Kontrola stanu 

technicznego 

wyciągów 

szybowych

                         mgr 

Jarosław Bednorz

• 5.32.1. Kontrolę stanu technicznego elementów 

wyciągów szybowych przeprowadza się na podstawie 
wykonywanych rewizji i badań. 

• 5.32.2. Czynności kontrolne przeprowadza się na 

podstawie instrukcji opracowanej przez kierownika 
działu energomechanicznego i zatwierdzonej przez 
kierownika ruchu zakładu górniczego; instrukcja 
powinna określać: 

• 1) osoby upoważnione do przeprowadzania kontroli, 
• 2) zakres znajomości przepisów i aktów prawnych 

obowiązujących osoby kontrolujące, 

• 3) zasady organizacyjno-techniczne obejmujące w 

szczególności: 

• - zakres czynności kontrolnych, 
• - metody i sposoby kontroli, 
• - sposób przekazywania poleceń, 
• - kolejność czynności kontrolnych ze wskazaniem na 

możliwość ich wykonania równocześnie lub bez 
konieczności unieruchomienia wyciągu szybowego, 

• - wyposażenie osób kontrolujących, 
• - miejsca lub stanowiska kontrolne. 

• 5.32.3. W razie wprowadzenia zmian w 

wyciągu szybowym instrukcję, o której mowa 
w pkt 5.32.2, odpowiednio zmienia się lub 
uzupełnia. 

• 5.32.4. Wykonywane kontrole przeprowadza 

się wyłącznie przy użyciu odpowiedniej dla 
kontroli sygnalizacji szybowej. 

• 5.32.5. Kontrolę przeprowadza osoba dozoru 

ruchu energomechanicznego w obecności co 
najmniej jednego pracownika o wymaganych 
kwalifikacjach. 

• 5.32.6. W uzasadnionych przypadkach zakres i 

częstotliwość codziennych kontroli odpowiednio 
rozszerza się albo zawęża (wieże wyciągowe i 
koła linowe oraz zbrojenia szybu w okresie 
zimowym, pogarszający się stan techniczny 
elementów wyciągu, rozwiązania prototypowe 
itp.). 

• 5.32.7. W okresie gdy wstrzymany jest ruch 

wyciągu szybowego, warunki kontroli oraz zasady 
wznowienia ruchu wyciągu określa instrukcja 
opracowana przez kierownika działu 
energomechanicznego oraz zatwierdzona przez 
kierownika ruchu zakładu górniczego, która 
powinna zawierać elementy określone w pkt 
5.32.2. 

• 5.32.8. Kontrola szybu, zbrojenia szybowego, 

wyposażenia szybu i elementów wyciągu szybowego 
w szybie. 

• 5.32.8.1. Kontrola zbrojenia szybowego i 

wyposażenia szybu odbywa się z głowicy naczynia 
wyciągowego przy jego ruchu z góry w dół z 
prędkością nieprzekraczającą 1 m/s. 
Przeprowadzenie kontroli z innego miejsca naczynia 
wyciągowego jest dopuszczalne, jeżeli jest to 
konieczne ze względów bezpieczeństwa lub 
technologicznych. Przystosowane do tego celu 
miejsce powinno gwarantować bezpieczeństwo osób 
kontrolujących. Zabrania się nadawania sygnałów 
rewizyjnych linką usytuowaną poza obrysem 
naczynia wyciągowego z innego miejsca naczynia niż 
głowica szybu. 

• 5.32.8.2. W szybie nie mogą być prowadzone 

równocześnie kontrole elementów znajdujących 
się na różnych głębokościach. 

• 5.32.8.3. Kontrole zbrojenia szybowego i 

wyposażenia szybu, w którym zabudowane są 
dwa wyciągi szybowe, mogą być prowadzone 
równocześnie w obu przedziałach z zachowaniem 
warunku określonego w pkt 5.32.8.2. 

• 5.32.8.4. Przedział drabinowy kontroluje się 

łącznie ze stanem obudowy szybu raz na kwartał; 
kontrola polega na przejściu całej długości 
przedziału drabinowego przez wyznaczoną osobę 
wyższego dozoru ruchu górniczego. 

• 5.32.8.5. Kontrole wyposażenia rząpia i lin 

wyrównawczych w rząpiu lub na podszybiu 
prowadzi się wyłącznie z pomostów 
odpowiednio do tego przygotowanych i 
zabezpieczonych. 

• 5.32.8.6. Dokonujących kontroli wyposaża się 

w środki ochrony indywidualnej. Osoba 
dokonująca kontroli powinna posiadać 
sprawnie działający środek łączności, 
umożliwiający porozumienie się z maszynistą 
wyciągowym lub sygnalistą najbliższego 
poziomu. 

• 5.32.8.7. Przed przystąpieniem 

do kontroli w szybie usuwa się 
wszystkie luźne przedmioty 
znajdujące się we wlotach 
szybowych na odległość co 
najmniej 5 m od szybu, a na 
wrotach szybowych wywiesza 
tablice informacyjne: "Uwaga! 
Roboty szybowe". 

• 5.32.8.8. Podczas kontroli 

główne stanowisko sygnałowe na 
nadszybiu obsługuje sygnalista. 

Kontrola lin 

wyciągowych. 

• 5.32.9.1. Kontrole codzienne lin 

wyciągowych nośnych, prowadniczych i 
odbojowych prowadzi się z odległości nie 
większej niż 1 m i przy szybkości nie 
większej niż 1 m/s oraz właściwym 
oświetleniu. Kontrolę codzienną odcinków 
lin, które według doświadczeń zakładu 
górniczego ulegają najszybciej działaniom 
czynników niszczących, przeprowadza się 
podczas postoju wyciągu szybowego. 

• 5.32.9.2. Kontrole tygodniowe, 

6-tygodniowe i kwartalne lin 
wyciągowych nośnych, 
wyrównawczych, prowadniczych 
i odbojowych prowadzi się z 
odległości nie większej niż 0,5 m, 
przy szybkości jazdy nie większej 
niż 0,5 m/s oraz właściwym 
oświetleniu. 

• 5.32.9.3. Następujące odcinki lin: 
• 1) tworzące łuki nawrotu lin wyrównawczych 

przy skrajnych położeniach naczyń 
wyciągowych, 

• 2) będące podczas postojów pod działaniem 

bezpośredniej strugi powietrza wypływającego 
z kanału wentylacyjnego lub grzewczego, 

• 3) podlegające najszybszemu zużyciu na 

podstawie doświadczeń zakładu górniczego 

• - powinny w odstępach 6-tygodniowych 

podlegać kontroli przeprowadzanej według 
zasad określonych w pkt 5.32.9.1.

•

5.32.9.4. Stanowiska wyznaczone do 
kontroli lin wyciągowych powinny mieć: 

•

1) odpowiednie oświetlenie, 

•

2) stanowisko sygnalizacji szybowej zgodne 
z wymaganiami odrębnych przepisów, 

•

3) zabezpieczenia dla osób 
przeprowadzających kontrolę. 

•

5.32.9.5. Kontrole lin prowadniczych i 
odbojowych mogą być wykonywane z 
głowicy naczynia wyciągowego przy ruchu 
z góry w dół. 

• 5.32.10. Kontrolę naczyń wyciągowych i zawieszeń 

przeprowadza się w rejonie zrębu szybu lub 
nadszybia. Podczas kontroli dopuszcza się możliwość 
stosowania sygnalizacji szybowej jednouderzeniowej, 
pod warunkiem każdorazowego blokowania ruchu 
maszyny wyciągowej łącznikiem blokującym. 

• 5.32.11. Kontrole z naczynia wyciągowego, podczas 

których wymagany jest ruch wyciągu, prowadzi się 
przy użyciu sygnalizacji umożliwiającej sterowanie 
maszyną wyciągową z naczynia wyciągowego albo 
nadawanie sygnałów z naczynia wyciągowego 
bezpośrednio do maszynisty wyciągowego lub 
głównego stanowiska sygnałowego. Kontrole z 
naczynia wyciągowego wykonuje się podczas jego 
ruchu z góry w dół. 

Kontrole wyciągów szybowych w 

szybach głębionych i zbrojonych. 

• 5.32.12.1. Elementy wyciągów 

szybowych w szybach głębionych i 
zbrojonych poddaje się kontrolom 
zgodnie z uwarunkowaniami pkt. 
5.32.1-5.32.11, o ile przepisy niniejszej 
części załącznika nie stanowią inaczej. 

• 5.32.12.2. Codzienne kontrole liny 

nośnej kubła prowadzi się przy 
prędkości jazdy nieprzekraczającej 0,5 
m/s i przy dobrym oświetleniu. 

• 5.32.12.3. Codzienne kontrole wyposażenia 

szybu, lin prowadniczo-nośnych i prowadniczych, 
lin nośnych wyposażenia szybu i urządzeń 
pomocniczych przeprowadza się z kubła przy jego 
ruchu z góry w dół z prędkością 
nieprzekraczającą 1 m/s i przy dobrym 
oświetleniu. 

• 5.32.12.4. Kontrole lin, o których mowa w pkt 

5.32.12.3, przeprowadza się przy prędkości jazdy 
do 0,5 m/s i przy dobrym oświetleniu, raz na 6 
tygodni, 

• 5.32.12.5. Wciągarki wyciągów pomocniczych 

oraz windy frykcyjne kontroluje się w sposób 
określony jak dla maszyny wyciągowej wyciągów 
szybowych klasy II.