Terror państwowy

jako czynnik inżynierii

społecznej

Państwo jest monopolem na
przemoc, zatem nic dziwnego, że do
terroryzmu ma stosunek niechętny,
zwłaszcza w przypadku, gdy
posługuje się nim kto inny. Państwa
bowiem posługują się terrorem z
zasady, a czasami – również
terroryzmem, zwłaszcza w sytuacjach
skrajnych

– /Stanisław Michalkiewicz/

Terror państwowy - jako instrument
utrwalania zaborczej władzy - zawsze
powoduje nieporównanie więcej ofiar
niż zwrócony przeciw niemu
terroryzm "oddolny", który - niestety
- niemal zawsze skaża walkę
wyzwoleńczą.

/Wojciech Giełżyński

„Wprost”/

Rewolucja Francuska

Wzorcowy i pierwszy nowożytny

przykład terroru państwowego.

Charakterystyczna jego cechą był fakt

legitymowania i stosowania go na

masową skalę przez organa

posiadające władzę.

Posiadał on konkretne struktury i działał

w sposób zorganizowany, planowy.

Okres anarchistyczny

• Jednym ze skutków Rewolucji Francuskiej

były nastroje antymonarchiczne, które

przyniosły zupełnie nowe oblicze

terroryzmu. Grupy były małe,

zakonspirowane, nielegalne.

• Ich głównym założeniem było informowanie

o swych celach i zwracanie na nie uwagi

społeczeństw poprzez akty przemocy.

Sensem istnienia takich grup było obalenie

panujących monarchów.

Nazizm i faszyzm

• Nastąpiła kolejna zmiana

znaczenia tego terminu.

• Pojawiły się bojówki działające na

wzór oddziałów wojskowych, tajne
policje, morderstwa polityczne.

• Terror stał się narzędziem

kształtowania świata.

Wielki terror

Okres największego w historii ZSRR nasilenia

terroru NKWD w latach 1937-1939.

W efekcie zaplanowanych i zorganizowanych

represji zgładzono setki tysięcy niewinnych

ludzi, a także prawie wszystkich działaczy

partii leninowskiej, wysokich oficerów Armii

Czerwonej oraz NKWD.

Za jego początek uważane jest zabójstwo

Kirowa w grudniu 1934, a koniec w historii

ZSRR najczęściej datowany na rok 1939.

Wielki terror

• Procesy moskiewskie [1936-1938]
• Czystka w Armii Czerwonej
• Represje wobec cudzoziemców w

ZSRR

• Represje wobec mniejszości

narodowych w ZSRR („operacja
polska” NKWD)

• Socrealizm, GUŁag,

Bilans Wielkiego Terroru

wg R. Conquesta

• Aresztowani w latach 1937-1938 – od 7 mln do

8 mln ludzi;

• Rozstrzelani przez trójki NKWD) – 1 mln do 1,5

mln ludzi (szacunek raczej zaniżony);

• Zmarli i rozstrzelani w obozach

koncentracyjnych – ok. 2 mln ludzi;

• Więźniowie więzień i obozów koncentracyjnych,

stan na koniec 1938 (przyjmując 5 mln

łagierników pod koniec 1936) – ok. 8 milionów

ludzi. Tzw. skazani na 10 lat bez prawa

korespondencji byli w rzeczywistości

natychmiast rozstrzeliwani.

Bojownicy o wolność

Nowy typ grup terrorystycznych

charakterystyczny dla okresu powojennego.

Grupy terrorystyczne prowadziły

„narodowowyzwoleńcze” walki z europejskimi

kolonistami.

Wszystkie te ruchy trafiły na przychylny okres,

ponieważ miały poparcie bloku

komunistycznego, którego członkowie byli

głównymi aktorami na scenie

międzynarodowej.

Akty terroru a metody

walki powstańczej

Terroryści zawsze chcą być nazywani

określeniami zastępczymi

: wojownik, bojownik

o wolność, mudżahedin, rzecznik ludu.

Żądają pełnej legitymacji dla podjętych działań

.

Organizacje terrorystyczne

mają w swych

strukturach wiele akcentów militarnych

:

stopnie wojskowe, elementy umundurowania.

Jest to

też

usprawiedliwieniem dla ich działań –

bo czym różni się wysadzenie budynku od jego

zbombardowania?

Gdyby przyjąć logikę działania

terrorystów otrzymalibyśmy

definicję, że

terrorysta to żołnierz, który

łamie prawo międzynarodowe

w postaci konwencji haskich

czy genewskich

Akty terroru a metody

walki powstańczej

• Partyzanci kubańscy nie stosowali walk

w mieście.

• Ich celem było przejęcie władzy tylko i

wyłącznie na Kubie.

• Ludzie Fidela Castro posiadali mundury,

stopnie wojskowe, których oznaczenia

widniały na tych mundurach.

• Guerrillas z Kuby prowadzili operacje

wojskowe, które miały na celu przejęcie

terytorium i kontrolowanie go.

• Działali otwarcie.

Główną intencją działań terrorystycznych jest

nadal potrzeba wywołania ogólnego strachu.

Terroryści nie chcą już być bezosobowi,

nieidentyfikowalni

.

Współczesny terroryzm to przede wszystkim

działanie w sposób spektakularny, medialny

.

Akt terroru staje się wzmocnieniem

przesłania, jego nośnikiem. Zatraca swoje

pierwotne znaczenie.

Działań takich dokonują zorganizowane,

zdestrukturalizowane ugrupowania,

posiadające swoje komórki w wielu

miejscach na świecie, w efekcie ich centra

decyzyjne są trudne do lokalizacji.

Współczesne i historyczne

obszary terroryzmu

państwowego

• Chiny – „wielki skok” i „rewolucja kulturalna”

• Kambodża – Czerwoni Khmerowie

• Argentyna, Chile

• Korea Północna – dynastia Kim

• Inguszetia, Czeczenia,

• Izrael – Zachodni Brzeg Jordanu

• Wenezuela – Hugo Chavez

• Zimbabwe – Robert Mugabe

• Sudan – Chartum i Darfur

• Sri Lanka – Tamilowie i Syngalezi

• Algieria – islamiści

• Liban – General Security. Oddział specjalny MSW

• USA [?] Rosja [?]