METODA SET
METODA SET
W OPARCIU O
W OPARCIU O
HISTORIA
HISTORIA
•
Koncepcja ćwiczeń została opracowana
Koncepcja ćwiczeń została opracowana
w Norwegii w latach 90-tych XX wieku.
w Norwegii w latach 90-tych XX wieku.
•
Za twórców metody uważa się K
Za twórców metody uważa się K
ä
ä
re
re
Mosberga, konstruktora urządzenia do
Mosberga, konstruktora urządzenia do
ćwiczeń w podwieszeniu ( TERAPI
ćwiczeń w podwieszeniu ( TERAPI
MASTER) oraz fizjoterapeutów: Gittle
MASTER) oraz fizjoterapeutów: Gittle
Kirkeskole, Vidara Vindale, Tore Tofta i
Kirkeskole, Vidara Vindale, Tore Tofta i
Ole Rodeweike.
Ole Rodeweike.
SLING EXERCISE
SLING EXERCISE
THERAPY
THERAPY
•
Sama nazwa oznacza ćwiczenia w
Sama nazwa oznacza ćwiczenia w
podwieszeniu, ale jej zasady i sposób
podwieszeniu, ale jej zasady i sposób
prowadzenia ćwiczeń przybliża ten
prowadzenia ćwiczeń przybliża ten
rodzaj terapii raczej do metod
rodzaj terapii raczej do metod
reedukacyjnych nerwowo-
reedukacyjnych nerwowo-
mięśniowych niż do czystej
mięśniowych niż do czystej
mechanoterapii.
mechanoterapii.
ZASTOSOWANIE
ZASTOSOWANIE
•
•
w usprawnianiu okresie ostrym i przewlekłym i u osób
w usprawnianiu okresie ostrym i przewlekłym i u osób
zdrowych jako profilaktyka oraz forma rekreacji i
zdrowych jako profilaktyka oraz forma rekreacji i
sportu.
sportu.
•
schorzenia kręgosłupa dorosłych i dzieci
schorzenia kręgosłupa dorosłych i dzieci
•
bóle kręgosłupa u kobiet w ciąży i po porodzie
bóle kręgosłupa u kobiet w ciąży i po porodzie
•
choroby zwyrodnieniowe stawów kolanowych,
choroby zwyrodnieniowe stawów kolanowych,
biodrowych łokciowych, barkowych
biodrowych łokciowych, barkowych
•
Stany po operacjach kręgosłupa , stawów obwodowych
Stany po operacjach kręgosłupa , stawów obwodowych
•
stany po urazach kończyn-również unieruchomionych
stany po urazach kończyn-również unieruchomionych
opatrunkami gipsowymi
opatrunkami gipsowymi
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE
•
Pojawienie się wtórnych,
Pojawienie się wtórnych,
przewlekłych dolegliwości ze strony
przewlekłych dolegliwości ze strony
narządu ruchu spowodowane jest
narządu ruchu spowodowane jest
osłabieniem lokalnych mięśni
osłabieniem lokalnych mięśni
stabilizujących.
stabilizujących.
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE
W większości dysfunkcji można
W większości dysfunkcji można
wyróżnić
wyróżnić
dwa okresy:
dwa okresy:
•
•
ostry
ostry
•
•
przewlekły
przewlekły
Okres ostry
Okres ostry
•
Dominują
Dominują
dolegliwości bólowe,
dolegliwości bólowe,
zmniejszenie zakresu ruchomości, mogą
zmniejszenie zakresu ruchomości, mogą
być też obecne zmiany tkankowe.
być też obecne zmiany tkankowe.
•
Celem terapii są działania o charakterze
Celem terapii są działania o charakterze
przeciwbólowym, rozluźniającym, jak
przeciwbólowym, rozluźniającym, jak
również zapobiegające atrofii mięśniowej
również zapobiegające atrofii mięśniowej
oraz zwiększające zakres ruchomości.
oraz zwiększające zakres ruchomości.
•
Większość stosowanych zabiegów
Większość stosowanych zabiegów
kinezyterapeutycznych można wspomagać
kinezyterapeutycznych można wspomagać
stosując zasady odciążenia co twórcy
stosując zasady odciążenia co twórcy
metody nazywają „ideą trzeciej ręki”.
metody nazywają „ideą trzeciej ręki”.
Okres przewlekły
Okres przewlekły
•
Zmniejszenie siły i wytrzymałości
Zmniejszenie siły i wytrzymałości
mięśni, niższa sprawność układu
mięśni, niższa sprawność układu
krążeniowo- oddechowego, gorsza
krążeniowo- oddechowego, gorsza
funkcja sensoryczna oraz związane z
funkcja sensoryczna oraz związane z
tym zaburzenia działania mięśni
tym zaburzenia działania mięśni
stabilizacyjnych
stabilizacyjnych
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE –
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE –
przykład
przykład
•
Zaburzenia funkcjonalne kręgosłupa
Zaburzenia funkcjonalne kręgosłupa
•
Mięśnie stabilizujące o charakterze
Mięśnie stabilizujące o charakterze
tonicznym przyczepiające się do kręgów:
tonicznym przyczepiające się do kręgów:
- odc. L: m. poprzeczny brzucha, m.
- odc. L: m. poprzeczny brzucha, m.
wielodzielny
wielodzielny
- odc.C: m. długi głowy i szyi,
- odc.C: m. długi głowy i szyi,
m.wielodzielny, mm krótkie
m.wielodzielny, mm krótkie
podpotyliczne
podpotyliczne
•
Funkcję ruchową spełniają mięśnie
Funkcję ruchową spełniają mięśnie
powierzchowne, długie o charakterze
powierzchowne, długie o charakterze
fazowym:
fazowym:
- m. rectus et obliqus abdominis,
- m. rectus et obliqus abdominis,
latissimus dorsi, mm scaleni, m.
latissimus dorsi, mm scaleni, m.
sternocleidomastoideus, m. levator
sternocleidomastoideus, m. levator
scapulae, m. trapezius.
scapulae, m. trapezius.
•
Badania twórców metody dowiodły, ze
Badania twórców metody dowiodły, ze
każda czynność dynamiczna kończyn
każda czynność dynamiczna kończyn
górnych, dolnych i tułowia wymaga
górnych, dolnych i tułowia wymaga
wcześniej stabilizacji odcinka L kręgosłupa.
wcześniej stabilizacji odcinka L kręgosłupa.
•
W przypadku zaburzeń funkcjonalnych
W przypadku zaburzeń funkcjonalnych
czynność mięśni stabilizujących ulega
czynność mięśni stabilizujących ulega
trwałemu zaburzeniu
trwałemu zaburzeniu
•
Funkcję kontrolną przejmują mięśnie
Funkcję kontrolną przejmują mięśnie
powierzchowne ( wzmożone napięcie w
powierzchowne ( wzmożone napięcie w
okresie ostrym). Działanie przeciwbólowe i
okresie ostrym). Działanie przeciwbólowe i
rozluźniające krótkoterminowo poprawia
rozluźniające krótkoterminowo poprawia
stan kliniczny pacjenta, jednak w dalszej
stan kliniczny pacjenta, jednak w dalszej
perspektywie okazuje się niekorzystne, bo
perspektywie okazuje się niekorzystne, bo
trwały brak lokalnej stabilizacji wywołuje
trwały brak lokalnej stabilizacji wywołuje
kolejne ataki bólu.
kolejne ataki bólu.
DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
•
Główny nacisk kładzie się na analizę przyczyn
Główny nacisk kładzie się na analizę przyczyn
prowadzących do zaburzeń stabilizacji
prowadzących do zaburzeń stabilizacji
Testowanie zaburzonej stabilności polega na
Testowanie zaburzonej stabilności polega na
stopniowym utrudnianiu zadania ruchowego:
stopniowym utrudnianiu zadania ruchowego:
1. Wykonanie ruchu testowego w łańcuchu
1. Wykonanie ruchu testowego w łańcuchu
kinematycznym zamkniętym – wyszukiwanie
kinematycznym zamkniętym – wyszukiwanie
„słabego ogniwa” – staw, grupa mięśniowa
„słabego ogniwa” – staw, grupa mięśniowa
2. Powtarzanie zadania ruchowego (badanie
2. Powtarzanie zadania ruchowego (badanie
szczegółowe słabego ogniwa) w łańcuchu
szczegółowe słabego ogniwa) w łańcuchu
kinematycznym otwartym – wykrycie właściwej
kinematycznym otwartym – wykrycie właściwej
dysfunkcji.
dysfunkcji.
ŁAŃCUCH KINEMATYCZNY OTWARTY
ŁAŃCUCH KINEMATYCZNY OTWARTY
•
Część dystalna ćwiczonego odcinka ciała nie
Część dystalna ćwiczonego odcinka ciała nie
jest obciążona ciężarem ciała
jest obciążona ciężarem ciała
•
Część dystalna jest nieustabilizowana,
Część dystalna jest nieustabilizowana,
ruchoma w przestrzeni
ruchoma w przestrzeni
•
Przemieszcza się dystalny przyczep mięśnia
Przemieszcza się dystalny przyczep mięśnia
•
Ruch w stawie nie współruchu w stawach
Ruch w stawie nie współruchu w stawach
sąsiednich
sąsiednich
•
Izolowany ruch w jednym stawie
Izolowany ruch w jednym stawie
•
Większa prędkość swobodna ruchu
Większa prędkość swobodna ruchu
•
Mniejsza stabilność
Mniejsza stabilność
Łańcuch kinematyczny zamknięty
Łańcuch kinematyczny zamknięty
•
Część dystalna obciążona ciężarem ciała
Część dystalna obciążona ciężarem ciała
•
Część dystalna jest ustabilizowana
Część dystalna jest ustabilizowana
•
Przemieszczają się obydwa przyczepy mięśni
Przemieszczają się obydwa przyczepy mięśni
•
Ruch w jednym stawie powoduje ruch w
Ruch w jednym stawie powoduje ruch w
stawach sąsiednich
stawach sąsiednich
•
Określony ruch wielostawowy
Określony ruch wielostawowy
•
Mniejsze przyśpieszenie
Mniejsze przyśpieszenie
•
Większa stabilizacja mięśni
Większa stabilizacja mięśni
TERAPIA
TERAPIA
•
W OKRESIE OSTRYM
W OKRESIE OSTRYM
Normalizacja funkcji poprzez:
Normalizacja funkcji poprzez:
-
działanie przeciwbólowe
działanie przeciwbólowe
-
zmniejszenie nadmiernego napięcia
zmniejszenie nadmiernego napięcia
mięśni
mięśni
-
przywrócenie fizjologicznego zakresu
przywrócenie fizjologicznego zakresu
ruchu
ruchu
TERAPIA
TERAPIA
•
W następnej kolejności:
W następnej kolejności:
-
ćwiczenia wzmacniające siłę i
ćwiczenia wzmacniające siłę i
wytrzymałość mięśniową
wytrzymałość mięśniową
-
ćwiczenia ogólnokondycyjne
ćwiczenia ogólnokondycyjne
-
sensomotoryczne
sensomotoryczne
-
stabilizacyjne
stabilizacyjne
Szczególnie ważne jest przywrócenie
Szczególnie ważne jest przywrócenie
lokalnych mięśni stabilizujących
lokalnych mięśni stabilizujących
TERAPIA
TERAPIA
•
Początkowo ćwiczenia w otwartych łańcuchach
Początkowo ćwiczenia w otwartych łańcuchach
kinematycznych – wzmocnienie osłabionych mięśni
kinematycznych – wzmocnienie osłabionych mięśni
stabilizujących
stabilizujących
- w pozycjach izolowanych
- w pozycjach izolowanych
- ruchy jednopłaszczyznowe w pojedynczych stawach
- ruchy jednopłaszczyznowe w pojedynczych stawach
- pojedyncze grupy mięśniowe, mięśnie a nawet
- pojedyncze grupy mięśniowe, mięśnie a nawet
poszczególne ich części
poszczególne ich części
odtwarzają pojedyncze wzorce ruchowe
odtwarzają pojedyncze wzorce ruchowe
-aktywizują mm agonistyczne i synergistyczne
-aktywizują mm agonistyczne i synergistyczne
-nie nadają się do treningu czynności dnia
-nie nadają się do treningu czynności dnia
codziennego
codziennego
TERAPIA
TERAPIA
•
Według twórców metody tak szybko
Według twórców metody tak szybko
jak to jest możliwe należy włączyć
jak to jest możliwe należy włączyć
ćwiczenia w łańcuchach
ćwiczenia w łańcuchach
kinematycznych zamkniętych.
kinematycznych zamkniętych.
•
Włączenie częściowo wzmocnionych
Włączenie częściowo wzmocnionych
mięśni w czynności dnia codziennego
mięśni w czynności dnia codziennego
– wykorzystanie zjawiska
– wykorzystanie zjawiska
promieniowania pobudzenia.
promieniowania pobudzenia.
TERAPIA
TERAPIA
•
Ćwiczenia w łańcuchu kinematycznym
Ćwiczenia w łańcuchu kinematycznym
zamkniętym
zamkniętym
- angażują całe zespoły mięśniowe – taśmy
- angażują całe zespoły mięśniowe – taśmy
- odtwarzają wzorce funkcjonalne
- odtwarzają wzorce funkcjonalne
- ułatwiają pracę mm agonistycznych,
- ułatwiają pracę mm agonistycznych,
synergistycznych i antagonistycznych
synergistycznych i antagonistycznych
- odzwierciadlają czynności dnia codziennego
- odzwierciadlają czynności dnia codziennego
-lepsza stabilizacja dynamiczna i propriocepcja
-lepsza stabilizacja dynamiczna i propriocepcja
- zdaniem wielu autorów można je nazwać
- zdaniem wielu autorów można je nazwać
treningiem funkcjonalnym stymulującym
treningiem funkcjonalnym stymulującym
aktywność dnia codziennego
aktywność dnia codziennego
TERAPIA
TERAPIA
•
Dla każdego pacjenta należy
Dla każdego pacjenta należy
indywidualnie dopasować taki
indywidualnie dopasować taki
poziom trudności, by mogły być one
poziom trudności, by mogły być one
wykonane ze znacznym wysiłkiem,
wykonane ze znacznym wysiłkiem,
ale zawsze poprawnie i bez
ale zawsze poprawnie i bez
wzbudzania odczuć bólowych.
wzbudzania odczuć bólowych.
Zasady zwiększania obciążenia
Zasady zwiększania obciążenia
•
stopniowe zwiększanie wpływu siły grawitacji
stopniowe zwiększanie wpływu siły grawitacji
•
Stopniowe wydłużanie dźwigni działania siły
Stopniowe wydłużanie dźwigni działania siły
•
Zastosowanie ruchomego podłoża
Zastosowanie ruchomego podłoża
•
Wydłużanie czasu utrzymania pozycji
Wydłużanie czasu utrzymania pozycji
końcowej (od 3-4 do 30-40 sekund)
końcowej (od 3-4 do 30-40 sekund)
•
Zwiększanie liczby powtórzeń w serii (2-3 do
Zwiększanie liczby powtórzeń w serii (2-3 do
8)
8)
•
Zwiększanie liczby serii (od 1 do 3)
Zwiększanie liczby serii (od 1 do 3)
SPRZĘT DODATKOWY
SPRZĘT DODATKOWY
•
Ruchoma kolumna
Ruchoma kolumna
teleskopowa-
teleskopowa-
ułatwiająca
ułatwiająca
prowadzenie
prowadzenie
ćwiczeń czynnych w
ćwiczeń czynnych w
odciążeniu z
odciążeniu z
oporem,
oporem,
wspomaganych i
wspomaganych i
czynnych oporowych
czynnych oporowych
•
Elastyczne
Elastyczne
podwieszki –
podwieszki –
ułatwiające
ułatwiające
odciążenie lub
odciążenie lub
umożliwiające
umożliwiające
dawkowanie oporu
dawkowanie oporu
•
Podwieszane szyny i ruchome barierki do nauki
Podwieszane szyny i ruchome barierki do nauki
chodzenia
chodzenia
•
Przybory do poprawy kontroli sensomotorycznej
Przybory do poprawy kontroli sensomotorycznej
odcinka szyjnego kręgosłupa
odcinka szyjnego kręgosłupa
•
Hamaki
Hamaki
•
Huśtawki
Huśtawki
•
Deski
Deski
•
Balansery
Balansery
•
Drabinki
Drabinki
•
Drążki
Drążki
•
Piłki
Piłki
•
Kliny poduszki do ćwiczeń równoważnych
Kliny poduszki do ćwiczeń równoważnych
Sposób zakładania
Sposób zakładania
podwieszek
podwieszek
Kończyna górna
Kończyna dolna
Ćwiczenia stabilizacyjne dolnego
Ćwiczenia stabilizacyjne dolnego
odcinka kręgosłupa
odcinka kręgosłupa
Ćwiczenia głębokich mięśni
Ćwiczenia głębokich mięśni
stabilizacyjnych kręgosłupa
stabilizacyjnych kręgosłupa
Miednica – Stawy krzyżowo – biodrowe
Miednica – Stawy krzyżowo – biodrowe
Przykład ćwiczeń stabilizujących
Przykład ćwiczeń stabilizujących
Staw biodrowy
Staw biodrowy
Przykład ćwiczeń stabilizujących
Przykład ćwiczeń stabilizujących
Ćwiczenia stabilizacyjne
Ćwiczenia stabilizacyjne
odcinka szyjnego
odcinka szyjnego
STAW RAMIENNY
STAW RAMIENNY
Trening sensomotoryczny czyli odtwarzanie pamięci ruchowej i
Trening sensomotoryczny czyli odtwarzanie pamięci ruchowej i
umiejętności kontrolowania właściwego położenia własnego
umiejętności kontrolowania właściwego położenia własnego
ciała - zapobieganie nawrotom dysfunkcji narządu ruchu.
ciała - zapobieganie nawrotom dysfunkcji narządu ruchu.
Siłowy trening mięśniowy bez ciężarków i niebezpiecznego
Siłowy trening mięśniowy bez ciężarków i niebezpiecznego
obciążania stawów (siłownia) , z wykorzystaniem ciężaru
obciążania stawów (siłownia) , z wykorzystaniem ciężaru
własnego ciała
własnego ciała
Ćwiczenia siłowe mm brzucha i grzbietu
Bibliografia
Bibliografia
J. Nowotny –Podstawy Fizjoterapii
J. Nowotny –Podstawy Fizjoterapii
A.
A.
Zembaty – Kinezyterapia
Zembaty – Kinezyterapia
www: redcord-terapia-master.com
www: redcord-terapia-master.com