Gospodarka
energetyczna
w budynkach
mieszkalnych
i użyteczności
publicznej.
Droga dochodzenia do budynku
pasywnego
Łódź, 10 październik
2009r.
AGENCJA UŻYTKOWANIA
I POSZANOWANIA ENERGII
91-334 Łódź, ul. Kwidzyńska 14
tel. (0-42) 640 60 14; 640 63 83
fax. (0-42) 640 65 38
e-mail: agencja@auipe.pl
www.auipe.pl
KRS 0000038012 NIP 726-21-59-834 REGON 471651505
Argumenty
Argumenty
świadczące o
konieczności
zajmowania się
gospodarką
energetyczną,
a w tym:
termomodernizacją
1. KOSZTY
ENERGETYCZNE
BUDYNKU
W UNII EUROPEJSKIEJ
W POLSCE
4,5 %
12 %
Wielkość mocy potrzebnej na cele grzewcze ciepła i
ciepłej wody
w Polsce w latach:
do
1985 r.:
240 – 380 kWh/m
2
/a
1986 r.- 1992 r.: 160 – 200 kWh/m
2
/a
od
1993 r.:
120 – 160 kWh/m
2
/a
Dla porównania: Niemcy: 50 – 100 kWh/m
2
/a Skandynawia :30 – 60
kWh/m
2
/a
***************************************
W tym obszarze m.in..:
PLANOWANE jest :
1.Wprowadzenie CERTYFIKAT-u energetycznego budynku oraz
2.NORMY zapotrzebowania na energię w całej UNII
EUROPEJSKIEJ:
na poziomie:
37 – 47 kWh/m
2
/a
3. Wdrożenie Dyrektywy dot. Efektywności Energetycznej
2. Duża opłacalność i
efektywność
inwestycji
termomodernizacyjnych
na podstawie wskaźników
ekonomicznych:
•
NPV
> 0,
•
SPBT
< 10 lat (dla
kredytów) oraz
•
IRR
> 1,2-2-3,0
X
większe
niż:
oprocentowanie lokat
bankowych!
3. Realizacja celów
społecznych
• Zwiększenie stabilności władzy
samorządowej w spółdzielniach i w
gminach,
• Zwiększenie wartości modernizowanych
budynków i mieszkań,
• Zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych,
• Zwiększenie komfortu zamieszkiwania,
• Organizacja małych firm (szczególnie
lokalnych) w zakresie dociepleń i
instalacji
PLANOWANIE i
GOSPODARKA
ENERGETYCZNA
REALIZACJA NA TRZECH
POZIOMACH :
1. z DYREKTYWAMI UNII EUROPEJSKIEJ
2. z USTAWĄ „PRAWO ENERGETYCZNE”
3. GOSPODARKA ENERGETYCZNA w
budynkach
Dyrektywy Unii
Europejskiej
• Dostosowanie się do przyjętych norm
i wymagań przez „starą” część UE –
przyjęcie okresów dostosowawczych,
• Nowe dyrektywy, a w tym:
- Certyfikat Energetyczny Budynku,
- Dyrektywa dot. efektywności
energetycznej, a w tym: Norma
zapotrzebowania na energię w
budynku.
PLANOWANIE
ENERGETYCZNE
- zgodnie z USTAWĄ „PRAWO
ENERGETYCZNE” z kwietnia 1997r. z
późniejszymi nowelizacjami oraz
-
Polityką energetyczną Polski do roku 2025
oraz
- Polityką
ekologiczną Polski
A w szczególności:
Art. 19.
1.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej "projektem założeń".
2.
Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy lub jej części.
3.
Projekt założeń powinien określać:
1)
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną
i paliwa gazowe,
2)
przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych,
3)
możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach
energii, energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła oraz
zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych,
4)
zakres współpracy z innymi gminami.
4.
Przedsiębiorstwa
energetyczne
udostępniają
nieodpłatnie
wójtowi
(burmistrzowi,
prezydentowi miasta) plany, o których mowa w art. 16 ust. 1, w zakresie dotyczącym terenu
tej gminy oraz propozycje niezbędne do opracowania projektu założeń.
5.
Projekt założeń podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji
współpracy
z innymi gminami oraz przez wojewodę w zakresie zgodności z założeniami polityki
energetycznej państwa.
6.
Projekt założeń wykłada się do publicznego wglądu na okres 21 dni, powiadamiając o tym
w sposób przyjęty zwyczajowo w danej miejscowości.
7.
Osoby i jednostki organizacyjne zainteresowane zaopatrzeniem w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na obszarze gminy mają prawo składać wnioski, zastrzeżenia i uwagi do
projektu założeń.
8.
Rada gminy uchwala założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczną i paliwa
gazowe rozpatrując jednocześnie wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie wyłożenia
projektu założeń do publicznego wglądu.
Art. 19.
1.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej "projektem założeń".
2.
Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy lub jej części.
3.
Projekt założeń powinien określać:
1)
ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię
elektryczną
i paliwa gazowe,
2)
przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw
gazowych,
3)
możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii,
z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych źródłach
energii, energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła oraz
zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych,
4)
zakres współpracy z innymi gminami.
4.
Przedsiębiorstwa
energetyczne
udostępniają
nieodpłatnie
wójtowi
(burmistrzowi,
prezydentowi miasta) plany, o których mowa w art. 16 ust. 1, w zakresie dotyczącym terenu
tej gminy oraz propozycje niezbędne do opracowania projektu założeń.
5.
Projekt założeń podlega opiniowaniu przez samorząd województwa w zakresie koordynacji
współpracy
z innymi gminami oraz przez wojewodę w zakresie zgodności z założeniami polityki
energetycznej państwa.
6.
Projekt założeń wykłada się do publicznego wglądu na okres 21 dni, powiadamiając o tym
w sposób przyjęty zwyczajowo w danej miejscowości.
7.
Osoby i jednostki organizacyjne zainteresowane zaopatrzeniem w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na obszarze gminy mają prawo składać wnioski, zastrzeżenia i uwagi do
projektu założeń.
8.
Rada gminy uchwala założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczną i paliwa
gazowe rozpatrując jednocześnie wnioski, zastrzeżenia i uwagi zgłoszone w czasie wyłożenia
projektu założeń do publicznego wglądu.
Art. 20.
1.
W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń, o
których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu
zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu
opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z
nim zgodny.
2.
Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:
1)
propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji poszczególnych systemów zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, wraz z uzasadnieniem ekonomicznym,
2)
harmonogram realizacji zadań,
3)
przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich
finansowania.
3.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) przedstawia wojewodzie projekt planu, o którym mowa w
ust. 1, celem stwierdzenia zgodności z założeniami, o których mowa w art. 19.
4.
Rada gminy uchwala plan zaopatrzenia, o którym mowa w ust. 1.
5.
W celu realizacji planu, o którym mowa w ust. 3, gmina może zawierać umowy
z przedsiębiorstwami energetycznymi.
6.
W przypadku gdy nie jest możliwa realizacja planu na podstawie umów, rada gminy - dla
zapewnienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe może wskazać w
drodze uchwały tę część planu, z którą prowadzone na obszarze gminy działania muszą być
zgodne.
Art. 20.
1.
W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń, o
których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu
zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu
opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z
nim zgodny.
2.
Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:
1)
propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji poszczególnych systemów zaopatrzenia
w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, wraz z uzasadnieniem ekonomicznym,
2)
harmonogram realizacji zadań,
3)
przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich
finansowania.
3.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) przedstawia wojewodzie projekt planu, o którym mowa w
ust. 1, celem stwierdzenia zgodności z założeniami, o których mowa w art. 19.
4.
Rada gminy uchwala plan zaopatrzenia, o którym mowa w ust. 1.
5.
W celu realizacji planu, o którym mowa w ust. 3, gmina może zawierać umowy
z przedsiębiorstwami energetycznymi.
6.
W przypadku gdy nie jest możliwa realizacja planu na podstawie umów, rada gminy - dla
zapewnienia zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe może wskazać w
drodze uchwały tę część planu, z którą prowadzone na obszarze gminy działania muszą być
zgodne.
GOSPODARKA
ENERGIĄ CIEPLNĄ
W BUDYNKACH
MIESZKALNYCH I
UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
PROGRAM-u
POSZANOWANIA ENERGII
dla BUDYNKU MIESZKALNEGO i UŻYT. PUBL.
1. Likwidacja marnotrawstwa użytkowania energii
2. Podniesienie poziomu wiedzy administratorów
3. Podniesienie świadomości lokatorów
4. Monitoring poziomu zużycia energii cieplnej
5. Sporządzenie Certyfikatu Energetycznego budynku,
lokalu
6. Weryfikacja mocy zamówionej dla budynku
7. Ocena możliwości skorzystania z Ustawy
„O wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych”
8. Problemy mykologiczne w budynkach
9. Realizacja inwestycji termomodernizacyjnej
10. Stosunki cywilno-prawne w zakresie dostaw energii i
innych mediów
11. Porównanie z innymi – parametryczne i organizacyjne
1. Likwidacja marnotrawstwa użytkowania energii
2. Podniesienie poziomu wiedzy administratorów
3. Podniesienie świadomości lokatorów
4. Monitoring poziomu zużycia energii cieplnej
5. Sporządzenie Certyfikatu Energetycznego budynku,
lokalu
6. Weryfikacja mocy zamówionej dla budynku
7. Ocena możliwości skorzystania z Ustawy
„O wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych”
8. Problemy mykologiczne w budynkach
9. Realizacja inwestycji termomodernizacyjnej
10. Stosunki cywilno-prawne w zakresie dostaw energii i
innych mediów
11. Porównanie z innymi – parametryczne i organizacyjne
Elementy programu
z zakresu:
Oddziaływania i
podnoszenia
świadomości i wiedzy
odbiorców energii
1.LIKWIDACJA
MARNOTRAWSTWA
UŻYTKOWANIA ENERGII
I.
Identyfikacja obszarów
marnotrawstwa
energii w budynkach
II.
Określenie możliwości likwidacji
tych obszarów – bezinwestycyjne
III.
Zebranie informacji oraz opinii
mieszkańców i użytkowników
budynków
IV.
Likwidacja zbędnych źródeł energii
2.
ROLA ADMINISTRATORA
DOTYCZĄCA ZARZĄDZANEGO BUDYNKU
ZAPOTRZEBOWANIE CIEPŁA
(statystycznie):
w ujęciu
historycznym:
Polska
do roku 1985
240 -
380
KWh/m
2
/a
1986 - 1992
160 -
200
KWh/m
2
/a
Od roku 1993
120 -
160
KWh/m
2
/a
Niemcy
wg aktualnych
wymagań
50 -
100
KWh/m
2
/a
Skandynaw
ia
wg aktualnych
wymagań
30 – 60
KWh/m
2
/a
Jedynym sposobem ograniczenia kosztów ogrzewania
ponoszonych dziś i w przyszłości jest zmniejszenie ilości
zużywanej energii cieplnej poprzez inwestycje
termomodernizacyjne,
w tym wykorzystanie energii odnawialnej i źródeł
alternatywnych.
Średnia struktura zużycia energii w budynkach
mieszkalnych:
(wzorcowa)
71%
-
ogrzewanie
i wentylacja
13%
- przygotowanie
ciepłej wody
9%
- przygotowanie posiłków
7%
- oświetlenie i urządzenia elektryczne.
Bilans energii w budynku = 100 %
Przyczyny wysokich kosztów ogrzewania:
1. nadmierne straty ciepła,
2. niesprawne instalacje grzewcze,
3. brak pomiaru zużycia ciepła,
4. brak rozliczania kosztów ogrzewania pomiędzy
poszczególnych odbiorców .
Termomodernizacja
–
jej zakres
czyli poprawianie cech struktury budowlanej:
1. poprawa właściwości termicznych przegród
budowlanych tj. ścian, stropu, dachów, okien, drzwi
itp.
2. likwidacja mostków termicznych, czyli miejsc
nieizolowanych, w których występują szczególnie
duże straty ciepła i może skraplać się para wodna,
3. uszczelnienie wszystkich miejsc w których
występuje nadmierna infiltracja powietrza np.:
spoiny, połączenia , rysy, szpary.
Normy – wymagania
;
Normy budowlane określające
dopuszczalny współczynnik k:
Kryterium oceny jakości budynku z punktu widzenia ochrony cieplnej -
graniczny wskaźnik sezonowego zapotrzebowania ciepła na ogrzewanie E
o
Inne normy
W Niemczech aktualnie wskaźnik E
O
jest przyjmowany na poziomie 30 - 70
kWh/m
2
/a
Komfort cieplny
- czynniki mające wpływ:
Temperatura (jej wartość, stałość, równomierny
rozkład
w pomieszczeniach),
Wilgotność (względna) w pomieszczeniach,
Ruch powietrza,
Zanieczyszczenie powietrza,
Jonizacja.
Dla człowieka najkorzystniejsze to warunki:
Temperatura w granicach 18-24ºC zimą i poniżej 28º C latem,
Wilgotność względna w granicach 35-55 %,
Prędkość ruchu powietrza nie przekraczająca 0,15 m/s zimą i 0,25 m/s latem
(powyżej tej
wartości ruch powietrza odczuwamy jako przeciąg),
Zawartość CO
2
w granicach 0,2 - 0,4 (w każdym razie poniżej 3%)
Mało jonów dodatnich, między innymi ograniczenie stosowania chemii.
Zmniejszenie strat ciepła przez okna:
Zmniejszenie wielkości okien
Dodatkowa szyba
Nowe rodzaje szkła
Uszczelnienie,
Zasłony, żaluzje, okiennice
Wymiana okien
Modernizacja systemu ogrzewania:
zmiany w węźle ciepłowniczym
zmiany w instalacji ogrzewania
zmiany w instalacji ciepłej wody użytkowej (c.w.u.)
Rozliczanie kosztów ogrzewania
pomiędzy użytkowników
lokali:
Warunek konieczny: mierzenie ilości dostarczonego ciepła
Podzielniki kosztów
System indywidualnego rozliczania
Regulaminy – z
miany organizacyjne i technologiczne, efekty
ustaleń, ocena opłacalności:
Sposób uzyskania oszczędności Obniżenie zużycia ciepła w
stosunku
do stanu poprzedniego.
3.
PODNIESIENIE
ŚWIADOMOŚCI LOKATORÓW
dostateczna wiedza na temat eksploatowanego
węzła,
wiedza na temat co ma wpływ na zmniejszenie
zużycia energii:
•
prawidłowa wentylacja
•
docieplenie budynku
•
automatyka przygrzejnikowa i pogodowa
•
likwidacja ogrzewania pomieszczeń użytkowych
(lub ich ograniczenie)
•
sposób opomiarowania
akceptacja samoistnych działań podejmowanych
przez lokatorów
rozwiązywanie problemów rozliczeniowych z
udziałem mieszkańców,
wspólne podsumowanie i ocena sezonu
grzewczego.
4.MONITORING
ENERGETYCZNY
- monitoring ekonomiczny
całkowite koszty energetyczne eksploatacji budynku :
metry kw. (ryczałt)
,
- monitoring techniczny,
ilość zużytej energii sprowadzone do mocy 29W/m3
- monitoring wykorzystania mocy
zamówionej
% wykorzystania mocy w danym miesiącu w stosunku do
mocy
zamówionej
Z powyższego wynikają zadania monitoringu
energetycznego:
Zadania realizacyjne monitoringu
energetycznego:
1.
Przyczyna podjęcia decyzji o rozpoczęciu
inwestycji termomodernizacyjnej,
2.Porównanie stanów – poziomów zużycia energii
przed i po termomodernizacji,
3.Prawidłowy dobór parametrów dla mediów
w eksploatowanych budynkach,
szczególnie w zakresie mocy i przepływów
(temperatura + ciśnienie),
4.Optymalizacja zużycia energii a tym samym mniejsze
koszty
eksploatacyjne,
5.Przygotowanie danych do sporządzania audytów
energetycznych
oraz Certyfikatów Energetycznych budynków.
5. Certyfikat
Energetyczny budynku
• Konieczność sporządzania określa
Prawo Budowlane z września 2007r.
• Wykonawczo dwa rozporządzenia:
- o zakresie szkolenia i egzaminu,
- metodologia sporządzania
Certyfikatów (w przygotowaniu do
wydania)
Elementy programu
z zakresu
Obniżenia
kosztów
eksploatacji
budynków
5.
WERYFIKACJA MOCY
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WIELKOŚĆ
ZUŻYCIA CIEPŁA W BUDYNKACH
Liczba
mieszkańców
danego budynku
Świadomość
lokatorów
Temperatura
otoczenia
rzeczywista
Sprawność
instalacji
Stan techniczny
budynku
Zużycie
[GJ]
Moc dla danych
warunków
Uwzględnienie
strefy
klimatycznej
Wyznaczenie
mocy dla
warunków
normowych
METODY OKREŚLANIA MOCY
1. WSKAŹNIKOWA-
dwie
opcje,
a. Porównanie zużycia energii do wielkości zużycia
na
poziomie 6tyś.GJ/1 MW mocy zamówionej.
b. Sprawdzenie mocy chwilowej przy temperaturze
danej
strefy klimatycznej
2. BILANSU STRAT
-tzw.
Metoda
projektantów, sporządzanie
audytów
3. NA PODSTAWIE
ZUŻYCIA
- najbardziej zbliżona do rzeczywistych
potrzeb
energetycznych budynku
KIEDY NALEŻY WERYFIKOWAĆ MOC
CIEPLNĄ?
1. W przypadku przejścia z jedno-składnikowej na wielo-
składnikową taryfę na ciepło,
2. Po przeprowadzeniu modernizacji instalacji grzewczej
lub instalacji ciepłej wody użytkowej,
3. Po wykonaniu docieplenia bryły budynku,
4. Po kilku-letnim okresie eksploatacji budynku nawet, jeśli
nie przeprowadzano żadnych zmian (degradacja
techniczna obiektu, zmiana standardów życia
mieszkańców)
KIEDY NALEŻY WERYFIKOWAĆ MOC
CIEPLNĄ?
1. W przypadku przejścia z jedno-składnikowej na wielo-
składnikową taryfę na ciepło,
2. Po przeprowadzeniu modernizacji instalacji grzewczej
lub instalacji ciepłej wody użytkowej,
3. Po wykonaniu docieplenia bryły budynku,
4. Po kilku-letnim okresie eksploatacji budynku nawet, jeśli
nie przeprowadzano żadnych zmian (degradacja
techniczna obiektu, zmiana standardów życia
mieszkańców)
PRZYKŁAD WERYFIKACJI MOCY
ZAMÓWIONEJ
PRZYKŁAD WERYFIKACJI MOCY
ZAMÓWIONEJ
27 646,15
PLN
Agencja Użytkowania i Poszanowania Energii Sp. Z o.o.
91-334 Łódź, ul. Kwidzyńska 14, tel. (042) 640-60-14, fax.640-65-38
P R O T O K Ó Ł
Adres budynku:
, Wrocław,ul. Żeromskiego 9 (zasoby mieszkaniowe WAM)
MOC CIEPLNA NA OGRZEWANIE
-
wg umowy: 387,7 kW
-
wg analizy: 182,41 kW
-
Redukcja mocy zamówionej: 205,29 kW (
53%
)
ZUŻYCIE CIEPŁEJ WODY
-
normowe: 590,48 m
3
/miesiąc (średnie)
-
rzeczywiste: 288,30 m
3
/miesiąc (średnie)
-
Wskaźnik oszczędności: 49 % (średnio)
MOC CIEPLNA NA CIEPŁĄ WODĘ
-
wg umowy: 53,80 kW
-
wg analizy: 71,59 kW
-
Redukcja mocy zamówionej: -17,79 kW (-
33%
)
-
sprawność instalacji c.w. 40 %
CAŁKOWITA MOC CIEPLNA WĘZŁA
-
wg umowy: 441,50 kW
-
wg analizy: 254,00 kW
-
Redukcja mocy zamówionej: 187,50 kW (
42%
)
Oszczędność roczna na opłacie za moc zamówioną i przesył (brutto)
wg taryfy :
Po stronie dostawcy:
1. Niedotrzymywanie parametrów przez
dostawcę energii cieplnej:
- dla węzłów bezpośrednich: ciśnień i
temperatur,
- dla węzłów wymiennikowych:
temperatur,
2. Awarie i zacięcia automatyki
pogodowej na węźle,
Po stronie odbiorcy:
1. Braki regulacji hydraulicznej instalacji
wewnętrznej, ( brak skryzowania
termozaworami),
2. Zaniżona wielkość mocy zamówionej.
Przyczyny
niedogrzania mieszkań
Źródło: PN-76/B-03420 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego
Źródło: PN-76/B-03420 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego
6.
USTAWA :
„O WSPIERANIU PRZEDSIĘWZIĘĆ
TERMOMODERNIZACYJNYCH”
Ust. z 18.12.1998r;
Ust. 21.06.2001r.
Zmiana:
od
17.10.2008r.
1. Okres zwrotu kredytu 7 lat 10 lat
2. Warunek ekonomiczny NPW SPBT
3. Przekazanie premii po spłaceniu po
wykonaniu
75%kredytu inwestycji
4. Dodatkowa możliwość termomodernizacji
przy oszczędności energii 15 %,
5. Pozostało bez zmiany:
- 20 % finansowy udział własny (w tym dokumentacja
i audyt)
- 80 % kredyt - spłacany z oszczędności energii,
- 25 % premia termomodernizacyjna zrealizowanego
kredytu,
- warunek przyznania premii –
pozytywnie
zweryfikowany
audyt energetyczny!
Ustawa: O termomodernizacji i
remontach
(w legislacji)
• Premia termomodernizacyjna – 20
%
• Premia termo nie większa niż 16
% inwestycji
• Premia termo nie większa niż 2-u
letnie oszczędności na energii.(!!!)
SPOSÓB NA TERMOMODERNIZACJĘ
A/ Niska cena energii (poniżej 30 zł/GJ brutto z VAT-em)
modernizacja instalacji grzewczej w oparciu o ustawę TERMO,
modernizacja żródła ciepła
•wg ustawy TERMO,
•fundusze ochrony środowiska,
•upusty cenowe producentów i dystrybutorów,
weryfikacja mocy budynków.
B/ Wysoka cena energii (powyżej 40 zł/GJ brutto z VAT-
em)
wykonanie oceny termomodernizacyjnej wszystkich budynków,
opracowanie programu termomodernizacji (harmonogram),
wykonywanie audytów energetycznych budynków modernizowanych
bezpośrednio
przed procesem inwestycyjnym,
realizacja inwestycji (doświadczenia w tym zakresie),
weryfikacja mocy budynków nie podlegających termomodernizacji
oraz modernizowanych w późniejszym terminie.
Podjęcie decyzji
o inwestycji
termomodernizacyjnej
należy poprzedzić
wykonaniem:
analizy zdolności budynku
do termomodernizacji zgodnie z
Ustawą
„
O wspieraniu przedsięwzięć
termomodernizacyjnych”
z dnia 21.06.2001r.
ul.
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
nie
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
-
tak
Uwagi:
modernizacja instalacji c.w.u.
montaż nowej instalacji c.w.u.
modernizacja kotłowni lub węzła
cieplnego
nowy węzeł cieplny 2 funkcyjny
wymiana okien piwnic
-
modernizacja instalacji c.o.
- montaż nowej instalacji c.o.,
automatyki pogodowej, zaworów
termostatycznych, grzejników,
podzielników kosztów
zamurowanie luksferów
-
wymiana okien klatek
-
docieplenie stropodachu
-
docieplenie stropu piwnicy
-
1. Wyszczególnienie usprawnień termomodernizacyjnych
docieplenie ścian podłużnych
-
docieplenie ścian poprzecznych
-
PROTOKÓŁ
Adres budynku:
ZGIERZ
REMBOWSKIEGO 39
---
zł
---
zł
---
lat
---
zł
---
zł
---
zł
---
zł
---
-
25%
-
tak
-
-
tak
-
-
tak
-
W takim przypadku inwestor powinien podjąć dalsze działania wyszczególnione w pkt 5.
4. Wnioski
Przeprowadzona ocena możliwości termomodernizacyjnych budynku wykazała że
analizowany budynek
spełnia
warunki ustawowe
okres spłaty kredytu nie większy niż 10 lat
miesięczne raty spłaty kredytu wraz z odsetkami
nie są większe od równowartości 1/ 12 kwoty
rocznych oszczędności kosztów energii
-
tak
3. Spełnienie warunków ustawowych:
efekt energetyczny większy niż
kredyt nie większy niż 80% kosztów inwestycji
- rata kredytu
1658
- efekt energetyczny
59,46%
- przewidywana premia termomodernizacyjna
45 565,20
- kredyt bankowy
182 260,80
- prosty czas zwrotu inwestycji (SPBT)
9,39
- wysokość udziału własnego inwestora
45 565,20
2. Planowane wielkości ekonomiczne i energetyczne
- kalkulowany koszt inwestycji
227 826,00
- oszczędność kosztów eksploatacyjnych
24274
Orientacyjne czasy zwrotów SPBT elementów
TERMOMODERNIZACJI BUDYNKÓW
EKRANY ZAGRZEJNIKOWE
– ok. 3 MIESIĘCY
AUTOMATYKA:
PRZYGRZEJNIKOWA I NA WĘŹLE
– ok. 1 ROKU
DOCIEPLENIE ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH
– od 5 do 13 LAT
WYMIANA STOLARKI OTWOROWEJ
(OKIENNEJ I DRZWIOWEJ)
– średnio od 10 DO 50
LAT
Ocieplenie ścian
zewnętrznych,
dachu i podłóg
20-25%
oszczędności
Wymiana okien
i ewentualnie
drzwi
zewnętrznych
10-15%
oszczędności
Montaż
zaworów
termostatycznych
do
regulacji
grzejników
10-20%
oszczędności
Modernizacja lub
wymiana źródła
ciepła
na urządzenie
z automatyką
sterującą
15-25%
oszczędności
Modernizacja
instalacji
centralnego
ogrzewania
i przygotowania
ciepłej wody
10-20% oszczędności
Usprawnienie
systemu
wentylacji
5-25%
oszczędności
KATEGORIE BUDYNKÓW
wg. prof L.Laskowieskiego
• niskoenergochłonne
• standardowe
• racjonalnej charakterystyce termoenergetycznej
• zminimalizowanych potrzebach cieplnych
• superizolowane
• helioaktywne
• bez ogrzewania
• autarkiczne
• substandardowe
• pasywne
PARAMETRY DOMU
PASYWNEGO:
• ekstremalnie niskie zapotrzebowanie na energię do ogrzewania
(15 kWh/m
2
/rok),
• komfort termiczny zapewniony przez pasywne źródła ciepła
(mieszkańcy, urządzenia elektryczne, ciepło „słoneczne”, ciepło
odzyskane z wentylacji)
• dogrzewanie powietrza wentylującego budynek
• zużycie energii do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej
i zasilania urządzeń elektrycznych w budynkach pasywnych jest
mniejsze od 30 kWh/m
2
/rok
WSKAŹNIKI PRZENIKANIA CIEPŁA
W BUDYNKACH TRADYCYJNYCH
I PASYWNYCH
Współczynniki
przenikania
ciepła dla:
Budynek
tradycyjny
Budynek pasywny
OKIEN I
DRZWI
1,8 W/m
2
*K
0,8 W/m
2
*K
ŚCIAN
0,25 W/m
2
*K
0,15 W/m
2
*K
STROPODAC
HU
0,22 W/m
2
*K
0,15 W/m
2
*K
ZUŻYCIE ENERGII W BUDYNKACH (kWh/m
2
a)
WIELKOŚĆ ZUŻYCIA ENERGII
W ODNIESIENIU DO 1m
2
POWIERZCHNI
MIESZKALNEJ DOMU PASYWNEGO
Zapotrzebowanie na energię do ogrzewania
15 kWh/m
2
*rok
Max zapotrzebowanie na moc do ogrzewania
10 W/m
2
Współczynnik przenikania ciepła przez przegrody
zewnętrzne
0,15 W/m
2
*K
Współczynnik przenikania ciepła przez okna
(współczynnik przepuszczalności energii
słonecznej 50-60%)
0,8 W/m2*K
Szczelność budynku
0,6 l/h
Sprawność rekuperatora przy poborze energii
elektrycznej większym niż 0,45 kWh/m3)
75%
Zużycie energii pierwotnej do zaspokojenia
wszystkich potrzeb energetycznych domu
120 kWh/m2*rok
Dom pasywny wdraża innowacyjne
technologie:
• super izolacje
• wysokiej jakości okna
• system odzysku ciepła wentylacyjnego
• systemy fotowoltaiczne
• automatykę domową
• zintegrowane systemy mechaniczne
• magazynowanie ciepła
• efektywne energetycznie oświetlenie i urządzenia AGD
W projektowaniu domu pasywnego
niezbędne są:
• energooszczędna architektura z włączeniem pasywnych
systemów grzewczych
• wysoka izolacyjność przegród zewnętrznych w tym okien
• wentylacja z systemem odzysku ciepła
• kompleksowość systemów regulacyjnych
• wysoka sprawność zautomatyzowanych systemów grzewczych
• energooszczędne odbiorniki energii
• oszczędne używanie wody
• wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (OZE)
Zalety budynków pasywnych:
• Wysoki komfort cieplny,
• Optymalna temperatura wewnątrz pomieszczeń,
stały dopływ powietrza, równomierny rozkład
temperatur
• Niskie koszty eksploatacji
• Ochrona środowiska (niska emisja szkodliwych
gazów wynikająca ze zmniejszenia zużycia energii)
• Ochrona zdrowia ludzkiego; brak przeciągów i
zdrowy rozkład temperaturowy pomieszczeń
Środki przeznaczone na rozwój
budownictwa pasywnego pozwolą
na:
• Wzrost wartości architektonicznej
modernizowanych budynków
• Podniesienie komfortu pomieszczeń poprzez
likwidację zagrzybienia
• Obniżenie zanieczyszczeń (zmniejszenie
koncentracji CO
2
)
• Zmniejszenie zużycia paliw kopalnych
(wykorzystanie odnawialnych źródeł energii)
W dłuższej perspektywie czasowej:
- spodziewane jest zwiększenie liczby inwestycji
budowlanych
realizowanych
w
technologii
pasywnej, kosztem tradycyjnych inwestycji
budowlanych,
- wymierne
efekty
ekologiczne
w
postaci
ograniczonej emisji zanieczyszczeń do atmosfery
i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii,
- możliwość sprzedaży oszczędności za pomocą
tzw, białych certyfikatów.
Ciąg dalszy za chwilę.
CERTYFIKAT
ENERGETYCZNY
BUDYNKU
czyli dokument:
Świadectwo energetyczne budynku.
Dyrektywa w art.7 ustala :
W chwili budowy, sprzedaży lub
wynajmu powinno być właścicielowi,
nabywcy lub najemcy przedstawione
świadectwo energetyczne budynku
DYREKTYWA NR
2002/91/EC
W Polsce
postanowienia DYREKTYWY
wprowadza :
Ustawa z dnia 19 września 2007 r.
o zmianie ustawy – Prawo
Budowlane
(Dziennik Ustaw nr 191, poz.
1373 )
DYREKTYWA NR
2002/91/EC
Ustawa zobowiązuje Ministra
odpowiedzialnego za budownictwo
do wydania 2 rozporządzeń:
1. W sprawie szkoleń
i egzaminów dot.
wykonywania świadectw (projekt jest
opublikowany – przewidywane wydanie
do 15 stycznia 2008 r.)
2. W sprawie metodyki
sporządzania
świadectw i formy świadectw
( w opracowaniu – przewidywane wydanie
w marcu lub kwietniu 2008r)
USTAWA Z DNIA 19 WRZEŚNIA
2007 R.
ŚWIADECTWO ENERGETYCZNE
BUDYNKU
Jest to dokument wydany przez
upoważnionego eksperta
zawierający
podstawowe dane
i
wskaźniki
dotyczące ochrony
cieplnej budynku i zużycia energii
w budynku oraz
ocenę poziomu
jakości energetycznej
budynku w
przyjętej skali ocen.
A
U
S
T
R
IA
F
R
A
N
C
E
G
E
R
M
A
N
Y
P
O
L
A
N
D
P
O
R
T
U
G
A
L
N
E
T
H
E
R
L
A
N
D
S
ŚWIADECTWO ENERGETYCZNE
BUDYNKU
Ważnym elementem świadectwa
powinny być
wskazówki
dotyczące możliwości poprawy
aktualnego
poziomu jakości energetyczne
czyli wytyczne dla ewentualnej
termomodernizacji
Rekomendacje
szczegółowe
Rekomendacje
ogólne
Comments
DANIA
AUDYTY I ŚWIADECTWA
ENERGETYCZNE
WSPÓLNE CECHY:
• Ocena jakości ochrony cieplnej
• Ocena stanu i sprawności źródła ciepła i
instalacji c.o. i c.w.u. oraz wentylacji
• Obliczenie sezonowego zapotrzebowania
ciepła
• Wskazanie możliwych usprawnień
AUDYT
• Przygotowanie
termomodernizacji
• Metody i koszt
termomodernizacji
• Podstawa do
uzyskania premii
termo
• Wykonanie
jednorazowe
• Wykonawca dowolny
ŚWIADECTWO
• Ocena „jak jest”
• Jakość techniczna oraz
jakość i koszty
eksploatacji
• Uzasadnienie wielkości
czynszu lub ceny
sprzedaży
• Ocena powtarzana w
ustalonych okresach
• Wykonawca upoważniony
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Podstawę dla metodyki
opracowania świadectw stanowi
norma
EN 15217:2007
Charakterystyka energetyczna
budynków- Metody wyrażania
charakterystyki energetycznej i
certyfikacji energetycznej
budynków
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
1. Dla oceny charakterystyki
energetycznej budynku
rozpatruje się
zapotrzebowanie
energii
dostarczanej do budynku
,
to znaczy energii
praktycznie
wykorzystywanej
z uwzględnieniem strat
w budynku .
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
2.
Charakterystykę energetyczną
budynku wyraża się wskaźnikiem
rocznego zapotrzebowania
energii odniesionego do
jednostki powierzchni o
regulowanej temperaturze czyli
kWh/ m
2
/rok
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
3. Ocenę zużycia energii w budynku
istniejącym dokonuje się
na
podstawie obliczeń
przyjmując
normatywne warunki użytkowania ,
a nie dane pomiarowe.
4. Dla oceny jakości energetycznej
przyjęto metodę porównania cech
ocenianego budynku do cech
budynku referencyjnego
(porównawczego)
WZE =
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
5.
Budynek referencyjny
- to
teoretyczny (praktycznie nie istniejący)
budynek, który ma taki kształt i takie
wymiary jak budynek oceniany i w
którym spełnione są wymagania
stawiane nowo- wznoszonym budynkom
w zakresie cech związanych z
użytkowaniem energii
na najniższym
dopuszczalnym poziomie
.
68
Szkoła
podstawo
wa
Biura
&
sklepy
&
parkin
g
Szkoła
Wyższa
Mieszkal
ny &
sklepy &
restaura
cja
Dom
towaro
wy
Uzasadnienie wyboru budynku
referencyjnego
Tipos de Actividade
Tipologia do Edifício
IEE
(kgep/m
2
.ano)
Hipermercados
195
Vendas por Grosso
35
Supermercados
125
Centros Comerciais
140
COMERCIAL
Pequenas lojas
35
Restaurantes
125
Pastelarias
145
SERVIÇO DE
REFEIÇÕES
Pronto a comer
180
Empreendimentos Turísticos de 4 ou mais
estrelas
45
EMPREENDIMENTOS
TURÍSTICOS
Empreendimentos Turísticos de 3 ou menos
estrelas
20
Cinemas e teatros
10
Discotecas
40
Bingos e Clubes sociais
20
Clubes desportivos c/ piscina
25
ENTRETENIMENTO
Clubes desportivos s/ piscina
20
Escritórios
35
Sedes de bancos e Seguradoras
45
Filiais de Bancos e Seguradoras
35
Comunicações
30
Bibliotecas
10
Museus e Galerias
10
Tribunais
10
SERVIÇOS
Estabelecimentos Prisionais
15
ESCOLAS
Escolas
10
Estabelecimentos de Saúde c/Internamento
30
HOSPITAIS
Estabelecimentos de Saúde sem
internamento
30
New Buildings Ap >
1000 m
2
Procedures for Energy Performace Characterisation
IEE
Index
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Wymagania dla budynku referencyjnego
będą częściowo oparte o wymagania
sformułowane w „Warunkach
Technicznych jakim powinny odpowiadać
budynki”, a częściowo przyjęte odrębnie w
metodyce.
WYMAGANI
A
OCEN
A
≠
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
8. Ocena energetyczna obejmuje
następujące
dziedziny wykorzystania
energii
:
* Ogrzewanie wraz z wentylacją grawitacyjną,
* Wentylacja mechaniczna
* Podgrzewanie ciepłej wody użytkowej
* Klimatyzacja
* Oświetlenie z wbudowanej instalacji
(budynki niemieszkalne)
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
9. Ocena energetyczna dokonywana
jest odrębnie dla każdej dziedziny
wykorzystania energii.
Dla każdej dziedziny porównywane
są cechy budynku ocenianego i
cechy budynku referencyjnego.
Średnia ważona ocen cząstkowych
stanowi ocenę sumaryczną .
oświe
tlenie
chłod
zenie
c.w.
u
ogrz
ewa
nie
ch
f
ch
N
o
f
o
N
w
f
w
N
g
f
g
N
WZE
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Przewiduje się uproszczenia w metodzie
sporządzania charakterystyki
energetycznej dla lokali mieszkalnych.
Nie powinny stwarzać dużych obciążeń
finansowych , a wiec nie powinny
wymagać dużego nakładu czasu na ich
opracowanie.
Ilościowo będzie to dominująca grupa
świadectw energetycznych
METODYKA ŚWIADECTW
ENERGETYCZNYCH W POLSCE
Podstawą obliczeń dotyczących energii na
potrzeby ogrzewania i chłodzenia jest norma
PN-EN
ISO 13790
„Obliczanie zapotrzebowania na energię do
ogrzewania i chłodzenia”
z wykorzystaniem krajowych danych
klimatycznych
g
em
w
v
hc
Q
Q
Q
Q
Q
Ti
Qhc
Te
Ts
Qgains
Tm
Cm
Am
Hv
H
is
Hwindow
Hem
H
m
s
Obliczenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania i chłodzenia
Dla obliczeń ogrzewania i chłodzenia można wykorzystać metodę godzinową
uproszczoną i jedną strefę w budynku, a także niżej zaprezentowaną sieć
węzłową. Sieć ta uwzględnia wszystkie rodzaje strat i zysków:
Q
hc
-zapotrzebowanie na energię do celów ogrzewania i chłodzenia w
okresie godziny
Q
v
- zyski lub straty, odpowiadające odzyskowi ciepła lub infiltracji
(opór H
v
);
Q
w
-zyski lub straty, odpowiadające wymianie ciepła przez przenikanie przez
przeszklenie (opór H
w
);
Q
em
- zyski lub straty, odpowiadające wymianie ciepła przez przenikanie
przez ścianę bez uwzględnienia promieniowania słonecznego (opór
H
em
)
;
Q
g
- całkowite zyski w tym bytowe, od urządzeń, słońca przez przegrody
przeszklone i pełne.
Wewnętrzne zyski + oświetlenie+
zyski słoneczne (przegrody
przezroczyste) + zyski (ściany)
Metoda Godzinowa (uproszczona)
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Świadectwo zawiera 4 części (strony):
1. Strona główna (tytułowa)-
identyfikacja budynku, zintegrowana
charakterystyka i klasa energetyczna,
2. Charakterystyka techniczno-
użytkowa,
3. Charakterystyka energetyczna,
4. Uwagi dotyczące poprawy jakości
energetycznej oraz uwagi dot. podstaw
prawnych świadectwa.
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Strona 1 - główna (tytułowa):
•adres i nazwisko właściciela
budynku,
•zintegrowana charakterystyka
energetyczna,
• klasa energetyczna,
•nazwisko, adres i nr licencji
audytora,
•data wydania i data ważności,
•nr świadectwa
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Strona 2 -charakterystyka techniczno-
użytkowa
•Przeznaczenie budynku i rok oddania
do użytkowania :
•Rodzaj konstrukcji budynku
•System ogrzewania i jego sprawność:
•System wentylacji:
•System przygotowania ciepłej wody i
jego sprawność:
•System klimatyzacji:
•System oświetlenia :
•Zdjęcie lub szkic rzutu i przekroju
budynku
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Strona 3 -charakterystyka energetyczna
1) Tabela zawierająca wskaźniki
porównawcze i roczne zapotrzebowanie
energii na potrzeby:
•ogrzewania i wentylacji,
•przygotowania ciepłej wody
•klimatyzacji,
•oświetlenia.
2) Obliczenie wskaźnika zintegregowanej
charakterystyki energetycznej
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Strona 4
1) UWAGI w sprawie możliwości
zmniejszenia zużycia energii
•Uwagi dotyczące eksploatacji budynku
•Uwagi dotyczące modernizacji
budynku
2)INFORMACJE w sprawie podstaw
prawnych świadectwa i znaczenia danych i
wskaźników podawanych świadectwie
ŚWIADECTWO
ENERGETYCZNE BUDYNKU
Poważny problem :
Przygotowanie odpowiedniej liczby
specjalistów, którzy od 1.01. 2009 będą
mogli wykonać świadectwa energetyczne
dla wszystkich oddawanych do
użytkowania, sprzedawanych i
wynajmowanych budynków i lokali ( ok.
500 000 rocznie !!!)
Trzeba także przygotować materiały
pomocnicze, programy itp..
AUDYT ENERGETYCZNY
AUDYT ENERGETYCZNY
BUDYNKU
BUDYNKU
audyt
energetyczny
-
opracowanie
określające
zakres
i
parametry
techniczne
oraz
ekonomiczne
przedsięwzięcia
termomodernizacyjnego,
ze
wskazaniem
rozwiązania
optymalnego,
W szczególności:
●
z punktu widzenia kosztów realizacji
tego przedsięwzięcia oraz oszczędności
energii,
●
stanowiące jednocześnie:
założenia do projektu budowlanego,
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
Podstawa prawna określająca zakres i
formę audytu energetycznego:
Rozporządzenie Ministra
Rozporządzenie Ministra
Infrastruktury
Infrastruktury
z dnia 15 stycznia 2002 r.
w sprawie szczegółowego zakresu i
w sprawie szczegółowego zakresu i
formy audytu energetycznego
formy audytu energetycznego
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
1.
1.
Strona tytułowa
Strona tytułowa
•Szczegółowe dane identyfikacyjne
budynku oraz jego właściciela lub
zarządcy
•Podstawowe
dane
dotyczące
audytora wraz z jego podpisem
•Podstawowe
dane
dotyczące
współtwórców audytu
•Spis treści
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
2. Karta audytu energetycznego
3. Wykaz dokumentów i danych
źródłowych
4. Wytyczne i uwagi inwestora
5. Określenie maksymalnej wielkości
środków własnych inwestora,
stanowiących możliwy do
zadeklarowania udział własny
przeznaczony na pokrycie kosztów
przedsięwzięcia
termomodernizacyjnego
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
6.
Inwentaryzacja
techniczno
6.
Inwentaryzacja
techniczno
budowlana
budowlana
•Ogólne dane techniczne
•Dokumentacja techniczna
•Opis
techniczny
podstawowych
elementów budynku
•Charakterystyka systemu cieplnego
•Charakterystyka instalacji ciepłej
wody
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
6.
Inwentaryzacja
techniczno
6.
Inwentaryzacja
techniczno
budowlana
budowlana
cd.
cd.
•
Charakterystyka systemu wentylacji
Charakterystyka systemu wentylacji
•
Charakterystyka węzła cieplnego
Charakterystyka węzła cieplnego
lub kotłowni
lub kotłowni
•
Charakterystyka
innych
instalacji
Charakterystyka
innych
instalacji
istniejących w budynku w przypadku
istniejących w budynku w przypadku
gdy mają one wpływ na działania
gdy mają one wpływ na działania
termomodernizacyjne
termomodernizacyjne
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
7.
7.
Ocena
stanu
technicznego
Ocena
stanu
technicznego
budynku
budynku
w zakresie istotnym dla wskazania
w zakresie istotnym dla wskazania
właściwych
usprawnień
i
właściwych
usprawnień
i
przedsięwzięć
przedsięwzięć
termomodernizacyjnych
termomodernizacyjnych
8.
8.
Wykaz
wskazanych
do
oceny
Wykaz
wskazanych
do
oceny
efektywności
usprawnień
i
efektywności
usprawnień
i
przedsięwzięć
przedsięwzięć
termomodernizacyjnych
termomodernizacyjnych
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
9.
9.
Dokumentacja
wykonania
Dokumentacja
wykonania
kolejnych kroków algorytmu
kolejnych kroków algorytmu
służącego
do
wybrania
służącego
do
wybrania
optymalnego
wariantu
optymalnego
wariantu
przedsięwzięcia
przedsięwzięcia
termomodernizacyjnego
termomodernizacyjnego
10.
10.
Opis
techniczny
optymalnego
Opis
techniczny
optymalnego
wariantu
przedsięwzięcia
wariantu
przedsięwzięcia
termomodernizacyjnego
termomodernizacyjnego
przewidzianego do realizacji
przewidzianego do realizacji
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
zakres audytu energetycznego
zakres audytu energetycznego
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
informacje istotne dla inwestora
informacje istotne dla inwestora
Fragment tabeli dokumentującej wybór optymalnego
wariantu przedsięwzięcia:
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU
informacje istotne dla inwestora
informacje istotne dla inwestora
10
797,41
Miesięczna rata spłaty kredytu wraz z odsetkami [zł]
Zmniejszenie zapotrzebowania na energię
25,69%
Roczna oszczędność kosztów energii [zł]
10 025
7. Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego
Planowana kwota kredytu [zł]
Oprocentowanie kredytu
Okres kredytowania [lat]
87 632
8,00%
Fragment karty audytu:
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
N
N
ajcz
ajcz
ęś
ęś
ciej wyst
ciej wyst
ę
ę
puj
puj
ą
ą
ce uchybienia i b
ce uchybienia i b
łę
łę
dy
dy
Rady dla inwestorów
Rady dla inwestorów
•Audyt nie spełnia warunków koniecznych
•Brak obliczeń normowego strumienia
powietrza wentylacyjnego i
zapotrzebowania mocy I ciepła na cele
cwu
•Brak określenia maksymalnej wielkości
środków własnych
•Brak kompletnych obliczeń OZC
•Brak opisu modernizacji instalacji
przeprowadzonej w latach 1985-2001
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
(braki)
•Brak opisów technicznych elementów
instalacji grzewczej oraz przygotowania
cwu
•Brak inwentaryzacji oraz dokumentacji
techniczno-budowlanej
•Brak odpowiedniego oprawienia audytu
•Brak obliczeń sprawności regulacji
•Brak na stronie tytułowej danych
inwestora oraz danych audytora
określonych w RMI
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
(braki)
•Normowy strumień powietrza
wentylacyjnego obliczony niezgodnie z PN
•Optymalizacja przegród budowlanych nie
spełnia wymogów minimalnego oporu
cieplnego oraz minimalnej wartości SPBT
•Stosowanie w obliczeniach OZC
jednocześnie metody uproszczonej i pełnej
•Bezmyślne kopiowanie danych z innego
audytu przy wykonywaniu serii audytów
budynków
o podobnej konstukcji
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
(błędy)
•Przyjmowanie do obliczeń zaniżonych bądź
nieudokumentowanych parametrów
przewodności cieplnej materiałów
budowlanych oraz stolarki okiennej
•Dowolne przyjmowanie wartości
poszczególnych sprawności systemu
grzewczego spowodowane potrzebą
naciągnięcia wyników w celu uzyskania
oczekiwanego efektu energetycznego
termomodernizacji lub zmniejszenia
udziału własnego inwestora.
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
(błędy)
•Błędne uwzględnianie zawiłości taryf
•Umieszczanie w kosztach
termomodernizacji kosztów
nieuzasadnionych
•Proponowanie prac
termomodernizacyjnych niezgodnych ze
sztuką budowlaną
Weryfikacja audytów
Weryfikacja audytów
energetycznych
energetycznych
(błędy)
•Ocena możliwości termomodernizacyjnych
•Wykonanie audytu energetycznego
•Złożenie wniosku o przyznanie kredytu oraz premii
termomodernizacyjnej
•Weryfikacja audytu energetycznego i przyznanie premii
termomodernizacyjnej
•Wykonanie projektu budowlanego oraz prac
termomodernizacyjnych
•Odbiór techniczny wykonanych prac
termomodernizacyjnych
•Wypłacenie premii termomodernizacyjnej
•Zmiana umowy z dostawcą ciepła w związku ze
zmniejszeniem zapotrzebowania na ciepło
•Ocena realizacji przedsięwzięcia oraz spłata 75% kredytu
Procedury przygotowania
Procedury przygotowania
inwestycji termomodernizacyjnej
inwestycji termomodernizacyjnej
Przykład
dobrej inwestycji
termomodernizacyjnej
w Sieradzu
Osiedle „DZIEWIARZ” to 45 budynków zakładowych. 8 z
nich poddano termomodernizacji.
Kredyt 3mln.200 tys. zł.
Ażeby wykonać termomodernizację mieszkańcy
musieliby oszczędzać 18 lat !!!
Koszt eksploatacji 1mkw. w 2002r. wynosiła 2,81
zł/mkw.,
Po termomodernizacji – spadła do 0,87 zł/mkw w 2005r.
Zużycie ciepła spadło w 2002r. z 7230 GJ do 3244
GJ w
2005r.
podejmowanie decyzje na podstawie wstępnych ocen zgodnie
z Ustawą „O wspieraniu przedsięwzięć
termomodernizacyjnych”,
audyty winne wykonywać osoby z doświadczeniem,
przetargi na wykonawstwo powinny przewidywać możliwości
zwłoki
z uregulowaniem płatności,
rozważyć należy możliwość wykonania części prac przez
własne ekipy,
rozważona winna być możliwość wykonania całości prac
termo, a więc:
• (projekt instalacji i docieplenia, kolorystyka, wykonawstwo
elewacji
i instalacji)
• poza audytami
- przez jedną firmę,
zaciąganie kredytów w bankach na minimalne okresy (np.: 4
miesiące)
REALIZACJA INWESTYCJI
TERMOMODERNIZACYJNYCH
(doświadczenia)
PORÓWNANIE Z LEPSZYMI –
PARAMETRYCZNE I
ORGANIZACYJNE
Każdy inwestor powinien:
• mieć swój wzór do naśladowania
oraz
• firmę doradczą do konsultacji.
W imieniu naszej Agencji:
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY!
PORÓWNANIE Z LEPSZYMI –
PARAMETRYCZNE I
ORGANIZACYJNE
Każdy inwestor powinien:
• mieć swój wzór do naśladowania
oraz
• firmę doradczą do konsultacji.
W imieniu naszej Agencji:
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY!
Coś na koniec:
Hasło dnia:
•Kochaj ciepło,
•Szanuj energię,
•Oszczędzaj pieniądze!
ENERGETYKA
ODNAWIALNA
czy warto?
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII (OZE)
zgodnie z ustawą z 24 lipca 2002r.
Art..20 Prawa Energetycznego
„(...) żródło wykorzystujące w procesie przetwarzania
energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną,
fal morskich spadku rzek oraz energię pozyskaną z
biomasy, biogazu wysypiskowego a także biogazu
powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania
ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i
zwierzęcych (...)”
UWARUNKOWANIA PRAWNE DO ROZWOJU
ENERGETYKI ODNAWIALNEJ
• W „Białej Księdze Unii Europejskiej” z 1994 roku założono
wzrost udziału energii pochodzącej z tych źródeł do 12%
ogólnego bilansu paliwowo-energetycznego w państwach
Unii Europejskiej.
• Polska przyjęła szereg dokumentów mających na celu
promocję
OZE.
Są nimi m.in.
„Polityka Energetyczna Polski do 2025
roku”
oraz
„Strategia
rozwoju
energetyki
odnawialnej”,
zakładająca zwiększenie udziału OZE do
7,5% w 2010 roku i do 14% w 2020 roku.
Bezpieczeństwo
energetyczne
Stan gospodarki umożliwiający pokrycie perspektywicznego
i bieżącego zapotrzebowania odbiorców na energię i paliwa
w sposób techniczny i ekonomicznie możliwy przy jednoczesnej
minimalizacji negatywnego oddziaływania tego sektora
na środowisko i warunki życia społeczeństwa.
Bezpieczeństwo ekologiczne
Zmniejszenie presji sektorów gospodarki gospodarki na środowisko.
Prawidłowe gospodarowanie mające na celu utrzymanie
bioróżnorodności form naturalnych poprzez ochronę zdrowia i życia
ludzkiego przy jednoczesnym zachowaniu walorów przyrodniczych
i krajobrazowych.
Doktryny Polityki energetycznej do
2025 roku:
• Wspomaganie rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii (OZE)
• Upowszechnianie idei partnerstwa publiczno-prywatnego na
szczeblu lokalnym i regionalnym w przedsięwzięciach z
zapewnieniem dostaw energii oraz paliw dla rozwoju źródeł
odnawialnych i skojarzonego wytwarzania energii i ciepła
Energia odnawialna w krajach
UE wynosi
12 %
całkowitego
zużycia
energii
w
Polsce
zaledwie
2,5%
Wykorzystanie zasobów
odnawialnych:
• BIOMASA
• WIATR
• WODA
• GEOTERMIA
• SŁOŃCE
SUROWCE BIOMASY:
• Drewno i odpady drzewne
• Słoma i ziarna zbóż
• Słoma upraw roślin energetycznych
(wierzba, Miskanthus)
Całkowity potencjał biopaliw stałych w Polsce
[PJ]
195
53,9
57,6
101
rolnictwo
przemysł
sadownictwo
leśnictwo
Właściwości różnych rodzajów
słomy
Biopaliwo Wilgotność
[%]
Wartość
energetyczna
[GJ/t]
Gęstość
[kg/m3]
Zawartość
popiołu [%
s.m.]
Słoma
żółta
10-20
14,3
90-165
4
Słoma
szara
10-20
15,2
90-165
3
1t WĘGLA= 1,5t SŁOMY
Właściwości poszczególnych rodzajów
biomasy
(Źródło: EC BREC,2003)
Paliwo
Wilgotność
surowca
[%]
Wartość
energetyczna
[GJ/t]
Drewno
kawałkowe
20-30
11-22
Zrębki
20-60
6-16
Pelety
7-12
16,5-17,5
Słoma
10-20
14,4-15,8
Technologie energetycznego
wykorzystywania biopaliw:
• Spalanie
• Piroliza
• Współspalanie biopaliw
• Układy skojarzone
ENERGIA SŁONECZNA
Konwersja
promieniowania:
• Fototermiczna (przetworzenie energii
promieniowania słonecznego na ciepło)
• Fotowoltaiczna (przetworzenie energii
promieniowania na energię elektryczną)
Natężenie promieniowania słonecznego jest różne
w poszczególnych regionach Polski; waha się ono
od 900 kWh/m
2
do 1200 kWh/m
2
, co przedstawia
mapka opracowana przez IMiGW. Średni czas
nasłonecznienia dla Polski wynosi 1600 godzin;
maksymalna ilość godzin słonecznych w roku
występuje na wybrzeżu, najniższa na Dolnym
Śląsku.
Rejony helioenergetyczne w Polsce
Średnioroczne sumy nasłonecznienia w Polsce (kWh/m
2
/rok)
Rejon
Rok
(I-XII)
Półrocz
e letnie
(IV-IX)
Sezon
letni
(VI-VIII)
Półrocze
zimowe
(X-III)
Pas nadmorski
1076
881
497
195
Wschodnia część Polski
1081
821
461
260
Centralna część Polski
985
785
449
200
Zachodnia część Polski z
górnym dorzeczem Odry
985
785
438
204
Południowa część polski
962
682
373
280
Południowo-zachodnia
część Polski obejmująca
obszar Sudetów z
Tuchowem
950
712
393
23
Potencjalna energia użyteczna w kWh/m
Potencjalna energia użyteczna w kWh/m
2
2
/rok w Polsce
/rok w Polsce
GEOTERMIA
Wody termalne:
• ciepłe
20-25
o
C
• gorące
35-80
o
C
• bardzo gorące
80-100
o
C
• przegrzane
>100
o
C
Zasoby energii geotermalnej w Polsce
Analiza kosztów
różnych paliw w tym
z OZE
(zł/GJ)
Zestawienie kosztów wytworzenia ciepła z różnych
paliw (zł/GJ)
RODZAJ PALIWA
KOSZTY (zł/GJ)
Słoma
18
Węgiel
18,98
Miał węglowy
24,54
Gaz ziemny
40
Olej opałowy
51,75
Geotermia
52,03
Żródło: Materiały żródłowe Urzędu Regulacji Energetyki (2004 r)
ENERGIA
WIATRU
Zasoby wiatrowe w Polsce
ENERGIA SPADKU
WODY
Rejony hydroenergetyczne w
Polsce:
• Region północny (Pomorze i Pojezierze Mazurskie)
dość dobre warunki hydroenergetyczne,urozmaicona rzeźba terenu sprzyja uzyskaniu
wysokich spadów bez konieczności zalewania terenów przyległych ,obecność jezior
korzystnie wpływa na wyrównanie spływu wód,
• Region centralny (Nizina Mazowiecka i Wielkopolska)
najbardziej korzystny do realizacji planów Małych Elektrowni Wodnych (MEW), warunki
terenowe umożliwiają osiąganie najlepszych spadów (do 3m),
częstym zjawiskiem są
okresowe wahania przepływu wody w rzekach
• Region podgórski i górski
najlepsze warunki do realizacji planów Małych Elektrowni Wodnych (MEW), możliwe
uzyskanie dość znacznych spadów,
kłopoty eksploatacyjne w czasie krótkotrwałych i
dużych wezbrań wody
Działania termomodernizacyjne z
udziałem OZE:
• wykorzystanie istniejących zasobów źródeł odnawialnych
• ograniczenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego
• obniżenie emisji zanieczyszczeń powietrza z obiektów
energetycznych
w zakresie emisji pyłów, SO
2
, NOx, CO
2
, CO
• uwzględnienie istniejącego tła zanieczyszczeń „emitorów”
• oszczędności tytułem obniżenia opłat środowiskowych
• szansa na uzyskanie dofinansowania inwestycji
„oszczędzających energię” z programów pomocowych Unii
Europejskiej.
Należy pamiętać o!!
• precyzyjnym określeniu istniejących zasobów
energetycznych: biomasa, wiatr, słońce, woda
• prognozach zmian zasobów odnawialnych
• wprowadzeniu np. roślin energetycznych
• prognozach ceny jednostkowej energii ze źródeł
odnawialnych
• przewidywanych kosztach i skutkach wdrożenia źródeł
odnawialnych
• powiązaniu strategii z procesami termomodernizacyjnymi
• rozwoju gospodarczym OZE
FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ ZWIĄZANYCH Z
WYKORZYSTANIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ
ENERGII:
• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)
• Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW)
• Ekofundusz
• Fundusze strukturalne
• Europejski Obszar Gospodarczy EOG (Norweski
Mechanizm Finansowy)
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
i
Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska
i Gospodarki Wodnej
• pożyczki (okres kredytowania do 15 lat)
• kredyty
• dopłaty do oprocentowanych pożyczek i kredytów
• dotacje
EKOFUNDUSZ:
• Sektor III (ochrona klimatu)
• Dotacje (dla pojedynczego projektu nie mniej niż
50 tyś zł)
Europejski Obszar Gospodarczy (EOG):
• Dotacja dla instytucji sektora publicznego i prywatnego oraz organizacji pozarządowych
• Minimalna wartość dofinansowania 250 000 euro
• Dofinansowanie do 85% (projekt finansowany z budżetu państwa)
• Dofinansowanie do 60% (projekt finansowany we współpracy z sektorem prywatnym)