ANALIZA RYZYKA
ANALIZA RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA
ANALIZA RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Plan zajęć
1. Ocena ryzyka – definicje, cele, uregulowania
prawne.
2. Charakterystyka obiektu oceny ryzyka
zawodowego.
3. Identyfikacja zagrożeń.
4. Wartościowanie ryzyka.
5. Dokumentowanie oceny ryzyka zawodowego.
6. Informowanie o ryzyku zawodowym.
7. Metody badania zagrożeń i szacowania ryzyka.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Literatura podstawowa
1. Bryła R., Bezpieczne stanowisko pracy,
Katowice 2007.
2. Norma PN-N-18002:2000 System zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne
wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.
3. Pawłowska Z., Ocena ryzyka zawodowego.
Materiały CIOP, Warszawa 2002.
4. Romanowska-Słomka I., Słomka A.,
Zarządzanie ryzykiem zawodowym, Kraków-
Tarnobrzeg 2009.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Podstawowe wymagania w zakresie
bezpieczeństwa pracy, jakie przyjęła
Wspólnota Europejska, zawarte są w dwóch
dyrektywach podstawowych:
1. Dyrektywie Rady z 12 czerwca 1989 r. o
wprowadzeniu środków w celu zwiększenia
bezpieczeństwa i poprawy zdrowia
pracowników podczas pracy (Dyrektywa
89/391/EWG),
2. Dyrektywie Rady z 14 czerwca 1989 r. w
sprawie ujednolicenia przepisów prawnych
państw członkowskich dotyczących maszyn
(Dyrektywa 89/392/EWG).
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
W ramach obowiązków, jakie art. 6
Dyrektywy 89/391/EWG nakłada na
pracodawców jest podjęcie niezbędnych
środków w celu zapewnienia
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
pracowników, włączając w to zapobieganie
ryzyku zawodowemu, informowanie,
organizowanie szkolenia oraz zapewnianie
koniecznych środków i właściwej
organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Dotyczy to:
– unikania ryzyka,
– ocenę ryzyka, którego nie można uniknąć,
– zapobieganie ryzyku u źródła,
– dostosowanie środowiska pracy do pojedynczego
człowieka, w szczególności przy projektowaniu
stanowisk pracy, wyborze wyposażenia roboczego
oraz technologii i metod pracy, a zwłaszcza
uwzględniając łagodzenie monotonii pracy oraz
zmniejszenie natężenia pracy w wymuszonym
tempie, a także zmniejszanie negatywnego
wpływu tego typu pracy na zdrowie pracownika,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
– stosowanie nowych rozwiązań technicznych,
– zastępowanie środków niebezpiecznych
bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi,
– prowadzenie spójnej i całościowej polityki
zapobiegawczej obejmującej technikę,
organizację pracy, warunki pracy, stosunki
społeczne i wpływ czynników związanych ze
środowiskiem pracy,
– nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej
przed środkami ochrony indywidualnej,
– właściwe instruowanie pracowników.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Ponadto, zgodnie z postanowieniami tej Dyrektywy,
biorąc pod uwagę charakter działalności zakładu lub
przedsiębiorstwa pracodawca powinien:
– oceniać
wielkość
ryzyka
zagrażającego
bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników, m.in. przy
doborze wyposażenia roboczego, przy stosowaniu
substancji chemicznych lub preparatów, a także przy
wyposażaniu stanowisk pracy,
– uwzględniać możliwości pracownika w aspekcie jego
bezpieczeństwa i zdrowia przy powierzaniu mu
zadań do wykonania,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
– zapewnić, aby planowanie i wprowadzanie nowych
technik było konsultowane z pracownikami i ich
przedstawicielami w zakresie konsekwencji wyboru
danego wyposażenia, warunków i środowiska pracy
związanych
z
bezpieczeństwem
i
zdrowiem
pracowników,
– podjąć stosowne kroki w celu zapewnienia, że
jedynie odpowiednio poinstruowani pracownicy będą
mieli dostęp do obszaru, w którym grozi poważne i
szczególne niebezpieczeństwo.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
W
ramach
harmonizowania
przepisów
obowiązujących
w
Polsce
z
wytycznymi
Dyrektywy 89/391/EWG Wspólnoty Europejskiej
w zakresie obowiązków pracodawcy odnośnie
bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia
pracowników wprowadzono odpowiednie zapisy
do
Kodeksu pracy
i
rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Socjalnej o ogólnych
przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy
.
Ponadto opracowano krajową normę
PN-N-
18002:2000
, mającą zastosowanie do oceny
ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
W myśl Kodeksu pracy
Kodeksu pracy
pracodawca jest obowiązany:
1.podejmować działania zapobiegające niebezpieczeństwu,
jeżeli prowadzi działalność, która stwarza możliwość
wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa dla zdrowia lub
życia pracowników (art. 224),
2.do informowania pracowników o ryzyku zawodowym,
które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach
ochrony przed zagrożeniami (art. 226),
3.stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i
innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, a w
tym przeprowadzać badania i pomiary czynników
szkodliwych dla zdrowia (art. 227 § 1),
4.systematycznie analizować przyczyny wypadków przy
pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z
warunkami środowiska pracy i na podstawie tych analiz
stosować właściwe środki zapobiegawcze (art. 236),
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
5. w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na
działanie szkodliwych czynników biologicznych stosowania
wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie, a
jeżeli jest to niemożliwe - ograniczających stopień tego
narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i
techniki (art. 222 § 1),
6. w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na
działanie substancji i czynników rakotwórczych zastępowania
tych substancji i czynników mniej szkodliwymi dla zdrowia lub
stosowania innych dostępnych środków ograniczających
stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu
osiągnięć nauki i techniki (art. 222 § 1),
7. prowadzić rejestr pracowników narażonych na działanie
substancji,
preparatów,
czynników
lub
procesów
technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym i
przechowywać go przez okres 40 lat po ustaniu narażenia, a w
przypadku likwidacji zakładu pracy - przekazać właściwemu
państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
o ogólnych przepisach bezpieczeństwa i higieny
pracy
(§ 39 ust. 1, § 39 ust. 2, § 39a-39c, § 40 ust. 1)
zobowiązuje pracodawcę do:
• zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny
pracy przez zapobieganie zagrożeniom związanym z
wykonywaną pracą, właściwą organizację pracy,
stosowanie koniecznych środków profilaktycznych,
oraz informowanie i szkolenia pracowników,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• podejmowania działań na podstawie ogólnych zasad
dotyczących
zapobiegania
wypadkom
i
chorobom
związanym z pracą, w tym w szczególności przez:
zapobieganie zagrożeniom,
przeprowadzanie oceny ryzyka związanego z zagrożeniami, które nie mogą
być wykluczone,
likwidowanie zagrożeń u źródeł ich powstawania,
dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości
pracownika, w szczególności przez odpowiednie projektowanie i
organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i innych urządzeń
technicznych oraz narzędzi pracy, a także metod produkcji i pracy - z
uwzględnieniem zmniejszenia uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy
monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie, oraz ograniczenia
negatywnego wpływu takiej pracy na zdrowie pracowników,
stosowanie nowych rozwiązań technicznych,
zastępowanie niebezpiecznych procesów technologicznych, urządzeń,
substancji i innych materiałów bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi,
nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony
indywidualnej,
instruowanie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
•oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego
występującego przy wykonywanych pracach, w
szczególności przy doborze wyposażenia stanowisk i
miejsc pracy, stosowanych substancji i preparatów
chemicznych,
biologicznych,
rakotwórczych
lub
mutagennych oraz zmianie organizacji pracy,
•uwzględniania podczas oceny ryzyka zawodowego
wszystkich czynników środowiska pracy występujących
przy
wykonywanych
pracach
oraz
sposobach
wykonywania prac,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
•
prowadzenia dokumentacji potwierdzającej ocenę ryzyka
zawodowego zawierającej:
opis ocenianego stanowiska pracy, w tym
wyszczególnienie:
-
stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,
-
wykonywanych zadań,
-
występujących na stanowisku niebezpiecznych,
szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,
-
stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
-
osób pracujących na tym stanowisku,
wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla
każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne
środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko,
datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• stosowania w następstwie oceny ryzyka zawodowego
niezbędnych środków profilaktycznych, metod oraz
organizacji pracy, aby:
zapewnić zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia pracowników,
zintegrować z działalnością prowadzoną przez
pracodawcę na wszystkich poziomach struktury
organizacyjnej zakładu pracy,
• stosowania - gdy wymaga tego sytuacja - sygnałów
bezpieczeństwa
(ręcznych
lub
komunikatów
słownych, zgodnie z wymaganiami) do kierowania
ludźmi wykonującymi prace stwarzające zagrożenia,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• informowania pracowników o istniejących
zagrożeniach, w szczególności o zagrożeniach,
przed którymi chronić ich będą środki ochrony
indywidualnej oraz przekazywania informacji o
tych środkach i zasadach ich stosowania,
• zapewnić systematyczne kontrole stanu bhp ze
szczególnym
uwzględnieniem
organizacji
procesów pracy, stanu technicznego maszyn i
innych urządzeń technicznych oraz ustalić
sposoby rejestracji nieprawidłowości i metody
ich usuwania.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie
szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w
środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników
zawodowo narażonych na te czynniki określono
(§ 1):
– klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
– wykaz prac narażających pracowników na działanie
czynników biologicznych,
– szczegółowe warunki ochrony pracowników przed
zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki
biologiczne,
– sposób prowadzenia rejestru prac narażających
pracowników na działanie szkodliwych czynników
biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy
tych pracach oraz sposób przechowywania i
przekazywania tych rejestrów do podmiotów właściwych
do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Pracodawca jest zobowiązany do:
• stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących
narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia.
Przed wyborem środka zapobiegawczego pracodawca
dokonuje oceny ryzyka zawodowego, na jakie jest lub może
być narażony pracownik,
• prowadzenia rejestru prac narażających pracowników na
działanie
szkodliwego
czynnika
biologicznego
zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagrożenia, w formie
elektronicznej lub księgi rejestrowej,
• stosowania odpowiednich środków hermetyczności,
• stosowania znaku zagrożenia biologicznego oraz innych
istotnych znaków ostrzegawczych,
• zapewniania pracownikom systematycznego szkolenia,
• poinformowania pracownika o badaniach lekarskich, z
których pracownik może skorzystać po ustaniu narażenia.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie
bezpieczeństwa
i
higieny
pracy
związanej
z
występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych
zobowiązuje pracodawcę do (§2):
• ustalenia, czy w środowisku pracy występuje czynnik
chemiczny stwarzający zagrożenie oraz do dokonania i
udokumentowania oceny ryzyka zawodowego stwarzanego
przez czynnik chemiczny,
• uzyskania dodatkowej informacji od dostawcy czynnika
chemicznego lub z innych dostępnych mu źródeł, jeżeli jest
to niezbędne w celu dokonania oceny ryzyka zawodowego,
• w przypadkach gdy występuje narażenie na kilka
czynników chemicznych, wykonania oceny ryzyka
stwarzanego przez wszystkie czynniki chemiczne łącznie.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
W
rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie
substancji, preparatów, czynników lub procesów
technologicznych o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym w środowisku pracy
(§1) został
określony:
• wykaz substancji, preparatów, czynników lub
procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym
lub mutagennym i sposób ich rejestrowania,
• sposób prowadzenia rejestru prac, których
wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w
kontakcie z substancjami, preparatami, czynnikami
lub procesami technologicznymi o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym,
vert
e
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• sposób prowadzenia rejestru pracowników
zatrudnionych przy tych pracach,
• szczegółowe warunki ochrony pracowników
przed zagrożeniami spowodowanymi przez
substancje, preparaty, czynniki lub procesy
technologiczne o działaniu rakotwórczym lub
mutagennym,
• warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia
pracowników narażonych na działanie
substancji, preparatów, czynników lub
procesów technologicznych o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
Szczegółowymi celami oceny ryzyka zawodowego są:
1. sprawdzenie, czy występujące na stanowiskach pracy zagrożenia
zostały zidentyfikowane i czy jest znamy związane z nimi ryzyko
zawodowe,
2. wykazanie, że zastosowane środki ochrony są odpowiednie do
zidentyfikowanych zagrożeń,
3. wykazanie, że dokonano odpowiedniego wyboru materiałów,
wyposażenia stanowisk oraz organizacji pracy,
4. ustalenie
priorytetów
w
działaniach
zmierzających
do
eliminowania lub ograniczania ryzyka zawodowego,
5. zbadanie, czy ryzyko zawodowe jest na poziomie
akceptowalnym i czy zastosowano odpowiednie środki
ochrony,
6. zapewnienie ciągłej poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy,
7. wykazanie pracownikom oraz organom nadzoru i kontroli, że
ryzyko zawodowe jest znane.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
Szczegółowymi celami oceny ryzyka zawodowego są:
1. sprawdzenie, czy występujące na stanowiskach
pracy zagrożenia zostały zidentyfikowane i czy
jest znane związane z nimi ryzyko zawodowe,
W celu oceny ryzyka zawodowego należy ustalić:
• jakie zagrożenia występują w środowisku pracy,
• jakie jest źródło tych zagrożeń,
• jakie posiadają charakterystyki.
Konieczność systematycznego zbieranie informacji o
zagrożeniach dla wszystkich czynników środowiska pracy.
Prowadzi to do weryfikacji zagrożeń oraz ich źródeł dla
poszczególnych stanowisk, urządzeń produkcyjnych na
wszystkich etapach ich użytkowania oraz weryfikacji osób na
nie narażonych.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
2. wykazanie,
że
zastosowane
środki
ochrony
są
odpowiednie
do
zidentyfikowanych zagrożeń,
Konsekwencją oceny ryzyka zawodowego jest
zastosowanie środków ochrony, w celu ograniczenia
lub wyeliminowania zagrożeń.
Ocena ryzyka pozwala na ustalenie poziomu ryzyka
resztkowego, w zależności od rodzaju zastosowanych
środków ochrony przed występującymi zagrożeniami.
Określony poziom ryzyka pozwala na wybranie
optymalnych, w danych warunkach, środków ochrony.
Po zastosowaniu nowych środków ochrony można
sprawdzić, czy poprawił się poziom bezpieczeństwa i czy
nie powstały nowe zagrożenia.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
3. wykazanie, że dokonano odpowiedniego
wyboru
materiałów,
wyposażenia
stanowisk oraz organizacji pracy,
Określenie zagrożeń oraz ryzyka zawodowego
umożliwia:
• zastosowanie materiałów mniej niebezpiecznych,
• wymianę lub modernizację wyposażenia,
• dokonanie zmian w organizacji pracy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
4. ustalenie priorytetów w działaniach
zmierzających do eliminowania lub
ograniczania ryzyka zawodowego,
Dokonanie oceny ryzyka zawodowego umożliwia
ustalenie hierarchii zagrożeń według kryterium
wynikającego z wartości ryzyka zawodowego.
Pozwala to na takie opracowanie działań korekcyjnych i
zapobiegawczych, w których w pierwszej kolejności będą
eliminowane lub ograniczane zagrożenia powodujące
większe ryzyko.
W opracowaniu priorytetów działań mogą być brane pod
uwagę również możliwości techniczne i ekonomiczne
organizacji
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
5. zbadanie, czy ryzyko zawodowe jest na
poziomie akceptowalnym i czy
zastosowano odpowiednie środki ochrony,
Identyfikacja zagrożeń i ocena odpowiadającego im
ryzyka zawodowego pozwala na ustalenie lub
weryfikację poziomu akceptacji ryzyka.
Jeżeli ustalenie poziomu ryzyka odbywa się dla
zastosowanych środków ochrony, to może być
równocześnie weryfikacją i potwierdzeniem
prawidłowego ich doboru.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
6. zapewnienie
ciągłej
poprawy
bezpieczeństwa i higieny pracy,
Jeżeli plany działań korekcyjnych i
zapobiegawczych są realizowane, zawsze
prowadzą do poprawy bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia pracowników.
Proces poprawy bezpieczeństwa pracy jest
procesem ciągłym. Stosując coraz doskonalsze
technologie, materiały, środki ochrony itp. można
ograniczyć lub wyeliminować ryzyko.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
CELE OCENY RYZYKA
CELE OCENY RYZYKA
7. wykazanie pracownikom oraz organom
nadzoru i kontroli, że ryzyko zawodowe
jest znane.
Przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
nakładają na pracodawcę obowiązek wykonywania
identyfikacji zagrożeń i ocenę wynikającego z nich
ryzyka zawodowego oraz informowanie o ryzyku
zawodowym pracowników. Wykonywanie tego
obowiązku jest więc realizacją wymagań przepisów.
Świadomość pracowników wykonujących pracę,
wskutek poinformowania ich o poziomie ryzyka
powoduje zmianę ich zachowań.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO
WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego
poziomu czynników środowiska pracy, oceny ryzyka
itp.,
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem
środków ochrony,
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm
wykonują roboty zagrażające pracownikom
organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy - należy
uwzględnić wymagania związane z warunkami
materialnego środowiska pracy, a więc z
pomieszczeniem pracy, zastosowaniem materiałów,
narzędzi, procesów technologicznych oraz organizacji,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego
poziomu czynników środowiska pracy, oceny ryzyka itp.,
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem
środków ochrony,
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm
wykonują roboty zagrażające pracownikom organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy -
wiąże się to z zastosowaniem nowych materiałów,
urządzeń, maszyn, technologii i organizacji. Każda taka
zmiana może spowodować wystąpienie innych czynników
środowiska pracy będących źródłem nowych zagrożeń.
Zmiana na stanowisku pracy, przy występowaniu tych
samych czynników i wynikających z nich zagrożeń,
spowodować może zmianę poziomu ryzyka,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego poziomu
czynników środowiska pracy, oceny ryzyka itp.,
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem środków
ochrony,
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm wykonują
roboty zagrażające pracownikom organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego
poziomu czynników środowiska pracy, oceny ryzyka
itp. - ustawicznie opracowywane są nowe standardy w
dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W ramach tych
zmian tworzone są i wprowadzane nowe przepisy, normy
oraz zasady obowiązujące na stanowiskach pracy. Zmiana
ta powoduje konieczność weryfikacji oceny stanu
bezpieczeństwa oraz wykonanie ponownie oceny ryzyka
zawodowego, zgodnie z nowymi wymaganiami (np. zmiany
NDS czy NDN),
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem środków
ochrony,
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm wykonują
roboty zagrażające pracownikom organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego
poziomu czynników środowiska pracy, oceny ryzyka itp.,
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem
środków ochrony - wprowadzenie nowych zasad
ochrony lub zastosowanie nowych środków ochrony
zmienia najczęściej charakterystyki środowiska pracy, a
zatem również ryzyko związane z pracą (zastosowanie
np. hermetyzacji procesu może umożliwić
wyeliminowanie stosowania środków ochrony
indywidualnej),
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm wykonują
roboty zagrażające pracownikom organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENĘ RYZYKA ZAWODOWEGO WYKONUJEMY GDY:
• tworzone są nowe stanowiska pracy,
• wprowadzane są zmiany na stanowiskach pracy,
• zmieniono wymagania odnośnie dopuszczalnego poziomu
czynników środowiska pracy, oceny ryzyka itp.,
• wprowadzono zmiany związane z zastosowaniem środków
ochrony,
• na terenie organizacji pracownicy z innych firm
wykonują roboty zagrażające pracownikom
organizacji - ocenę ryzyka zawodowego powinno się
przeprowadzać również, kiedy na terenie przedsiębiorstwa
wykonują zadania pracownicy innych organizacji, ponieważ
są oni nie tylko narażeni na zagrożenia występujące w tym
przedsiębiorstwie, ale również mogą stwarzać zagrożenia
niewystępujące w normalnych warunkach tego
przedsiębiorstwa.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
OKRESOWA OCENA RYZYKA
OKRESOWA OCENA RYZYKA
Okresową ocenę ryzyka powinno się wykonywać
na stanowiskach pracy oraz dla technologii i
procesów o dużych zagrożeniach, których skutki
zagrożeń mogą być bardzo duże lub
katastrofalne.
Okresowa ocena ryzyka wykonywana z
częstotliwością określoną w procedurach, może
wynikać również ze stosowanych w organizacji
systemów zarządzania bezpieczeństwem pracy
lub ryzykiem zawodowym.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ
OCENĘ RYZYKA
OCENĘ RYZYKA
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego wymaga
przygotowań obejmujących:
1. zapewnienie niezbędnych zasobów,
2. wyznaczenie niezbędnych osób,
3. określenie potrzeb szkoleniowych i przeprowadzenie szkoleń
osób przeprowadzających ocenę ryzyka zawodowego,
4. zapewnienie udziału pracowników w ocenie ryzyka
zawodowego,
5. zapewnienie osobom oceniającym ryzyko zawodowe
dostępu do potrzebnych informacji,
6. sporządzenie wykazu stanowisk oraz wykonanie ich analizy,
7. określenie sposobu informowania o ryzyku zawodowym.
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ OCENĘ
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ OCENĘ
RYZYKA
RYZYKA
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ OCENĘ
WYMAGANIA GWARANTUJĄCE POPRAWNĄ OCENĘ
RYZYKA
RYZYKA
1. Zapewnienie niezbędnych zasobów
Niezbędne zasoby, to:
• konieczne środki finansowe,
• czas pracowników,
• narzędzia i materiały,
• dokumenty, w których zgromadzona jest konieczna do
oceny ryzyka wiedza,
• przepisy,
• normy,
• dokumentacje techniczno-ruchowe,
• instrukcje pracy,
• procedury wykonywania pracy,
• literatura itp.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
2. Wyznaczenie niezbędnych osób (#1)
Ocenę ryzyka zawodowego w organizacji mogą wykonywać:
• pracownicy organizacji,
• specjaliści z zewnątrz.
Osoby wykonujące ocenę ryzyka zawodowego powinny posiadać:
• niezbędną wiedzę w zakresie ochrony pracy (zarówno z zakresu
technicznego bezpieczeństwa pracy, jak również z zakresu
prawa pracy),
• powinny umieć identyfikować zagrożenia, oceniać szkodliwe i
niebezpieczne skutki tych zagrożeń oraz znać zasady stosowania
środków ochrony zapobiegających tym skutkom,
• posiadać wiedzę na temat zasad oceny ryzyka zawodowego,
stosowanych procedur i metod,
• powinny znać organizację zakładu, posiadać wiedzę na temat struktury
zatrudnienia, stosowanych maszyn, urządzeń, procesów, technologii
oraz materiałów.
• posiadać kwalifikacje do prowadzenia konsultacji z innymi
pracownikami i ekspertami zewnętrznymi oraz wykorzystywania ich
wiedzy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
2. Wyznaczenie niezbędnych osób (#2)
Do oceny ryzyka zawodowego należy powołać zespół, w
skład którego powinni wchodzić:
– pracodawca lub jego przedstawiciel,
– wyznaczeni przez niego pracownicy,
– eksperci (jeżeli jest to konieczne).
Do kierowania zespołem należy wyznaczyć osobę
odpowiedzialną za planowanie i koordynowanie działań.
Często konieczne jest, by zespół wykonujący to zadanie
posiadał wiedzę o różnych specjalnościach.
W takich przypadkach zaleca się, by osoby takie były
powoływane do zespołu okresowo (np. gdy ocena ryzyka
dotyczy wydziału, na którym znajdują się maszyny lub
urządzenia stwarzające specyficzne zagrożenia, urządzeń
instalacji elektrycznych itp.) lub udzielały konsultacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
2. Wyznaczenie niezbędnych osób (#3)
Jeżeli ocenę ryzyka mają przeprowadzić specjaliści z
zewnątrz, to przed przystąpieniem do wyboru tych
specjalistów, pracodawca powinien skonsultować się z
pracownikami
lub
ich
przedstawicielami
oraz
pracownikami służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Podobne
konsultacje
należy
przeprowadzić
po
zakończeniu pracy specjalistów zewnętrznych, w celu
omówienia wyników oceny i wydanych zaleceń.
Zaleca się, by konsultanci zewnętrzni posiadali
potwierdzenia swoich kompetencji lub kwalifikacji
technicznych.
Pracodawca powinien unikać zatrudniania osób z
zewnątrz do rozwiązywania problemów, które mogą być
rozwiązane przez pracowników organizacji.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
3. Określenie potrzeb szkoleniowych i
przeprowadzenie szkoleń osób przeprowadzających
ocenę ryzyka zawodowego
(#1)
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka powinny posiadać
ogólną wiedzę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
a ponadto umiejętności wynikające z procedury oceny
ryzyka.
Obowiązkiem pracodawcy jest ocenić, czy osoby,
które będą wykonywać ocenę ryzyka taką wiedzę i
umiejętności posiadają i, jeżeli jest to konieczne,
zapewnić możliwość nabycia odpowiedniej wiedzy.
Wiedza ta może być przekazana w ramach szkoleń
przeprowadzonych we własnym zakresie lub
zleconych specjalistom zewnętrznym.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
3. Określenie potrzeb szkoleniowych i przeprowadzenie
szkoleń osób przeprowadzających ocenę ryzyka zawodowego
(#2)
Szkolenia powinny być przeprowadzone według szczegółowego
programu. Program taki powinien zawierać, jeżeli to konieczne, poza
wiedzą z bezpieczeństwa i higieny pracy z ukierunkowaniem na
zagadnienia występujące w organizacji (zakładzie), wiedzę odnośnie
procedury oceny ryzyka oraz ogólnego podejścia do oceny ryzyka.
Ponadto powinien dotyczyć sporządzania i wykorzystania
charakterystyk stanowisk pracy i urządzeń produkcyjnych, identyfikacji
i charakteryzowania zagrożeń, metod jakościowych i, jeżeli to
konieczne, ilościowych oceny ryzyka, metod zastosowania i oceny
środków ochrony w celu wyeliminowania lub zmniejszenia ryzyka,
ustalania priorytetów w zakresie niezbędnych działań, monitorowania
zagrożeń i ryzyka, informowania pracowników o zagrożeniach i ryzyku
z nich wynikających, zasadach postępowania w sytuacjach awaryjnych
oraz prowadzenia dokumentacji w tym zakresie.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
4. Zapewnienie udziału pracowników w ocenie
ryzyka zawodowego
Nie wszystkie czynności pracowników związane z pracą są
wykonywane w oparciu o wymagania określone w
przepisach i normach. Jeżeli pracodawca nie opracuje dla
tych czynności instrukcji postępowania, pracownicy tworzą
własne zasady postępowania w oparciu o przyzwyczajenia i
nawyki. Potrzebną wiedzę o tak wypracowanych zasadach
(niezbędną do oceny ryzyka) można zdobyć przez
obserwację procesu pracy lub przez umożliwienie
pracownikom udziału w procesie oceny ryzyka.
Informacje uzyskiwane od pracowników powinny być
starannie usystematyzowane i sprawdzone, bowiem ze
względu na często występujące sprzeczności w interesach
zainteresowanych, informacje te mogą prowadzić do
błędnych wniosków.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
5. Zapewnienie osobom oceniającym ryzyko
zawodowe dostępu do potrzebnych informacji
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka powinny mieć
możliwość uzyskania w miejscu pracy informacji w zakresie
norm i wymogów prawnych dotyczących bezpieczeństwa i
higieny pracy oraz ryzyka występującego w danym miejscu
pracy.
Osoby te powinny znać właściwe zasady postępowania w
tych dziedzinach, dla których nie ma norm prawnych,
używanych w miejscu pracy materiałów, urządzeń i
technologii, procedur wykonywania pracy oraz organizacji
pracy.
Powinny
znać
zagrożenia,
prawdopodobieństwo
i
częstotliwości ich występowania oraz zależności między
narażeniem na zagrożenie, a skutkiem tego zagrożenia,
stosowanych i możliwych do zastosowania środków
ochrony eliminujących lub zmniejszających ryzyko.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
6. Sporządzenie wykazu stanowisk oraz wykonanie ich analizy
(#1)
Wykaz stanowisk pracy pozwala na usystematyzowanie ich ze względu
na typ stanowisk, pod kątem rodzaju prowadzonych na nich prac i
wykonywanych czynności.
Analiza stanowisk pozwala na wstępną ocenę pod kątem zagrożeń oraz
ustalenia priorytetów. Ocena ryzyka na stanowiskach o znanych
poważnych zagrożeniach, będzie wykonywana w pierwszej kolejności.
Stanowiska pracy biurowej oraz inne, o niewielkich skutkach zagrożeń,
można świadomie oceniać później w miarę możliwości i potrzeb.
Analiza stanowisk pracy pozwala również na wytypowanie stanowisk
pracy stałych, podobnych oraz często zmienianych o takich samych
czynnościach i charakterystykach (np. w zakładzie, który ma wiele
stanowisk tokarzy, przy czym każde z tych stanowisk posiada tę samą
charakterystykę, ocenę ryzyka można wykonać dla jednego
stanowiska).
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
6. Sporządzenie wykazu stanowisk oraz wykonanie
ich analizy (#2)
Dla stanowisk pracy często zmienianych, na których
wykonywane są podobne czynności ocenę ryzyka można
wykonać dla czynności o tych samych charakterystykach
(np. cieśla na budowie wykonuje czynności związane z
przygotowaniem elementów konstrukcji, ich transportem i
montażem. Czynności związane z przygotowaniem mogą
być identyczne niezależnie od budowy, transport zaś i
montaż elementów — różne, zależne od warunków na
budowie. Ocenę ryzyka można wykonać oddzielnie dla
poszczególnych etapów stanowiska cieśli — przygotowanie
elementów, transport i montaż. Pozwoli to na wykorzystanie
szczególnych etapów oceny ryzyka dla różnych budów.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
7. Określenie sposobu informowania o ryzyku zawodowym
Przystępując do oceny ryzyka zawodowego, należy określić sposób
informowania pracowników o ryzyku zawodowym. Od przyjętego
sposobu
informowania
zależy
sposób
i
szczegółowość
opracowywania oceny ryzyka, a szczególnie jego dokumentowanie.
Można zastosować bardzo uproszczoną metodę informowania o
ryzyku
zawodowym,
dając
pracownikom
do
podpisania
odpowiednio opracowany formularz. Spełniony zostanie wymóg
prawny, ale na pewno nie zostaną osiągnięte wynikające z oceny
ryzyka cele. Aby te cele osiągnąć, informowanie o ryzyku
zawodowym
należy
raczej
wprowadzić
do
programów
szkoleniowych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla
poszczególnych grup pracowniczych.
Uczestnicy szkolenia mogą brać aktywny udział w szkoleniu i
dyskutować
o
zagadnieniach
praktycznie
związanych
z
wykonywaną pracą. Szkolenie takie jest atrakcyjne. Informowanie o
ryzyku
zawodowym
podczas
szkoleń
umożliwia
również
przedstawienie, jak wpływają środki ochrony na poziom ryzyka.
ALGORYTM OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ALGORYTM OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
ALGORYTM OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
Ocena ryzyka zawodowego jest procesem
analizowania i wyznaczania dopuszczalności
ryzyka. Ocena ryzyka jest następstwem logicznych
kroków, jakie wykonuje się w systematycznym
oraz systemowym badaniu zagrożeń, zdarzeń
niebezpiecznych w środowisku pracy.
W wyniku tego badania, tam gdzie jest to
wymagane, podejmowane są działania
zmierzające do zmniejszenia ryzyka.
Proces obejmujący ocenę oraz eliminowanie lub
ograniczanie ryzyka jest
zarządzaniem
zarządzaniem
ryzykiem
ryzykiem.
Okresowa
ocena ryzyka
Analiza ryzyka
Wartościowani
e ryzyka
Szacowanie
ryzyka
Identyfikacja
zagrożeń
Określenie
charakterystyk
i obiektu
Wybór działań
ograniczającyc
h lub
eliminujących
ryzyko
Realizacja
działań
ograniczającyc
h lub
eliminujących
ryzyko
Czy
wymagane są
działania
ograniczające
lub eliminujące
ryzyko?
NIE
TAK
Ocena ryzyka
Ograniczenie
lub
eliminowanie
ryzyka
Zarządzanie
ryzykiem
zawodowym
ALGORYTM
ALGORYTM
OCENY
OCENY
RYZYKA
RYZYKA
ZAWODOWEG
ZAWODOWEG
O
O
ALGORYTM OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Algorytm ten obejmuje:
•
analizę ryzyka:
analizę ryzyka:
określenie charakterystyki obiektu oceny
ryzyka (stanowiska pracy),
identyfikację zagrożeń,
•
szacowanie ryzyka,
szacowanie ryzyka,
•
wartościowanie ryzyka
wartościowanie ryzyka
(określenie wartości
ryzyka),
ograniczanie lub eliminowanie ryzyka:
wybór działań ograniczających lub
eliminujących ryzyko,
realizację działań ograniczających lub
eliminujących ryzyko.
ALGORYTM OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Analiza ryzyka kończy się podaniem wymaganej informacji
potrzebnej do określenia wartości ryzyka. Na podstawie
tych informacji przeprowadza się wartościowanie ryzyka,
tzn. określa się poziom (wartość) ryzyka.
Podejmowana jest decyzja o poziomie bezpieczeństwa
badanego obiektu (stanowiska pracy, procesu, urządzenia
lub maszyny) oraz o podjęciu odpowiednich działań
profilaktycznych.
Po wprowadzeniu działań profilaktycznych w celu
sprawdzenia ich skuteczności należy przeprowadzić
powtórnie ocenę ryzyka uwzględniając wszystkie jej kroki.
Działania ograniczające lub eliminujące ryzyko mogą
spowodować zmianę charakterystyki obiektu oraz rodzaj i
wielkość zagrożeń
.
CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU OCENY RYZYKA
CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Pierwszym elementem algorytmu analizy ryzyka jest
scharakteryzowanie obiektu oceny ryzyka, tzn. zebranie
wszystkich niezbędnych informacji do oceny ryzyka.
By to uczynić należy określić
obiekt oceny ryzyka
.
Obiektem oceny ryzyka może być:
•człowiek (np. pracownik),
•maszyna,
•urządzenie,
•instalacja,
•budynek itp.
W praktyce, na wstępie powinno się ustalić najbardziej
korzystne podejście do przeprowadzania oceny ryzyka.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Kryterium wynikające z organizacji pracy w
zakładzie i/lub miejsce wykonywania pracy
pozwala wyszczególnić stanowisko pracy:
• jednozawodowe o stałych warunkach pracy,
• wielozawodowe o stałych warunkach pracy,
• jednozawodowe o zmieniających się
warunkach pracy,
• wielozawodowe o zmieniających się
warunkach pracy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• Jednozawodowe o stałych warunkach
pracy
- to takie, na których pracownicy
wykonują te same powtarzalne czynności
pracy (np. stanowisko tokarz, frezera,
pracownika biurowego itp.). - d
d
la takiego
la takiego
stanowiska korzystnie jest wykonywać
stanowiska korzystnie jest wykonywać
ocenę ryzyka dla pracownika,
ocenę ryzyka dla pracownika,
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• Wielozawodowe o stałych warunkach pracy
- to
takie, na których pracownicy wykonują powtarzalne
czynności pracy okresowo dla różnych zawodów (np.
małe zakłady pracy – pracownik oprócz swoich głównych
czynności zawodowych wykonuje czynności
transportowe, przygotowawcze związane z obsługą
innych maszyn itp.). Podczas wykonywania tych
czynności narażony jest okresowo na inne
charakterystyczne dla każdej operacji zagrożenia -
ocenę ryzyka wygodniej jest wykonywać nie dla
pracownika, lecz dla poszczególnych etapów ich
pracy charakteryzujących się tymi samymi
zagrożeniami. Ocenę ryzyka każdego pracownika
można złożyć z oceny ryzyka na poszczególnych
etapach,
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• Jednozawodowe o zmieniających się
warunkach pracy
- to takie, na których
pracownicy wykonują te same powtarzalne
czynności pracy, ale okresowo zmieniają się
warunki wykonywania pracy, a wraz z nimi
zagrożenia. Zmiana warunków pracy może być
wynikiem:
ruchomego miejsca pracy,
warunków pogodowych,
postępu robót.
W tym przypadku istnieje konieczność
wykonywania oceny ryzyka dla pracownika,
pracującego na stanowiskach pracy w
różnych warunkach,
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
• Wielozawodowe o zmieniających się
warunkach pracy
- to takie, na których
pracownicy wykonują powtarzalne czynności
pracy okresowo dla różnych zawodów oraz w
różnych warunkach (np. prace wykończeniowe w
budownictwie – pracownik w zależności od potrzeb
wykonuje osadzanie okien, układanie tynków z
płyt gipsowych lub malowanie pomieszczeń.
W tym przypadku wygodniej jest wykonać
ocenę ryzyka dla poszczególnych czynności,
ale z uwzględnieniem różnych warunków
wykonywania robót.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
W charakterystyce stanowiska pracy należy
uwzględnić:
1.
fazę używania obiektu,
2.
granice obiektu,
3.
wykonywane czynności,
4.
poziom wykształcenia, doświadczenia,
umiejętności i predyspozycje,
5.
niedogodności,
6.
inne osoby, które mogą być narażone na
ryzyko,
7.
inne informacje.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
1. Faza używania obiektu
jest to stan, w
jakim znajduje się obiekt w czasie
użytkowania.
Jeżeli mówimy o ryzyku zawodowym, dla
którego obiektem oceny ryzyka jest
stanowisko pracy pracownika, to fazą
używania obiektu będzie stan stanowiska
pracy. Stan ten będą charakteryzować
wykonywane przez pracownika czynności
związane z procesem technologicznym (np.
faza wykonywania produkcji, czynności
ustawcze, regulacyjne, naprawa).
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
2. Granice obiektu
to obszar, po którym porusza
się operator obsługujący obiekt. W ocenie
ryzyka zawodowego będą to granice obszaru
stanowiska pracy, po którym porusza się
pracownik. Ustalenie granic stanowiska pracy
jest konieczne. W obszarze ustalonym przez te
granice identyfikowane będą zagrożenia, na
które narażony jest pracownik. Ustalony przez
granice obiektu obszar stanowiska pracy będzie
zależał głównie od stosowanej organizacji pracy,
zakresu obowiązków i wykonywanych przez
pracownika czynności.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
3. Wykonywane czynności
w ramach
charakterystyki stanowiska pracy należy
wykonać wykaz wykonywanych czynności.
Wykonując wykaz czynności szczególną
uwagę należy zwrócić na te czynności, które
będą miały istotny wpływ na ryzyko. Wykaz
czynności wykonywanych przez pracownika
jest bardzo przydatny na etapie identyfikacji
zagrożeń, systematyzuje działania i
zabezpiecza przed przypadkowym
pominięciem zagrożeń podczas ich
identyfikacji
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
4. Niedogodności
to warunki środowiska pracy,
które nie stanowią bezpośrednio zagrożenia dla
bezpieczeństwa pracownika, ale w poważnym
stopniu sprzyjają powstawaniu tego zagrożenia.
Niedogodnością może być np.:
- niedoświetlenie stanowiska pracy,
- konieczność używania niewygodnych środków
ochrony,
- praca w cyklu wielozmianowym,
- praca w nocy,
- nieprzystosowanie stanowiska pracy dla pracownika
ze względu na jego wzrost,
- konieczność wykonywania pracy przy wymuszonej
pozycji ciała lub w ograniczonej przestrzeni itp.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
5. Poziom wykształcenia, doświadczenia,
umiejętności i predyspozycje
zbierając
informacje o stanowisku pracy należy brać pod
uwagę poziom wykształcenia, doświadczenia
oraz umiejętności, jakie powinien posiadać
pracownik na danym stanowisku, w tym również
wszystkie wymagane uprawnienia. Wiedza
najczęściej jest proporcjonalna do wykształcenia.
Należy jednak pamiętać, że poziom
wykształcenia nie zawsze oznacza wiedzę.
Prawdopodobieństwo popełnienia błędu przez
pracownika z niewiedzy jest duże. Z drugiej
strony świadomość ryzyka jest tym większa, im
wyższe jest wykształcenie pracownika.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
6. Inne osoby, które mogą być narażone na
ryzyko
to przede wszystkim osoby, które mogą
znaleźć się w strefie wykonywania pracy przez
pracownika. Najczęściej będą to pracownicy
wykonujący pracę wspólnie w zespołach,
pracownicy na sąsiednich stanowiskach pracy
oraz pracownicy dozoru. Należy pamiętać
również o pracownikach innych przedsiębiorstw,
którzy mogą wykonywać pracę na terenie
zakładu. Często na te zagrożenia mogą być
narażone inne osoby przebywające okresowo w
strefie stanowiska takie jak: praktykanci, klienci,
osoby z innych firm wynajmujących
pomieszczenia na terenie zakładu itp.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
PRACY
PRACY
7. Inne informacje,
np.:
• lokalizacja i opis stanowiska pracy oraz specjalne zadania na nim
realizowane,
• osoby pracujące na stanowisku z uwzględnieniem szczególnych
kryteriów takich jak: wymagane uprawnienia, kobiety w ciąży,
młodociani, osoby niepełnosprawne itp.,
• stosowane niebezpieczne środki pracy, materiały i wykonywane
operacje technologiczne,
• wykonywane niebezpieczne czynności oraz sposób i czas ich
wykonywania,
• specjalne wymagania przepisów i norm dotyczących stanowiska,
• zidentyfikowane zagrożenia, ich źródła i charakterystyki,
• możliwe skutki występujących zagrożeń,
• wypadki i choroby zawodowe i wszystkie inne szkodliwe lub
uciążliwe efekty dla zdrowia pracowników,
• inne czynniki zaobserwowane na stanowisku pracy, istotne dla
bezpieczeństwa.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Identyfikacja zagrożeń
jest procesem rozpoznawania, czy
zagrożenie
istnieje
oraz
czy
zdefiniowano
jego
charakterystyki.
Identyfikując zagrożenia stwierdza się, jaki jest stan
środowiska pracy mogący spowodować wypadek, chorobę lub
inną szkodę.
Identyfikację zagrożeń należy rozpocząć od zapoznania się
z niezgodnościami, tzn. niespełnieniem wymagań przepisów i
norm, jakie występują na stanowisku pracy, a następnie
identyfikować wszystkie zagrożenia, których źródłem są
występujące czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe.
Identyfikacja zagrożeń powinna również objąć historią stanu
środowiska pracy na stanowisku, a zatem zagrożenia, które
przyczyniły się w przeszłości do powstania wypadków przy
pracy, chorób zawodowych, awarii, zdarzeń niebezpiecznych.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Do identyfikacji zagrożeń powinno się
wykorzystać:
1. listy kontrolne,
2. metody zaawansowane,
3. dokumentację techniczną,
4. normy określające wymagania
bezpieczeństwa pracy,
5. dokumenty pomiarów czynników
środowiska pracy.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
1. Listy kontrolne
są jednym z podstawowych
dokumentów, przy pomocy których można identyfikować
zagrożenia. Są one kwestionariuszami zawierającymi
pytania identyfikujące odchylenia od normy dotyczące
wymagań w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
rodzaju zagrożeń, zdarzeń niebezpiecznych itp.,
związanych ze środowiskiem pracy. Opracowywane są
przez specjalistów (ekspertów) w danej dziedzinie. Mogą
zawierać one również wykaz najczęściej występujących
zagrożeń na danym stanowisku pracy. Zaletą list
kontrolnych jest systematyczne przedstawienie zagrożeń,
co przy ich stosowaniu daje gwarancję, że przy
identyfikacji zagrożeń nie zostaną pominięte nawet
wtedy, gdy osoba identyfikująca nie posiada wiedzy
eksperta.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Listy kontrolne należy wykorzystywać, ale
przed ich zastosowaniem, szczególnie
tych, które zostały sporządzone przez
ekspertów zewnętrznych (spoza zakładu
pracy), należy poddać ocenie pod kątem
zgodności ich treści z warunkami
środowiska pracy występującymi na
ocenianych stanowiskach.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
2.
Metody
zaawansowane
służą
do
identyfikacji
zagrożeń,
poszukiwania
niebezpiecznych punktów krytycznych na
stanowisku pracy, w urządzeniu, instalacji,
procesie technologicznym. Metody te mogą być
stosowane tylko w szczególnych przypadkach,
np. przy ocenie ryzyka procesów produkcyjnych
o wielkich zagrożeniach. Stosowanie ich jest
kosztowne, czasochłonne i wymaga wiedzy
eksperckiej. Nie jest uzasadnione zastosowanie
metod
zaawansowanych
do
identyfikacji
zagrożeń przy ocenie ryzyka zawodowego.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
3. Dokumentacja techniczna
to przede wszystkim
dokumentacja techniczno-ruchowa maszyn i
urządzeń dostarczana przez ich producentów i
dystrybutorów, ale również instrukcje
technologiczne, instrukcje regulacji, napraw itp.
Instrukcje te, a szczególnie dokumentacja
techniczno-ruchowa, zgodnie z wymaganiami
powinna zawierać listę występujących zagrożeń
przy użytkowaniu urządzenia, którego dotyczy
oraz koniecznych środków ochrony przed tymi
zagrożeniami. Dokumenty te są źródłem
identyfikacji zagrożeń, które zostały ustalone na
etapie projektowania urządzenia i w związku z jego
budową wystąpią w użytkowaniu.
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
4. Normy określające wymagania bezpieczeństwa
pracy
- wprowadzane w oparciu o wytyczne Dyrektyw
Unii Europejskiej normy z zakresu wymagań
technicznych pod względem bezpieczeństwa pracy
maszyn i urządzeń zawierają informacje o podstawowych
dla danej maszyny lub urządzenia zagrożeniach, jakich
są one źródłem i jakie należy brać pod uwagę podczas
ich użytkowania. Zgodnie z przyjętą hierarchią norm:
– załączniki norm typu A zawierają wykaz
podstawowych zagrożeń mających zastosowanie do
wszystkich maszyn,
– załączniki norm typu B zawierają wykazy zagrożeń dla
grup tematycznych maszyn danej dziedziny,
– załączniki norm typu C zawierają wykaz zagrożeń dla
określonej maszyny lub grupy maszyn.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
DOKUMENTY POMIARÓW CZYNNIKÓW
DOKUMENTY POMIARÓW CZYNNIKÓW
ŚRODOWISKA PRACY
ŚRODOWISKA PRACY
Zgodnie z wymaganiami pracodawca, w którego
zakładzie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia
ma obowiązek dokonywać badań i pomiarów tych
czynników.
Przepisy te nakładają na pracodawcę również
obowiązek dokumentowania badań i pomiarów w
postaci rejestrów wyników badań i pomiarów tych
czynników oraz kart pomiarów.
Dokumentacja ta stanowi podstawę do identyfikacji
zagrożeń w oparciu o wymienione i
charakteryzowane w niej czynniki środowiska pracy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Po sporządzeniu listy zidentyfikowanych zagrożeń
należy określić ich charakterystyki. Źródłem
informacji o charakterystykach zagrożeń mogą być:
– dane techniczne o stosowaniu maszyn i
urządzeń,
– dokumentacja techniczno-ruchowa i instrukcje, w
tym stanowiskowe,
– wyniki pomiarów czynników środowiska pracy,
– przepisy prawne i normy techniczne,
– dokumentacja dotycząca wypadków przy pracy i
chorób zawodowych,
– literatura naukowo-techniczna,
– karty charakterystyk substancji chemicznych itp.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Ponadto informacje o analizowanym stanowisku
pracy mogą wynikać z:
– obserwacji wykonywanych zadań na
stanowisku pracy,
– obserwacji wykonywanych zadań poza
stanowiskiem pracy,
– wywiadów z pracownikami,
– obserwacji czynników zewnętrznych
mogących wpłynąć na środowisko pracy, np.
czynniki atmosferyczne itp.,
– analiz działań zakładu w zakresie
zapewnienia bezpiecznych warunków pracy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
SZACOWANIE RYZYKA
SZACOWANIE RYZYKA
Ryzyko zawodowe
to prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą
powodujących straty, w szczególności wystąpienie u
pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w
wyniku zagrożeń występujących w środowisku pracy lub
sposobu wykonywania pracy.
Parametrami ryzyka zawodowego, jak wynika z definicji, są:
– stopień możliwej straty (skutków, konsekwencji)
wynikającej ze zdarzenia,
– prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
niebezpiecznego o określonej stracie.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Przed przystąpieniem do szacowania i wartościowania ryzyka zawodowego
należy wybrać metodę oceny ryzyka.
Parametry ryzyka zawodowego szacuje się oddzielnie dla każdego
zidentyfikowanego
zagrożenia,
uwzględniając
określone
wcześniej
ich
charakterystyki oraz inne opisane niżej, wpływające na poziom ryzyka elementy.
Elementy ryzyka zawodowego
funkcj
a
RYZYKO
* identyfikacja
zagrożeń
* ocen ryzyka
i
STRATA
* ciężkość urazu
* rozmiar straty
PRAWDOPODOBIEŃSTWO
STRATY
* prawdopodobieństwo wystąpienie
zdarzenia
* częstość i ekspozycja na zagrożenie
* możliwość zmniejszenia lub ograniczenia
strat
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
Oceniając
stopień
(wielkość)
możliwej
straty
spowodowanej
wystąpieniem
zdarzenia
niebezpiecznego bierze się pod uwagę:
– postępowanie zgodne z obowiązującym prawem
dotyczącym ochrony przed zagrożeniami,
– wielkość fizycznego uszkodzenia ciała lub utraty
zdrowia,
– rozmiar strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
Oceniając stopień (wielkość) możliwej straty spowodowanej
wystąpieniem zdarzenia niebezpiecznego bierze się pod
uwagę:
– postępowanie zgodne z obowiązującym prawem
dotyczącym ochrony przed zagrożeniami - w
przypadku oceny ryzyka zawodowego brane jest pod
uwagę prawo chroniące pracowników. Prawem tym są
wymagania przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny
pracy. Precyzyjne sformułowanie wymagań oraz
konsekwentne realizowanie ich w praktyce zapewnia
ograniczenie lub wyeliminowanie strat, jakie mogą
powodować występujące w środowisku pracy zagrożenia.
Im wyższa „kultura” bezpieczeństwa tym mniejsze straty
,
– wielkość fizycznego uszkodzenia ciała lub utraty zdrowia,
– rozmiar strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
Oceniając stopień (wielkość) możliwej straty spowodowanej
wystąpieniem zdarzenia niebezpiecznego bierze się pod uwagę:
–
postępowanie zgodne z obowiązującym prawem dotyczącym
ochrony przed zagrożeniami,
–
wielkość fizycznego uszkodzenia ciała lub utraty
zdrowia - straty te określa się na trzech podstawowych
poziomach - jako odwracalne, nieodwracalne i
śmiertelne.Strata odwracalna to lekki uszczerbek na
zdrowiu, po wyleczeniu lub zaleczeniu którego pracownik
powraca do wykonywanej wcześniej pracy. Strata
nieodwracalna, to ciężkie uszkodzenie ciała, w związku z
którym pracownik nie wraca do wykonywanej wcześniej
pracy. Może natomiast wykonywać prace o innym
charakterze,
–
rozmiar strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
STOPIEŃ MOŻLIWEJ STRATY
Oceniając stopień (wielkość) możliwej straty spowodowanej
wystąpieniem zdarzenia niebezpiecznego bierze się pod
uwagę:
– postępowanie zgodne z obowiązującym prawem
dotyczącym ochrony przed zagrożeniami,
– wielkość fizycznego uszkodzenia ciała lub utraty zdrowia,
– rozmiar strat - przez rozmiar strat rozumie się wielkość
dotyczącą liczby pracowników, którzy mogą doznać
uszczerbku na zdrowiu w wyniku tego samego zdarzenia.
Rozmiar strat może dotyczyć jednej osoby lub wielu
osób. Do osób narażonych należy zaliczyć pracowników,
a także, w sposób zdroworozsądkowy, inne osoby, które
w związku z wykonywaniem swojej pracy mogą ponieść
stratę wskutek narażenia na zagrożenie.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA
ZDARZENIA NIEBEZPIECZNEGO O OKREŚLONEJ
STRACIE
Oceniając prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
niebezpiecznego o określonej stracie nazywane
prawdopodobieństwem straty bierze się pod uwagę:
– prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
wywołującego zagrożenie,
– częstotliwość i czas narażenia (ekspozycję) na
działanie zagrożeń,
– możliwości uniknięcia lub ograniczenia strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA
NIEBEZPIECZNEGO O OKREŚLONEJ STRACIE
– prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
wywołującego zagrożenie - jest miarą, która
określa, jak często może wystąpić określone zdarzenie.
Oceniając zaleca się korzystać z danych statystycznych
wypadków przy pracy i chorób zawodowych, jakie
miały miejsce w przeszłości oraz z danych o ich
skutkach. Korzystne jest również porównywanie
wyników oceny ryzyka wykonanego dla identycznych
lub podobnych stanowisk pracy,
– częstotliwość i czas narażenia (ekspozycję) na
działanie zagrożeń,
– możliwości uniknięcia lub ograniczenia strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA
NIEBEZPIECZNEGO O OKREŚLONEJ STRACIE
– prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
wywołującego zagrożenie,
– częstotliwość i czas narażenia (ekspozycję) na
działanie zagrożeń - musi obejmować organizację
pracy, sposób eksploatacji maszyn i urządzeń i
wszystkie możliwe metody pracy. Szacowanie to
powinno być przeprowadzone w normalnych, jak i
szczególnych zakresach pracy. Powinno uwzględniać
przerwy w pracy, przezbrajanie maszyn i urządzeń,
czyszczenie, usuwanie błędów, przerwy na
konserwację itp.,
– możliwości uniknięcia lub ograniczenia strat.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA
NIEBEZPIECZNEGO O OKREŚLONEJ STRACIE
– prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia
wywołującego zagrożenie,
– częstotliwość i czas narażenia (ekspozycję) na działanie
zagrożeń,
– możliwości uniknięcia lub ograniczenia strat -
analizując możliwość uniknięcia lub ograniczenia strat
należy brać pod uwagę:
• sposób obsługi urządzenia,
• prędkość z jaką narasta zagrożenie,
• sposób w jaki pracownik nabył świadomość ryzyka,
• możliwości wyeliminowania lub ograniczenia
zagrożeń,
• wiedzę i doświadczenie pracownika.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
WARTOŚCIOWANIE RYZYKA
WARTOŚCIOWANIE RYZYKA
Wartościowanie ryzyka jest formułowaniem
sądu o ryzyku. Polega na określaniu wartości
ryzyka według przyjętych kryteriów. Kryteria
wynikają zazwyczaj z polityki bezpieczeństwa i
higieny pracy, jaka prowadzona jest przez
pracodawcę w organizacji. Na etapie tym
następuje podjęcie decyzji odnośnie akceptacji
poziomu
ryzyka
lub
podjęcia
kroków
koniecznych do zmniejszenia ryzyka lub
zapewnienia,
że
ryzyko
pozostanie
na
akceptowanym poziomie.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
PORÓWNYWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO
PORÓWNYWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO
Ryzyko zawodowe można porównywać dla identycznych
oraz podobnych stanowisk pracy lub dla wybranych
czynności wykonywanych na stanowisku pracy. Warunkiem
zastosowania
porównywania
ryzyka
jest
spełnienie
następujących kryteriów:
– porównywalne są czynności wykonywane na stanowisku
pracy i charakter pracy,
– porównywalne są zagrożenia i elementy ryzyka,
– porównywalne jest środowisko wykonywania pracy,
– porównywalne są pod względem bezpieczeństwa
narzędzia, maszyny, urządzenia, materiały i technologia,
– porównywalne jest użytkowanie narzędzi, maszyn i
urządzeń.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
DZIAŁANIA WYNIKAJĄCE Z OCENY RYZYKA
DZIAŁANIA WYNIKAJĄCE Z OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
Jednym z celów oceny ryzyka zawodowego jest
eliminowanie zagrożeń lub ograniczanie ich
skutków. Osiągnięcie tego celu jest możliwe
przez podjęcie odpowiednich działań. Podjęcie
tych działań w sposób systematyczny i
optymalny umożliwia plan działań korygujących
i zapobiegawczych, opracowany na podstawie
otrzymanych wyników oceny ryzyka
zawodowego..
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Plan działań korygujących i zapobiegawczych
powinien być poprzedzony analizą potrzeb
wynikających z wyników oceny ryzyka
zawodowego oraz analizą możliwości
ekonomicznych i technicznych organizacji.
Analiza ta powinna stanowić podstawę do
ustalenia priorytetów w działaniach
zmierzających do eliminowania lub ograniczania
skutków zagrożeń, a w konsekwencji
ograniczenia ryzyka zawodowego. Należy ocenić
korzyści, jakie osiągnie w wyniku realizacji
podjętych działań organizacja i jej pracownicy.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Podstawową zasadą, jaką należy się kierować
podejmując działania zmierzające do ograniczania
zagrożeń, jest eliminowanie zagrożeń, najlepiej u
źródła, oraz stosowanie takich środków, które będą
chronić jak najwięcej pracowników. W myśl tej
zasady
środki
ochronne
prowadzące
do
ograniczania zagrożeń powinny być stosowane w
kolejności:
– środki techniczne eliminujące lub ograniczające
zagrożenia u źródła,
– środki ochrony zbiorowej,
– środki organizacyjne i proceduralne,
– środki ochrony indywidualnej.
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
Plan działań korygujących lub zapobiegawczych
powinien kończyć się analizą, której wynik
powinien stwierdzać czy:
– proponowane działania doprowadzą i w jakim zakresie
do osiągnięcia postawionego celu,
– po zrealizowaniu działań nie powstaną nowe
zagrożenia, a jeżeli tak, to czy ryzyko z nich
wynikające będzie do zaakceptowania,
– można wybrać inne, bardziej skuteczne środki,
– pracownicy będą akceptować podjęte działania i
wynikające z nich zmiany.
Po realizacji działań, w celu sprawdzenia ich
skuteczności, należy wykonać ponownie ocenę
ryzyka zawodowego.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
Po dokonaniu oceny ryzyka zawodowego na
stanowisku pracy, należy zapisywać wyniki tej
oceny. Sposób dokumentowania ryzyka
zawodowego powinien być opracowany przez
pracodawcę. Szczegółowość dokumentowania,
zawarte w dokumentacji informacje, powinny
odpowiadać potrzebom wynikającym z
prowadzonej działalności, występujących zagrożeń,
struktury organizacyjnej i zatrudnienia.
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego powinna
być tak opracowana, by była punktem odniesienia
do kolejnych wymaganych ocen ryzyka i zawierać
tylko niezbędne informacje.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
Dokumentacja ta powinna zawierać grupy
informacji, jakie wynikają z procedury zarządzania
ryzykiem zawodowym:
1. charakterystykę stanowiska pracy,
2. informacje dotyczące identyfikacji zagrożeń,
3. szacowanie parametrów ryzyka i jego wartościowanie,
4. informacje dotyczące kryteriów akceptacji oraz
poziomu ryzyka akceptowanego,
5. środki ochrony konieczne do zlikwidowania zagrożeń
lub zmniejszenia ryzyka,
6. wynik końcowy oceny ryzyka oraz zalecenia dotyczące
monitorowania ryzyka i jego okresowej oceny,
7. przepisy, normy lub wytyczne stosowane przy ocenie
ryzyka.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
1. CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA PRACY
W charakterystyce stanowiska pracy powinny być
umieszczone informacje mające istotny wpływ na
bezpieczeństwo pracy. Informacje te powinny zawierać:
– rodzaj stanowiska pracy, wykonywane na nim operacje
technologiczne i procesy pracy ewentualnie czynności,
jeżeli jest to istotne dla bezpieczeństwa, wraz z czasem
ich wykonywania,
– wyposażenie stanowiska w narzędzia, materiały,
maszyny, urządzenia oraz środki ochrony,
– podstawowe wskaźniki bezpieczeństwa, takie jak, np.
masa przenoszonych materiałów, temperatura, ciśnienie
itp.,
verte
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
– lokalizację stanowiska pracy oraz ewentualne
powiązania z innymi stanowiskami,
– informacje o fazie obiektu, dla którego prowadzona
była ocena ryzyka,
– granice stanowiska pracy,
– osoby pracujące na stanowisku, wymagany oraz
posiadany przez te osoby poziom wykształcenia,
wiedzy, zdolności i uprawnienia,
– inne osoby, które mogą przebywać stale lub
okresowo na stanowisku,
– zarejestrowane informacje o niebezpiecznych
zdarzeniach i niedogodnościach, jakie miały miejsce
w przeszłości.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
2. Informacje dotyczące identyfikacji
zagrożeń
Informacje
dotyczące
identyfikacji
zagrożeń powinny zawierać:
– typ zagrożenia,
– metodę identyfikacji lub źródło, na podstawie
którego zidentyfikowano zagrożenie,
– krótką charakterystykę zagrożenia, sposób, w
jaki może dojść do kontaktu (np. kiedy może
być narażony pracownik),
– stosowane środki ochrony.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
3. Szacowanie parametrów ryzyka i jego
wartościowanie
W części dotyczącej szacowania i wartościowania ryzyka
zawodowego należy podać, jaką zastosowano metodę oceny
ryzyka i jeżeli jest to konieczne, krótkie uzasadnienie wyboru
metody. Zależnie od zastosowanej metody należy także podać
charakterystykę parametrów ryzyka, np. jego konsekwencje,
ekspozycje oraz poziom wartościowanego ryzyka. Jeżeli jest to
istotne, to w opisie szacowania parametrów ryzyka powinno
być podane źródło szacowania, np. wypadki z przeszłości,
dane i doświadczenie w szacowaniu parametrów ryzyka na
podobnych stanowiskach lub przy podobnych zagrożeniach,
jak również wątpliwości w ocenie parametrów ryzyka i ich
wpływ na wartościowanie ryzyka.
Należy zwrócić tu uwagę, że jeżeli w zastosowanej metodzie
ryzyko wartościowane jest liczbą, to w dokumentacji poziom
ryzyka powinien być podany również opisowo.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
4. Informacje dotyczące kryteriów
akceptacji oraz poziomu ryzyka
akceptowanego
Wymagane jest, by kryteria akceptacji ryzyka
zawodowego były podawane dla stanowisk
pracy o dużym i bardzo dużym ryzyku.
Akceptowanie ryzyka dużego wymaga
uzasadnienia ze szczególnym wskazaniem
zasad postępowania lub wykonywania pracy.
Powinny się tu znaleźć również informacje o
szczególnych, bądź rzadko spotykanych
zagrożeniach i związanym z nimi ryzykiem.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
5. Środki ochrony konieczne do
zlikwidowania zagrożeń lub
zmniejszenia ryzyka
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego
powinna zawierać sposoby uniknięcia
skutków ryzyka. Powinny tu być podane
konieczne do zastosowania rodzaje
środków ochrony oraz konsekwencje, jakie
mogą mieć miejsce, gdy nie będą one
stosowane.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
6. Wynik końcowy oceny ryzyka oraz
zalecenia dotyczące monitorowania ryzyka i
jego okresowej oceny
Informacje końcowej oceny ryzyka powinny
zawierać wartość ryzyka resztkowego, jeżeli ono
występuje po zastosowaniu środków ochrony,
sposób monitorowania ryzyka oraz, jeżeli to
konieczne, wytyczne do następnej oceny ryzyka,
np. terminy, szczegóły dotyczące, jakich zagrożeń
ma dotyczyć ocena ryzyka itp. Ponadto takie
informacje, jak:
które grupy pracowników są szczególnie narażone
na ryzyko; jakie rodzaje ryzyka budzą obawy.
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
7. Przepisy, normy lub wytyczne stosowane przy ocenie
ryzyka
Dokumentacja oceny ryzyka powinna zawierać przepisy, normy i
wytyczne, które wykorzystano lub na podstawie których wykonano
ocenę ryzyka. Mogą to być wymagania zewnętrzne, np. państwowe,
ale również wprowadzone w organizacji wewnętrzne zarządzenia.
Dokumentacja powinna wykazać, że cele oceny ryzyka zostały
osiągnięte oraz sposób, w jaki to osiągnięto. Dokumentacja oceny
ryzyka powinna być prowadzona w porozumieniu z pracownikami
i/lub ich przedstawicielami i przy ich współudziale, oraz powinna
być im udostępniana do wglądu. Zainteresowani pracownicy
powinni być informowani o wyniku oceny, która dotyczy ich
stanowiska pracy oraz działań podjętych w wyniku tej oceny.
Dokumentacja powinna być również udostępniana pracownikom
wyznaczonym przez pracodawcę do pełnienia funkcji związanych z
bezpieczeństwem i higieną pracy.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY BADANIA ZAGROŻEŃ
I SZACOWANIA RYZYKA
O WYBORZE METODY OCENY RYZYKA
O WYBORZE METODY OCENY RYZYKA
ZAWSZE
DECYDUJE
OSOBA
LUB
ZAWSZE
DECYDUJE
OSOBA
LUB
ZESPÓŁ OCENIAJĄCY RYZYKO.
ZESPÓŁ OCENIAJĄCY RYZYKO.
Wybór metody jest sprawą indywidualną, jednakże
Wybór metody jest sprawą indywidualną, jednakże
dokonując go, należy wziąć pod uwagę:
dokonując go, należy wziąć pod uwagę:
1. Jakie doświadczenie posiada osoba lub zespół
dokonujący oceny ryzyka oraz jakie mogą być skutki
braku doświadczenia?
2. Jakie informacje (parametry) opisują warunki
środowiskowe panujące na stanowisku poddawanym
ocenie i czy parametry te uwzględnione są w metodzie?
3. Czy te informacje są dostępne, przydatne i wiarygodne?
4. W jaki sposób przyjęte wartości parametrów ryzyka
wpłyną na jego ocenę?Jakie wady i zalety ma wybrana
metoda?
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
JAKOŚCIOWE METODY OCENY RYZYKA
JAKOŚCIOWE METODY OCENY RYZYKA
Do oceny ryzyka stosowane są głównie metody
Do oceny ryzyka stosowane są głównie metody
jakościowe. Dzięki stosowaniu tych metod
jakościowe. Dzięki stosowaniu tych metod ocena
ocena
ryzyka zawodowego jest oceną subiektywną
ryzyka zawodowego jest oceną subiektywną
.Tylko
.Tylko
rzetelne przygotowanie potrzebnych informacji
rzetelne przygotowanie potrzebnych informacji
oraz rzetelne podejście do oceny przybliża wynik
oraz rzetelne podejście do oceny przybliża wynik
tej oceny do obiektywnej.
tej oceny do obiektywnej.
Jakościowe metody oceny ryzyka zawodowego
Jakościowe metody oceny ryzyka zawodowego
można podzielić na trzy grupy:
można podzielić na trzy grupy:
metody matrycowe,
metody wskaźnikowe,
grafy ryzyka.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY MATRYCOWE
METODY MATRYCOWE
S
S
ą to przeważnie metody 2-parametrowe. Oznacza
ą to przeważnie metody 2-parametrowe. Oznacza
to, że wartościowanie ryzyka w tych metodach
to, że wartościowanie ryzyka w tych metodach
odbywa się na podstawie matrycy zbudowanej z 2
odbywa się na podstawie matrycy zbudowanej z 2
parametrów. Po oszacowaniu parametrów,
parametrów. Po oszacowaniu parametrów,
wartościowanie ryzyka nie jest trudne.
wartościowanie ryzyka nie jest trudne.
Decydując się na wybór metody z tej grupy, należy
Decydując się na wybór metody z tej grupy, należy
mieć świadomość, że brak parametrów
mieć świadomość, że brak parametrów
ułatwiających szacowanie, odnoszących się do
ułatwiających szacowanie, odnoszących się do
środowiska pracy, jak np. ekspozycja na
środowiska pracy, jak np. ekspozycja na
zagrożenie lub możliwość ochrony przed
zagrożenie lub możliwość ochrony przed
zagrożeniem, może uniemożliwić precyzyjną ocenę
zagrożeniem, może uniemożliwić precyzyjną ocenę
ryzyka.
ryzyka.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Do grupy metod matrycowych można
Do grupy metod matrycowych można
zaliczyć
zaliczyć
:
:
1. Metodę PHA,
2. Metodę oceny ryzyka dla czynników
niemierzalnych według
PN-N-18002:2000 (Metodę matrycy
ryzyka według PN-N-18002:2000)
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY WSKAŹNIKOWE
METODY WSKAŹNIKOWE
Metody wskaźnikowe
Metody wskaźnikowe
są metodami wieloparametrowymi
są metodami wieloparametrowymi
i wielopoziomowymi. Ocenę ryzyka ułatwiają takie
i wielopoziomowymi. Ocenę ryzyka ułatwiają takie
parametry, jak:
parametry, jak:
ekspozycja na zagrożenie,
możliwość ochrony przed zagrożeniami,
liczba osób narażonych.
Wartościowanie ryzyka opiera się tu na obliczeniu wartości
wskaźnika, który jest iloczynem wag parametrów.
Wprowadzenie wielu poziomów zarówno szacowania dla
parametrów, jak i wartości ryzyka powoduje, że ocena jest
oceną pełniejszą i bardziej precyzyjną, a w konsekwencji
łatwiejszą w zastosowaniu. Przykładem metody
wskaźnikowej jest
RISK SCORE i
METODA PIĘCIU
KROKÓW
.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY GRAFÓW
METODY GRAFÓW
Metody grafów
Metody grafów
są metodami, w których szacowane
są metodami, w których szacowane
są 4 parametry (taką metodą jest np.
są 4 parametry (taką metodą jest np. M
M
ETODA
ETODA
GRAF RYZYKA
GRAF RYZYKA
). Metody te pod względem ilości
). Metody te pod względem ilości
poziomów dla każdego z szacowanych parametrów
poziomów dla każdego z szacowanych parametrów
są najbardziej zróżnicowanymi. Występuje tu od 2 do
są najbardziej zróżnicowanymi. Występuje tu od 2 do
5 poziomów. Przy małej ilości poziomów łatwo jest
5 poziomów. Przy małej ilości poziomów łatwo jest
oszacować parametry, ale ocena ryzyka będzie mało
oszacować parametry, ale ocena ryzyka będzie mało
precyzyjna.W grafach brane są pod uwagę
precyzyjna.W grafach brane są pod uwagę
dodatkowe parametry, takie jak: ekspozycja i
dodatkowe parametry, takie jak: ekspozycja i
możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniami.
możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniami.
Pozwala to na pełniejszą ocenę ryzyka.
Pozwala to na pełniejszą ocenę ryzyka.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
WSTĘPNA ANALIZA ZAGROŻEŃ (PHA)
WSTĘPNA ANALIZA ZAGROŻEŃ (PHA)
PHA (z ang. Preliminary Hazard Analysis)
PHA (z ang. Preliminary Hazard Analysis)
jest metodą pozwalającą na jakościowe
jest metodą pozwalającą na jakościowe
oszacowanie ryzyka związanego z
oszacowanie ryzyka związanego z
zagrożeniami, sytuacjami
zagrożeniami, sytuacjami
niebezpiecznymi i zdarzeniami
niebezpiecznymi i zdarzeniami
niebezpiecznymi.
niebezpiecznymi.
Metoda ta zakłada możliwość powstania
Metoda ta zakłada możliwość powstania
wypadku i szacuje jakościowo możliwe
wypadku i szacuje jakościowo możliwe
skutki wypadku lub możliwą utratę
skutki wypadku lub możliwą utratę
zdrowia pracownika.
zdrowia pracownika.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
W metodzie PHA oszacowanie ryzyka to:
W metodzie PHA oszacowanie ryzyka to:
ustalenie możliwych strat poprzez stopień
ustalenie możliwych strat poprzez stopień
szkód
szkód S
S
,
,
określenie prawdopodobieństwa możliwości
określenie prawdopodobieństwa możliwości
wystąpienia szkód
wystąpienia szkód
w następstwie zdarzenia
w następstwie zdarzenia P
P
.
.
Wartościowanie ryzyka określa zależność:
Wartościowanie ryzyka określa zależność:
W = S x P
W = S x P
Szacowanie stopnia szkód S i prawdopodobieństwa
Szacowanie stopnia szkód S i prawdopodobieństwa
szkód P odbywa się według skali na 6 poziomach
szkód P odbywa się według skali na 6 poziomach
dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia.
dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia.
Charakterystykę poszczególnych poziomów
Charakterystykę poszczególnych poziomów
przedstawiono poniżej.
przedstawiono poniżej.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie stopnia szkód (S)
Szacowanie stopnia szkód (S)
poziom
charakterystyka
1
znikome urazy, lekkie szkody
2
lekkie obrażenia, wymierne szkody
3
ciężkie obrażenia, znaczne szkody
4
pojedyncze wypadki śmiertelne, ciężkie
szkody
5
zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na
bardzo dużą skalę na terenie zakładu
6
zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na
dużą skalę poza terenem zakładu
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie prawdopodobieństwa
Szacowanie prawdopodobieństwa
szkód (P)
szkód (P)
poziom
charakterystyka
1
bardzo nieprawdopodobne
2
mało prawdopodobne, zdarzające się raz
na 10 lat
3
doraźne wydarzenia, zdarzające się raz w
roku
4
dosyć częste wydarzenia, zdarzające się
raz w miesiącu
5
częste regularne wydarzenia, zdarzające
się raz w tygodniu
6
duże prawdopodobieństwo wydarzenia
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
P
– prawdopodobieństwo szkód
Pozio
m
1
2
3
4
5
6
S
Stopień
szkód
1
1
2
3
4
5
6
2
2
4
6
8
10
12
3
3
6
9
12
15
18
4
4
8
12
16
20
24
5
5
10
15
20
25
30
6
6
12
18
24
30
36
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ
PHA
PHA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
MATRYCA RYZYKA (WG NORMY PN-N-
MATRYCA RYZYKA (WG NORMY PN-N-
18002)
18002)
Przedstawiona w normie PN-N-18002
matrycowa metoda oceny ryzyka jest metodą
indukcyjną, przeznaczoną do jakościowego
oszacowania ryzyka zawodowego.
Metoda zakłada możliwość powstania wypadku
i szacuje jakościowo parametry ryzyka, którymi
są możliwe spowodowane zdarzeniem ciężkości
następstw (skutki) oraz prawdopodobieństwo, z
jakim następstwa te mogą wystąpić.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Analiza ryzyka obejmuje etapy:
• określenie granic obiektu, dla którego wykonywana
jest ocena ryzyka,
• sporządzenie listy zidentyfikowanych zagrożeń,
• oszacowanie ryzyka, tzn. określenie możliwych
następstw i prawdopodobieństwa następstw, z jakim
mogą one wystąpić,
• wartościowanie ryzyka przeprowadzane jest przez
odczytanie jego wartości z matrycy.
Szacowanie następstw i prawdopodobieństwa następstw
odbywa się w skali trójstopniowej dla każdego
zidentyfikowanego zagrożenia. Charakterystykę wartości
parametrów ryzyka przedstawiono poniżej.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie ciężkości następstw zdarzenia
Szacowanie ciężkości następstw zdarzenia
następstwa
następstwa
charakterystyka
charakterystyka
o małej
o małej
szkodliwości
szkodliwości
urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych
urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych
dolegliwości i absencji w pracy, są to: czasowe
dolegliwości i absencji w pracy, są to: czasowe
pogorszenie stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia
pogorszenie stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia
i zranienia, podrażnienie oczu, objawy niewielkiego
i zranienia, podrażnienie oczu, objawy niewielkiego
zatrucia, bóle głowy itp.
zatrucia, bóle głowy itp.
o średniej
o średniej
dolegliwości
dolegliwości
urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale
urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale
długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są
długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są
związane z okresami absencji, są to np. zranienia,
związane z okresami absencji, są to np. zranienia,
oparzenia drugiego stopnia na niewielkiej powierzchni
oparzenia drugiego stopnia na niewielkiej powierzchni
ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły
ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły
przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np.
przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np.
zapalenie ścięgna) itp.
zapalenie ścięgna) itp.
o dużej
o dużej
szkodliwości
szkodliwości
urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe
urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe
dolegliwości lub śmierć, są to np. oparzenia trzeciego
dolegliwości lub śmierć, są to np. oparzenia trzeciego
stopnia, oparzenia drugiego stopnia dużej powierzchni
stopnia, oparzenia drugiego stopnia dużej powierzchni
ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową
ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową
dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia
dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia
narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku
narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku
narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny,
narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny,
zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma itp.
zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma itp.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie prawdopodobieństwa następstw
Szacowanie prawdopodobieństwa następstw
zdarzenia
zdarzenia
prawdopodobieństwo
prawdopodobieństwo
charakterystyka
charakterystyka
mało prawdopodobne
mało prawdopodobne
następstwa zagrożeń, które nie powinny
następstwa zagrożeń, które nie powinny
wystąpić
podczas
całego
okresu
wystąpić
podczas
całego
okresu
aktywności zawodowej pracownika
aktywności zawodowej pracownika
prawdopodobne
prawdopodobne
następstwa
zagrożeń,
które
mogą
następstwa
zagrożeń,
które
mogą
wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie
wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie
podczas okresu aktywności zawodowej
podczas okresu aktywności zawodowej
pracownika
pracownika
wysoce prawdopodobne
wysoce prawdopodobne
następstwa
zagrożeń,
które
mogą
następstwa
zagrożeń,
które
mogą
wystąpić wielokrotnie podczas okresu
wystąpić wielokrotnie podczas okresu
aktywności zawodowej pracownika
aktywności zawodowej pracownika
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartościowanie ryzyka w skali 3-stopniowej
Wartościowanie ryzyka w skali 3-stopniowej
ciężkość następstw
prawdopodobi
eństwo
Mała
Średnia
Duża
mało
prawdopodobne
małe - 1
małe - 1
średnie - 2
prawdopodobne
małe - 1
średnie - 2
duże - 3
wysoce
prawdopodobne
średnie - 2
duże - 3
duże - 3
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartościowanie ryzyka w skali 5-stopniowej
ciężkość następstw
prawdopodo
bieństwo
Mała
Średnia
Duża
mało
prawdopodobne
bardzo małe - 1
małe - 2
średnie - 3
prawdopodobne
małe - 2
średnie - 3
duże-4
wysoce
prawdopodobne
średnie - 3
duże-4
bardzo duże - 5
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
WSKAŹNIKI RYZYKA
Wskaźniki ryzyka jest to grupa metod oceny ryzyka, w
których prawdopodobieństwo skutków zdarzenia
opisywane jest jako funkcja innych mających istotne
znaczenie w ocenie ryzyka parametrów. Tymi parametrami
najczęściej są: częstotliwość, z jaką występuje zagrożenie
lub ekspozycja na zagrożenie, prawdopodobieństwo
wystąpienia zdarzenia, oraz możliwość zmniejszenia lub
ograniczenia zagrożenia. W metodach tych oceniając
ryzyko wartościuje się trzy lub więcej parametrów ryzyka.
Wskaźniki ryzyka są metodami indukcyjnymi
pozwalającymi na jakościową ocenę ryzyka. Szacowanie
parametrów ryzyka odbywa się na kilku, najczęściej pięciu
poziomach. Wartościowanie ryzyka polega na określeniu
wartości ryzyka poprzez obliczenie iloczynu parametrów
ryzyka i odczytaniu poziomu ryzyka z tablicy.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
WSKAŹNIK RYZYKA RISK SCORE
WSKAŹNIK RYZYKA RISK SCORE
Metoda RISK SCORE jest jakościową,
wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w
której określane w definicji ryzyka
prawdopodobieństwo skutków zdarzenia
jest uszczegółowione i przedstawione
przez dwa parametry ryzyka, tj.
ekspozycję na zagrożenie i
prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
W metodzie tej wartościowanie ryzyka
opisuje wyrażenie:
R=S*E*P
gdzie parametrami ryzyka R są:
S - możliwe skutki zdarzenia (straty
spowodowane przez zdarzenie),
E - ekspozycja na zagrożenie,
P - prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia
.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
WARTOŚĆ
S
SZACOWANIE
STRATY
STRATY
LUDZKIE
STRATY
MATERIALNE
100
poważna
katastrofa
wiele ofiar
śmiertelnych
> 30 mln zł
40
katastrofa
kilka ofiar
śmiertelnych
10-30 mln zł
15
bardzo duża
jedna ofiara
śmiertelna
0,3-1 mln zł
7
duża
ciężkie
uszkodzenia
ciała
30-300 tys. zł
3
średnia
absencja
3-30 tys. zł
1
mała
udzielenie
pierwszej
pomocy
< 3 tys. zł
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartość
Wartość
E
E
Charakterystyka
Charakterystyka
10
stała
6
częsta (codzienna)
3
sporadyczna (raz na tydzień)
2
okazyjna (raz w miesiącu)
1
minimalna (kilka razy w roku)
0,5
minimalna (kilka razy w roku)
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartość
P
Charakterystyka
Szansa w
%
Prawdopodobieńst
wo
10
bardzo
prawdopodobne
50
0,5
5*10
-1
6
całkiem możliwe
10
0,1
10
-1
3
praktycznie możliwe
1
0,01
10
-2
1
mało
prawdopodobne,
możliwe
10
-1
0,001
10
-3
0,5
tylko sporadycznie
możliwe
10
-2
0,0001
10
-4
0,2
możliwe do
pomyślenia
10
-3
0,00001
10
-5
0,1
teoretycznie możliwe
10
-4
0,000001 10
-6
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Po określeniu wskaźnika
ryzyka R
,
wartościowanie ryzyka odbywa się według
przyjętej w metodzie skali.
W literaturze podawane są dwie
przestawione poniżej skale
wartościowania ryzyka. Można wykazać,
że mimo różnych wartości R znaczenie
określonych kategorii ryzyka i zalecanych
działań profilaktycznych jest zbliżone.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartość R
Kategoria
ryzyka
Działanie
zapobiegawcze
R 20
akceptowalne
wskazana kontrola
20 < R 70
małe
potrzebna kontrola
70 < R 200
istotne
potrzebna poprawa
200 < R
400
duże
potrzebna natychmiastowa
poprawa
R > 400
bardzo duże
wskazane wstrzymanie
pracy
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartość R
Kategoria
ryzyka
Działanie
zapobiegawcze
R 1,5
zaniedbywalne
wskazana kontrola
1,5 < R 48
akceptowalne
potrzebna kontrola
48 < R 270
średnie
potrzebna poprawa
270 < R
1440
poważne
potrzebna natychmiastowa
poprawa
R > 1440
nieakceptowalne
wskazane wstrzymanie
pracy
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODA PIĘCIU KROKÓW
METODA PIĘCIU KROKÓW
(Five steps to risk assessment)
Metoda FIVE STEPS jest jakościową,
wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której
określane w definicji ryzyka
prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest
uszczegółowione i przedstawione przez trzy
parametry ryzyka, tj.:
częstotliwość narażenia (ekspozycję),
liczbę osób narażonych,
prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
W metodzie Pięciu Kroków
wartościowanie ryzyka opisuje
wyrażenie:
R=P*F*S*I
gdzie parametrami wartości ryzyka R są:
P
- prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia,
F
- częstotliwość narażenia (ekspozycja),
S
- następstwa zdarzenia (skutki),
I
- liczba osób narażonych.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia
zdarzenia (P)
wartość P
charakterystyka
0,033
prawie niemożliwe
1
bardzo mało prawdopodobne, ale
możliwe
1,5
mało prawdopodobne, ale może się
zdarzyć
2
możliwe, ale niecodziennie
5
równa szansa
8
prawdopodobne
10
zdarza się
15
pewne
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie częstotliwości narażenia (F)
wartość F
charakterystyka
0,5
raz na rok
1
raz na miesiąc
1,5
raz na tydzień
2,5
raz dziennie
4
co godzinę
6
ciągle
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie następstw zdarzenia (S)
wartość S
charakterystyka
0,1
zadrapania, siniaki
0,5
skaleczenia, łagodne obrażenia
2
proste złamania, lekka choroba
4
skomplikowane złamania, poważna
choroba
6
utrata jednej kończyny, utrata oka,
trwała utrata słuchu
10
utrata dwóch kończyn, utrata oczu
15
śmierć
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie liczby osób narażonych (I)
wartość I
charakterystyka
1
1 – 2 osoby
2
3 – 7 osób
4
8 – 15 osób
12
16 – 50 osób
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Po określeniu wskaźnika ryzyka R wartościowania ryzyka
powinniście dokonywać według przyjętej w metodzie skali.
Wartościowanie ryzyka (R)
wartość R
charakterystyka
0-5
pomijalne
5-50
niskie, ale istotne
50-500
wysokie
powyżej 500
nie do przyjęcia
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
GRAF RYZYKA
GRAF RYZYKA
Jest to metoda jakościowa, w której parametr ryzyka –
Jest to metoda jakościowa, w której parametr ryzyka –
prawdopodobieństwo
skutków
zdarzenia
–
jest
prawdopodobieństwo
skutków
zdarzenia
–
jest
uszczegółowione i przedstawione przez 3 dodatkowe
uszczegółowione i przedstawione przez 3 dodatkowe
parametry, tj.:
parametry, tj.:
czas występowania zagrożenia (ekspozycję),
czas występowania zagrożenia (ekspozycję),
możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem,
możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem,
prawdopodobieństwo
wystąpienia
niepożądanego
prawdopodobieństwo
wystąpienia
niepożądanego
zdarzenia
zdarzenia
.
.
Za elementy ryzyka w tej metodzie są przyjmowane:
Za elementy ryzyka w tej metodzie są przyjmowane:
S
S
– wielkość szkód (strat), jakie może spowodować zagrożenie,
– wielkość szkód (strat), jakie może spowodować zagrożenie,
A
A
– czas występowania zagrożenia (ekspozycja),
– czas występowania zagrożenia (ekspozycja),
G
G
– możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem,
– możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem,
W
W
– prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego
– prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego
zdarzenia.
zdarzenia.
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie wielkości szkód (S)
oznaczenie
charakterystyka
S1
lekkie obrażenia lub dyskomfort
S2
ciężkie lub nieodwracalne obrażenia
jednej lub większej liczby osób
S3
śmierć najwyżej jednej osoby
S4
śmierć większej liczby osób
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Szacowanie czasu występowania zagrożenia (A)
oznaczenie
charakterystyka
A1
rzadkie do częstego
A2
częste do stałego
Szacowanie ochrony przed zagrożeniem (G)
oznaczenie
charakterystyka
G1
efektywna przy spełnieniu pewnych
warunków
G2
nie dająca prawie żadnych efektów
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Metoda Graf Ryzyka – szacowanie
Metoda Graf Ryzyka – szacowanie
prawdopodobieństwa wystąpienia niepożądanego
prawdopodobieństwa wystąpienia niepożądanego
zdarzenia
zdarzenia
Szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia
Szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia
niepożądanego zdarzenia (W)
niepożądanego zdarzenia (W)
oznaczeni
oznaczeni
e
e
charakterystyka
charakterystyka
W1
W1
bardzo małe
bardzo małe
W2
W2
małe
małe
W3
W3
relatywnie duże
relatywnie duże
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
Wartościowania ryzyka w tym przypadku dokonujecie za pomocą
Wartościowania ryzyka w tym przypadku dokonujecie za pomocą
grafu, według skali 7-stopniowej dla 3 poziomów.
grafu, według skali 7-stopniowej dla 3 poziomów.
G 1
G 2
G 2
G 1
A 1
A 2
A 2
A 1
S 4
S 3
S 2
S 1
START
4
1
3
5
2
4
6
3
5
7
3
5
1
–
–
2
–
1
3
1
2
3
1
2
W 3
W 1
W 2
1 - 2 –
ryzyko
małe
3 - 5 –
ryzyko
średnie
6 - 7 –
ryzyko
poważne
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
KONIEC
KONIEC
C
– stopień skutków
Klasa
1
2
3
4
5
P
prawdopodobieńst
wo skutków
1
2
3
4
5
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
RYZYKA 2
RYZYKA 2
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
C
– skutki zdarzenia
Skal
a
1
2
3
4
5
P
prawdopodobieńst
wo skutków
A
NA
NA
NA
TNA
TNA
B
NA
NA
TNA
TNA
TA
C
NA
TNA
TNA
TA
TA
D
TNA
TNA
TA
TA
A
E
TNA
TA
TA
A
A
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
RYZYKA 3
RYZYKA 3
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
B
– prawdopodobieństwo skutków
Pozio
m
6
5
4
3
2
1
A
Skutki
zdarzenia
A
B
C
D
E
F
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
MATRYCA – WARTOŚCIOWANIE RYZYKA METODĄ MATRYCY
RYZYKA 4
RYZYKA 4
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA
METODY SZACOWANIA
METODY SZACOWANIA
RYZYKA
RYZYKA