Język jako
Język jako
narzędzie
narzędzie
socjalizacji
socjalizacji
jednostki
jednostki
Opracowały:
Anna Siwczyk
Kamila Kupczak
II Animacja
Wg. Heina Rettera, komunikacja
codzienna to „[...]wymiana informacji
w toku bezpośredniego kontaktu
między osobami, oparta na
stosunkowo niezawodnych
oczekiwaniach względem ogólnych
wzorów zachowań uczestników,
wynikających ze znajomości
standardów tego rodzaju zachowań.”
Wyróżnić możemy trzy
Wyróżnić możemy trzy
rodzaje komunikacji:
rodzaje komunikacji:
Ustną i pisemną
Bezpośrednią i pośrednią
Komunikację masową
(interaktywną i codzienną)
Do form
komunikacji
bezpośredniej:
zaliczamy:
Rozmowę
Dyskusję
Wykład
Do form
komunikacji
pośredniej
zaliczamy:
Przesyłanie pisemnych
wiadomości
Nagrywanie i
odtwarzanie tego co
ktoś powiedział
Przesyłanie informacji
przez nadajniki
audiowizualne
Rozumienie odnosi się
Rozumienie odnosi się
do czterech aspektów:
do czterech aspektów:
Językowego
Kontekstualnego
Empatycznego
Aksjologicznego
IDIOLEKT
IDIOLEKT
Jest to zasób znanych danej osobie pojęć i
określeń.
Podobnie jak repertuar ulega
przeobrażeniom przy czym charakteryzują
się one większą dynamiką i elastycznością
niż zmiany w obrębie repertuaru.
Zmiany zależą od pełnionej roli społecznej,
poziomu wykształcenia, ruchliwości
jednostki w kategoriach stratyfikacyjnych.
REPERTUAR JĘZYKOWY
REPERTUAR JĘZYKOWY
Jest to zbiór wszystkich form
językowych używanych przez
członków pewnej grupy społecznej
w sposób trwały, ale i sytuacyjny.
Jest cechą stałą, charakteryzującą
grupę jako kategorię społeczną,
zawodową, czy etniczną itp.
Uniwersalne znaczenie
Uniwersalne znaczenie
języka w socjalizacji.
języka w socjalizacji.
Przechowywanie zbiorów znaczeń i doświadczeń.
Tworzenie symbolicznych reprezentacji kultury.
Łączenie odmiennych sfer życia i rzeczywistości.
Obiektywizowanie własnego bytu,
komunikowanie przeżyć, odczuć sądów, nie tylko
innym, ale i samemu sobie, dzięki czemu
możliwy jest samowiedzy, autorefleksja.
Porozumiewanie się, budowanie wypowiedzi
między rozmówcami według schematu:
PYTANIE ---- ODPOWIEDŹ
Funkcje języka wg.
Funkcje języka wg.
Romana Jakobsona
Romana Jakobsona
Emotywna
Perswazyjna
Referencyjna
Metajezykowa
Fatyczna
Poetycka
Składniki sytuacji
Składniki sytuacji
komunikacyjnej
komunikacyjnej
Desygnat
Znaczenie
Nadawca
Przekaz
Odbiorca
Kod
Kontakt
Funkcja emotywna
nadawca
Funkcja perswazyjna
odbiorca
Funkcja referencyjna
kontekst
Funkcja metajęzykowa
kod
Funkcja fatyczna
kontakt
Funkcja poetycka
komunikat
Cztery klasy interakcji
Cztery klasy interakcji
językowych
językowych
1.
Pseudospołeczne
2.
O sekwencji reaktywnej
3.
O sekwencji asymetrycznej
4.
O sekwencji wzajemnej
Cztery teorie
Cztery teorie
komunikacji :
komunikacji :
Interakcjonizm symboliczny G.H.
Meada
Stanowisko dramaturgiczne E.
Goffmana
Etymologia H.Garfinkla
Teoria działania komunikacyjnego
J.Habermasa
Interakcjonizm symboliczny
Interakcjonizm symboliczny
G.H. Meada
G.H. Meada
Język jest środkiem warunkującym
porozumienia miedzy ludźmi, a
także przenikanie kultur oraz
przekaz wartości między
pokoleniami. Gesty jak i słowa
transmitują społeczne normy i
reguły zachowań.
Uogólnione inne
Uogólnione inne
Tak Mead nazywa zbiór norm które
są zarówno podstawą tworzenia
tożsamości rozumianej jako
ciągłość w czasie.
Ja w przeszłości---- Ja w teraźniejszości---- Ja w przyszłości
Stanowisko dramaturgiczne
Stanowisko dramaturgiczne
E. Goffmana
E. Goffmana
Język jest tworzywem interakcji za
pomocą których poznajemy świat i
samych siebie. Proces socjalizacji
jest odgrywaniem ról przed
członkami społeczności
(publicznością). Publiczność
powinna rozumieć osobę która
przed nimi gra.
Etymologia H. Garfinkla
Etymologia H. Garfinkla
Język stanowi medium dzięki
któremu otaczająca rzeczywistość
istnieje. Komunikacja polega na
wymianie informacji, a także na
takim doborze słów aby były one
zrozumiałe dla naszego odbiorcy.
Indeksykalność
Indeksykalność
Wypowiedź ma charakter indeksykalny jeśli
użytkownik dobrze porusza się w obszarze
rozmowy, zna kontekst wypowiedzi i będzie
umiał przewidzieć reakcję rozmówcy.
Umiejętność odwoływania się do sposobu w
jaki rozmówcy rozumieją rzeczywistość
społeczną, co maja na myśli wypowiadając
się.
Np. „super” „cool”
Kompetencja komunikacyjna
Kompetencja komunikacyjna
Wskazuje na to iż rozmówcy zdają
sobie sprawę ze znaczenia słów,
zwrotów i ich użycia. Należy tak
formułować wypowiedź aby nie
nadużywać słów wieloznacznych i
które mają znaczenie umowne.
Teoria działania
Teoria działania
komunikacyjnego J.Habermasa
komunikacyjnego J.Habermasa
W obrębie języka można wyróżnić działanie
komunikacyjne i dyskurs:
1.Działanie komunikacyjne- czyli działanie
dwóch podmiotów które wchodzą ze sobą
w interakcje za pomocą języka.
I tu wyróżniamy:
Wypowiedzi konstatujące- czyli zdania
orzekające z elementami wiedzy
empirycznej
Regulatywne- Formułowanie
wezwań, prezentowanie zamiarów,
Ekspresywne- wyrażają
subiektywne przeżycia, emocje
Prawomocność
Prawomocność
Wszystko to co jest uznane i
przekazywane z pokolenia na
pokolenie i utrwalane w procesie
socjalizacyjnym, a nie po prostu to
co zgodne z rzeczywistością i
akceptowane jednostkowo.
Racjonalność, Manipulacja,
Racjonalność, Manipulacja,
Zniekształcenie
Zniekształcenie
Wypowiedź jest racjonalna gdy
mogę ją uzasadnić lub poddać
krytyce. Komunikacja może ulec
zaburzeniu jeśli świadomie
(manipulacja) bądź nie świadomie
(zniekształcenie) wprowadzimy
rozmówce w błąd.
Efektywność komunikacji
Efektywność komunikacji
warunkowana jest przez :
warunkowana jest przez :
Zrozumiałość wypowiedzi,
Prawdziwość (zgodność z
faktycznym stanem),
Subiektywna szczerość,
Poprawność wypowiedzi językowej.
Kod Basila Bernsteina
Kod Basila Bernsteina
Kod językowy jest to sposób w jaki posługujemy się
językiem.
Kod rozwinięty
Kod ograniczony
Rozbudowana, elastyczna
składnia
Sztywna składnia
Bogactwo określeń
językowych, mała
przewidywalność wyborów
językowych
Ubogie określenia językowe,
duża przewidywalność
wyborów językowych
Argumentacja, wypowiedź
nastawiona na osobę jako
podmiot, podkreśla
indywidualność jednostki
Brak argumentacji, wypowiedź
nastawiona na zdanie lub
status osoby, podkreśla
integracje z grupą
Zdania rozwinięte i złożone,
przewaga wypowiedzi w trybie
pytającym i przypuszczającym
Zdania pojedyncze lub
nierozwinięte, przewaga
wypowiedzi w trybie
orzekającym lub rozkazującym
Rodziny osobowe i
Rodziny osobowe i
pozycjonalne
pozycjonalne
Rodziny osobowe- to takie w których
komunikacja ma charakter otwarty,
wszyscy członkowie mają prawo
wypowiadać swoje poglądy. Zazwyczaj
posługują się kodem rozwiniętym.
Rodziny pozycjonalne- komunikacja
ma charakter zamknięty, nie każdy
członek rodziny w równym stopniu może
wyrażać swoje poglądy. Zazwyczaj
poslugują się kodem ograniczonym.
Reprodukcja kulturowa
Reprodukcja kulturowa
Odtwarzanie pozycji społecznej,
poziomu wykształcenia poprzez
naśladownictwo rodziców które
może doprowadzić do przypisania
dziecku pochodzącemu z rodziny
niewykształconej niższych
zdolności intelektualnych.
Habitus
Habitus
Osadzony w języku rdzeń
doświadczeń socjalizacyjnych,
który określa przynależność
społeczną jednostki, wyznaczając
jej normy tożsamości.
Język klasy szkolnej
Język klasy szkolnej
można analizować w kilku
można analizować w kilku
aspektach:
aspektach:
Aspekt poznawczy – odnosi się do
merytorycznych treści przekazywanych na
lekcji, ich bogactwa, stopnia zrozumienie i
zastosowania w praktyce;
Aspekt psychologiczny – zależy on od
tego jakie jest oddziaływanie informacji
zdobytych podczas lekcji na osobowość
ucznia;
Aspekt społeczny – odnosi się do tego, w
jaki sposób nauczyciel formułuje wypowiedzi
podczas lekcji.
Funkcje użytkowania
Funkcje użytkowania
języka w klasie
języka w klasie
Funkcja KOMUNIKACJI
Funkcja MYŚLENIA
Funkcja KONTROLI
Język transakcyjny
Język transakcyjny
Uczeń czuje się uczestnikiem
sytuacji, wypowiedzi służą mu
jedynie do instrumentalnych celów,
mówi po to, by coś ustalić,
potwierdzić, że dobrze rozumie
wskazówki nauczyciela, także by
przedstawić relację, opis lub coś
podsumować.
Język poetycki
Język poetycki
Służy do snucia refleksji, zastanawiania
się, rozwiązywania problemów, przy
jednoczesnym uwolnieniu rozumowania
od pragmatyzmu czy oceniania
rzeczywistości, pozwala dojrzewać
intelektualnie, społecznie, kształtuje
indywidualność poprzez autorefleksję,
jest więc pod względem edukacyjnym i
wychowawczym wartościowszy.
KONIEC