Finansowanie
Unii Europejskiej

Unia

Europejska,

jak

każda

organizacja

międzynarodowa, ma swój budżet, tzw.

budżet

ogólny

.

W

przeciwieństwie

do

innych

organizacji

międzynarodowych jedynie nieduża część wydatków
budżetu UE (

ok. 6%)

jest przeznaczana na pokrycie

kosztów działania administracji i bieżącą aktywność
(spotkania przedstawicieli państw itp.).

Większość środków jest kierowana na realizację
priorytetów integracyjnych przyjętych przez Unię
Europejską oraz jej państwa członkowskie i
zapisanych w Traktacie o funkcjonowaniu UE (TFUE)
i jego poprzednikach.
(Integracja, s. 144)

Większość środków pochłaniają przy tym:



Wspólna Polityka Rolna

(precyzyjniej

mówiąc wsparcie rynkowe i płatności
bezpośrednie – w latach 2007-2013 prawie
34% unijnego budżetu).



Polityka spójności

– 36%.

Z budżetu ogólnego pokrywane są też:

-

niektóre wydatki w ramach WPZiB,

-

w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw
wewnętrznych (głównie administracyjne, wśród
których istotne miejsce zajmą wydatki na
Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, po
zakończeniu procesu jej tworzenia).

Wydatki operacyjne dotyczące WPZiB oraz
wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
obciążać budżet ogólny po spełnieniu określonych
warunków.

Budżet ogólny jest finansowany w
całości z zasobów własnych UE.

 obecnie w przeważającej mierze
z wpłat części dochodu
narodowego brutto państw UE.

Obok budżetu ogólnego, Unia wykorzystuje również

środki pozabudżetowe.

Wspomagają one działania integracyjne.

Należą do nich:

-

operacje pożyczkowo-kredytowe

realizowane

przez Komisję Europejską, a także przez Europejski
Bank Inwestycyjny (EBI) oraz Europejski Fundusz
Rozwoju (EFR).

(Integracja…, s. 144-145)

Komisja ma

prawo pozyskiwania

środków na rynkach finansowych

(w

imieniu UE i Euratom-u) i następnie
udostępniania ich w formie pożyczek
na

działania

realizowane

poza

budżetem ogólnym (działania takie są
finansowane ze środków pochodzących
z państw członkowskich).

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI),

funkcjonujący

od 1958 r., jest instytucją finansową, której członkami są
państwa należące do UE. Jego zadaniem jest
przyczynianie się do zrównoważonego rozwoju UE i
wspieranie wspólnego rynku. Zadanie to realizuje
poprzez udzielanie pożyczek i gwarancji (z zasobów
własnych, jak i tych, które pozyskuje na rynku
kapitałowym). (Integracja.., s. 145).

EIB Group: Strong response to crisis

As an integral part of the EU’s response to the crisis,
the EIB Group significantly stepped up its financial
support in 2013 to promote growth and jobs in Europe.
The Group, comprising the EIB and the European
Investment Fund, provided strong counter-cyclical
support to the economy, with financing to the tune of
EUR 75.1 billion, an increase of 37 per cent over 2012.

http://www.eib.org/

Europejski Fundusz Rozwoju (EFR)

jest głównym

instrumentem, za pomocą którego Wspólnota wspiera
współpracę

na

rzecz

rozwoju

państw AKP

oraz

Krajów i Terytoriów Zamorskich

(KTZ).

Jego

utworzenie

przewidziano w traktacie rzymskim z 1957 r., początkowo z
myślą o udzielaniu pomocy technicznej i finansowej krajom
afrykańskim, w owym czasie wciąż skolonizowanym i
połączonym więzami historycznymi z niektórymi państwami.
Chociaż od 1993 r. na wniosek Parlamentu Europejskiego dla
Funduszu zarezerwowano miejsce w budżecie WE, EFR

nie

wchodzi jeszcze w skład ogólnego budżetu WE

. Jest

finansowany przez państwa członkowskie i podlega własnym
regułom finansowym, a jego zarządzaniem zajmuje się
specjalny komitet. Pomoc udzielana krajom AKP i KTZ będzie w
dalszym ciągu finansowana za pośrednictwem EFR w okresie
2008–2013.
Każda edycja EFR jest ustalana na okres około pięciu lat. Od
ustanowienia pierwszej umowy partnerstwa w 1964 r. cykle
EFR zazwyczaj odpowiadają cyklom umów/porozumień o
partnerstwie.

EFR składa się z wielu

instrumentów

, zwłaszcza

dotacji, kapitałów ryzyka tzw. venture capital i
pożyczek dla sektora prywatnego. Instrumenty
Stabex i Sysmin, wspomagające odpowiednio
sektor rolniczy i górniczy, zostały usunięte w
ramach nowej umowy partnerskiej podpisanej w

Kotonu

w czerwcu 2000 r. W ramach tej umowy

zreformowano

także

instrumenty

EFR

i

wprowadzono system bieżącego aktualizowania
planów, umożliwiający znaczniejszą elastyczność i
przyznający większą odpowiedzialność krajom
AKP.

*

W ramach dziesiątego funduszu, obejmującego okres od 2008
do 2013 r., przewidziano pulę budżetową w wysokości

22,682 mld

EUR

. Z tej kwoty 21,966 mld EUR przyznano państwom AKP,

286 mln EUR – KTZ, a 430 mln EUR – Komisji z tytułu wydatków na
wsparcie związane z programowaniem i wdrożeniem EFR. W
szczególności kwota przyznana krajom AKP została rozdzielona w
następujący sposób: 17,766 mld EUR na sfinansowanie krajowych i
regionalnych programów orientacyjnych, 2,7 mld EUR na
sfinansowanie

współpracy

pomiędzy

krajami

AKP

oraz

międzyregionalnej, 1,5 mld EUR na sfinansowanie instrumentu
inwestycyjnego. Znaczna część budżetu jest poświęcona programom
regionalnym, co podkreśla znaczenie regionalnej integracji
gospodarczej dla rozwoju na szczeblu krajowym i lokalnym, któremu
zapewnia ona podstawowe ramy. Stworzenie „kwot motywacyjnych”
dla każdego kraju stanowi innowację 10. EFR.

*

Państwa członkowskie zawierają

umowy dwustronne

i podejmują

własne inicjatywy z krajami rozwijającymi się, niefinansowane za
pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju lub innych
funduszy wspólnotowych.

http://europa.eu/legislation_summaries/development/overseas_countries_territories/r12102_pl.htm

TFUE- TYTUŁ II- POSTANOWIENIA FINANSOWE

Artykuł 310
1. Wszystkie dochody i wydatki Unii powinny stanowić

przedmiot preliminarza

na każdy rok budżetowy i być

wpisane do budżetu

.

Parlament Europejski i Rada ustanawiają roczny budżet Unii
zgodnie z artykułem 314.
Budżet powinien być

zrównoważony

w odniesieniu do

dochodów i wydatków.
2. Wydatki wpisane do budżetu są

zatwierdzane

na czas

trwania roku budżetowego, zgodnie z rozporządzeniem, o
którym mowa w artykule 322.
3. 

Dokonanie wydatków

wpisanych do budżetu wymaga

uprzedniego przyjęcia prawnie wiążącego aktu Unii
stanowiącego podstawę prawną jej działania oraz dokonania
odpowiednich wydatków zgodnie z rozporządzeniem, o którym
mowa w artykule 322, z zastrzeżeniem wyjątków w nim
określonych.

4. W celu zapewnienia

dyscypliny budżetowej

Unia

nie przyjmuje żadnego aktu, który może mieć istotny
wpływ na budżet, bez zapewnienia możliwości
finansowania wydatków wynikających z takich aktów w
granicach zasobów własnych Unii i w poszanowaniu
wieloletnich ram finansowych, o których mowa w
artykule 312.
5. Budżet jest wykonywany zgodnie z

zasadą

należytego zarządzania finansami

. Państwa

Członkowskie

współpracują

z

Unią

w

celu

zagwarantowania wykorzystania środków wpisanych
do budżetu zgodnie z tą zasadą.
6. Unia

i

Państwa

Członkowskie,

zgodnie

z

postanowieniami artykułu 325,

zwalczają nadużycia

finansowe

i wszelkie inne nielegalne działania

naruszające interesy finansowe Unii.

ROZDZIAŁ 1 

ZASOBY WŁASNE UNII

Artykuł 311 

Unia

pozyskuje środki

niezbędne do osiągnięcia swoich celów i

należytego prowadzenia swoich polityk.
Bez uszczerbku dla innych dochodów

budżet

jest finansowany

całkowicie z zasobów własnych

.

Rada, stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą prawodawczą,
jednomyślnie i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, przyjmuje

decyzję określającą przepisy

mające zastosowanie do systemu zasobów

własnych Unii. W tym kontekście można ustanawiać nowe lub uchylać
istniejące kategorie zasobów własnych. Decyzja ta wchodzi w życie
dopiero po jej zatwierdzeniu przez Państwa Członkowskie, zgodnie z ich
odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.

Rada, stanowiąc w drodze rozporządzenia zgodnie ze specjalną procedurą
prawodawczą, ustanawia

środki wykonawcze

w odniesieniu do systemu

zasobów własnych Unii w zakresie, w jakim zostało to przewidziane w
decyzji przyjętej na podstawie akapitu trzeciego. Rada stanowi po
uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego.

PERSPEKTYWY FINANSOWE

Od końca lat 80. roczne budżety UE były oparte na
tzw. Perspektywach finansowych, które są kilkuletnimi
planami finansowania działań Unii. Główne elementy
ram finansowych są najpierw przyjmowane przez
Radę Europejską, a następnie uzgadniane między
Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w formie

Porozumienia

międzyinstytucjonalnego.

Ostatnim

takim porozumieniem było porozumienie na lata 2007-
2013. Od roku 2014 r. wieloletnie ramy finansowe
przybierają formę rozporządzenia (art. 312 TFUE).

WIELOLETNIE RAMY FINANSOWE

Artykuł 312 

1. Wieloletnie ramy finansowe mają

na celu

zapewnienie dokonywania wydatków Unii

w sposób usystematyzowany i w granicach jej zasobów własnych.
Ramy ustala się na okres co najmniej

pięciu lat

.

Roczny budżet Unii jest zgodny z wieloletnimi ramami finansowymi.
2. 

Rada

, stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą prawodawczą, przyjmuje

rozporządzenie

określające wieloletnie ramy finansowe. Rada stanowi jednomyślnie po

uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, który stanowi większością głosów
wchodzących w jego skład członków.
Rada Europejska może jednomyślnie przyjąć decyzję upoważniającą Radę do
stanowienia większością kwalifikowaną przy przyjmowaniu rozporządzenia, o którym
mowa w akapicie pierwszym.
3. Ramy finansowe

określają

kwoty rocznych pułapów środków na zobowiązania z

podziałem na kategorie wydatków oraz rocznego pułapu środków na płatności.
Kategorie wydatków, w liczbie ograniczonej, odpowiadają głównym sektorom
działalności Unii.
Ramy finansowe zawierają wszelkie inne postanowienia wymagane dla prawidłowego
prowadzenia rocznej procedury budżetowej.
4. Jeżeli rozporządzenie Rady ustanawiające nowe ramy finansowe

nie zostało

przyjęte

przed wygaśnięciem poprzednich ram finansowych, pułapy i inne przepisy

dotyczące ostatniego roku obowiązywania tych ram przedłuża się do czasu przyjęcia
tego aktu.
5. W toku całej procedury prowadzącej do przyjęcia ram finansowych Parlament
Europejski, Rada i Komisja podejmują wszelkie środki niezbędne do ułatwienia takiego
przyjęcia.

Zasady sporządzania budżetu ogólnego UE:

Zasada jednolitości budżetu

– dochody i

wydatki UE ujęte są w jednym dokumencie.

Zasada uniwersalności

– łączna kwota

dochodów musi pokryć wszystkie środki na
płatności (tj. dochody z poszczególnych źródeł
nie są przypisane do konkretnych wydatków). Od
tej zasady istnieją jednak pewne wyjątki (np. tzw.
składki cukrowe służą finansowaniu subsydiów w
eksporcie cukru).

Zasada równowagi

– prognozy dochodów w

danym roku budżetowym muszą być równe
środkom na pokrycie płatności na ten rok, a więc
budżet ogólny nie może zamykać się deficytem.

Zasada

jednoroczności

–

budżet

jest

przyjmowany

na

jeden

rok

budżetowy

(kalendarzowy); środki na dany rok budżetowy
muszą być co do zasady wykorzystane w trakcie
tego roku.

Zasada specyfikacji wydatków

– każda pozycja

środków musi mieć konkretne przeznaczenie i
być przypisana do konkretnego celu. Realizacji
tej

zasady

służy

klasyfikacja

budżetowa,

obejmująca przede wszystkim działy (parts),
rozdziały (headings) i podrozdziały (subsections).

Zasada

przejrzystości

–

konieczne

jest

zapewnienie rzetelnej informacji o wykonaniu i
rozliczeniu budżetu.
(Integracja… , s. 147)

Środki na płatności

(appropriations for

payments) - maksymalne sumy, które mogą być
wydatkowane w danym roku (tzw. ujęcie
kasowe).

Środki na zobowiązania

(appropriations for

commitments) - przypadające na dany rok
finansowy

wydatki

z

tytułu

działań

zaplanowanych

do

realizacji

w

okresie

przekraczającym dany rok budżetowy; dotyczą
one głównie wydatków w ramach działań
strukturalnych (tzw. podejście memoriałowe),
finansowanych

głównie

z

funduszy

strukturalnych i Funduszu Spójności.

(Integracja…, s. 145-146)

ROCZNY BUDŻET UNII

 

 

Artykuł 313

Rok budżetowy rozpoczyna się 1
stycznia i kończy 31 grudnia.

Artykuł 314 

Parlament Europejski i Rada

, stanowiąc

zgodnie ze specjalną procedurą prawodawczą,
ustanawiają roczny budżet Unii zgodnie z
poniższymi postanowieniami.
1.

Każda instytucja

, z wyjątkiem

Europejskiego Banku Centralnego, sporządza
przed 1 lipca swój

preliminarz wydatków

na

następny rok budżetowy. Komisja

łączy

te

preliminarze w

projekt budżetu

, który może

zawierać różne warianty preliminarzy.
Projekt budżetu obejmuje prognozę dochodów i
wydatków.

2. Komisja

przedkłada wniosek

zawierający

projekt

budżetu

Parlamentowi

Europejskiemu i Radzie

nie później niż

1

września

roku poprzedzającego rok, w

którym budżet ma być wykonywany.
Komisja może

zmieniać

projekt budżetu w toku

procedury do czasu powołania komitetu
pojednawczego, o którym mowa w ustępie 5.

3. 

Rada przyjmuje stanowisko

w sprawie

projektu

budżetu

i

przekazuje

je

Parlamentowi

Europejskiemu nie później niż

1

października

roku poprzedzającego rok,

w którym budżet ma być wykonywany. Rada w
pełni

informuje

Parlament

Europejski

o

powodach, które doprowadziły ją do przyjęcia
jej stanowiska.

*

4. Jeżeli w terminie

czterdziestu dwóch

dni

od

tego przekazania

Parlament

Europejski:

*

a)    zatwierdzi stanowisko Rady, budżet zostaje
przyjęty;

*

b)    nie podejmie decyzji, budżet uważa się za
przyjęty;

*

c)    przyjmie większością głosów wchodzących w
jego skład członków poprawki, zmieniony projekt
jest

przekazywany

Radzie

i

Komisji.

Przewodniczący Parlamentu Europejskiego w
porozumieniu

z

przewodniczącym

Rady

niezwłocznie zwołuje

komitet pojednawczy

.

Jednak komitet pojednawczy nie zbiera się, jeżeli w
terminie dziesięciu dni od przekazania projektu,
Rada poinformuje Parlament Europejski o przyjęciu
wszystkich jego poprawek.

5. 

Komitet pojednawczy

, w którego skład wchodzą

członkowie Rady lub ich przedstawiciele oraz taka sama
liczba członków reprezentujących Parlament Europejski,
ma za zadanie na podstawie stanowisk Parlamentu
Europejskiego i Rady osiągnąć porozumienie w sprawie
wspólnego projektu większością kwalifikowaną członków
Rady lub ich przedstawicieli oraz większością głosów
członków reprezentujących Parlament Europejski, w
terminie

dwudziestu jeden dni

od jego zwołania.

Komisja uczestniczy w pracach komitetu pojednawczego i
podejmuje wszelkie niezbędne inicjatywy na rzecz
zbliżenia stanowisk Parlamentu Europejskiego i Rady.
6. Jeżeli w terminie dwudziestu jeden dni, o którym mowa
w ustępie 5, komitet pojednawczy do

prowadzi do

porozumienia

w sprawie wspólnego projektu, zarówno

Parlament Europejski, jak i Rada dysponują terminem
czternastu dni od daty tego porozumienia na przyjęcie
wspólnego projektu.

7. Jeżeli

w terminie czternastu dni

, o którym mowa w ustępie 6:

a)    Parlament Europejski i Rada zatwierdzą wspólny projekt lub nie podejmą decyzji,
lub jeżeli jedna z tych instytucji zatwierdzi wspólny projekt, podczas gdy druga nie
podejmie decyzji, budżet uznaje się za ostatecznie przyjęty zgodnie ze wspólnym
projektem; lub
b)    Parlament Europejski, stanowiąc większością głosów wchodzących w jego skład
członków, i Rada odrzucą wspólny projekt, lub jedna z tych instytucji odrzuci wspólny
projekt, podczas gdy druga nie podejmie decyzji, Komisja przedkłada nowy projekt
budżetu; lub
c)    Parlament Europejski, stanowiąc większością głosów wchodzących w jego skład
członków, odrzuci wspólny projekt, podczas gdy Rada go zatwierdzi, Komisja
przedkłada nowy projekt budżetu; lub
d)    Parlament Europejski zatwierdzi wspólny projekt, podczas gdy Rada go odrzuci,  
Parlament Europejski może, w terminie czternastu dni od dnia odrzucenia projektu
przez Radę i stanowiąc

większością głosów wchodzących w jego skład członków

i trzech piątych oddanych głosów

, zdecydować o potwierdzeniu wszystkich lub

niektórych poprawek, o których mowa w ustępie 4 litera c). Jeżeli którakolwiek z
poprawek Parlamentu Europejskiego nie zostanie potwierdzona, stanowisko
uzgodnione w ramach komitetu pojednawczego w sprawie linii budżetowej, która jest
przedmiotem tej zmiany, zostaje utrzymane. Budżet uznaje się za ostatecznie przyjęty
na tej podstawie.

8. Jeżeli w terminie

dwudziestu jeden dni

, o którym mowa w ustępie 5,

komitet

pojednawczy nie doprowadzi do porozumienia

w sprawie wspólnego projektu,

Komisja przedkłada

nowy projekt budżetu

.

9. W przypadku gdy procedura przewidziana w
niniejszym

artykule

została

zakończona,

przewodniczący

Parlamentu

Europejskiego

stwierdza, że budżet jest ostatecznie przyjęty.

10. Każda instytucja korzysta z uprawnień
przyznanych jej w niniejszym artykule zgodnie z
Traktatami oraz aktami przyjętymi na ich mocy, w
szczególności w dziedzinie zasobów własnych
Unii oraz równowagi między dochodami i
wydatkami.

*

Artykuł 315 

*

Jeśli

na początku roku budżetowego budżet nie był jeszcze

ostatecznie przyjęty

, wydatki mogą być dokonywane miesięcznie na

rozdział, według przepisów rozporządzenia wydanego w wykonaniu
artykułu 322, w granicach

jednej dwunastej środków

przyznanych w

ramach danego rozdziału budżetu w poprzednim roku budżetowym,
przy czym kwota ta nie może przekraczać jednej dwunastej środków
przewidzianych w tym samym rozdziale w projekcie budżetu.

*

Rada, na wniosek Komisji i z zastrzeżeniem poszanowania innych
warunków określonych w poprzednim akapicie, może

upoważnić do

dokonywania wydatków przekraczających

jedną dwunastą,

zgodnie z rozporządzeniem przyjętym na mocy artykułu 322. Rada
niezwłocznie przekazuje decyzję Parlamentowi Europejskiemu.

*

Decyzja

, o której mowa w akapicie drugim, przewiduje niezbędne

środki w zakresie zasobów dla stosowania niniejszego artykułu, w
poszanowaniu aktów, o których mowa w artykule 311.

*

Wchodzi ona w życie trzydziestego dnia od jej przyjęcia, jeżeli w tym
terminie Parlament Europejski, stanowiąc większością głosów
wchodzących w jego skład członków, nie zdecydował o ograniczeniu
tych wydatków.

*

Artykuł 316 

*

 

*

Zgodnie z warunkami określonymi na mocy artykułu
322,

środki inne niż dotyczące wydatków

personalnych, które nie zostaną wykorzystane na
koniec roku budżetowego

, mogą być przeniesione

wyłącznie na następny rok budżetowy.

*

Wydatki klasyfikowane są w rozdziały grupujące
wydatki według ich charakteru i przeznaczenia, oraz
dzielone dalej zgodnie z rozporządzeniem uchwalonym
na mocy artykułu 322.

*

Wydatki Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej
i Rady, Komisji, jak również Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej są przedmiotem odrębnych części
budżetu, bez uszczerbku dla szczególnych zasad
odnoszących się do niektórych wydatków wspólnych.

ROZDZIAŁ 4 

WYKONANIE BUDŻETU I ABSOLUTORIUM

Artykuł 317 

Komisja

wykonuje budżet we współpracy z Państwami

Członkowskimi

zgodnie z przepisami rozporządzeń wydanych na

podstawie artykułu 322, na

własną odpowiedzialność

i w

granicach

przyznanych środków, zgodnie z

zasadą należytego

zarządzania finansami

. Państwa Członkowskie współpracują z

Komisją w celu zapewnienia, aby środki były wykorzystywane
zgodnie z zasadami należytego zarządzania finansami.

Rozporządzenie przewiduje

obowiązki kontroli i audytu

Państw

Członkowskich w zakresie wykonania budżetu oraz wynikającą z
nich odpowiedzialność. Przewiduje ono także obowiązki i
szczegółowe zasady, według których każda instytucja uczestniczy w
wykonywaniu swoich własnych wydatków.

W ramach budżetu Komisja może, w granicach i na warunkach
określonych w rozporządzeniach wydanych w wykonaniu artykułu
322,

przenosić środki

z rozdziału do rozdziału bądź z podrozdziału

do podrozdziału.

*

Artykuł 318 

*

Komisja przedkłada corocznie Parlamentowi
Europejskiemu i Radzie

rozliczenia za

poprzedni rok budżetowy

odnoszące się do

wykonania budżetu. Komisja przekazuje im
także

bilans finansowy

przedstawiający

aktywa i pasywa Unii.

*

Komisja przedstawia także Parlamentowi
Europejskiemu

i

Radzie

sprawozdanie

oceniające finanse Unii oparte na uzyskanych
wynikach, w szczególności w odniesieniu do
wskazań

udzielonych

przez

Parlament

Europejski i Radę na podstawie artykułu 319.

*

Artykuł 319 

*

 

*

1. Parlament Europejski, na zalecenie Rady, udziela Komisji

absolutorium

z

wykonania budżetu.

*

W tym celu

Rada i Parlament

kolejno

badają rachunki, bilans finansowy i

sprawozdanie

oceniające, o których mowa w artykule 318,

roczne

sprawozdanie

Trybunału

Obrachunkowego

,

wraz

z

odpowiedziami

kontrolowanych instytucji na uwagi Trybunału Obrachunkowego, oświadczenie o
wiarygodności określone w artykule 287 ustęp 1 drugi akapit, jak również
odpowiednie sprawozdania specjalne Trybunału Obrachunkowego.

*

2. Przed udzieleniem Komisji absolutorium lub w jakichkolwiek innych celach
pozostających w związku z wykonywaniem jego uprawnień w dziedzinie realizacji
budżetu,

Parlament

Europejski może żądać

przesłuchania Komisji

w sprawie

wykonywania wydatków lub funkcjonowania systemów kontroli finansowej.
Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, na jego żądanie, wszelkie
niezbędne informacje.

*

3. Komisja podejmuje wszelkie działania w celu uwzględnienia uwag
towarzyszących decyzjom o absolutorium i innych uwag Parlamentu Europejskiego
dotyczących wykonywania wydatków, jak również komentarzy towarzyszących
zaleceniom odnoszącym się do absolutorium przyjętym przez Radę.

*

Na żądanie Parlamentu Europejskiego lub Rady

Komisja składa sprawozdanie

co do środków podjętych w kontekście tych uwag i komentarzy

, a zwłaszcza

co do instrukcji udzielonych służbom odpowiedzialnym za wykonanie budżetu.
Sprawozdania te są również przesyłane do Trybunału Obrachunkowego.

ROZDZIAŁ 5 

POSTANOWIENIA WSPÓLNE

Artykuł 320 

Wieloletnie ramy finansowe i budżet roczny są ustanawiane w

euro

.

Artykuł 321 

Komisja może, z zastrzeżeniem, iż poinformuje o tym właściwe
władze zainteresowanych Państw Członkowskich,

przelewać

w

walucie

jednego z Państw Członkowskich aktywa, które posiada w

walucie innego Państwa Członkowskiego, w zakresie koniecznym do
ich wykorzystania w celach, na które są one przeznaczone w
Traktatach. Komisja unika w miarę możliwości dokonywania takich
przelewów, jeśli ma dostępne lub dające się zgromadzić aktywa w
walutach, których potrzebuje.

Komisja komunikuje się z każdym z Państw Członkowskich za
pośrednictwem organu, który one wyznaczą. W wykonywaniu
operacji finansowych korzysta ona z usług banku emisyjnego
zainteresowanego Państwa Członkowskiego lub innej instytucji
finansowej przez niego uznanej.

Artykuł 322 

1. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą
procedurą prawodawczą i po konsultacji z Trybunałem
Obrachunkowym, przyjmują w drodze

rozporządzenia

:

a)    

zasady finansowe

określające w szczególności warunki

uchwalania i wykonywania budżetu oraz przedstawiania i
kontrolowania rachunków;
b)    

zasady,

które

organizują

kontrolę

odpowiedzialności

podmiotów

finansowych,

w

szczególności urzędników zatwierdzających i księgowych.
2. Rada, stanowiąc na wniosek Komisji i po konsultacji z
Parlamentem

Europejskim

oraz

Trybunałem

Obrachunkowym, określa

sposoby i procedurę

, według

których dochody budżetowe przewidziane w ramach systemu
zasobów własnych Unii są pozostawione do dyspozycji
Komisji, oraz określa środki stosowane, w razie potrzeby, w
celu zaspokojenia potrzeb gotówkowych.

*

Artykuł 323 

*

Parlament Europejski, Rada i Komisja zapewniają
dostępność środków finansowych
umożliwiających Unii wykonywanie jej zobowiązań
prawnych wobec stron trzecich.

*

 

*

Artykuł 324 

*

Regularne spotkania przewodniczących
Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji są
zwoływane z inicjatywy Komisji w ramach
procedur budżetowych, o których mowa w
niniejszym rozdziale. Przewodniczący podejmują
wszelkie środki niezbędne do popierania
uzgodnień i zbliżania stanowisk instytucji, którymi
kierują, w celu ułatwienia wykonania niniejszego
tytułu.

ROZDZIAŁ 6 

ZWALCZANIE NADUŻYĆ FINANSOWYCH

Artykuł 325 

1. 

Unia i Państwa Członkowskie zwalczają nadużycia finansowe i wszelkie

inne działania nielegalne naruszające interesy finansowe Unii

za pomocą

środków podejmowanych zgodnie z niniejszym artykułem, które mają

skutek

odstraszający i zapewniają skuteczną ochronę

w Państwach Członkowskich

oraz we wszystkich instytucjach, organach i jednostkach organizacyjnych Unii.
2. 

Państwa Członkowskie podejmują takie same środki

do zwalczania nadużyć

finansowych naruszających interesy finansowe Unii, jakie podejmują do zwalczania
nadużyć finansowych naruszających ich własne interesy finansowe.
3. Z zastrzeżeniem innych postanowień Traktatów, Państwa Członkowskie

koordynują

swoje działania zmierzające do ochrony interesów finansowych Unii

przed nadużyciami finansowymi.
W tym celu organizują z Komisją

ścisłą i regularną współpracę

między

właściwymi władzami.
4. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą
prawodawczą, po konsultacji z Trybunałem Obrachunkowym,

uchwalają

niezbędne środki w dziedzinach zapobiegania nadużyciom

finansowym

naruszającym interesy finansowe Unii i zwalczania tych nadużyć w celu
zapewnienia skutecznej i równoważnej ochrony w Państwach Członkowskich oraz
we wszystkich instytucjach, organach i jednostkach organizacyjnych Unii.
5. Komisja, we współpracy z Państwami Członkowskimi kieruje corocznie do
Parlamentu Europejskiego i Rady

sprawozdanie

w sprawie środków podjętych w

celu wykonania niniejszego artykułu.

Ewolucja systemu

dochodów budżetu UE

Budżet ogólny jest

finansowany głównie z

zasobów własnych.

Inne dochody mają niewielkie znaczenie (1-2%
całości dochodów).

1.

tradycyjne zasoby (środki) własne

:

-

dochody z ceł

z tytułu przywozu towarów z

państw trzecich, cła są pobierane jednolicie na
podstawie Wspólnej Taryfy Celnej,

-

opłaty cukrowe

nakładane na producentów cukru

i izoglukozy – z tych środków finansowane są
subsydia w eksporcie nadwyżek cukru.

2014.01.01

zm.

Dz.U.UE.L.2

013.269.1

art. 286 ust.

 4

Dz.U.UE.L.1992.302.1

Dz.U.UE-sp.02-4-307

ROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 2913/92

z dnia 12 października 1992 r.

ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny

(Dz.U.UE L z dnia 19 października 1992 r.)

*

Artykuł 1

*

Przepisy prawa celnego składają się z
niniejszego

Kodeksu

oraz

z

przepisów

wydanych

w

celu

stosowania

go

we

Wspólnocie lub w Państwach Członkowskich
Wspólnoty. Bez uszczerbku dla przepisów
szczególnych

ustanowionych

w

innych

dziedzinach niniejszy

Kodeks stosuje się

:

*

–     w handlu między Wspólnotą a państwami
trzecimi;

*

–     w odniesieniu do towarów, których dotyczy
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę
Węgla

i

Stali,

Traktat

ustanawiający

Europejską

Wspólnotę

Gospodarczą

lub

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę
Energii Atomowej.

*

Artykuł 2

*

1. Przepisy prawa celnego

stosuje się w

sposób jednolity na całym obszarze
celnym

Wspólnoty, chyba że postanowienia

umów międzynarodowych, praktyka przyjęta
zwyczajowo

na

określonym

obszarze

geograficznym i gospodarczym bądź też
przepisy

dotyczące

stosowania

przez

Wspólnotę autonomicznych środków stanowią
inaczej.

*

2. Niektóre przepisy prawa celnego mogą być
również stosowane

poza obszarem celnym

Wspólnoty na mocy przepisów szczególnych
lub umów międzynarodowych.

Każde państwo członkowskie przekazuje obecnie

do budżetu UE 3/4

swych dochodów z ceł oraz

opłat cukrowych; w 2014 r. udział ten ma spaść

do 80%

.

Zob.

http://

europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_p
l.htm

Reszta środków (tj. ¼) pozostaje w państwach
członkowskich

na

pokrycie

kosztów

funkcjonowania ich administracji celnej. Do roku
2001 odsetek ten wynosił tylko 10%.

VAT

DYREKTYWA 2006/112/WE RADY
z dnia 28 listopada 2006 r.
w sprawie wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej

Dz.U.UE.L.2006.347.1

Każde państwo przekazuje do budżetu ogólnego
wpłaty wg jednolitej stawki (uniform VAT rate).
Od 1 stycznia 2007 r. odsetek wpływów z VAT
przekazywanych do budżetu ogólnego przez
państwa

członkowskie

wynosi

0,3%

zharmonizowanej podstawy opodatkowania

(w latach 2004-2006 było to 0,5%).

W okresie 2007-2013 odsetek ten został obniżony
dla czterech państw UE: Austrii, Niemiec,
Holandii i Szwecji: obniżone stawki poboru VAT
dla Austrii (0,225 %), Niemiec (0,15 %) oraz
Holandii i Szwecji (0,1 %).

Lata 2014-2020:

obniżona stawka poboru VAT dla Niemiec,
Holandii i Szwecji zostanie ustalona na
poziomie 0,15 %.

http://
europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1
004_pl.htm

DNB



wpłaty państw obliczane na podstawie wielkości ich

dochodu narodowego brutto,



tzw. źródło rezydualne, ponieważ uzupełnia środki,

których nie wystarcza z wyżej wymienionych wpłat; t.
Najpierw obliczana jest wielkość środków brakujących
w budżecie – stanowi ją różnica między zaplanowanymi
w danym roku wydatkami z budżetu ogólnego UE a
przewidywanymi dochodami.

Państwa członkowskie

muszą złożyć się na tę brakującą kwotę w takiej
proporcji, w jakiej uczestniczą w tworzeniu DNB całej
Unii Europejskiej

.



Dla ułatwienia rachunków Komisja ustala co roku

jednolity dla wszystkich państw odsetek ich DNB, jaki
wnoszą do budżetu UE. Szwecja i Holandia w latach
2007-2013 korzystały z obniżonej składki z tytułu DNB.
Ubytek dochodu w budżecie UE z tego tytułu był
finansowany przez wszystkie państwa członkowskie.

Mechanizm korekty na rzecz Wlk. Brytanii”
(tzw.

rabat brytyjski

)  rabat ten pozwala na

obniżoną wpłatę Wlk. Brytanii (formalnie jest to
zwrot 2/3 wpłaty netto tego państwa). Ubytek
wpływów do unijnego budżetu w następstwie
rabatu brytyjskiego jest finansowany przez
wszystkie pozostałe państwa, jakkolwiek nie w
jednakowym stopniu. Cztery zamożne państwa,
tj. Austria, Holandia Niemcy i Szwecja,
korzystają (od 2001 T.) z obniżonego udziału w
finansowaniu rabatu brytyjskiego, wpłacając
tylko 25% przypadającej na nie sumy wpłaty z
tytułu rabatu (mają „

rabat od rabatu

brytyjskiego

”). Ubytek wpływów w budżecie

UE z tego tytułu pokrywają pozostałe państwa
UE.

*

Obecne mechanizmy korekty finansowej (

DZW na lata

2007-2013

):

*

Rabat brytyjski: Wielka Brytania otrzymuje zwrot 66 %
różnicy między swoim wkładem do budżetu UE i środkami
otrzymywanymi z powrotem z tego budżetu. Koszt rabatu
brytyjskiego jest dzielony między państwa członkowskie
proporcjonalnie do ich udziału procentowego w unijnym
DNB. Niemcy, Holandia, Austria i Szwecja, które uznały, że
ich odnośne wkłady do budżetu UE są zbyt wysokie, płacą
jedynie 25 % swojego normalnego udziału w finansowaniu
rabatu brytyjskiego;

*

Płatności kwot ryczałtowych: Holandia i Szwecja korzystają
z obniżki brutto swojego rocznego wkładu opartego na DNB
w wysokości odpowiednio 605 mln euro i 150 mln euro;

Zob.

http://

europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

Przyszłe mechanizmy korekty finansowej (

DZW na

lata 2014-2020

) pod warunkiem, że zostaną

zatwierdzone :

- rabat brytyjski w dalszym ciągu będzie obowiązywał;
- Dania, Holandia i Szwecja będą korzystały z obniżki
brutto swojego rocznego wkładu opartego na DNB w
wysokości odpowiednio 130 mln euro, 695 mln euro i
185 mln euro. Austria będzie korzystała z obniżki
brutto swojego rocznego wkładu opartego na DNB w
wysokości 30 mln euro w 2014 r., 20 mln euro w 2015
r. i 10 mln euro w 2016 r.

http://

europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

Pozostałe dochody UE



marginalna część budżetu (około 1%),



należą do nich

podatki i inne odliczenia od

wynagrodzeń pracowników instytucji UE, odsetki
bankowe, składki wpłacane przez państwa spoza
UE na niektóre programy, odsetki od zaległych
płatności oraz grzywny.



Zob.

http://

europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_p
l.htm

Tendencje zmian w źródłach finansowania

budżetu UE:

-

zmalało

istotnie

znaczenie

wpływów

z

tradycyjnych zasobów własnych, tj. głównie z
ceł pobieranych przy imporcie z państw spoza
UE – z 28,5% dochodów budżetu w 1988 r. do
11,6% w 2010 r.

-

zmniejszył się znacząco udział dochodów z VAT:
z 57,2% w 1988 r. do 1 l,3vo w 2010 r. i ok. 11%
w 2013 r.

-

wzrosło

istotnie

w

budżecie

znaczenie

dochodów oparty DNB – z 10,6% w 1988 r., gdy
wprowadzono to rozwiązanie, do 75,9% w 2010
r.

(Integracja…, s. 150-156)

Ewolucja wydatków z budżetu UE

Przez wiele lat funkcjonowania UE główną
pozycją wydatków były środki na finansowanie

rolnictwa

: lata 60-te – nawet 90%, koniec lat 80-

tyc - ok. 60%, 2006 – 36%, 2010 – ok. 33.

Obecnie najważniejsza –pozycja wydatków, to działania
realizowane w ramach szeroko rozumianej

polityki

spójności

 głównie środki dla biedniejszych regionów oraz

regionów przeżywających trudności strukturalne (np. w
wyniku zamykania kopalń węgla kamiennego, które były
głównym źródłem utrzymania ludności).

Obejmują one też środki na podnoszenie kwalifikacji
zawodowych, tworzenie nowych miejsc pracy itp., a także na
rozwój

infrastruktury

transportowej

oraz

ochronę

środowiska w biedniejszych państwach UE. Obecnie są one
finansowane

z

Europejskiego

Funduszu

Rozwoju

Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego
oraz Funduszu Spójności

.



Wzrost

z 17 % w 1988 r. do 42% w 2006 r. i 35% w 2010 r.

Udział środków na

inne działania

realizowane

na poziomie UE wzrósł z ok. 9% do 15% w
latach 1988-2006.
W przeszłości środki te służyły głównie
finansowaniu badań i rozwoju, inwestycji w
ochronę

środowiska,

rozwojowi

sieci

transeuropejskich,

międzyna-rodowych

programów edukacyjnych itp.

W latach 2007-2013 pojawiły się nowe
priorytety;

zwiększył

się

też

odsetek

przeznaczanych na nie środków – do ok. 26% w
2013 r.

(Integracja…, s. 159)

Wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-2020

Struktura WRF i ich treść

*

Wieloletnie ramy finansowe zostały podzielone na sześć kategorii wydatków („działów”)
dotyczących różnych obszarów działań UE:

1. Inteligentny rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu

*

1a. Konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: ten dział obejmuje m.in.
badania naukowe i innowacje; kształcenie i szkolenie; transeuropejskie sieci energetyczne,
transportowe i telekomunikacyjne; politykę społeczną; rozwój przedsiębiorczości.

1b. Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna: ten dział obejmuje politykę regionalną
ukierunkowaną na pomoc najmniej rozwiniętym krajom i regionom UE (by mogły one nadrobić
zaległości), wzmacnianie konkurencyjności wszystkich regionów oraz rozwój współpracy
międzyregionalnej.
2. Zrównoważony wzrost: Zasoby naturalne: ten dział obejmuje wspólną politykę rolną, wspólną
politykę rybołówstwa, rozwój obszarów wiejskich i środki w dziedzinie ochrony środowiska.
3. Bezpieczeństwo i obywatelstwo: ten dział obejmuje wymiar sprawiedliwości i sprawy
wewnętrzne, ochronę granic, politykę imigracyjną i azylową, zdrowie publiczne, ochronę
konsumentów, politykę w zakresie kultury, młodzieży, informacji oraz dialog z obywatelami.
4. Globalny wymiar Europy: ten dział obejmuje wszystkie działania zewnętrzne prowadzone przez
UE („politykę zagraniczną”) takie jak pomoc na rzecz rozwoju i pomoc humanitarna. Środki finansowe
na obszar działalności „UE jako podmiot na arenie międzynarodowej” przewidziano również w
Europejskim Funduszu Rozwoju. Fundusz ten nie jest jednak częścią budżetu UE i w związku z tym
nie jest objęty WRF.
5. Administracja: ten dział obejmuje wydatki administracyjne wszystkich instytucji europejskich
oraz koszty związane z systemem emerytalnym i szkołami europejskimi.
6. Wyrównania: tymczasowy mechanizm finansowy mający zagwrantować, że Chorwacja, która
przystąpiła do UE w lipcu 2013 r., nie będzie wnosić większego wkładu do budżetu UE niż wynosi
suma jej korzyści w pierwszym roku po przystąpieniu.

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

„

Pułapy

” są maksymalnymi kwotami rocznymi określonymi w WRF.

Ograniczają one sumę środków, które mogą zostać wydane z budżetu UE
w tych sześciu obszarach polityki w całym okresie 2014-2020. Istnieją
dwa rodzaje pułapów wydatków:
1.

Roczny pułap dla każdego działu

, wyrażony w środkach na

zobowiązania (prawnie wiążące przyrzeczenia środków, które mogą nie
zostać wypłacone w tym samym roku, lecz w ciągu kilku lat
budżetowych);
2. Całkowity roczny pułap:

dla środków na zobowiązania

, odpowiadający sumie pułapów z

poszczególnych działów;

dla środków na płatności

, odpowiadający rzeczywistym kwotom

zatwierdzonym do wypłaty w danym roku. (Co do zasady kwoty zapisane
w budżecie odpowiadają sumie płatności przewidzianych dla każdej
kategorii.) Roczne środki na płatności muszą w całości zostać pokryte z
sumy rocznych przychodów.

Ogólny pułap jest również wyrażony jako odsetek szacunkowego
unijnego dochodu narodowego brutto (DNB). Odsetek ten jest
uaktualniany co roku na podstawie najnowszych dostępnych prognoz
DNB w celu sprawdzenia, czy całkowity szacunkowy poziom płatności
UE nie przekracza maksymalnej kwoty zasobów własnych, które UE
może pozyskać w ciągu roku (1,23 % unijnego DNB).

Jakość wydatkowania

Jakość wydatkowania zostanie zapewniona m.in. poprzez następujące środki:

wyraźne

ukierunkowanie na wyniki

w różnych obszarach polityki będzie miało

zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów strategii na rzecz wzrostu „Europa
2020”;

*

uproszczenie polityk i programów sprawi, że staną się one bardziej przyjazne
dla użytkownika i mniej narażone na błędy;

*

w dalszym ciągu obowiązywać będzie ścisła kontrola unijnego finansowania
prowadzona przez UE i państwa członkowskie, a ochrona interesów
finansowych UE będzie dalej wzmacniana, w tym przez Urząd ds. Zwalczania
Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz przyszłą Prokuraturę Europejską.

*

wydajność polityki spójności, rozwoju obszarów wiejskich i funduszu rybackiego
zostanie powiązana z zarządzaniem gospodarczym, co ma zachęcić państwa
członkowskie do stosowania się do zaleceń UE sformułowanych w ramach
europejskiego semestru;

*

nowe instrumenty finansowe mogą zwiększyć oddziaływanie funduszy UE

poprzez przyciągnięcie prywatnego kapitału i efekt dźwigni;

*

nowa rezerwa na wykonanie będzie stanowiła zachętę do osiągania
wyjątkowych wyników, ponieważ będzie wynagradzała projekty w ramach
polityki spójności, rozwoju obszarów wiejskich oraz Europejskiego Funduszu
Rybackiego.

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

Na wypadek nieoczekiwanych sytuacji

*

 

*

Nowe wieloletnie ramy finansowe umożliwią

większą elastyczność

działania w nieoczekiwanych sytuacjach:

*

Elastyczność w przypadku płatności

: pod pewnymi warunkami i w

ramach ogólnych pułapów określonych w WRF niewykorzystane środki
na płatności i marginesy mogą zostać przeniesione z jednego roku
budżetowego na następny. Takie korekty muszą zostać wyrównane
przez odpowiednie zmniejszenie pułapu płatności na rok n-1.

*

Elastyczność na zobowiązania w dziedzinie wzrostu i
zatrudnienia

: niewykorzystane środki na zobowiązania w latach 2014-

2017 będą stanowić rezerwę na dodatkowe wydatki w latach 2016-
2020 w dziedzinie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia (w
szczególności w zakresie zatrudnienia młodzieży).

*

Specjalna elastyczność w dziedzinie zatrudnienia młodzieży i
badań naukowych

: w celu maksymalnego skoncentrowania środków

tam, gdzie są one najbardziej potrzebne oraz wydatkowania ich tak
wcześnie, jak to jest możliwe, kwota do 2,1 mld euro może zostać
przesunięta na lata 2014-2015 na Inicjatywę na rzecz zatrudnienia
ludzi młodych, a kwota do 400 mln euro na badania naukowe, program
Erasmus i MŚP.

*

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

*

Elastyczność pomocy dla osób najbardziej
potrzebujących

: na zasadzie dobrowolności, państwa

członkowskie mogą zwiększyć przyznaną kwotę pomocy
dla osób najbardziej potrzebujących o 1 mld euro.

*

Margines na nieprzewidziane wydatki

: jest to

instrument reagowania na nieprzewidziane sytuacje
wykorzystywany w ostatniej kolejności, którego przydział
finansowy wynosi 0,03 % unijnego dochodu narodowego
brutto (DNB).

*

Podobnie jak w przeszłości

margines

pomiędzy

zapisanymi w budżecie środkami na płatności a rocznym
pułapem płatności, a także margines pomiędzy zapisanymi
w budżecie środkami na zobowiązania a pułapem
wydatków dla poszczególnych działów zapewniają pole
manewru na nieprzewidziane potrzeby oraz sytuacje
nadzwyczajne w ramach odpowiednich pułapów WFR.

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm

*

Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia, rozszerzono zakres interwencji w przypadku
niektórych specjalnych instrumentów takich jak rezerwa na pomoc nadzwyczajną,
zwiększono też maksymalny przydział oraz umożliwiono przeniesienie niewykorzystanych
kwot na kolejny rok lub na kolejne lata. Następujące

mechanizmy elastyczności

nie są

objęte WRF, a środki finansowe mogą przekroczyć pułap wydatków:

*

Rezerwa na pomoc nadzwyczajną (maksymalnie 280 mln euro rocznie) ma na celu
finansowanie pomocy humanitarnej, cywilnego zarządzania kryzysowego oraz operacji
związanych z ochroną w krajach nienależących do UE w celu szybkiego reagowania na
nieprzewidziane zdarzenia. Rezerwę tą uruchomiono np. w 2012 r. w następstwie zdarzeń
takich jak wybuch konfliktu w Syrii, konflikty zbrojne w Mali oraz susza w regionie Sahelu.

*

Fundusz Solidarności (maksymalnie 500 mln euro rocznie) ma na celu uruchomienie
pilnej pomocy finansowej w następstwie poważnej klęski w państwie członkowskim lub
państwie kandydującym, takiej jak trzęsienie ziemi w 2009 r. we włoskim regionie Abruzji
lub powodzie w 2012 r. w Niemczech. Pomoc jest zarządzana przez państwo otrzymujące i
powinna być wykorzystywana na odbudowę podstawowej infrastruktury, finansowanie służb
ratunkowych, tymczasowe zakwaterowanie lub operacje oczyszczania, lub zwalczanie
bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia.

*

Instrument elastyczności (maksymalnie 471 mln euro rocznie) przewiduje
finansowanie precyzyjnie określonych wydatków, które nie mogą być pokryte z budżetu UE
bez przekroczenia maksymalnej rocznej kwoty wydatków określonej w WRF. Instrument ten
został wykorzystany np. w 2009 r. w celu wniesienia wkładu w finansowanie projektów w
dziedzinie energetyki w kontekście Europejskiego planu naprawy gospodarczej oraz w
ramach finansowania likwidacji elektrowni jądrowej w Bułgarii.

*

Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (maksymalnie 150 mln euro
rocznie) ma pomóc w powrocie na rynek pracy osobom, które straciły zatrudnienie w
wyniku poważnych zmian strukturalnych w kierunkach światowego handlu (czyli
delokalizacji, kryzysu gospodarczego i finansowego). Środki z tego funduszu zostały np.
uruchomione aby wesprzeć pracowników zamykanego zakładu General Motors w Antwerpii.

*

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1004_pl.htm