Materialne warunki

pracy

w kompaktorze

Michał Ładecki

Czynniki rzeczowe

• Kompaktor firmy Bomag model BC 672

RB

Czynniki rzeczowe

• Parametry pojazdu:

– Masa 32100kg
– Długość 8120cm
– Wysokość 4120cm
– Szerokość 3800cm
– Rozstaw osi 3500cm
– Rozmiar kół zagęszczających 1660cm

• Miejsce pracy – Składowisko odpadów w

Suchym Lesie

Czynniki fizyczne

• Mikroklimat

Optymalizację

mikroklimatu

do

którego

zaliczamy m.in. temperaturę, wilgotność oraz
ruch powietrza zapewnia klimatyzator (funkcja
ogrzewania i klimatyzacji), w którą pojazd został
wyposażony.

Operator posiada zatem komfort cieplny w

przedziale 20-24

o

C latem oraz 18-22

o

C zimą.

Dodatkowo zostaje on zaopatrzony w odzież
roboczą ocieplaną.

Czynniki fizyczne

Kompaktor posiada urządzenie filtro-wentylacyjne

chroniące operatora przed ujemnym wpływem

toksycznych oparów wydobywających się z wysypiska.

Dzięki temu w kabinie powietrze jest dobrej jakości.
Nasilenie zagrożeń występuje głównie w okresie

letnim

podczas

bezdeszczowych

dni

kiedy

obserwujemy zwiększenie pylenia podczas rozładunku

transportowanych

odpadów

i

wskutek

ich

przemieszczania, niwelowania spychaczem czy też

pracy kompaktora.
Istotnym źródłem zapylenia są również przejazdy

pojazdów transportowych nieutwardzonymi drogami w

obrębie składowiska i ich rozładunek.

Czynniki fizyczne

• Oświetlenie

Pojazd jest wyposażony w światła oraz oświetlenie
kabiny. Są one systematycznie oczyszczane.
Składowisko posiada reflektory doświetlające miejsca
po których porusza się pojazd. W związku z tym nie
występują żadne odbicia, trudności z rozróżnianiem
barw czy też innego rodzaju dyskomfort. Pracownik
nie zgłasza objawów zmęczenia wzroku.
Składowisko jest czynne w godzinach 7-16 zatem
istnieje niewielki okres czasowy bez światła
dziennego.

Czynniki fizyczne

• Drgania mechaniczne

Operator jest w dużym stopniu narażony na drgania

przenoszone przez maszynę. W pewnym stopniu

zapobiega temu specjalnie wyprofilowany fotel

kierowcy. Na dzień dzisiejszy operator nie skarży się

na bóle kręgosłupa oraz kończyn górnych. Z czasem

mogą jednak one u niego powstać.

• Hałas

Operator został wyposażony przez Pracodawcę w

ochronniki słuchu. Poziom hałasu nie przekracza

norm UE. Jednak podczas mojej wizyty pracownik

nie posiadał ich na uszach.

Zagrożenia zdrowia i

życia

Zagrożenie zdrowia i życia osób pracujących na

składowisku związane może być z manewrowaniem,

wyładunkiem

odpadów,

rozgniataniem,

prasowaniem i zagęszczaniem, kształtowaniem

wierzchowiny

odpadów,

usypywaniu

przekładkowych izolacyjnych warstw ziemi i gruzu,

napraw i konserwacji sprzętu.
Poruszające się elementy maszyn, ruchome

elementy urządzeń, przemieszczające się materiały,

masy, ostre krawędzie czy wystające elementy są

fizycznymi czynnikami niebezpiecznymi.

Czynniki chemiczne

Gazy

powstające

w

okresie

beztlenowej

fermentacji metanowej są wykorzystywane jako

źródło energii. W ich otoczeniu pojawiają się w

powietrzu związki azotu i siarki tj. aminy –

trimetyloamina, putrescyna i kadaweryna; związki

heterocykliczne: indol i skatol, oraz amoniak,

siarkowodór, tiole tj., pentano-2-on-4-tiol, oraz 2,5-

dihydro-2,4,5-trimetylotiazol, sulfidy i disulfidy, a

także tlenek węgla, dichloroetany, aceton,

akrylonitryl,

disiarczek

węgla,

chlorometan,

dichlorodifruorometan, dichlorometan, siarczan

dimetylu, etylobenzen, siarkowodór, butan-2-on

(metyloetyloketon), trichloroeten, tetrachloroeten,

chloroeten (chlorek winylu), ksylen, toluen,

benzen.

Czynniki chemiczne

Niekiedy występują również związki organiczne

zwłaszcza kwasy karboksylowe – kwas octowy,

alkohole - metanol, etanol, propan-2-ol i aldehydy.
W powietrzu można będzie też spotkać tlenki siarki

i azotu oraz spaliny z silników wysokoprężnych.
Z procesów zachodzących przy kompostowaniu

wydzielą się śladowe ilości chlorobenzenów,

chlorofenoli, benzenu i etylobenzenu oraz pewne

ilości siarczanu dimetylu, tioli, etylobenzenu,

ksylenu, toluenu, a również nieco więcej acetonu,

octanu metylu, butan-2-onu. Są to gazy, których

emisja ma charakter dyfuzyjny.

Czynniki chemiczne

Ze wszystkich wymienionych powyżej gazów
tych nadzorowanych zgodnie z Rozporządzenie
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29
listopada

2002r.

(opisanych

kursywą)

i

pozostałych

największego

stężenia

na

składowisku, czyli w środowisku pracy można
spodziewać się: metanu, dwutlenku węgla,
tlenków azotu, tlenku węgla w mniejszej ilości
acetonu, octanu metylu, butan-2-onu oraz w
niewielkich ilościach ditlenku siarki, siarczanu
dimetylu, tioli (może reprezentowanych przez
butano-1-tiol), ksylenu i toluenu.

Czynniki chemiczne

• W

przebiegu

biodegradacji

organicznego

materiału zgromadzonego na składowiskach

ilościowo dominuje dwutlenku węgla i metanu

Czynniki biologiczne

Towarzyszące

emisji

pyłów

bioareozole

zawierają mikroorganizmy i ich toksyny. Przy
pracach nad usuwaniem odpadów można spotkać
się między innymi z:

• Wirusami

• Bakteriami

• Grzybami

Czynniki biologiczne

Wirusy:

•

kategoria Bunyaviridae – Hantawirus Sin Nombre (SNV)
występuje u ludzi i gryzoni, grupa zagrożenia 3 (UE, USA),
przenoszony drogą powietrzno-pyłową, powietrzno-kropelkową lub
bezpośrednio

(skaleczenia),

oddziaływując

na

człowieka

powodować może gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym
(HFRS), zespół płucny; jedyną ochroną są ochrony osobiste,
tępienie gryzoni, dezynfekcja; brak jak na razie szczepionki;

•

kategoria Bunyaviridae – Hantawirus Seul występuje u ludzi i
gryzoni, grupa zagrożenia 3 (UE, USA), przenoszony drogą
powietrzno-pyłową, powietrzno-kropelkową lub bezpośrednio
(skaleczenia), oddziaływując na człowieka powodować może
gorączkę krwotoczną z zespołem nerkowym (HFRS); jedyną
ochroną są ochrony osobiste, tępienie gryzoni, dezynfekcja; brak

jak na razie szczepionki;

Czynniki biologiczne

• kategoria Parvoviridae – Parwowirus ludzki (B19) występuje u

ludzi, grupa zagrożenia 2 w UE, przenoszony drogą powietrzno-

kropelkową, oddziaływując na człowieka powodować może

gorączkę z wysypką, anemię, poronienia; jedyną ochrona są

ochrony osobiste, izolacja chorych; brak jak na razie szczepionki;

• kategoria Picornaviridae – wirus ostrego krwotocznego

zapalenia spojówek (AHC) występuje u ludzi, grupa zagrożenia

2 (UE, USA), przenoszony drogą powietrzno-kropelkową,

oddziaływując na człowieka powodować może ostre, krwotoczne

zapalenie spojówek; jedyną ochroną są ochrony osobiste,

dezynfekcja, sterylizacja; brak jak na razie szczepionki;

• kategoria Picornaviridae – wirus choroby Heinego i Medina

(polio, typy 1-3) występuje u ludzi, w ściekach, grupa zagrożenia

2 (UE, USA), przenoszony drogą powietrzno-kropelkową,

bezpośrednio, drogą pokarmową, oddziaływując na człowieka

powodować może gorączkę, zapalenie mózgu i opon mózgowo-

rdzeniowych, paraliż (zwykle u dzieci), inwalidztwo; ochroną są

szczepienia ochronne, ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja,

asenizacja ścieków.

Czynniki biologiczne

Bakterie:

kategoria Gram-dodatnie ziarniaki – Staphylococcus aureus
(gronkowiec złocisty) występują u ludzi i zwierząt, w ściekach, w
pyle, powietrzu, wodzie, żywności, grupa zagrożenia 2 (UE, USA),
przenoszony drogą powietrzno-pyłową, powietrzno-kropelkową,
bezpośrednio (m.in. przez instrumenty medyczne – zakażenia
szpitalne), drogą pokarmową, oddziaływując na człowieka
powodować może zakażenia ropne, stany zapalenie dróg
oddechowych i innych narządów, zatrucie pokarmowe, posocznicę,
alergie; ochroną są ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja,
indywidualne autoszczepionki, przestrzeganie zasad higieny w
miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata
zdrowotna,

opatrywanie

ran,

redukcja

zapylenia

w

pomieszczeniach, stosowanie utleniających mydeł zapobiegających

alkalizacji skóry; brak jak na razie szczepionki;

Czynniki biologiczne

• kategoria

Gram-dodatnie

ziarniaki

–

Staphylococcus

pyogenes (paciorkowiec ropotwórczy) występuję u ludzi, grupa

zagrożenia 2 (UE, USA), przenoszony drogą powietrzno-kropelkową,

bezpośrednio (m.in. przez instrumenty medyczne), oddziaływując

na człowieka może powodować zakażenia ropne skóry, anginę,

różę, płonicę, zapalenie kłębuszków nerkowych, zapalenie

wsierdzia; wytwarza liczne toksyny zwiększając patogenność

(erytrotoksyny, streptolizyny, białko M i inne); ochroną są ochrony

osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie zasad higieny w

miejscu pracy, oświata zdrowotna, opatrywanie ran; brak jak na

razie szczepionki;

• kategoria Gram-dodatnie ziarniaki – Staphylococcus spp.

(S.bovis, S.equi, S.mutans, S.salivarius i inne) występują u ludzi i

zwierząt, grupa zagrożenia 2 (UE, USA), przenoszone drogą

powietrzno-kropelkową, bezpośrednio, oddziaływując na człowieka

mogą powodować zapalenie płuc, wsierdzia, jamy ustnej, dróg

moczowych i innych narządów, próchnicę zębów; ochroną są

ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie zasad

higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna, opatrywanie ran; brak

jak na razie szczepionki;

Czynniki biologiczne

Grzyby:

•

kategoria Grzyby niedoskonałe – Aspergillus fumigatus

(kropidlak popielaty) występuje w glebie, surowcach roślinnych,

kompoście, odpadach, drewnie bukowym, grupa zagrożenia 2

(UE, USA), przenoszony drogą powietrzno-pyłową i powietrzno-

kropelkową, oddziaływując na człowieka może powodować

aspergilozę płuc, alergie, wytwarza mikotoksyny (fumigilinę,

gliotoksynę, kwas helwelowy); ochroną są ochrona produktów

roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory),

redukcja zapylenia, dezynfekcja, sterylizacja; brak jak na razie

szczepionki;

•

kategoria Grzyby niedoskonałe, workowce – Glukany

występują w glebie, surowcach roślinnych i zwierzęcych, pyle,

powietrzu, grupa zagrożenia 0 (UE, USA), przenoszone drogą

powietrzno-pyłową,

oddziaływując

na

człowieka

mogą

powodować reakcję zapalną w tkance płucnej powodując ODTS,

przewlekłe zapalenie oskrzeli; ochroną są ochrony osobiste,

redukcja zapylenia, odgrzybianie, dezynfekcja; brak jak na razie

szczepionki;

Czynniki biologiczne

• kategoria Grzyby niedoskonałe – VOC występują w surowcach

roślinnych i zwierzęcych, pyle, powietrzu, przenoszone drogą

powietrzno-pyłową i powietrzno-kropelkową, oddziaływując na

człowieka mogą powodować zatrucia z objawami ogólnymi

(nudności, złe samopoczucie itd.); ochroną są ochrony osobiste,

redukcja zapylenia, odgrzybianie, dezynfekcja; brak jak na razie

szczepionki;

• kategoria Grzyby podstawczaki – Puccinia graminis (rdza

źdźbłowa) występuje w surowcach roślinnych (zboże), przenoszona

drogą powietrzno-pyłową, oddziaływując na człowieka może

powodować astmę oskrzelową, alergiczny nieżyt nosa; ochroną są

ochrona upraw przez stosowanie fungicydów, ochrony osobiste,

redukcja zapylenia; brak jak na razie szczepionki.

Działania

zmniejszające

ryzyko

infekcji,

chorób przewlekłych oraz alergii to:

• zmniejszenie czasu przebywania stanowisku operatora

lub kontrolera dostaw;

• nawilżanie powierzchni składowiska i okolic, podjazdu

na stanowisko wagowe;

• dekontaminacja kabin sprzętu ciężkiego i pomieszczeń

sterowni wagi;

• wyposażenie np. kompaktorów w urządzenia filtrujące;

• wyposażenie pracowników w maski przeciwpyłowe i

ubrania robocze (kombinezony);

• na niektórych stanowiskach zalecana jest praca w

respiratorach z wymuszonym przepływem (sortownie

odpadów).

Składowisko winno być wyposażenie w:

• pomieszczenia umożliwiające odświeżenie się i umycie

oraz zjedzenie posiłku w warunkach odpowiednich
standardów higienicznych;

• apteczkę pierwszej pomocy i stosowny sprzęt

gaśniczy;

dobrą

wentylację

we

wszystkich

pomieszczeniach znajdujących się na składowisku.

• pracownicy winny być przeszkoleni w zakresie

bezpiecznego postępowania przy pracy z odpadami
czy kompostem m.in. w celu wyrobienia u nich
odpowiednich zachowań higienicznych; na składowisku
winien być całodobowy nadzór.

Dziękuję za uwagę