Istota systemów
ADC

To wprowadzanie danych do
komputerowych systemów
informatycznych za pomocą
specjalnych urządzeń (bezpośrednie
wprowadzenie danych bez użycia
klawiatury)

Korzyści
ADC

Automatyka:

-przyjęć
-lokalizacji
-kompletacji
-wydań
-redukcja pracochłonności
-eliminacja błędów
-redukcja kosztów
-efektywne zarządzanie
-zwiększenie konkurencyjności

Możliwości systemu
ADC

-Usprawnienie rozliczeń z klientami
-bieżąca ewidencja przychodów i

rozchodów

-lepsza lokalizacja towarów w magazynie
-automatyczne wprowadzanie nowych cen
-monitorowanie produkcji w toku
-usprawnienie i zautomatyzowanie
prowadzenia ewidencji zapasów i

obrotów

oraz inwentaryzacji

Kod kreskowy, kod paskowy (ang. bar
code) graficzna
reprezentacja informacji poprzez
kombinację ciemnych i jasnych
elementów, ustaloną według
przyjętych reguł budowy danego kodu.
Kod kreskowy przeznaczony jest
dla czytników elektronicznych. Ma na
celu umożliwienie automatycznego
wczytywania informacji. Głównym
zastosowaniem jest automatyczna
identyfikacja produktów w szeroko
pojętej logistyce.

W logistyce wyróżniamy dwa główne
rodzaje kodów kreskowych EAN-13 oraz
ITF-14

Rys. Kod EAN-13

Rys. Kod ITF-14

Przykłady najczęściej występujących
sposobów oznaczania opakowań poprzez
ich numerowanie i kodowanie Systemem
GS1



Opakowania jednostkowe detaliczne

Opakowania jednostkowe konsumenckie (detaliczne)
identyfikowane jest 13-znakowym numerem GTIN-13
wyrażony kodem EAN-13



Opakowania zbiorcze detaliczne

Opakowania zbiorcze konsumenckie (detaliczne)

identyfikowane jest 13-znakowym numerem GTIN-
13



Opakowanie zbiorcze niedetaliczne

Opakowanie zbiorcze hurtowe identyfikowane jako

14-znakowy numer GTIN-14 wyrażony kodem ITF-
14



Opakowanie logistyczne

Opakowanie logistyczne traktowane jako zbiorcze

opakowanie transportowe identyfikowane 18-
znakowym numerem SSCC wyrażonym w kodzie
GS1-128 z IZ 00

Elektroniczna wymiana

danych (skr. EDI (ang. Electronic Data

Interchange)) - transfer biznesowej

informacji transakcyjnej od komputera do

komputera z wykorzystaniem

standardowych, zaakceptowanych

formatów komunikatu.
Celem EDI jest wyeliminowanie

wielokrotnego wprowadzania danych

oraz przyspieszenie i zwiększenie

dokładności przepływu informacji dzięki

połączeniu odpowiednich aplikacji

komputerowych w firmach

uczestniczących w wymianie.

Użycie EDI pozwala poprawić czasową
dostępność informacji logistycznej,
poszerzyć i uściślić dane, a także
zmniejszyć pracochłonność procesu. Aby
w pełni wykorzystać zalety EDI,
uczestnicy kanału logistycznego powinni
się komunikować za pośrednictwem
komputera. Innymi słowy, efektywne
wdrożenie EDI wymaga bezpośredniej
komunikacji między systemami
komputerowymi zarówno nabywców, jak i
sprzedawców produktu.

Obieg dokumentów metoda

tradycyjna

Obieg dokumentów z

wykorzystaniem EDI

Komunikacja

konwencjonalna

Komunikacja przez EDI

Pojęcie Automatyczna Identyfikacja

Przemieszczane w kanałach logistycznych i składowane w

punktach węzłowych systemów logistycznych ogromne

ilości różnorodnych towarów nastręczały trudności z ich

identyfikowaniem i kontrolą przepływów. Stąd jednym z

pierwszych zastosowań techniki komputerowej w

logistyce była automatyczna identyfikacja.

Z automatyczną identyfikacją spotykamy się na co dzień,

na przykład robiąc zakupy w supermarkecie. Polega ona

na automatycznym identyfikowaniu obiektów na

podstawie odczytanej informacji, dokonywanym w

systemie komputerowym przy użyciu wyspecjalizowanych

urządzeń elektronicznych (czytników), przy wykorzystaniu

bazy danych o tych obiektach. We wspomnianym

supermarkecie identyfikowanymi obiektami są towary

przeznaczone na sprzedaż. Identyfikacja tych towarów

najczęściej odbywa się na podstawie wydrukowanego na

ich opakowaniu symbolu numerycznego, przedstawionego

w postaci kodu kreskowego. Kod ten z kolei odczytywany

jest czytnikiem podłączonym do kasy, która stanowi

okrojoną wersję komputera , przystosowanego do

realizacji funkcji sprzedaży. Jest to tzw. terminal kasowy

lub komputer kasowy. Odczytywany kod porównywany

jest z zapisanymi w bazie danych kodami towarów,

którym przyporządkowano nazwy i ceny. Skojarzona w

bazie danych nazwa artykułu i jego cena pojawiają się na

wydrukowanym rachunku.

Metody Automatycznej Identyfikacji

Opracowano wiele metod
automatycznej identyfikacji
wykorzystujący inny, niż kod kreskowy,
sposób reprezentacji danych.
Automatyczna identyfikacja może
odbywać się z wykorzystaniem:

• kodu kreskowego,
• ścieżki magnetycznej,
• fal radiowych,
• rozpoznawania głosu,
• rozpoznawania obrazu.

Zastosowanie automatycznej
identyfikacji

       w supermarketach - do przyśpieszenia rejestrowania
sprzedaży, a także ogólnie w handlu- do szerokiej
identyfikacji towarów i transakcji handlowych,
       w zakładach energetycznych, firmach
ubezpieczeniowych, domach wysyłkowych, itp. – do
oznaczania płatności klientów,
       w magazynach- do przyśpieszenia przygotowywania
remanentu, ewidencji zapasów magazynowych, do różnego
wykonywania operacji magazynowych( kompletacja,
dekompletacja, paletyzacja), w procesach załadunkowych,
wyładunkowych, przeładunkowych
       w zakładach produkcyjnych -do rejestrowania
przepływu surowców i półproduktów w procesie
produkcyjnym (normy ISO), monitorowania produkcji w
toku,
       w wypożyczalniach- do oznaczenia narzędzi, kaset
video, książek w bibliotekach
      w firmach wysyłkowych – do oznaczania wysyłanych
paczek,
       w firmach kurierskich- do oznaczania przesyłek,
       w dużych zakładach- do identyfikowania i ewidencji
środków trwałych i szybkiego sporządzania spisów, kontroli
zasobów,
       do sporządzania kart klienta, kart rabatowych, kart
identyfikacyjnych,
       w służbie zdrowia- do oznaczania próbek krwi,

ZALETY WPROWADZENIA KODÓW

KRESKOWYCH

Obsługa magazynów

Kontrola procesów

produkcyjnych

Obsługa placówek

handlowych

      eliminacja błędów przy
wykonywaniu operacji
magazynowych: przyjmowania,
wydawania produktów i
towarów
     
szybka lokalizacja wybranej
partii towarów
     
skrócenie czasu
potrzebnego do odszukania
właściwego produktu
     
przyśpieszenie
wykonywania operacji
magazynowych
 
lepsza kontrola
poprawności
przeprowadzonych działań

wielokrotne skrócenie
czasu na przeprowadzenie
inwentaryzacji

eliminacja błędów przy
rejestracji wykonywanych
operacji technologicznych

wzrost jakości
produkowanych wyrobów

możliwość zarządzania
zapasami w systemie

możliwość szybkiego
kojarzenia konkretnego
wyrobu z partią
podzespołów, surowców,
operacją technologiczną,
pracownikiem

szybkie i precyzyjne
realizowanie zamówień

ograniczenie błędów przy
sprzedaży i przyjmowaniu
towarów

przyśpieszenie obsługi
klienta

rozszerzenie asortymentu do
kilkudziesięciu tysięcy
artykułów

ograniczenie możliwości
nadużyć popełnianych przez
personel

zwiększenie ilości klientów
na tej samej powierzchni
sklepowej

prowadzenie elastycznej i
aktywnej polityki cenowej

I2
5

I25 - bardzo popularny kod dwukierunkowy, stosowany w

wielu gałęziach gospodarki, takich jak produkcja,
transport, logistyka, firmy kurierskie, przemysł
motoryzacyjny, elektroniczny, itp. Może zawierać jedynie
znaki numeryczne oraz być dodatkowo wyposażony w
cyfrę kontrolną. Ilość kodowanych znaków musi być
zawsze parzysta.

·         Zaleta: możliwość dużego zagęszczenia informacji na

stosunkowo niewielkiej powierzchni wydruku.

·         Wada: mała tolerancja błędów wydruku, co wymusza

wydruk dobrej jakości. Posiada również modyfikację pod
kątem zastosowań w przemyśle, zwaną Industrial 2of5
eliminującą niską tolerancję, jednak posiadającą
ograniczenia odnośnie zagęszczania.

KODAB
AR

Jeden z najwcześniej opracowanych kodów. Jest
kodem numerycznym, ale koduje także dodatkowo
sześć innych znaków specjalnych( +, -, :, /, $, . ) oraz
cztery różne znaki stop i start.. Jest kodem
nieciągłym, szeroko-wąskim. Długość symbolu
Kodabaru jest zmienna. Jest to kod samosprawdzalny.
Główne zastosowanie kodu ma miejsce w służbie
zdrowia, szpitalach (ewidencja chorych), bankach
krwi, przemyśle farmaceutycznym. Ponadto jest
wykorzystywany w przemyśle lotniczym, handlu
detalicznym i bibliotekach.

·         Zaleta: dodatkowe znaki w porównaniu z kodem

I25

·         Wada: mała gęstość wydruku- duże rozmiary kodu

Kod
39

Jest kodem alfanumerycznym. Poza znakami koduje
znaki alfabetyczne i specjalne. Jest kodem nieciągłym,
szeroko-wąskim. Kod 39 może mieć dowolną długość,
jednak zbyt duża liczba znaków znacznie utrudnia
odczyt informacji. Jest symboliką samosprawdzalną.
Istotną wadą Kodu 39 jest zbyt duża ilość zajmowanego
miejsca na etykiecie. Podstawowe zastosowanie
Kodu39 ma miejsce w wojsku (przy produkcji broni,
magazynowaniu, dystrybucji), w służbie zdrowia
(identyfikacja pacjentów, zapis leczenia, opakowania
produktów farmaceutycznych), w przemyśle
motoryzacyjnym (znakowanie części samochodów,
budowa silników), firmach kurierskich i
transportowych, przemyśle chemicznym.

·         Zaleta: reprezentacja danych alfanumerycznych.
Wada: mała gęstość wydruku - duże rozmiary kodu.

Kod
93

Kod bardzo podobny do kodu 39, jednak

charakteryzuje się dużą gęstością zapisu informacji, a

co za tym idzie niewielkimi wymiarami. Powstał w celu

jeszcze większego zagęszczenia informacji w stosunku

do Kodu 39. Kod 93 może kodować 47 znaków, w tym

10 znaków numerycznych, 26 dużych liter alfabetu i 11

znaków specjalnych. Jest kodem ciągłym o dowolnej

długości. Może być wielokrotnie odczytywany i łączony.

Nie jest symboliką samosprawdzalną, ale dzięki

znakom kontrolnym jest mniej zawodny niż Kod39.

Znalazł zastosowanie w tych samych branżach co

Kod39.

 
·         Zaleta: największa gęstość zapisu informacji ze

wszystkich kodów alfanumerycznych.

·         Wada: mała tolerancja druku.

 

Kod
128

Charakteryzuje się wysokim zagęszczeniem
informacji. Jest kodem alfanumerycznym, ciągłym,
kodującym 128 znaków. Zawiera obowiązkową cyfrę
kontrolną, trzy znaki start i jeden znak stop. Ponadto
występują cztery znaki funkcyjne (sterujące). Jego
długość jest dowolna. Jest kodem samosprawdzalnym.
Służy do identyfikacji opakowań transportowych, dat
produkcji, okresów trwałości, numerów serii.

·         Zaleta: możliwość zakodowania znaków

numerycznych, małych i dużych liter oraz znaków
specjalnych

·         Wada: niska tolerancja wydruku i brak możliwości

jednoczesnego reprezentowania znaków należących
do wszystkich trzech podgrup.

 

Kody dwuwymiarowe

Szybko okazało się, że stosowanie w niektórych sektorach

gospodarki (np.. przemysł, logistyka, firmy kurierskie)
stosowanie standardowych kodów kreskowych stało się
niewystarczające ze względu na ograniczoną ilość
informacji zawartych w kodzie. Dlatego pojawiły się
koncepcje stworzenia kodów, które charakteryzować się
będą możliwością zawarcia większej liczby informacji
oraz ze względu na ilość i wagę tych informacji, dzięki
korekcji i weryfikacji danych, zapewnią prawidłowy
odczyt, nawet w sytuacji gdy część kodu zostanie
uszkodzona. W końcówce lat 80-tych i latach 90- tych
nastąpił rozwój kodów dwuwymiarowych 2-D , które
spełniały stawiane oczekiwania.

Ze względu na sposób zapisu danych kody dwuwymiarowe

można podzielić na dwie grupy: stertowe i matrycowe.

Kod kreskowy dwuwymiarowy stertowy PDF 417

Został opracowany w 1990 roku. Jest symboliką o bardzo dużej

gęstości, zawierającą znacznie więcej informacji niż w

tradycyjnych kodach liniowych czy piętrowych. Jest najbardziej

rozpowszechnionym kodem, obecnie dwuwymiarowym. Pozwala

zapisywać dane w jednym z trzech trybów: binarnym (do 1108

znaków), tekstowym (1850 znaków) lub numerycznym (2710

znaków). W zależności od stopnia zapisanej korekcji błędów,

możliwy jest poprawny odczyt danych nawet w przypadku

zniszczenia do 55% powierzchni kodu. Pozwala ponadto

kodować w swojej strukturze zdjęcia, co może być użyte np. w

kartach. Może być zastosowany do przechowywania zapisu

procesu produkcyjnego, usprawnienia opakowań zbiorczych,

zawierających różny asortyment towarów (np. handel

książkami).

·         Zaleta: duże bezpieczeństwo danych, duża pojemność,

popularność, odczyt przez

    większość standardowych czytników

·         Wada: Konieczność zachowania orientacji kodu podczas

odczytu.

 

Kod kreskowy dwuwymiarowy matrycowy MaxiCode

Kod o stałych rozmiarach wynoszących 25,4mm x
25,4mm.Pozwala na zapisanie w nim maksymalnie 93
znaków lub 138 cyfr. Dzięki zastosowaniu bardzo
wydajnych algorytmów korekcji błędów pozwala na pełną
rekonstrukcję danych nawet w przypadku uszkodzenia
25% powierzchni kodu. Przy stosowaniu tego kodu
uzyskuje się duże szybkości odczytu niezależnie od
kierunku skanowania. Dane są zapisywane w postaci 866
sześciokątów ułożonych w 33 wierszach.

·         Zaleta: bezpieczeństwo danych, dowolna orientacja

kodu w czasie odczytu.

·         Wada: Odczyt tylko za pomocą kosztownych urządzeń

wyposażonych w kamery CCD.

Automatyczna identyfikacja danych w Polsce

W Polsce automatyczna identyfikacja towarów przez wiele lat
nie funkcjonowała w żadnej dziedzinie. Przyjęcie naszego kraju
do systemu EAN nastąpiło dopiero w 1990r. W ten sposób
Polska uzyskała prawo nadawania krajowym wyrobom
numerów EAN i oznaczania ich kodami EAN. Początkowo
kodami zainteresowane były przedsiębiorstwa eksportujące
swoje wyroby do krajów Europy Zachodniej. Jednak stopniowo
wraz z przechodzeniem wielu sklepów z wykorzystaniem
automatycznej identyfikacji, zainteresowanie producentów
kodami kreskowymi wzrosło. Część sklepów rezygnując z
naklejania własnych etykiet, odmawiała przyjęcia nie
okodowanych towarów. Dodatkowym bodźcem było
wprowadzenie w 1993r. podatku VAT, który wymusił
prowadzenie ewidencji w ujęciu asortymentowo-
wartościowym. Od tej pory każdy rok przynosi wzrost liczby
przedsiębiorstw uprawnionych do kodowania swoich wyrobów,
a w latach 1992-1994 przyniósł nawet podwojenie tej liczby.
(rys.9). Do 31 grudnia 1998r. do systemu EAN przyjętych
zostało 10574 przedsiębiorstw różnych branż.

Prezentację wykonali:

Paweł Klein,

Łukasz Jażdżewski,

Piotr Różyński.