Poduszki powietrzne i
napinacze
Aleksandra Dąbrowa
Piotr Pietrzak
BUDOWA SYSTEMÓW PODUSZEK POWIETRZNYCH SRS
Systemy poduszek powietrznych SRS pojawiły się na początku lat 80-tych w
pojazdach luksusowych. Wraz z rozwojem techniki oraz zmniejszaniem
kosztów rozwiązań stosowanych w systemach bezpieczeństwa zaczęto je
montować w pojazdach klasy średniej , a aktualnie również w klasie
popularnej. Wynika to także z tego, iż bezpieczeństwo stało się towarem, na
który jest spore zapotrzebowanie oraz z tego, że producenci samochodów
walkę konkurencyjną przenieśli w obszar komfortu oraz bezpieczeństwa
kierowcy.
Rys. 1. Typowy system poduszek
powietrznych.
1 poduszka powietrzna kierowcy
2 lampka kontrolna systemu SRS
3 sterownik systemu poduszek
4 poduszka powietrzna pasażera
5 napinacze pasów bezpieczeństwa
6 czujniki uderzeń bocznych
7 boczne poduszki powietrzne
8 zwijacz pasa bezpieczeństwa
9 trzypunktowe pasy
bezpieczeństwa
Podstawowe funkcje sterownika to:
•ocena w chwili wypadku siły uderzenia oraz podjęcie decyzji o detonacji
poduszki i/lub napinaczy pasów. W pamięci sterownika zanotowane zostaną
dane o sile i kącie uderzenia oraz wszystkie inne dostępne dane, w zależności
od oprogramowania tzw. Crash record.
•uruchomienie funkcji pomocniczych w chwili wypadku odryglowanie zamka
centralnego, odcięcie dopływu paliwa i zasilania z akumulatora, uruchomienie
systemów powiadamiania o wypadku.
•monitorowanie obwodów poduszek, napinaczy i czujników, sterowanie
kontrolką systemu oraz komunikacja z urządzeniem diagnostycznym.
Rys. 2. Przykład budowy wewnętrznej sterownika systemu
SRS.
1 czujnik przyspieszeń
2 włšcznik bezpieczeństwa
3 układ podtrzymania napiecia zasilajšcego (awaryjnego)
4 układ ASIC
5 - mikrokontroler
Czujniki
Elementy czujnikowe w systemach SRS można podzielić na:
•czujniki zderzeń czołowych
•czujniki zderzeń bocznych
•czujniki zajęcia fotela
•czujniki zapięcia pasów
•inne.
Czujniki zderzeń czołowych stosowano we wcześniejszych
rozwiązaniach, ze względu na brak technologii wykonywania
czujników przyspieszeń zintegrowanych ze sterownikiem SRS.
Zazwyczaj składały się z masy bezwładnej zawieszonej na elemencie
sprężystym, który poddany odpowiednio silnym opóźnieniom,
zawierał wyprowadzenia elektryczne czujnika. Równolegle do styków
włącznika w czujniku włączony jest rezystor, stąd sterownik poprzez
pomiar rezystancji w obwodzie jest w stanie zdiagnozować
poprawność działania obwodu czujnika.
Czujniki zajęcia fotela pasażera, montowane są w celu
rozpoznania przez sterownik systemu czy zajęty jest fotel pasażera, i
czy w razie wypadku detonować poduszkę pasażera. Czujniki te
zazwyczaj wykonane są jako maty czujniki pojemnociowe, wraz z
przetwornikiem sygnału
Poduszki powietrzne
Poduszka powietrzna składa się z generatora gazu i worka uszytego ze
specjalnego materiału. Ładunek w generatorze gazu inicjowany jest
elektrycznie, poprzez rozrzażenie włókna zapalnika. Nazwa poduszki
powietrzne jest myląca, ponieważ gazem, który napełnia poduszkę jest
azot.
Generator gazowy zawiera
zapalnik i około 73g stałego
azydku sodowego, który
okazał się najbardziej
stabilny. Po zapłonie
rozkłada się wydzielając gaz
o zawartości 99% azotu i
śladowe ilości innych
składników. Reakcja trwa
ok. 25 ms, a podana wyżej
ilość azydku wystarcza
do napełnienia poduszki o
objętości
60 dm3. Poduszka rozwija
się z prędkością 200 do
300 km/h
Marka Volvo prezentuje kolejne innowacyjne rozwiązanie - poduszkę
powietrzną dla pieszych. System uruchamia się w zakresie prędkości od
20 do 50 km/h. Podstawą systemu ochrony przechodniów, są czujniki
umiejscowione w zderzaku przednim, rejestrujące kontakt pomiędzy
samochodem, a pieszym. W trakcie zderzenia końcówka maski przy
szybie uchyla się, a ze szczeliny wybucha poduszka powietrzna. Air Bag
okrywa obszar pod uniesioną maską plus i obejmuje sporą część
powierzchni szyby i słupków.
Poduszka powietrzna DLA
PIESZYCH
Napinacze pasów
Napinacze pasów są podstawowym elementem, który zapewnia
wytracanie energii kinetycznej ciała kierowcy i pasażera. Montowane są
w zamku pasa lub w zwijaczu. Montaż w zamku pasa jest korzystniejszy z
tego względu, że cofnięcie mechanizmu napinacza o 5 cm, powoduje
napięcie pasa bezpieczeństwa o 10 cm. Napinacze podzielić także można
na mechaniczne gdzie do napięcia pasa wykorzystywana jest energia
sprężyny oraz pirotechniczne.
Po wykryciu kolizji przez sterownik systemu, do włókna w zespole
odpalania podawany jest prąd, który powoduje rozgrzanie włókna i
detonację materiału wybuchowego. Rosnące ciśnienie przesuwa tłok
(stożek zamka) w kierunku napinania, w skutek czego zamek pasa jest
pociągany do dołu przez element zwrotny. Po napięciu pasów tłok zostaje
zablokowany w położeniu napięcia pasów. Całkowity czas upływający od
chwili zderzenia do zakończenia napinania pasa wynosi około 15 ms.
Rys.5. Napinacz pirotechniczny w zamku pasa.
1 zamek pasa bezpieczeństwa
2 tłok stożek zamykający
3 obudowa mechanizm zamykający
4 generator gazu
5 zespół zapłonowy
6 element zwrotny punkt mocowania
7 linka napinająca
Dziękujemy za
Uwagę