Procaryota

–

bakterie

i sinice

Mikroskop świetlny

Morfologia kolonii na podłożu
stałym

Morfologia komórek

bakterii

1.Formy kuliste –

(cocci)

2.Formy

cylindryczne,
wydłużone

3.Formy spiralne

- ziarniak
- dwoinka
- czwórnia

k

- pakietow

iec

Gronkowiec i

paciorkowiec

Laseczki

(Bacillus)

Charakterystyczny wzrost

gramujemnych bakterii E.

coli na agarze Endo

pałeczki

Maczugowce

Wrzecionowce

prątki

,,,,
,,

Przecinkowce

Śrubowce

krętki

Cytologia komórek bakterii

1. Brak jądra – jest

nukleoid

2. Mezosomy zamiast

mitochondrium

3. Tylakoidy zamiast

chloroplastów

4. Ściana komórkowa z

mureiną

5. Plazmidy jako

dodatkowe elementy
genetyczne w komórce

6. Poruszanie za pomocą

RZĘSEK!!!

7. Rybosomy 70S

Trudności w określaniu

kształtu mogą pomóc

rozwikłać barwienia

bakterii

Bakterie mogą być

potencjalnie

patogeniczne tzn.,

że w

nieodpowiednim

miejscu mogą

powodować choroby

Barwienie metodą Grama - schemat

barwienia

1. Fiolet
krystaliczny
2. Płyn
Lugola
3. Etanol
4. fuksyna

Fiolet krystaliczny i fuksyna są barwnikami używanymi w

barwieniu. Dodatkowo używa się odczynników: płynu Lugola i

etanolu.

Barwienie metodą Grama -

mechanizm barwienia

Ze względu na dużą ilość mureiny w ścianie
bakterii

gramdodatnich

etanol

powoduje

zaciśnięcie porów ściany i zatrzymanie kompleksu
barwnego. W ścianie bakterii gramujemnych
barwnik zostaje odpłukany, a fuksyna barwi
komórki na różowo.

+

=

nierozpuszczal

ny kompleks,

zatrzymywany

przez mureinę

Schemat

budowy ściany

komórek

gramdodatnic

h

i

gramujemnych

1. Różnice w ilości peptydoglikanu (mureiny), a tym

samym w grubości ściany

2. Błona zewnętrzna u gramujemnych
3. Kwasy tejchojowe, tejchouronowe i lipotejchojowe u

bakterii gramdodatnich (swoistość immunologiczna)

4. LPS (endotoksyna) i wiele aminokwasów (m. in. D-

alanina, L-liizyna) u bakterii gramujemnych

Sinic
e

1.Komórki

prokariotyczne

2.Nazwa pochodzi

charakterystycznej
sinawej barwy,
powstałej w skutek
maskowania
chlorofilu a przez
inne barwniki –
karoten, fikocjan i
fikoerytrynę w
tylakoidach

3. Substancja zapasowa – skrobia sinicowa
4. Ściany komórkowe wzmocnione kwasem
pimelinowym; otoczka śluzowa na zewnątrz
komórek
5. Sinice wielokomórkowe występują prawie
wyłącznie w formie nici. Wyróżnia się 2 typy
budowy:

trychomowy

pleurokapsalny

Heterocysty

służą do

wiązania azotu

atmosferyczne

go

Rozmnażanie sinic

1.Tylko bezpłciowo
2.Podział nici dzięki nekridium
3.Przez specjalne twory:

- Akinety – jednokomórkowe, przetrwalne, tylko u

form nitkowatych

- Endospory - jednokomórkowe, nieprzetrwalne,

tylko u form jednokomórkowych

- egzospory - jednokomórkowe, rzadkie
- Hormogonia – wielokomórkowe fragmenty

trychomów

Sinice pod mikroskopem

Paulinella

chromatophora

Symbioza z

korzenionóżką– cyjanelle

czyli sinice w roli

chromatoforów

P. chromatophora

- sinica

korzenionóżka

Oscillatoria sp.

Zakwit wód – objaw

eutrofizacji

Anabaena sp.

Aphanizomenon flos-

aquae

Microcystis

aeruginosa

Do roboty!