CECHY PRAWA
WYZNANIOWEGO I PRAWA
KOŚCIELNEGO

CECHY PRAWA WYZNANIOWEGO



Prawo państwowe



Niejednolitość pod względem typologii gałęzi
prawa



Reguluje całokształt stosunków, u podłoża
których znajdują się motywacje religijne i
światopoglądowe

CECHY PRAWA KOŚCIELNEGO



Dlaczego prawo kościelne na uniwersytecie



Kanon = reguła



Prawo kościelne a prawo kanoniczne:
terminologia posoborowa



Sobór 325 Nicea: przeciwstawienie kanones i
nomoi



kanones to całokształt przepisów, niezależnie
od ich postaci formalnej

PŁASZCZYZNY POZNANIA PRAWA
KOŚCIELNEGO



Prawo Kościoła w jego istocie i
powszechności



Prawo Kościoła w ujęciu pozytywnym



Nauka prawa kanonicznego

(1) ISTOTA PRAWA KOŚCIELNEGO



Zespół relacji pomiędzy członkami Kościoła, o
charakterze obligatoryjnym, określone przez
charyzmaty, sakramenty, posługi i funkcje
tworzące reguły postępowania.

(2) ZNACZENIE POZYTYWNE



Zespół norm pozytywnych danych przez
określoną władzę, regulujących całość relacji
pomiędzy podmiotami w życiu wspólnoty
kościelnej i w ten sposób stanowiących
instytucje, od których całość otrzymuje
porządek kanoniczny.

(3) NAUKA PRAWA KOŚCIELNEGO



Uczenie i nauczanie



Refleksja teoretyczna nad prawem
kościelnym

DEFINICJA PRAWA KOŚCIELNEGO: ŚW.
TOMASZ Z AKWINU



Prawo jest to decyzja rozumu, mająca na celu
dobro wspólne, promulgowana przez tego do
kogo należy troska o społeczność tj. przez
prawowitą władzę.

CECHY PRAWA KANONICZNEGO:
PŁASZCZYZNY PORÓWNAŃ



Płaszczyzna ontologiczna



Płaszczyzna aksjologiczna



Płaszczyzna eschatologiczna

PŁASZCZYZNA ONTOLOGICZNA



Klasyczna koncepcja św. Tomasza



Pochodzenie normy z Bytu będącego Byciem



Emanacyjna koncepcja normy



Trójstopniowa i koherencyjna koncepcja
prawa



Św. Tomasz: racjonalność prawa a tradycja
neoplatońska

EMANACYJNY CHARAKTER PRAWA W
KONCEPCJI ŚW. TOMASZA Z AKWINU

Prawo wieczne – zamysł Boga
Prawo naturalne – uczestnictwo prawa

wiecznego w stworzeniu rozumnym

Prawo stanowione tylko w takim stopniu jest

autentycznym prawem, w jakim zakorzenione
jest w prawie naturalnym; jeśli zaś w czymś
kłóci się z prawem naturalnym, nie będzie już
prawem, lecz niszczeniem prawa

PŁASZCZYZNA AKSJOLOGICZNA



Godność człowieka



Sprawiedliwość ewangeliczna



Epike i aequitas canonica – osąd indywidualny
w interpretacji prawa a prawo pozytywne (kan.
1116 par. 1 i 1352 par. 2 KPK)

„[…] ostatecznym kryterium oceny prawa w samej jego racji bytu

jest słuszność, dzięki której prawo wznosi się do waloru
absolutnego” (Mario Francesco Pompedda)



Problem pełnej akceptacji norm



Zagadnienie Trennungsthese – konieczność
treściowych związków prawa i moralności



Pytanie o zasadność podziału prawa i
moralności w zakresie prawa kościelnego

PŁASZCZYZNA ESCHATOLOGICZNA



Powiązanie z zagadnieniem eklezjologii



Prawo powinno być tak skonstruowane, by w
najskuteczniejszy sposób realizowało cele
Kościoła

PODSUMOWANIE – PROSZĘ
ZAPAMIĘTAĆ



1. czym jest prawo wyznaniowe



2. czym jest prawo kościelne



3. definicja prawa św. Tomasza z Akwinu



4. cechy prawa kościelnego na płaszczyźnie
ontologicznej



5. cechy prawa kościelnego na płaszczyźnie
aksjologicznej



6. cechy prawa kościelnego na płaszczyźnie
eschatologicznej