LEISHMANIA

DONOVANI

• Gatunek ten obejmuje także

L.chagasi i L. infantum

• Pasożyt ten występuje w postaci

amastigota w narządach
miąższowych człowieka.

• Wektorem jest samica moskitów

z rodzaju Phlebotomus i
Lutzomyia.

• Nowożytne badania nad tym

zakażeniem zaczął Leishman w
1901 r. a w 1903 r. kapitan
Donovan podał dokładny opis
tych pasożytów.

Występowani

e:

• Południowa i

wschodnia Azja

• Ameryka

Południowa i
Środkowa

• Afryka
• Europa

(Bułgaria,
Grecja, Włochy,
Hiszpania,
Portugalia)

Pierwotniak przybiera dwie

postacie:

• promastigota

- forma

owiciowana o kształcie
wrzecionowatym, pasożytuje
w przewodzie pokarmowym
owadów

• amastigota

- forma

nieowiciowana, o kształcie
owalnym z dużym jądrem i
pałeczkowatym
kinetoplastem, pasożytuje w
komórkach układu
retikularno-histiocytarnego
wątroby, śledziony i szpiku
kostnego u zwierząt
ciepłokrwistych (pies,
człowiek)

Chorobotwórczość

• L.donovani i L.infantum wywołują

leishmaniozę narządową( leishmaniosis

visceralis) natomiast L.chagasi- chorobę kala-

azar (czarna gorączka)

• Cechuje się długim okresem wylęgania, od 10

dni do 2 lat, najczęściej 4-10 miesięcy

• Często dołączają się też wtórne zakażenia, np.

gruźlica, będące bezpośrednią przyczyną zgonu

nie leczonego chorego na kala-azar.

• 25-75% przypadków leiszmaniozy trzewnej w

południowej Europie jest związanych z infekcją

HIV.

• U kobiet ciężarnych może dojść do poronienia

lub leiszmaniozy narządowej wrodzonej

(prowadzącej do wewnątrzmacicznego

obumarcia płodu)

Objawy

• podwyższona do 40°C temperatura ciała,

charakteryzująca się dwoma szczytami gorączki w

ciągu doby (około południa i przed północą)

• nadmierne pocenie się

• osłabienie

• spadek masy ciała

• odczyny zapalne w tkance podskórnej i skórze

(zaburzenia pigmentacji skóry, leiszmanioza

skóry)

• wodobrzusze (obecność płynu w jamie otrzewnej)

• krwawienia z nosa i z dziąseł

• hepatomegalia, splenomegalia

• uszkodzenia szpiku kostnego

• dolegliwości z układu pokarmowego (owrzodzenia

jelit)

W badaniach morfologicznych

obserwuje się:

• niedokrwistość z leukopenią (obniżenie liczby

krwinek białych)

• trombocytopenię

• hipoalbuminemię

• wzrost stężenia przeciwciał, zwłaszcza

immunoglobulin klasy G

• limfocytozę względną (wzrost liczby

limfocytów w stosunku do wszystkich

leukocytów), obniżenie liczby limfocytów

TH1(IL-1,IL-2, IFN-γ,NF)

i wzrost

limfocytów TH2 (IL-4,IL-5)

• podwyższone OB

Wykrywanie:

• pobiera się bioptaty ze szpiku kostnego,

wątroby (rzadziej śledziony), węzłów

chłonnych, oraz rozmazy krwi obwodowej,

wydzieliny nosa lub osadu moczu barwione

metodą Giemsy lub Wrighta

• Hodowle in vitro (w postaci promastigota w

temp.28°C)

• Hodowle in vivo (szczepienie chomików

krwią chorego)

• przy pomocy technik biologii molekularnej

tj.aglutenacja bezpośrednia,

immunofluorescencja pośrednia, testy

immunoenzymatyczne(ELISA),

immunodyfuzja i immunoelektroforeza,PCR

Leczenie:

• związki pięciowartościowego antymonu

np. stibofen (Fonadin),winian
antymonylopotasowy, glikonian
antymonylosodowy (Pentostam)

• amidyny np.stilbamidyna, pentamidyna

(Lomidine)

• interferon gamma
• amfoterycyna B (Fungizone, Am Bisone)
• ketokonazol lub itrakonazol (Orungal)

Bibliografia

• Zarys parazytologii lekarskiej,

R.Kadłubowski,A.Kurnatowska; PZWL

• www.resmedica.pl
• www.pzh.gov.pl