Zagadnienie związane z funkcjonowaniem policji w państwie
zawsze były

przedmiotem zainteresowania społeczeństwa. Wpływ na to miały
niewątpliwie warunki ustrojowe.

Pozycja policji w systemie organów administracji publicznej różnie

kształtowała się na przestrzeni lat.

Bez względu na nazwę, struktury i podporządkowania zawsze była
to

formacja uzbrojona, służąca państwu, której celem była ochrona
bezpieczeństwa i porządku publicznego.

W całym jednak systemie Policja spełnia rolę szczególną, ponosząc

największą odpowiedzialność ze strony bezpieczeństwa i porządku
publicznego w państwie.

Termin „policja” pochodzi od

greckiego

słowa politeja, co oznacza

zarządzanie

miastem. Następnie zostało

przyjęte przez

język łaciński jako politia

.

Pojęcie policji również w Polsce było rozumiane szeroko. W 1965 powołane zostały komisje

dobrego porządku, będące organami złożonymi z miejscowej szlachty. Zajmowały się
porządkowaniem wewnętrznej organizacji finansów poszczególnych miast królewskich oraz
warunkami zdrowotnymi ludności. Spod zakresu działań władz policyjnych wyłączona była
szlachta oraz ludność od niej zależna, sejm czteroletni powołał zaś do życia w 1989 komisje
porządkowe cywilno-wojskowe, które tylko nazwa a nie zakresem działania, nawiązywały do
komisji dobrego porządku. Zakres ich działania był bardzo szeroki gdyż przejęły one wszystkie
funkcje administracyjne starostów, których urzędy zostały zniesione. Ostateczne pojęcie policji
zostało określone w pruskim Landrechcie z 1794 w francuskim kodeksie karnym z 1795 i to
określenie funkcjonuje praktycznie do dziś. Definiując to pojęcie uwzględniono jego zmianę na
przestrzenie wieków, zmierzając do zawężenia granic władzy policyjnej, przez pojęcie to
wymienione rozumiały działalność organizacji wewnętrznej mające na celu ochronę
bezpieczeństwa spokoju i porządku publicznego. Wiek XIX przeciwstawiał państwu policyjnemu
państwo prawa, ustalono granice władzy policyjnej w stosunku do jednostki. Normy prawa
wiązały już nie tylko jednostkę ale i organy administracji. Również zaczęto określać cele i zadania
policji, uznając ze do niej należy przeciwdziałanie naruszeniom istniejącego stanu prawnego przez
ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego

..



umundurowana i uzbrojona formacja

przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i
mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i
porządku publicznego



policja jest fundamentem stabilnego i
bezpiecznego państwa, jednak czasami bywa
również skutecznym narzędziem w rękach
władzy, stosowanym do narzucania
społeczeństwu swej woli i tłumienia protestów

.



ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienie przed
bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra,



ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym
zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w
środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej,
w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do
powszechnego korzystania,



inicjowanie i organizowanie działań mających na celu
zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz
zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym
zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i
organizacjami społecznym,



Wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich
sprawców,



Nadzór nad strażami gminnymi (miejskimi) oraz nad

specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie

określonym w odrębnych przepisach,



kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych

związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach

publicznych,



współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami

międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień

międzynarodowych oraz odrębnych przepisów ,



współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w

zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych,



Realizuje także zadania wynikające z umów i porozumień

międzynarodowych, na zasadach i zakresie w nich określonych ,



Prowadzenie bazy danych zawierających informacje o wynikach

analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA)



utworzenie, eksploatacja i utrzymanie systemu informacyjnego

umożliwiającego organom administracji rządowej i organom

sprawiedliwości przekazywanie oraz dostęp do danych gromadzonych

w systemie informacyjnym Schengen niezbędnych z punktu widzenia

funkcjonowania działania Schengen

.

- operacyjno – rozpoznawcze
- dochodzeniowo – śledcze
- administracyjno – porządkowe.

-

Sądu

- prokuratora
- organów administracji

państwowej

- samorządu terytorialnego.

Policjant wykonując swoje czynności ma prawo do :

-legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości,

- zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach

Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,

-zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach

Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,

-zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie

zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia,

-przeszukiwania osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych

w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,

-dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i

sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach

transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia

uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą

kary

-obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w
miejscach publicznych, a w przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych i
administracyjno-porządkowych podejmowanych na podstawie ustawy - także i

dźwięku

towarzyszącego tym zdarzeniom

-żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji

rządowej i

samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność

w

zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i jednostki

obowiązane są, w

zakresie swojego działania, do udzielenia tej pomocy, w zakresie obowiązujących

przepisów

Prawa

-zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji
społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o

udzielenie

doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa



A. Misiuk, Administracja porządku i
bezpieczeństwa publicznego.

Zagadnienia prawno-ustrojowe,

Warszawa 2008

ISBN 978-83-60501-88-7, © by WAiP

2008



S. Pieprzny, Policja, Organizacja i
funkcjonowanie, Warszawa 2008

ISBN 978-83-75-26-136-3