Zanieczyszczenia wód na świecie

Zanieczyszczeniem wód nazywamy pośrednie bądź bezpośrednie pogorszenie jakości wód będące efektem działalności człowieka powodujące, że wody tracą przydatność do zaspokojenia niektórych albo wszystkich potrzeb człowieka.

Woda, jak wiadomo, odgrywa w naszym życiu ogromne znaczenie. Jest podstawą dla wszelkich organizmów żywych, w tym oczywiście ludzi. Jej ilość w organizmach wacha się między 60 a nawet 90%. W każdym razie nie powinno lekceważyć się tego, co się z nią dzieje, gdy choć na chwilę zapomnimy o jej wartości. Zanieczyszczenie wód jest problemem ogólnoświatowym. Przyczyny są oczywiste – to światowy postęp i wzrost ludności doprowadziły do tak gwałtownego wzrostu ilości odpadów odprowadzanych do wód. Na domiar złego ludzie przyzwyczaili się do takiego stanu rzeczy, traktują to jako coś normalnego, jako naturalny stan rzeczy, co jest absolutnie niedopuszczalnym wygodnictwem. Oceany traktowane są jak olbrzymie śmietniki, zanieczyszczane codziennie niebagatelnymi ilościami odpadów, dostających się tam rzekami, rowami, kanałami, a także drogą powietrzną. Te zanieczyszczenia zawierają między innymi ścieki z kanalizacji, metale, kwasy, oleje, pestycydy, odpady nuklearne, ropę naftową. Codziennie dostają się tam również miliony plastikowych drobiazgów. Wody, bez poddania ich procesowi uzdatniania, są nie zdatne do picia, a i z tym mogą stanowić zagrożenie.

Istnieją różne rodzaje zanieczyszczeń. Do komunalnych zaliczamy ścieki powstające w gospodarstwach domowych i zakładach przemysłowych. Są to głownie związki organiczne, zawiesiny, ale także metale. Powodują one wiele groźnych chorób. W ściekach rozwijają się drobnoustroje. Zanieczyszczenia przemysłowe powstają w wyniku działań przemysłowych. Ich skład zależy od obszaru przemysłowego, procesu i typu przemysłu. Rolnicze powstają głównie w przypadku stosowania nawozów sztucznych, środków, które, jako dodatek, nie mogą zostać całkowicie wykorzystane. To, czego rośliny nie wchłoną, wraz z deszczem, czy innymi opadami atmosferycznymi, oraz wodami gruntowymi spływa do okolicznych zbiorników, gdzie się gromadzą. Trzeba jeszcze wspomnieć, że środki ochrony roślin, mają zły wpływ nie tylko na chwasty, czy niepożądane organizmy. Ścieki, nie poddane oczyszczaniu, często dostają się do wód; rzek, strumieni, jezior i mórz niszcząc w nich, nieraz zupełnie, życie biologiczne. Organizmy bytujące w skażonych wodach stają się bardzo często nosicielami groźnych chorób. Nad ich działaniem w gruncie rzeczy nie można całkowicie zapanować. Zanieczyszczenia powietrza, także, wbrew temu, co może się niektórym wydawać, powodują skażenie wód. Opadają one w postaci opadów atmosferycznych. Istnieją oczywiście metody przeciwdziałania – urządzenia, filtry i pochłaniacze wodne, zatrzymujące szkodliwe gazy i pyły, ale...

Zanieczyszczenia wód dzieli się nie tylko na ich pochodzenie, ale także na rodzaje. Fizyczne są substancjami stałymi, występującymi jako zawiesiny, np.: szczątki roślin i zwierząt, drobne elementy gleby, substancje nierozpuszczalne. Ścieki chemiczne, to związki chemiczne oraz mineralne, powstałe w efekcie działania przemysłu. To najczęściej substancje toksyczne, które przeciwdziałają procesom biologicznym. Biologiczne zanieczyszczenia działają chorobotwórczo – są przyczynami groźnych chorób. Niebezpieczne są też radioaktywne. Dostają się do wody przez pyły z katastrof i jako odpady z zakładów używających radioaktywnych izotopów. Dostanie się takich odpadów to katastrofa biologiczna.

Zanieczyszczeń, nie da się zupełnie wyeliminować. Czystość wód urosła do rangi ogólnoświatowego problemu. W wielu rejonach ziemi wody rzek i jezior nie nadają się już do bezpośredniego spożycia, a bywa nawet, że woda w kranach pozostawia wiele do życzenia pod względem czystości. Zanieczyszczenie wód gruntowych także rośnie, a jak wiadomo są one głównym źródłem zaopatrywania ludzkości w wodę. Szacuje się, że 1,5 miliarda ludzi nie posiada dostępu do wody pitnej. W celu dostarczenia wody pitnej dla ludności miejskiej w państwach trzeciego świata należałoby ponieść koszty, które znacznie przekraczają możliwości finansowe tych krajów. Nie sposób się więc dziwić, że w tych rejonach świata wśród przyczyn śmiertelności przodują choroby wywoływane wodą pitną złej jakości.  

Również rozwój żeglugi nie pozostaje obojętny dla zbiorników wodnych. Groźne dla życia biologicznego są w szczególności ropa naftowa, oleje i smary. Ropa naftowa powoduje nie tylko duże szkody w środowisku wodnym, może również wyrządzać szkody na plażach. Katastrofy tankowców oraz ich awarie są więc olbrzymim zagrożeniem dla życia w morzach. Zbyt często przechadzając się po plaży zauważamy ciemne osady na piasku.

Wielkim zagrożeniem dla czystości wód naturalnych staje się rozwój rolnictwa, coraz intensywniej korzystającego substancji chemicznych. Najbardziej szkodliwe dla wód jest stosowanie nawozów chemicznych. W rolnictwie stosowane są również środki ochrony roślin będące znaczącym zagrożeniem dla życia biologicznego w zbiornikach wodnych. Niektóre z takich środków są silnie toksyczne i bardzo trwałe, nie ulegają rozkładowi przez długi okres czasu.

Tak więc obojętność nie służy ani nam, ani naszemu środowisku.

Izabela Naspińska