Smog typu
Smog typu
Los Angeles
Los Angeles
Smog (fotochemiczny lub
Smog (fotochemiczny lub
utleniający) może
utleniający) może
wystąpić od lipca do
wystąpić od lipca do
października przy temperaturze
października przy temperaturze
od 24 do 35
od 24 do 35
º
º
C.
C.
Powoduje ograniczenie
Powoduje ograniczenie
widoczności (powietrze ma
widoczności (powietrze ma
zabarwienie brązowe)
zabarwienie brązowe)
Występuje przy wietrze o prędkości
Występuje przy wietrze o prędkości
poniżej 2 m/s.
poniżej 2 m/s.
I wilgotności względnej poniżej 70%
I wilgotności względnej poniżej 70%
Występowaniu smogu może
Występowaniu smogu może
sprzyjać niekorzystne
sprzyjać niekorzystne
ukształtowanie terenu i związana z
ukształtowanie terenu i związana z
tym jego przewietrzalność.
tym jego przewietrzalność.
Najgorsze warunki panują w
Najgorsze warunki panują w
osłoniętych dolinach i kotlinach
osłoniętych dolinach i kotlinach
jeżeli na ich terenie znajdują się
jeżeli na ich terenie znajdują się
źródła emisji zanieczyszczeń, a
źródła emisji zanieczyszczeń, a
także za przeszkodami
także za przeszkodami
terenowymi, jak lasy, budynki
terenowymi, jak lasy, budynki
mieszkalne.
mieszkalne.
Ten rodzaj smogu powstaje w
Ten rodzaj smogu powstaje w
klimacie tropikalnym lub
klimacie tropikalnym lub
subtropikalnym.
subtropikalnym.
Odnotowano też przypadki
Odnotowano też przypadki
kiedy pojawił się on klimacie
kiedy pojawił się on klimacie
umiarkowanym np. w Europie
umiarkowanym np. w Europie
w Mannheim (Niemcy) ale o
w Mannheim (Niemcy) ale o
znacznie mniejszym
znacznie mniejszym
natężeniu niż w strefach
natężeniu niż w strefach
subtropikalnych
subtropikalnych
.
.
Rozróżnia się dwa rodzaje
Rozróżnia się dwa rodzaje
składników toksycznych
składników toksycznych
spalin powodujących
spalin powodujących
powstanie smogu:
powstanie smogu:
Pierwotne - emitowane wprost
Pierwotne - emitowane wprost
do atmosfery są to nie spalone
do atmosfery są to nie spalone
węglowodory, tlenki azotu,
węglowodory, tlenki azotu,
siarki, ołowiu i związki węgla.
siarki, ołowiu i związki węgla.
Wtórne- powstają w wyniku
Wtórne- powstają w wyniku
fotochemicznych i
fotochemicznych i
chemicznych reakcji
chemicznych reakcji
składników pierwotnych, po
składników pierwotnych, po
tym jak są wyemitowane do
tym jak są wyemitowane do
atmosfery i poddane
atmosfery i poddane
działaniu promieni
działaniu promieni
słonecznych są to:
słonecznych są to:
azotan nadtlenku acetylu,
azotan nadtlenku acetylu,
ozon (dla człowieka jedna
ozon (dla człowieka jedna
cząsteczka ozonu w
cząsteczka ozonu w
milionie cząsteczek
milionie cząsteczek
atmosfery jest już silnie
atmosfery jest już silnie
trująca).
trująca).
Część składników toksycznych
Część składników toksycznych
należy do obydwu kategorii są
należy do obydwu kategorii są
to: aldehydy, NO
to: aldehydy, NO
2
2
,
,
CO.
CO.
Tlenki azotu są jedna z głównych
Tlenki azotu są jedna z głównych
przyczyn powstawania smogu
przyczyn powstawania smogu
fotochemicznego, który jest
fotochemicznego, który jest
złożoną mieszaniną gazowych
złożoną mieszaniną gazowych
składników toksycznych spalin i
składników toksycznych spalin i
cząstek stałych w postaci aerozoli,
cząstek stałych w postaci aerozoli,
oraz substancji powstających
oraz substancji powstających
wyniku oddziaływania na te
wyniku oddziaływania na te
składniki promieniowania
składniki promieniowania
słonecznego.
słonecznego.
W wyniku reakcji
W wyniku reakcji
fotochemicznych tlenku azotu
fotochemicznych tlenku azotu
i lotnych węglowodorów
i lotnych węglowodorów
powstaje mieszanina silnie
powstaje mieszanina silnie
drażniących i reaktywnych
drażniących i reaktywnych
związków.
związków.
Powstawanie smogu
Powstawanie smogu
fotochemicznego ma
fotochemicznego ma
charakterystyczny cykl
charakterystyczny cykl
dobowy związany głównie z
dobowy związany głównie z
natężeniem ruchu
natężeniem ruchu
samochodowego.
samochodowego.
Na wykresie przedstawiono
Na wykresie przedstawiono
zmiany zawartości
zmiany zawartości
najważniejszych składników
najważniejszych składników
smogu fotochemicznego w
smogu fotochemicznego w
powietrzu w ciągu dnia.
powietrzu w ciągu dnia.
Smog wywołany motoryzacją
Smog wywołany motoryzacją
można zmniejszyć lub całkowicie
można zmniejszyć lub całkowicie
ograniczyć poprzez stosowanie w
ograniczyć poprzez stosowanie w
samochodach sprawnych
samochodach sprawnych
katalizatorów, stosowanie innych
katalizatorów, stosowanie innych
rozwiązań napędu pojazdów
rozwiązań napędu pojazdów
(elektrycznych, hybrydowych)
(elektrycznych, hybrydowych)
udoskonalenie silników (silniki
udoskonalenie silników (silniki
ceramiczne – bez konieczności
ceramiczne – bez konieczności
smarowania)
smarowania)
Smog typu
Smog typu
Los Angeles
Los Angeles
jest
jest
szkodliwy zarówno dla ludzi,
szkodliwy zarówno dla ludzi,
zwierząt i roślin. U człowieka
zwierząt i roślin. U człowieka
powoduje:
powoduje:
bóle głowy,
bóle głowy,
podrażnienia dróg
podrażnienia dróg
oddechowych (stany zapalne,
oddechowych (stany zapalne,
alergie
alergie
).
).
Podrażnienia śluzówki oczu,
Podrażnienia śluzówki oczu,
które zaczynają się uczuciem
które zaczynają się uczuciem
piasku w oczach, a nie
piasku w oczach, a nie
potraktowanie tych objawów
potraktowanie tych objawów
poważnie może się skończyć
poważnie może się skończyć
nawet ślepotą. Jest
nawet ślepotą. Jest
szczególnie groźny dla dzieci
szczególnie groźny dla dzieci
i osób starszych.
i osób starszych.
Smog kalifornijski zawiera także
Smog kalifornijski zawiera także
składniki kancerogenne czy
składniki kancerogenne czy
mutagenne (tj. wywołujące
mutagenne (tj. wywołujące
nowotwory czy zmiany
nowotwory czy zmiany
genetyczne) jak np.
genetyczne) jak np.
PAN
PAN
(
(
peroksy - acetyli-nitryl
peroksy - acetyli-nitryl
)
)
Smog zwłaszcza
Smog zwłaszcza
fotochemiczny niszczy
fotochemiczny niszczy
szatę roślinną i
szatę roślinną i
negatywnie oddziałuje na
negatywnie oddziałuje na
zwierzęta.
zwierzęta.
Aby chronić ludzi przed wpływem
Aby chronić ludzi przed wpływem
zanieczyszczeń smogowych,
zanieczyszczeń smogowych,
odpowiednie służby regularnie
odpowiednie służby regularnie
kontrolują stężenie trujących
kontrolują stężenie trujących
składników w powietrzu oraz
składników w powietrzu oraz
ostrzegają na wypadek
ostrzegają na wypadek
przekroczenia dopuszczalnych
przekroczenia dopuszczalnych
norm, określonych odpowiednimi
norm, określonych odpowiednimi
przepisami.
przepisami.
Alarmy smogowe, ogłaszane
Alarmy smogowe, ogłaszane
na wypadek przekroczenia
na wypadek przekroczenia
dopuszczalnych
dopuszczalnych
stężeń
stężeń
zanieczyszczeń, przy
zanieczyszczeń, przy
sprzyjających dla tworzenia
sprzyjających dla tworzenia
się smogu warunkach, mają
się smogu warunkach, mają
trzy stopnie:
trzy stopnie:
–
I stopień
I stopień
- najniższy
- najniższy
stopień zagrożenia.
stopień zagrożenia.
Podczas alarmu I stopnia
Podczas alarmu I stopnia
zaleca się zrezygnować z
zaleca się zrezygnować z
jazdy samochodem oraz
jazdy samochodem oraz
ograniczyć pracę pieców
ograniczyć pracę pieców
węglowych;
węglowych;
II stopień
II stopień
- oznacza duże
- oznacza duże
przekroczenie dopuszczalnych
przekroczenie dopuszczalnych
norm. Możliwe jest zatrzymanie
norm. Możliwe jest zatrzymanie
ruchu drogowego na pewnych
ruchu drogowego na pewnych
obszarach, a także
obszarach, a także
zaprzestanie przez zakłady
zaprzestanie przez zakłady
przemysłowe i energetyczne
przemysłowe i energetyczne
stosowania paliw
stosowania paliw
zawierających siarkę;
zawierających siarkę;
–
III stopień
III stopień
- to stan
- to stan
powietrza zbliżony do
powietrza zbliżony do
klęski żywiołowej,
klęski żywiołowej,
stanowiący poważne
stanowiący poważne
zagrożenie dla zdrowia i
zagrożenie dla zdrowia i
życia ludzi..
życia ludzi..
–
Zaleca się również, aby
Zaleca się również, aby
ludzie pozostali w
ludzie pozostali w
domach, zwłaszcza ci
domach, zwłaszcza ci
cierpiący na choroby
cierpiący na choroby
układu oddechowego.
układu oddechowego.
Podczas alarmu III stopnia
Podczas alarmu III stopnia
może dojść do całkowitego
może dojść do całkowitego
zatrzymania ruchu drogowego
zatrzymania ruchu drogowego
oraz poważnych ograniczeń,
oraz poważnych ograniczeń,
łącznie z zaprzestaniem, pracy
łącznie z zaprzestaniem, pracy
zakładów przemysłowych i
zakładów przemysłowych i
energetycznych
energetycznych
Pierwszy alarm smogowy ogłoszono
Pierwszy alarm smogowy ogłoszono
17 stycznia 1979 a miał on miejsce w
17 stycznia 1979 a miał on miejsce w
zagłębiu Ruhry data ta została
zagłębiu Ruhry data ta została
nazwana „ czarnym dniem”
nazwana „ czarnym dniem”
ogłoszono wówczas alarm pierwszego
ogłoszono wówczas alarm pierwszego
stopnia zagrażający życiu. Był on
stopnia zagrażający życiu. Był on
szczególnie groźny dla osób chorych
szczególnie groźny dla osób chorych
na astmę oraz wszelkiego rodzaju
na astmę oraz wszelkiego rodzaju
choroby układu krążenia.
choroby układu krążenia.