Osie, płaszczyzny i okolice

ciała

• Nauka o budowie narządów i układów

ciała człowieka, wchodzi w skład
morfologii i posługuje się metodami
na poziomie makroskopowym (np.
obserwacji żywych organizmów i
badań sekcyjnych zwłok).

• Anatomia prawidłowa, która zajmuje się normalnie

zbudowanymi, zdrowymi osobnikami w odróżnieniu

od;

• Anatomia patologiczna mającej za zadanie opisanie

zmian chorobowych zachodzących w narządach

podczas choroby.

• Anatomia mikroskopowa - w odróżnieniu od

klasycznej anatomii, posługującej się okiem

nieuzbrojonym, ten dział posługuje się mikroskopem

świetlnym - histologia, lub elektronowym - cytologia,

w związku z czym zajmuje się badaniem

mikroskopowej struktury poszczególnych narządów.

Narządy zbudowane są z tkanek, te zaś z niezwykle

drobnych elementów - komórek.

Anatomia radiologiczna - pierwotnie opisywała organizm ludzki

przy użyciu zdjęć rentgenowskich układu kostnego. Ostatnio w
związku z wprowadzeniem kontrastów i tomografii jej zakres
znacznie się poszerzył.

Anatomia topograficzna (po grecku topos znaczy "położenie",

"miejsce", graphe - "opis") - zajmuje się położeniem
poszczególnych narządów w ustroju i wzajemnym ułożeniem
ich względem siebie. Doskonała znajomość anatomii
topograficznej ma szczególnie duże znaczenie praktyczne dla
chirurgii. Z tego względu nazywana jest również anatomią
chirurgiczną.

Anatomia plastyczna - ma na celu badanie kształtów

zewnętrznych i wzajemnych proporcji poszczególnych części
ciała oraz w ogóle zdobywaniem wiadomości potrzebnych dla
artystów plastyków.

POZYCJA ANATOMICZNA

W celu opisu ciała ludzkiego, przyjmujemy określoną

pozycję ciała tzw. POZYCJE ANATOMICZNĄ CIAŁA.

Przedstawia ją:
- postawa stojąca, wyprostowana,
- kończyny górne zwisające swobodnie po obu stronach

tułowia,

- powierzchnie dłoni zwrócone są do przodu,
- głowa i oczy zwrócone do przodu,
- pięty złączone,
- śródstopie wraz z palcami odwiedzione nieco na

zewnątrz.

OSIE CIAŁA

Wyróżniamy następujące osie ciała:
- pionowe - ta która biegnie przez

szczyt głowy określana jest jako
główna

- poprzeczne - prostopadle do

poprzedniej, biegnące z prawa na
lewo

- strzałkowe - prostopadle do obu

poprzednich, biegną od przodu ku
tyłowi

PŁASZCZYZNY CIAŁA

Płaszczyzny:
- czołowa - wyznaczone przez osie

pionową i poprzeczną,

- strzałkowe - wyznaczone przez osie

strzałkową i pionową, tą która
biegnie przez oś główną określamy
płaszczyzną pośrodkową

- poprzeczne - wyznaczone przez osie

poprzeczną i strzałkowa, biegną
poziomo

PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA

WZAJEMNY STOSUNEK I

KIERUNEK

W celu określenia położenia poszczególnych

struktur anatomicznych, używamy
specjalnych mian określających ich położenie
względem wymienionych osi i płaszczyzn

W określeniu do płaszczyzn czołowych

wyróżniamy kierunki: przedni i tylni (jeśli
mówimy o tułowiu to brzuszny i grzbietowy)

W stosunku do płaszczyzny pośrodkowej

wyróżniamy kierunki: przyśrodkowy i boczny

WZAJEMNY STOSUNEK I KIERUNEK

W stosunku do płaszczyzn poprzecznych wyróżniamy

kierunki: górny i dolny (jeśli chodzi o tułów to
czaszkowy i ogonowy). W przypadku kończyn
używa sie określeń bliższy i dalszy (bliższy to ten
który znajduje sie bliżej przyczepu do tułowia)

Narządy znajdujące się bliżej powierzchni określamy

jako położony powierzchownie lub zewnętrznie,
położony dalej od powierzchni określamy jako
położony głęboko lub wewnętrznie.

Strukturę leżącą w płaszczyźnie pośrodkowej

określamy jako położoną pośrodkowo.