W glebie, w próchnicy, występują związki humusowe, do których należą:

 kwasy fulwowe,
 kwasy huminowe
 huminy.

Są to bezpostaciowe substancje organiczne o barwie od żółtej poprzez
brunatną do czarnej. Różnią się one między sobą:

masą cząsteczkową,

liczbą grup funkcyjnych,

stopniem polimeryzacji

i innymi cechami np. rozpuszczalnością w wodzie .

Wody odpływające z terenów charakteryzujących się wysokim stopniem
zhumifikowania gleb zawierają znaczną ilość związków humusowych,
nadających tym wodom wyraźną żółtą, a niekiedy nawet brązową
barwę. Dotyczy to szczególnie odpływów z lasów, zwłaszcza iglastych,
oraz torfowisk.

Laboratorium 1
Celem ćwiczenia jest zbadanie wpływu zanieczyszczeń
atmosfery na wymywanie związków humusowych oraz
innych składników z poziomów próchnicznych gleby

Kwasy fulwowe

frakcja związków próchnicznych o barwie żółtej do żółtobrązowej,
rozpuszczalnych w wodzie w całym zakresie pH.
pozostają one w roztworze (po strąceniu kwasów huminowych w
wyniku zakwaszenia roztworu).

Kwasy huminowe

 frakcja związków próchnicznych o barwie ciemnobrązowej do

czarnej,

 mogą być ekstrahowane z gleby za pomocą alkalicznych

rozpuszczalników (NaOH),

 są nierozpuszczalne w wodzie w warunkach kwaśnych (pH < 2)

i dlatego ulegają strąceniu po zakwaszeniu roztworu.

Huminy

 frakcja związków próchnicznych o barwie czarnej

nierozpuszczalnych w wodzie
w całym zakresie pH (nierozpuszczalne w zasadach i kwasach),

 huminy należą do najmniej zbadanych substancji próchnicznych.

Substancja
próchniczna

Rozp. w zimnym
rozc.
NaOH

Nierozp. w zimnym
rozc.
NaOH

Huminy

Nie

wytrąca

się

kwasami

Wytrąca

się

kwasami

Kwasy

fulwowe

Kwasy

huminow

e

Zakwaszenie gleb np. przez kwaśne deszcze może w istotny
sposób zmieniać warunki wymywania związków humusowych z
gleb.
Odwrotny wpływ na przebieg wymywania związków
humusowych mogą mieć opadające pyły pochodzące ze
spalania paliw stałych .