Ostra niewydolność serca

Katarzyna Ziółkowska

Definicja ONS

Ostra niewydolność serca (ONS) to

szybkie pojawienie się podmiotowych i

przedmiotowych objawów

nieprawidłowej czynności serca

Definicja ONS

ONS może być związana:



z dysfunkcją skurczową lub

rozkurczową,



zaburzeniami rytmu serca



z nieodpowiednim obciążeniem

wstępnym bądź następczym.

ONS może się rozwinąć de novo, tzn. u

osoby bez stwierdzonej wcześniej

dysfunkcji serca, lub jako ostra

dekompensacja przewlekłej

niewydolności serca.

Klasyfikacja (wg ESC)

1) ostra niewyrównana niewydolność

serca (de novo lub jako dekompensacja

przewlekłej niewydolności serca) ->

objawy podmiotowe i przedmiotowe

niespełniają kryteriów wstrząsu

kardiogennego, obrzęku płuc ani

przełomu nadciśnieniowego.

2) nadciśnieniowa ONS - objawy

podmiotowe i przedmiotowe NS +

wysokie ciśnienie tętnicze i względnie

zachowana czynność lewej komory z

obrazem ostrego obrzęku płuc na RTG

klatki piersiowej.

Klasyfikacja (wg ESC)

3) obrzęk płuc:

- obraz obrzęku w RTG klatki

piersiowej,

- duszność

- rzężenia nad polami płucnymi

- orthopnoë – duszność w pozycji

leżącej

- SaO2<90%.

Klasyfikacja (wg ESC)

4) wstrząs kardiogenny - hipoperfuzja

tkanek wywołana niewydolnością serca

przy prawidłowym obciążeniu

wstępnym:

- zwykle obniżone ciśnienie tętnicze

(skurczowe <90 mm Hg lub obniżenie

średniego ciśnienia tętniczego o >30

mm Hg)

- małą diurezą (<0,5 ml/kg/h)

- tętno >60/min

- objawy zastoju w narządach

(wątroba)

Klasyfikacja (wg ESC)

5) niewydolność serca z dużym

rzutem:

- zwiększona

pojemność minutowa

- duża częstotliwość rytmu serca

- prawidłowe uciepleniem

dystalnych części ciała

- zastój w krążeniu płucnym

- czasami niskie ciśnienie tętnicze

(wstrząs septyczny)

6) niewydolność serca

prawostronna

- zespół

małego rzutu

- podwyższone ciśnienie w żż.

szyjnych

- powiększeniem wątroby

- hipotonia

Główne przyczyny ONS

1)sercowe (pierwotna dysfunkcja

serca)



skurczowa lub rozkurczowa dysfunkcja

mięśnia sercowego:



niedokrwienna (zawał serca i jego powikłania

[pęknięcie ściany serca]



niestabilna dławica piersiowa z dużym obszarem

niedokrwienia)



zapalna (ostre ciężkie zapalenie mięśnia sercowego)



toksyczna (leki, narkotyki)



ostra niedomykalność zastawkowa



zapalenie wsierdzia



pęknięcie struny ścięgnistej



nasilenie istniejącej wcześniej niedomykalności

zastawkowej

Główne przyczyny ONS

1)sercowe (pierwotna dysfunkcja

serca



duże zwężenie zastawki aortalnej



rozwarstwienie aorty (zwłaszcza typu 1)



tamponada serca



ostre zaburzenia rytmu serca

Główne przyczyny ONS

2) pozasercowe



zwiększenie obciążenia następczego



nadciśnienie tętnicze (przełom nadciśnieniowy)



nadciśnienie płucne



masywna zatorowość płucna



zwiększenie obciążenia wstępnego



upośledzenie czynności nerek



zatrzymywanie wody w ustroju w przebiegu

endokrynopatii



przewodnienie jatrogenne (przetoczenie zbyt

dużej ilości płynów)



stany zwiększonego rzutu serca



ciężkie zakażenie (zwłaszcza sepsa)



przełom tyreotoksyczny



niedokrwistośćzespoły przeciekowe



choroba Pageta

Obraz kliniczny

ONS jest zespołem klinicznym

cechującym się:

a) zmniejszoną pojemnością minutową

serca

b) hipoperfuzją tkanek

c) podwyższonym ciśnieniem

zaklinowania w kapilarach płucnych

(pulmonary capillary wedge pressure –

PCWP)

d) zastojem w tkankach.

Obraz kliniczny

Zespół kliniczny ONS można podzielić na:

a) niewydolność lewo- lub

prawokomorową ze zmniejszeniem rzutu

serca

b) niewydolność lewo- lub

prawokomorową z zastojem

c) kombinacje wyżej wymienionych.

Obrzęk płuc

ciśnienia w płucnych nn. włosowatych

powyżej ciśnienia

onkotycznego osocza

przemieszczenia płynów z włośniczek

płucnych do tkanki śródmiąższowej i

pęcherzyków płucnych

Etiologia



Sercowa

a) nagłe pogorszenie czynności

skurczowej lub skurczowo-

rozkurczowej LK, upośledzenie jej

napełniania (zawał serca,

przemijające niedokrwienia dużej części

LK, kardiomiopatia rozstrzeniowa)

b) przeciążenie ciśnieniowe

(nadciśnienie tętnicze, zwężenie ujścia

aorty)

c) zaburzenie tylko czynności

rozkurczowej (kardiomiopatie

przerostowe i restrykcyjne)

d) utrudnienie napełniania LK (zwężenie

zastawki dwudzielnej, tamponada

serca, zaciskające zapalenie osierdzia)



Niesercowa

a) Obniżone ciśnienie

onkotyczne: przewodnienie w

oligourii i anurii z

niewydolności nerek

b) Obniżone ciśnienie w

pęcherzykach płucnych

c) Zwiększenie przepuszczalności

włośniczek płucnych

(alergiczne, toksyczne)

d) Inne przyczyny: zator płucny,

uraz czaszki oraz mózgu

Objawy



Podmiotowo:



Nagła, silna

duszność

spoczynowa,

orthopnoe



kaszel (niekiedy

z pienistą

plwociną)



Przedmiotowo:



bladość lub sinica



chłodna wilgotna

skóra



prawidłowe lub

podwyższone

ciśnienie tętnicze



rzężenia

drobnobańkowe nad

polami płucnymi



Tachycardia,

tachypnoe

Obrzęk płuc – obraz rtg



Linie Kerleya –

świadczą o obrzęku

śródmiąższowym



Odwnękowe,

symetryczne

zagęszczenia

tkanki płucnej



Powiększenie

sylwetki serca

Obrzęk płuc - leczenie



Przyczynowe +++



doraźnie:

a)pozycja siedząca z opuszczonymi nogami

b)drożność dróg oddechowych, dostęp do

żyły

c)tlenoterapia



Farmakoterapia: diuretyki, wazodylatatory, opiaty

oraz leki o dodatnim działaniu inotropowym

(dopamina, dobutamina)



Gdy przyczyną był napadowy częstoskurcz komorowy

lub tachyarytmia w migotaniu przedsionków ->

kardiowersja elektryczna



znaczna bradyarytmia< 40/min -> endokawitarna,

elektryczna stymulacja serca

Prawokomorowa

niewydolność serca z

zastojem



Podmiotowo:



zmęczenie



duszność



skąpomocz



Przedmiotowo:



plastyczny obrzęk

okolicy kostek



tkliwość w nadbrzuszu

(przekrwienie wątroby)



objawy płynu w jamie

opłucnej



powiększenie obwodu

brzucha (z

wodobrzuszem)



Poszerzenie żż.szyjnych

ONS ze zmniejszeniem

rzutu serca



Podmiotowo:



łatwe męczenie

się (od wysiłku po

ciężką postać z

objawami

zmniejszonej

perfuzji tkankowej

w spoczynku)



osłabienie



splątanie



senność



Przedmiotowo:



bladość i sinicą

obwodową



chłodna, wilgotna skórą



niskie ciśnienie tętnicze



nitkowate tętno



skąpomocz



poszerzone żż szyjne i tętno

paradoksalne - tamponada

worka osierdziowego;

nieprawidłowe szmery

sercowe - patologia

zastawkowa

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs to zespół dymamicznych zmian, w

którym

dochodzi

do

gwałtownego

i

niezrównoważonego zaburzenia krążenia krwi

w mikrokrążeniu:



Niedokrwienie i niedostateczne

odżywienie komórek



Niedostateczne usuwanie z komórek

resztek metabolicznych

Przyczyną jest zaburzenie równowagi

między:

• objętością krwi krążącej

• rzutem serca

• pojemnością łożyska naczyń

Wstrząs kardiogenny

Mięsień sercowy nie jest zdolny do utrzymania

przepływu i/lub ciśnienia (ciśnienie

skurczowe<90mmHg) dla utrzymania optymalnej

perfuzji tkankowej.

1) Niedokrwienna choroba serca (zawał serca,

pęknięcie przegrody mkomorowej, tętniak

komory)

2) Wady zastawkowe (ostra niedomykalność

zastawki dwudzielnej lub aortalnej, ciężka stenoza

zastawki aortalnej

3) Zaburzenia rytmu

4) Powstanie przeszkód mechanicznych (guzy

serca, uszkodzenie sztucznej zastawki,

tamponada worka osierdziowego)

5) Urazy (odma wentylowa, stłuczenie serca)

Wstrząs kardiogenny -

objawy



zimna, blada skóra pokryta potem



zaburzenia świadomości



tachypnoe



szybkie, słabo wyczuwalne tętno



ciśnienie skurczowe poniżej 90 ;



diureza godzinowa poniżej 20ml

Wstrząs kardiogenny –

badania labolatoryjne



wzrost ośr. ciśnienia żylnego>18mmHg



spadek indeksu sercowego<1,8l/min/m2



w gazometrii hipoksja, kwasica

metaboliczna



wzrost stęż. mocznika i kreatyniny



Hiperglikemia, dyselektrolitemia



W RTG obraz prezentujący obrzęk płuc



Wykonujemy ECHO i EKG

Wstrząs kardiogenny -

leczenie



Przyczynowe +++



Doraźnie:

a) pozycja półsiedząca

b) Płyny i.v.: krystaloidy (0,9%NaCl, PWE, płyn

Ringera), koloidy (dextran, HAES, osocze)

c) Przetaczanie krwi i jej preparatów

d) Korygowanie zaburzeń elektrolitowych i

kwasowo-zasadowych

e) Tlenoterapia, intubacja dotchawicza,

wentylacja

mechaniczna

Wstrząs kardiogenny -

leczenie



Farmakoterapia:



Leki działające inotropowo dodatnio

(polepszają kurczliwość mięśniówki serca):

aminy katecholowe



leki obniżające opór obwodowy (afterload):

nitrogliceryna, nitrprusydek sodu.

Najbardziej powszechnym standardem

terapii jest podawanie dobutaminy i

nitrogliceryny

Dziękuję za uwagę!!!