej

• Respektuje prawa i wolności

obywatelskie

• Składa się z 13 rozdziałów, preambuła

ma charakter normatywny.