społeczny charakter- jest produktem
współżycia ludzi, trwa przez pokolenia, jej rozwój
możliwy jest dzięki kontaktom międzyludzkim
zbiorowe wytwarzanie- jednostka może wnieść
do niej indywidualny wkład, ale nie jest w stanie
samodzielnie jej tworzyć
intersubiektywność- jest wspólna węższym lub
szerszym zbiorowościom, niosąca podobne
znaczenie, skupiająca w sobie wartości podobnie
rozumiane przez członków grupy lub klasy
społecznej
Ralpha Lintona- kultura jest konfiguracją
wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których
elementy są podzielane i przekazywane przez
członków danego społeczeństwa
Taylor- kulturą nazywamy złożoną całość
obejmującą wiedzę, wierzenia, sztukę, prawo,
moralność, obyczaje oraz wszystkie inne zdolności
nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa
Jan Szczepański- kultura to dziedzina wartości
pozbawionych na ogół praktycznej użyteczności
oprawianych i rozwijanych bezinteresownie ze
względu na związane z tymi wartościami
wewnętrzne przeżycia.
*postać zewnętrzna(zobiektywizowana) czyli
działania ludzkie, przedmioty będące
wytworami tych działań, utożsamiana jest z
cywilizacją: znajdziemy tu takie wytwory jak
drogi, budynki, mosty, itp.
*postać wewnętrzna tkwiąca w świadomości
ludzi: wzory, normy, oceny, przekonania
odnosi się do aspektu niematerialnego i ma
charakter symboliczny
jest celem i wartością samą w sobie. W jej
obrębie można wyróżnić kulturę
-dominującą, która koncentruje się wokół
kanonu rozumianego jako zespół konkretnych
elementów, przekazów, idei,
-uprawnioną
-niższą, tzw. podkulturę, mieści się to wszystko
co znajduje się poza kanonem
kulturę ludową- charakteryzującą się łatwością
odbioru i wąskim jego zasięgiem, przekaz ma
zazwyczaj charakter ustny, treści maja charakter
spontaniczny, wolny od alienacji, twórczość ma
charakter niezawodowy
kulturę popularną- ma szeroki zasięg odbioru,
jest łatwa i dostępna, przekaz ma charakter
masowy, treści są demokratyczne,
przystosowana do możliwości przez ogół
społeczeństwa
kulturę elitarna- ma najwęższy zasięg, trudno
dostępna, przekaz skierowany jest do wąskiego
grona odbiorców
ekspresyjna: związana z wyrażaniem
własnych emocji, przeżyć, funkcję tą pełnią
wytwory kultury elitarnej, wysokiej
integracyjna, emancypacyjna: pełniona jest
przez kulturę wysoką, skupiają się tu wartości
narodowe, wspólne dla pewnej grupy
społecznej, stanowią źródło identyfikacji jej
członków
rozrywki, hedonizmu: dostarcza wrażeń,
odnosi się do kultury masowej, popularnej
Kultura postfiguratywna
Kultura kofiguratywna
Kultura prefiguratywna
Wytwór społeczności pierwotnych i
starożytnych. Charakteryzuje się odwołaniem
do platońskiego idealizmu. Głównymi cechami
są: konserwatyzm i niezmienność norm i
zasad życia społecznego.
Okres: prehistoria do rewolucji przemysłowej
Istnieje przekonanie, że starsi członkowie
społeczeństw są bardziej doświadczeni, co
wykorzystują w jednokierunkowym przekazie
wartości młodemu pokoleniu.
Powstała w czasach dynamicznych zmian
gospodarczych i społecznych.
Okres: rewolucja przemysłowa do końca II
Wojny Światowej
Międzypokoleniowa transmisja wartości
nabiera charakteru dwukierunkowego. Starsi
członkowie społeczeństwa nadal stanowią
podstawę socjalizacji młodego pokolenia, a w
obliczu szybkiego rozwoju młodzi są bogatsi w
inne, zupełnie nowe doświadczenia, nową
wiedzę. Następuje potrzeba wymiany
poglądów.
Utworzona w dobie kryzysów
egzystencjalnych. Stadium jest to niejednolite,
niejednoznaczne i niespójne w przekazie treści
społecznych, norm i wartości.
Okres: po II Wojnie Światowej i trwa nadal
W kulturze prefiguratywnej przedstawiciele
młodego pokolenia łatwiej radzą sobie w
rozwijającym się świecie i to oni, mimo że nie
posiadają życiowego doświadczenia przekazują
starszym nowoczesne normy i wartości.
Kultura postfiguratywna- osobowość
sterowana tradycją
Kultura konfiguratywna- osobowość
wewnątrzsterowna
Kultura prefiguratywna- osobowość
zewnątrzsterowna
Z. Melosik uważa, że wychowanie
międzykulturowe to działanie zmierzające do
wyjaśnienia perspektyw i konsekwencji
występowania wielu różnych kultur w
społeczeństwie. Jest to uczenie się
funkcjonowania w świecie różnic i szybkich
przemian, kształtowanie się otwartości na
innych.
Kształtowanie zdolności postrzegania:
Siebie i innych jako jednego gatunku
biologicznego ,
siebie i innych jako członków tego samego
ekosystemu ziemskiego,
współodpowiedzialnych za losy świata,
siebie i innych jako kreatorów obrazu
współczesnego świata,
siebie i innych jako dłużników i twórców
kultury,
Faktu z istnienia możliwości poznania i
wartościowania określonych zjawisk, które
są niezrozumiałe czy odmienne.
GLOBALIZACJA
W dobie globalizacji wartości stają się
wspólne, tak jak odpowiedzialność za losy
świata, problemy i zagrożenia które nas
otaczają mają znaczenie globalne. Stąd
konieczność zmiany perspektywy myślenia o
świecie z lokalnej na globalną.
Procesy transferu wartości, technologii i
możliwość szybkiego przemieszczania się,
które prowadzą do stałej koegzystencji
różnych kultur, reprezentujących różne wizje
świata.
Wymuszają konieczność, ale zarazem
możliwość „dialogu kultur”, którym jest
wymiana, nie konfrontacja doświadczeń
Reakcja wobec obcej kultury
(według Wintera)
Stadia świadomości
międzykulturowej (wg.
Melosika)
Stacjonarne poszerzanie wiedzy o
innej kulturze
Postrzeganie inności kulturowej w
kat.:
„inny, gorszy, głupi, obcy”
Rozpoznawanie struktur myślenia
osoby/ przybysza z innej kultury
Niedowierzanie, zdziwienie,
porażenie inną kulturą
(odrzucenie)
Nabywanie kompetencji
międzykulturowego działania
Uruchomienie mechanizmów
wchodzenia w inną kulturę
(inkulturacja)
Międzykulturowe uczenie się
Nabywanie empatii, traktowanie
elementów obcej kultury jak
własnych, transspekcja
dotyczy świadomego wysiłku grup
mniejszościowych celem podtrzymania
własnej etniczności.
Wymaga otwartości, zdolności poszerzania
granic komunikacji, otwartości na odmienność
kulturową
Podstawową metodą kształtowania postaw
wobec świata w warunkach pluralizacji jest
antycypacja.
Reakcji do interakcji
Taktyki do postawy
Redukcji do złożoności
Adaptacji do transfo0rmacji
Efektywności do komunikacji