HACCP, GLP – ZASADY, PODSTAWY
PRAWNE ( NORMA ISO 22000 )
ISO 22000
Jest to międzynarodowa norma
definiująca wymagania w zakresie
systemów zarządzania
bezpieczeństwem żywności
stosowana przez organizacje
zajmujące miejsca w całym
łańcuchu dostaw.
Norma ta została opracowana
dla wszystkich organizacji
uczestniczących w łańcuchu
żywnościowym:
Producenci żywności i pasz
Transport i przechowywanie żywności i
pasz
Firmy dystrybucyjne (magazyny,
hurtownie, itp.)
Producenci dodatków do żywności
Producenci wyposażenia maszyn i urządzeń
Producenci opakowań do kontaktu z
żywnością,
Producenci środków czystości
Usługodawcy
Producenci pierwotni (rolnicy)
ISO 22000 zawiera 8 rozdziałów
takich jak:
Zakres
Norma powołana
Terminy, definicje
System zarządzania bezpieczeństwem żywności
Odpowiedzialność kierownictwa
Zarządzanie zasobami
Planowanie i realizacja bezpiecznych produktów
Walidacja, weryfikacja, ciągłe doskonalenie
systemu zarządzania bezpieczeństwem
żywności
ISO 22000 tworzy grupę norm, do
których zaliczamy:
ISO 22000:2005, Systemy zarządzania
bezpieczeństwem żywności - Wymagania dla
wszystkich organizacji w łańcuchu żywnościowym
ISO/TS 22004:2005, System Zarządzania
Bezpieczeństwem Żywności - Przewodnik do
zastosowania ISO 22000:2005 (norma stanowi
istotną pomoc dla małych i średnich
przedsiębiorstw na całym świecie)
ISO/TS 22003:2007, System Zarządzania
Bezpieczeństwem Żywności - Wymagania dla
jednostek auditujących i certyfikujących (norma
ujednolica sposób akredytacji i definiuje zakres
auditu)
ISO 22005:2007, Identyfikowalność w łańcuchu
żywnościowym - Ogólne wymagania i przewodnik
do zaprojektowania systemu identyfikowalności
HACCP
HACCP
H – Hazard
A – Analysis
C – Critical
C – Control
P – Point
HACCP – Hazard Analysis and Critical
Control Point
Analiza Zagrożeń i Krytycznych Punktów
Kontroli
Czym jest HACCP ?
Jest to systemowe postępowanie
mające na celu identyfikacje i
oszacowanie skali zagrożeń
bezpieczeństwa żywności, z punktu
widzenia jej jakości zdrowotnej oraz
ryzyka wystąpienia tych zagrożeń
podczas przebiegu wszystkich etapów
produkcji i dystrybucji. Jest to również
system mający na celu określenie
metod ograniczania tych zagrożeń.
Kiedy ?
System ten został opracowany w
latach 60 - tych XX wieku w USA. W
Polsce obowiązek wdrażania
systemu HACCP początkowo
dotyczył tylko niektórych zakładów
produkcyjnych. Obowiązek
wdrożenia HACCP we wszystkich
firmach sektora spożywczego
został wprowadzony wraz z
wejściem do UE w dniu 1 maja
2004 roku.
Normy prawne regulujące
stosowanie HACCP:
Międzynarodowe:
Dyrektywa Rady 89/397/EWG z 14 czerwca 1989 r.
w zakresie:
◊
Ochrony zdrowia ludzkiego
◊
Urzędowej kontroli artykułów żywnościowych
◊
Inspekcji, pobierania prób, analiz i dokumentacji
Dyrektywa Rady 93/43/EEC z dnia 10 czerwca
1993 r. w zakresie:
◊
Obowiązku stosowania w produkcji zasad HACCP
◊
Wymogów dotyczących higieny, zakupów,
dystrybucji i sprzedaży żywności,
◊
Potwierdzenia, że stosowane są odpowiednie
procedury postępowania w standardowych
czynnościach podczas prowadzenia przedsiębiorstwa
produkcyjnego
Polskie:
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach
zdrowotnych żywności i żywienia, na mocy której
system HACCP jest obligatoryjny dla dużych
przedsiębiorstw. Jej nowelizacja z dnia 24 lipca
2002 r. nakłada na średnie przedsiębiorstwa
obowiązek wprowadzenia systemu HACCP, a małe
zwalnia z niego i zobowiązuje do wdrożenia i
udokumentowania zasad GHP i GMP
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 stycznia
2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i metod
wewnętrznej kontroli jakości zdrowotnej żywności
i przestrzegania zasad higieny w procesie
produkcji w zakładach produkcyjnych lub
wprowadzających żywność do obrotu
System HACCP opiera się na 7
zasadach:
Zasada 1 – Identyfikacja zagrożeń i opisanie
środków zapobiegawczych
Zasada 2 – Identyfikacja krytycznych
punktów kontroli (CCP)
Zasada 3 – Identyfikacja limitów krytycznych
Zasada 4 – Ustalenie systemu
monitorowania CCP
Zasada 5 – Określenie działań korygujących
Zasada 6 – Ustalenie procedur weryfikacji
systemu
Zasada 7 – Ustalenie procedur zapisów
Podstawowe korzyści z wdrożenia
systemu HACCP:
Dowodzi on przywiązania firmy do
kwestii bezpieczeństwa żywności;
Pozwala na uzyskanie odpowiedniego
stopnia zaufania konsumentów,
sprzedawców detalicznych i klientów
w branży spożywczej;
Regularne audity pomagają firmie w
efektywnym monitorowaniu systemu
bezpieczeństwa żywności;
Stanowi on dla kupujących, konsumentów,
organów administracji państwowej i
organizacji handlowych potwierdzenie
faktu stosowania przez firmę systemów
kontroli zapewniających bezpieczeństwo
produkcji żywności;
System jest oparty na uznawanych w skali
międzynarodowej normach i dyrektywach
komisji Codex Alimentarius oraz
odpowiednich standardach krajowych.
GLP
GLP
G – Good
L – Laboratory
P – Practice
GLP – Good Laboratory Practice
Dobra Praktyka Laboratoryjna
Czym jest GLP ?
Celem rozwiązań zawartych w GLP
jest promowanie jakości i
wiarygodności uzyskiwanych
wyników badań, zaczynając od
planowania kończąc na zapisach
danych źródłowych i sprawozdań, w
celu prześledzenia toku badania lub
jego całkowitego odtworzenia w
dowolnym momencie
Kiedy ?
GLP w Polsce wprowadza
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
4 czerwca 2003 r. w sprawie kryteriów,
które powinny spełniać jednostki
organizacyjne wykonujące badania
substancji i preparatów chemicznych
oraz kontroli spełniania tych kryteriów.
Normy prawne GLP:
Międzynarodowe:
Decyzja Rady OECD w 1981 roku o
Wzajemnym Uznawaniu Badań, gdzie w
załączniku nr 2 określone zostały zasady GLP
Dyrektywa Rady UE 2004/10/WE stanowiąca o
zasadach GLP
Dyrektywa Rady UE 2004/10/WE stanowiąca o
monitoringu zgodności GLP
Oraz wiele pojedynczych dyrektyw wydanych
ze względu na produkty np.: produkty
mleczne, dodatki do żywności, kosmetyki, itp..
Polskie:
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 4
czerwca 2003 r.
Obowiązuje od 17 czerwca 2003 roku
Znowelizowane przez: Rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2004 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie
kryteriów, które powinny spełniać jednostki
organizacyjne wykonujące badania
substancji i preparatów chemicznych oraz
kontroli spełniania tych kryteriów
Laboratorium pracujące zgodnie
z zasadami GLP:
Zatrudnia personel laboratoryjny, który jest
niezależny od osób kierujących produkcją
żywności
Ma do dyspozycji aparaturę laboratoryjną,
regularnie sprawdzaną i kalibrowaną
Posługuje się metodami analitycznymi,
sprawdzonymi w określonych warunkach
badań międzylaboratoryjnych
Posiada plan pobierania i badania próbek
surowców, półproduktów i produktów gotowych
Przechowuje wyniki badań i zapewnia ich
dostępność w przypadku kontroli zewnętrznej.
Bibliografia:
Kołożyn-Krajewska, Danuta, HACCP
-koncepcja i system zapewnienia
bezpieczeństwa zdrowotnego żywności
(fragmenty)
Charakterystyka systemu HACCP i
zasady jego wdrażania, publikacja Tabor,
Żwirska
www.haccp.net.pl 03.04.2011 r.
www.gfm.com.pl 02.04.2011 r.
www.iso.krakow.pl 31.03.2011 r.
DZIĘKUJĘ
ZA
UWAGE.