Bibliografia
• Ustawa z 13 czerwca 2003 o
cudzoziemcach
• http://www.yourpoland.pl/74_cudzoziemcy-
w-polsce.html
• http://www.udsc.gov.pl/pobyt,cudzoziemco
w,na,terytorium,RP,144.html
Cudzoziemcy w Polsce
Za cudzoziemca polskie prawo uznaje
każdego, kto nie posiada polskiego
obywatelstwa.
Cudzoziemcem jest więc obywatel innego
państwa, jak też osoba nieposiadająca
żadnego obywatelstwa (bezpaństwowiec).
Polskie prawo szczegółowo reguluje
zasady i warunki wjazdu oraz pobytu
cudzoziemców na terytorium Polski.
Zasady wjazdu do Polski-obywatele państw UE
Cudzoziemiec – obywatel UE może
wjechać i przebywać na terytorium
Polski do 3 miesięcy na podstawie
ważnego dokumentu
potwierdzającego jego tożsamość
oraz obywatelstwo. Może to być
paszport albo dokument tożsamości
.
Zasady wjazdu do Polski-obywatele państw spoza UE
•
Wjeżdżając na terytorium Polski cudzoziemiec niebędący obywatelem UE musi
posiadać ważny dokument podróży (paszport) oraz ważną wizę, jeżeli jest
wymagana. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wjazd do Polski następuje wyłącznie w
celu tranzytu (czyli przejazdu przez Polskę). Wówczas wystarczy, że cudzoziemiec
będzie dysponował zezwoleniem na wjazd do innego państwa lub zezwoleniem na
pobyt w innym państwie, jeśli są tam wymagane.
Dodatkowe warunki:
•
musi uzasadnić cel i warunki swojego pobytu na terenie Polski
• posiadać wystarczające środki utrzymania na czas pobytu w Polsce, jak i na czas
powrotu do kraju pochodzenia (zamieszkania) lub na tranzyt do państwa trzeciego,
bądź też dysponować dokumentem potwierdzającym możliwość uzyskania takich
środków.
Takim dokumentem może być zaproszenie uzyskane przed przyjazdem do Polski.
Obowiązek udowodnienia posiadania środków utrzymania nie
dotyczy m.in. cudzoziemców przekraczających granicę na podstawie karty
pobytu, wizy Schengen, wizy krajowej w celu wykonywania pracy, wizy w celu
repatriacji.
Zasady wjazdu do Polski-obywatele
państw spoza UE
• Jeśli cudzoziemiec wjeżdża do Polski na podstawie wizy
krajowej musi okazać dokument potwierdzający
posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego lub
odpowiedniego podróżnego ubezpieczenia
medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w
wysokości 30 000 EUR ważnego przez okres
planowanego pobytu w Polsce,
• Cudzoziemiec nie może być uznany za osobę, która
może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego.
obronności i bezpieczeństwa państwa, ochrony i
bezpieczeństwa porządku publicznego lub stosunków
międzynarodowych RP oraz państw członkowskich UE.
Wiza
Wiza jest dokumentem uprawniającym
cudzoziemca do wjazdu na
terytorium Polski lub innych państw
obszaru Schengen, przejazdu przez
to terytorium i pobytu na nim przez
określony czas, w określonym celu i
na określonych warunkach
Wiza krajowa
• Wiza krajowa uprawnia do pobytu na terytorium Polski przez okres
dłuższy niż 3 miesiące, jednak nie dłużej niż przez 1 rok. Wiza krajowa
oznaczona jest symbolem "D".
• Wiza krajowa może zostać wydana m. in. w następujących celach:
turystycznym, odwiedzin, wykonywania pracy , prowadzenia
działalności gospodarczej, odbycia studiów, realizacji zezwolenia
zamieszkania na czas oznaczony, realizacji zezwolenia na osiedlenie
się, a także w celu repatriacji do Polski (tzw. wiza repatriacyjna),w celu
przesiedlenia się, dla członka rodziny repatrianta. Itp.
Wiza krajowa „D” upoważnia do poruszania się po państwach strefy
Schengen przez 3 maksymalnie miesiące w okresie półrocznym
Zasadą jest, że cudzoziemiec powinien opuścić terytorium Polski przed
upływem terminu dozwolonego pobytu określonego w wizie krajowej.
Wizę krajową zamieszcza się w formie naklejki wizowej w dokumencie
podróży (paszporci
e), a w przypadku szczególnym, uzasadnionym
interesem cudzoziemca, na osobnym blankiecie wizowym
.
Wiza Schengen
• Wiza Schengen daje prawo do podróżowania oraz pobytu na terenie
państw wchodzących w skład strefy Schengen
Wizami Schengen są:
• wiza Schengen oznaczona symbolem „C" wydawana przez państwo
strefy Schengen na przejazd przez terytorium państw Schengen (tranzyt)
lub planowany pobyt na terytorium państw Schengen nieprzekraczający 3-
ech miesięcy w dowolnym sześciomiesięcznym okresie, licząc od dnia
pierwszego wjazdu na terytorium państw Schengen;
• tranzytowa wiza lotniskowa oznaczona symbolem „A" (wiza
lotniskowa) uprawniająca do tranzytu przez międzynarodową strefę
tranzytową jednego lub kilku portów lotniczych państw obszaru Schengen.
Wizy lotniskowe wymagane są od obywateli następujących
państw: Afganistan, Bangladesz, Demokratyczna Republika Konga,
Erytrea, Etiopia, Ghana, Iran, Irak, Nigeria, Pakistan, Somalia, Sri
Lanka.
• Wiza Schengen może zostać wydana w następujących celach:
turystycznym; odwiedzin ;wykonywania pracy; prowadzenia działalności
gospodarczej; odbycia studiów; realizacji zezwolenia zamieszkania na czas
oznaczony; realizacji zezwolenia na osiedlenie się, itp.
• Okres pobytu na podstawie wizy Schengen (typu "C") nie może przekroczyć
90 dni w okresie 180 dni – licząc od dnia pierwszego wjazdu do strefy
Schengen.
Wiza Schengen
Wiza Schengen "C" może mieć charakter:
•
wizy jednolitej , która uprawnia do pobytu we wszystkich państwach strefy
Schengen,
• wizy o ograniczonej ważności terytorialnej, która jest ważna na terytorium
jednego lub kilku (ale nie wszystkich) państw strefy Schengen. Taka wiza
wydawana jest w szczególnych przypadkach, np. gdy jest to uzasadnione
interesem danego państwa.
Tranzytowa wiza lotniskowa - "A" jest wydawana w przypadku gdy cudzoziemiec
zamierza udać się z państwa trzeciego, tj.państwa spoza Unii Europejskiej do
innego państwa trzeciego i połączenie lotnicze przewiduje międzylądowanie na
lotnisku w państwie strefy Schengen (np. w Polsce), a cudzoziemiec nie zamierza
opuszczać międzynarodowej strefy tranzytowej lotniska. O tranzytową wizę
lotniskowa muszą się starać wyłacznie obywatele następujących
państw: Afganistanu, Bangladeszu, Demokratycznej Republiki Konga,
Erytrei, Etiopii, Ghany, Iranu, Iraku, Nigerii, Pakistanu, Sudanu i Sri
Lanki. Tranzytowa wiza lotniskowa "A" uprawnia jedynie do wjazdu i pobytu w
międzynarodowej strefie tranzytowej lotniska (nie upoważnia do wjazdu na
terytorium strefy Schengen czy opuszczenia strefy tranzytowej lotniska).
Odmowa wydania wizy
Cudzoziemiec może spotkać się z odmową wydania wizy Schengen, gdy:
• przedstawi fałszywy, podrobiony lub przerobiony dokument podróży (paszport);
• nie przedstawi odpowiednich dokumentów uzasadniających cel i warunki swojego
pobytu;
• nie dostarczy dowodu na posiadanie wystarczających środków utrzymania (środków
pieniężnych) odpowiednich do długości planowanego pobytu oraz środków
pozwalających na powrót do państwa pochodzenia;
• jest uważany za osobę, której obecność stanowi zagrożenie dla porządku
publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego, zdrowia publicznego lub dla
stosunków międzynarodowych któregokolwiek z państw strefy Schengen;
• w przypadkach, gdy ma to zastosowanie - nie dostarcza dowodu na posiadanie
odpowiedniego, ważnego podróżnego ubezpieczenia medycznego;
• poważne wątpliwości budzi autentyczność dokumentów uzupełniających
przedstawionych przez cudzoziemca lub prawdziwość ich treści.
Jeśli decyzja o odmowie wydania wizy Schengen została wydana na granicy przez
komendanta placówki Straży Granicznej, można się od niej odwołać do
Komendanta Głównego Straży Granicznej w terminie 14-u dni od doręczenia tej
decyzji.
Odmowa wydania wizy
• Konsul RP może odmówić cudzoziemcowi wydania wizy krajowej w
następujących wypadkach:
• nieposiadania przez cudzoziemca wystarczających środków utrzymania na
czas trwania planowanego pobytu w Polsce oraz na jego powrót do kraju
pochodzenia (zamieszkania),
• nieposiadania przez cudzoziemca odpowiedniego ubezpieczenia
zdrowotnego;
• gdy, dane cudzoziemca figurować będą w wykazie cudzoziemców, których
pobyt w Polsce jest niepożądany;
• gdy wydanie cudzoziemcowi wizy spowodowałoby zagrożenie dla
obronności lub bezpieczeństwa państwa bądź ochrony bezpieczeństwa i
porządku publicznego albo naruszyłoby interes RP;
• gdy cudzoziemiec nie uzasadni celu planowanego pobytu w Polsce, nie
przedstawi odpowiedniego dokumentu podróży bądź też okaże się, iż w
postępowaniu o wydanie wizy przedstawił fałszywe informacje, zeznał
nieprawdę lub zataił prawdę.
Od wydanej przez konsula RP decyzji o odmowie wydania wizy Schengen lub
wizy krajowej cudzoziemcowi przysługuje prawo złożenia wniosku o
ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten sam organ czyli konsula RP.
Wniosek taki powinien zostać złożony w terminie 7-u dni od dnia
doręczenia cudzoziemcowi decyzji o odmowie wydania wizy.
Wydawanie wizy
• Wizy (zarówno wizę krajową jak i wizę Schengen wydaje lub odmawia i
wydania konsul RP. W szczególnych wypadkach wiza Schengen może być
wydana również przy przekroczeniu polskiej granicy przez komendanta
placówki Straży Granicznej.
Aby otrzymać wizę Schengen na przejściu granicznym, cudzoziemiec musi
udowodnić, że nie mógł wystąpić o nią wcześniej, a w razie konieczności
wykazać, że bezwzględne oraz niemożliwe do przewidzenia powody
uzasadniają konieczność jego wjazdu na terytorium strefy Schengen. W
takim przypadku cudzoziemiec może zostać zwolniony z obowiązku
posiadania ubezpieczenia medycznego, jeśli nie jest ono dostępne na
przejściu granicznym lub przemawiają za tym względy humanitarne.
Wiza Schengen wydana na przejściu granicznym uprawnia do pobytu w
Polsce przez okres nieprzekraczający 15 dni. Może zostać wydana,
jako wiza o ograniczonej ważności terytorialnej(ograniczona do terytorium
jednego lub kilku wybranych państw strefy Schengen)
Jak uzyskać wizę krajową
Cudzoziemiec zainteresowany uzyskaniem wizy krajowej powinien złożyć w polskim
urzędzie konsularnym wniosek na urzędowym formularzu. Formularze wniosków dostępne
są w polskich urzędach konsularnych lub na ich stronach internetowych.
Wniosek składany w polskim konsulacie powinien być wypełniony w języku
polskim lub języku obcym wskazanym przez konsula. Jeśli dokumenty dołączane do
wniosku, sporządzone są w języku obcym, należy dołączyć ich tłumaczenia dokonane przez
polskiego tłumacza przysięgłego.
Wniosek o wizę musi być odpowiednio uzasadniony, tzn. należy uzasadnić cel wjazdu oraz
pobytu w Polsce.
Do wniosku o wydanie wizy krajowej należy dołączyć:
•
aktualną fotografię osoby,
•
paszport ;
•
dokumenty uzasadniające cel wjazdu i pobytu na terytorium Polski,
• dokumenty poświadczające posiadanie lub możliwość uzyskania środków pieniężnych na
pokrycie kosztów utrzymania podczas pobytu w Polsce oraz kosztów powrotu do kraju
zamieszkania (np. wyciąg z rachunku bankowego za okres ostatnich 3-6 miesięcy;
zaproszenie);
•
ubezpieczenie zdrowotne,
•
Jak uzyskać wizę Schengen?
Cudzoziemiec zainteresowany uzyskaniem wizy Schengen powinien złożyć wniosek na
urzędowym formularzu w odpowiednim urzędzie konsularnym, zgodnie z następującymi
zasadami:
• jeżeli cudzoziemiec zamierza podróżować tylko do jednego kraju strefy Schengen, wizę
wydaje urząd konsularny tego kraju, który jest celem podróży;
• jeżeli cudzoziemiec zamierza podróżować do kilku krajów strefy Schengen, wizę wydaje
urząd tego kraju, który jest głównym celem podróży (w przypadkach, w których trudno jest
ustalić ten fakt, decyduje liczba dni pobytu w każdym z krajów – wizę wydaje kraj, w
którym pobyt cudzoziemca ma być najdłuższy);
• jeżeli cudzoziemiec zamierza podróżować do kilku krajów strefy Schengen i żaden z nich
nie jest głównym celem podróży, wizę wydaje urząd kraju, który ma być pierwszym celem
podróży;
•w przypadku tranzytu przez jeden z krajów Schengen, wizę wydaje urząd kraju przez który
przebiega tranzyt;
• w przypadku tranzytu przez kilka krajów Schengen, wizę wydaje urzą kraju pierwszego
wjazdu.
• Formularze wniosków dostępne są w polskich urzędach konsularnych oraz na ich stronach
internetowych.
Jak uzyskać wizę Schengen?
• Wniosek składany w polskim konsulacie powinien być wypełniony w języku
polskim lub języku obcym wskazanym przez konsula. Jeśli dokumenty
dołączane do wniosku, sporządzone są w języku obcym, należy dołączyć
ich tłumaczenia dokonane przez tłumacza przysięgłego.
Wniosek o wizę musi być odpowiednio uzasadniony, tzn. należy uzasadnić
cel wjazdu oraz pobytu w krajach strefy Schengen. Osoba ubiegająca się o
wizę Schengen powinna złożyć wniosek nie wcześniej niż 3 miesiące przed
datą planowanej podróży oraz nie później niż co najmniej 3 tygodnie przed
planowaną podróżą.
Do wniosku o wydanie wizy Schengen należy dołączyć:
• aktualną fotografię osoby, dokumenty uzasadniające cel podróży;
• dokumenty wskazujące miejsce zakwaterowania lub środki na pokrycie
kosztów zakwaterowania;
• dokumenty poświadczające posiadanie lub możliwość uzyskania środków
pieniężnych na pokrycie kosztów utrzymania w strefie Schengen oraz
kosztów powrotu do kraju zamieszkania (np. wyciąg z rachunku bankowego
za okres ostatnich 3-6 miesięcy);
• dokumenty poświadczające posiadanie przez cudzoziemca podróżnego
ubezpieczenia medycznego ważnego na całym terytorium strefy Schengen
oraz przez cały czas pobytu na tym terenie, chyba że cudzoziemiec
posiada ubezpieczenie związane z jego sytuacją zawodową;
• informację, czy cudzoziemiec zamierza opuścić terytorium państwa przed
upływem terminu ważności wizy.
• Osoba ubiegająca się o wizę Schengen płaci opłatę wizową w wysokości
60 EUR. W przypadku dzieci w wieku od lat 6 do poniżej lat 12 opłata
wizowa wynosi 35 EUR.
Z opłaty wizowej zwolnione są następujące osoby:
• dzieci poniżej 6 roku życia;
• uczniowie, studenci, uczestnicy studiów doktoranckich i
towarzyszący nauczyciele;
• które podróżują w celu podjęcia studiów lub udziału w
szkoleniach;
• naukowcy z państw trzecich podróżujący w celu prowadzenia
badań naukowych;
• przedstawiciele organizacji niekomercyjnych (non-profit tj. nie
czerpiących zysku z prowadzonej działalności np. fundacje,
stowarzyszenia nie prowadzące działalności gospodarczej itp.)
w wieku do lat 25 uczestniczący w seminariach, konferencjach,
imprezach sportowych, kulturalnych i edukacyjnych
organizowanych przez takie organizacje.
Przedłużanie wizy
Aby przedłużyć wizę Schengen cudzoziemiec powinien:
wykazać, że z powodu siły wyższej lub względów humanitarnych nie
może opuścić terytorium państw strefy Schengen przed upływem
terminu ważności wizy lub przed końcem wyznaczonego w wizie okresu
pobytu;
lub
przedstawić dowód na istnienie ważnych powodów osobistych
uzasadniających przedłużenie wizy.
Wizę krajową można przedłużyć, gdy za przedłużeniem przemawia ważny
interes (osobisty lub zawodowy) cudzoziemca albo względy
humanitarne, a zdarzenia, które stanowią przyczynę ubiegania się o
przedłużenie wizy wystąpiły niezależnie od woli cudzoziemca i nie
mogły zostać przez niego przewidziane w dniu składania wniosku o
wydanie wizy.
Zaproszenie
Zaproszenie na przyjazd do Polski udzielone cudzoziemcowi może być
dokumentem potwierdzającym posiadanie środków utrzymania
Zaproszenie musi zostać wystawione przez:
• obywatela polskiego mieszkającego w Polsce,
• obywatela UE lub członka jego rodziny mieszkającego w Polsce a
posiadającego prawo pobytu,
• cudzoziemca przebywającego legalnie i nieprzerwanie 5 lat w Polsce lub
posiadającego zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt
rezydenta długoterminowego WE,
• firmę lub inną organizację, która ma siedzibę na terytorium Polski
(organizacją może być polskie stowarzyszenie, fundacja itp.)
Zaproszenie nakłada na osobę zapraszającą cudzoziemca
obowiązek pokrycia wszelkich kosztów związanych z pobytem
cudzoziemca w Polsce, w tym kosztów zamieszkania, utrzymania,
ewentualnego leczenia czy wydalenia cudzoziemca z Polski.
treść zaproszenia
W zaproszeniu zamieszcza się:
• Dane zapraszającego:
– w przypadku osoby fizycznej - imię (imiona), nazwisko, datę i miejsce urodzenia,
obywatelstwo, adres zamieszkania, numer telefonu, rodzaj, serię i numer dokumentu
tożsamości lub
– w przypadku firmy lub organizacji - nazwę, numer REGON (tj. numer statystyczny
nadawany przez polski urząd statystyczny), adres siedziby i numer telefonu;
• Imię (imiona), nazwisko, datę i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwo, adres zamieszkania,
serię i numer dokumentu podróży zapraszanego cudzoziemca oraz stopień pokrewieństwa
z zapraszającym;
• Imię (imiona), nazwisko, datę urodzenia i płeć małżonka oraz dzieci zapraszanego
cudzoziemca, o ile są zapraszani;
• Zobowiązanie się zapraszającego do pokrycia kosztów związanych z pobytem
cudzoziemca, w tym kosztu zakwaterowania i ewentualnego leczenia, kosztu powrotu do
państwa pochodzenia lub zamieszkania lub kosztu tranzytu do państwa trzeciego, które
udzieli pozwolenia na wjazd, oraz kosztów wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• Adres miejsca zakwaterowania zapraszanego cudzoziemca;
• Określenie czasu, na który zapraszający zaprasza cudzoziemca;
• Określenie celu pobytu zapraszanego cudzoziemca;
• Podpis zapraszającego.
Aby zaproszenie było skuteczne musi zostać zarejestrowane w ewidencji
zaproszeń prowadzonej przez organ administracyjny zwany urzędem wojewódzkim,
właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) zapraszającego
.
Legalizacja pobytu w Polsce
Podobnie jak w przypadku przekraczania
polskiej granicy, przepisy polskiego
prawa wprowadzają różne zasady
legalizacji pobytu na terytorium
Polski cudzoziemców – obywateli UE oraz
cudzoziemców – obywateli państw spoza
UE.
Pobyt od 3-ech miesięcy do 5-u lat
Aby przebywać na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące obywatel UE musi
spełniać jeden z następujących warunków:
•jest pracownikiem lub osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Polski (w tej
sytuacji prawo pobytu rozciąga się na członka rodziny przebywającego na terytorium Polski
z obywatelem UE);
•posiada ubezpieczenie zdrowotne albo ma prawo korzystać z opieki zdrowotnej w Polsce i
posiada wystarczające środki pieniężne do utrzymania siebie i członków rodziny na
terytorium Polski (w tej sytuacji prawo pobytu rozciąga się na członka rodziny
przebywającego na terytorium Polski z obywatelem UE);
•studiuje lub odbywa szkolenie zawodowe w Polsce i posiada ubezpieczenie zdrowotne albo
ma prawo korzystać z opieki zdrowotnej w Polsce oraz posiada wystarczające środki
finansowe do utrzymania siebie i członków rodziny na terytorium Polski, tak aby nie
stanowić obciążenia dla polskiej pomocy społecznej (w tej sytuacji prawo pobytu rozciąga
się tylko na jego małżonka i dziecko pozostające na jego utrzymaniu lub na utrzymaniu
małżonka);
•jest małżonkiem obywatela polskiego.
W przypadku, jeżeli pobyt na terytorium Polski trwa dłużej niż 3 miesiące:
•obywatel UE jest obowiązany zarejestrować swój pobyt, a członek rodziny niebędący
obywatelem UE jest zobowiązany uzyskać kartę pobytu członka rodziny obywatela UE.
Niewypełnienie tych obowiązków może skutkować nałożeniem na cudzoziemca kary
pieniężnej (grzywny).
Wnioski o zarejestrowanie pobytu oraz wydanie karty pobytu należy złożyć w polskim
organie administracyjnym zwanym urząd wojewódzki, właściwym według miejsca
zamieszkania cudzoziemca-wnioskodawcy
Pobyt stały
Po upływie 5-u lat legalnego, nieprzerwanego pobytu na
terytorium Polski, obywatel UE nabywa prawo stałego
pobytu. Dotyczy to również cudzoziemców – członków
rodzin obywateli UE, którzy po 5 latach nieprzerwanego
pobytu uzyskają prawo stałego pobytu na terytorium Polski
wraz z obywatelem UE.
Zgodnie z polskim prawem pobyt uważa się
za nieprzerwany, w przypadku, gdy przerwy w nim nie
przekroczyły łącznie 6 miesięcy w roku.
Pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie
przerywa opuszczenie tego terytorium na okres dłuższy niż
6 miesięcy, spowodowane:
• odbyciem obowiązkowej służby wojskowej;
• ważną sytuacją osobistą, w szczególności taką jak: ciąża,
poród, choroba, studia, szkolenie zawodowe,
oddelegowanie, które wymaga pobytu poza tym terytorium
Polski, pod warunkiem, że okres ten jest nie dłuższy niż 12
kolejnych miesięcy.
Pobyt stały
Polskie prawo dopuszcza jednak sytuacje, gdy obywatel UE może nabyć
prawo stałego pobytu w Polsce przed upływem wskazanego 5-o letniego
okresu nieprzerwanego pobytu. Dotyczy to głównie pracowników, lub osób
pracujących na własny rachunek (prowadzących działalność gospodarczą),
które zakończyły wykonywanie pracy lub innej działalności zarobkowej z
następujących przyczyn:
•
osiągnięcia wieku emerytalnego w Polsce (60 lat dla kobiet, 65 lat dla
mężczyzn), jeżeli przedtem przez okres 12 miesięcy wykonywały pracę lub
inną działalność zarobkową na terytorium Polski i przebywały na nim
nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 3 lata;
• trwałej niezdolności do pracy, jeśli przebywały w Polsce nieprzerwanie dłużej
niż 2 lata;
• rozpoczęcia wykonywania pracy lub działalności zarobkowej na terytorium
innego państwa członkowskiego UE, jeśli uprzednio wykonywały pracę lub
działalność zarobkową w Polsce przez okres, co najmniej 3 lat i nadal w
Polsce przebywają i powracają tu, co najmniej raz w tygodniu.
Obywatelowi UE, który nabył prawo stałego pobytu wydaje się na jego
wniosek dokument potwierdzający prawo stałego pobytu.
Legalizacja pobytu w Polsce-
obywatele państw spoza UE
Pobyt do 3-ech miesięcy:
Co do zasady obywatele państw spoza Unii Europejskiej mogą
przebywać legalnie na terytorium Polski przez okres do 3
miesięcy od dnia przekroczenia granicy bez konieczności
spełnienia dodatkowych warunków pobytu.
W tym czasie muszą posiadać ważny paszport oraz ważną
wizą, jeśli taka jest wymagana. Cudzoziemiec nie może
jednak przebywać na terenie Polski dłużej niż przez okres
wskazany w wizie (okres ten może być krótszy niż 3
miesiące). W takim wypadku cudzoziemiec musi opuścić
terytorium Polski przed upływem terminu określonego w
wizie lub terminu ważności wizy, chyba że wcześniej
przedłużył wizę.
Pobyt powyżej 3-ech miesięcy
Aby przebywać na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące cudzoziemiec musi uzyskać
zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony. Uzyskanie takiego zezwolenia będzie możliwe jeśli
cudzoziemiec uzasadni potrzebę przebywania w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Typowymi
przypadkami uzasadniającymi otrzymanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony są między
innymi:
• posiadanie zezwolenia na pracę w Polsce albo pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia
cudzoziemcowi wykonywania pracy, w przypadku, gdy zezwolenie na pracę nie jest wymagane.
• prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce, ale takiej która m. in. przyczynia się do wzrostu inwestycji
lub tworzenia nowych miejsc pracy w Polsce;
•
udział w szkoleniach i stażach zawodowych realizowanych w ramach programów Unii Europejskiej;
•
bycie małżonkiem obywatela polskiego;
•
bycie małoletnim dzieckiem cudzoziemca urodzonym na terytorium Polski, przebywającym na tym
terytorium bez opieki;
• bycie małoletnim dzieckiem cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony,
urodzonym na terytorium Polski;
• posiadanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, udzielone przez inne
państwo członkowskie Unii Europejskiej, oraz zamiar wykonywania pracy lub prowadzenia działalności
gospodarczej w Polsce, albo podjęcia lub kontynuowania studiów w Polsce;
• zamiar podjęcia lub kontynuacji stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich
w Polsce, także w przypadku, gdy cudzoziemiec podjął uprzednio studia na terytorium innego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, które to studia zamierza kontynuować lub uzupełnić na terytorium Polski;
•bycie naukowcem, który przebywa na terytorium Polski w celu prowadzenia badań naukowych na podstawie
umowy zawartej z placówką naukową zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw nauki.
Ponadto zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemiec może
uzyskać także wówczas, gdy:
• zamierza na terytorium Polski podjąć lub kontynuować naukę lub szkolenie
zawodowe;
• ze względu na więzi o charakterze rodzinnym zamierza dołączyć do
zamieszkującego w Polsce obywatela polskiego lub obywatela innego
państwa członkowskiego UE albo z nim przebywać;
• wykaże zaistnienie innych, niż wymienione wyżej istotnych okoliczności
uzasadniających potrzebę przebywania w Polsce.
Każda z wyżej wymienionych okoliczności mogących być podstawą ubiegania
się cudzoziemca o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony powinna
uzasadniać zamieszkanie cudzoziemca w Polsce przez okres dłuższy niż 3
miesiące.
Cudzoziemiec ubiegając się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na
czas oznaczony celem wykonywania pracy, prowadzenia działalności
gospodarczej, studiowania na terenie Polski zobowiązany jest posiadać:
• ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez
ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Polski oraz
• stabilne i regularne źródło dochodu wystarczającego na pokrycie
kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego
utrzymaniu; warunek ten jest spełniony także wtedy, gdy koszty
utrzymania cudzoziemca pokrywa jego członek rodziny zobowiązany do
jego utrzymania, który zamieszkuje legalnie na terytorium Polski;
• wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów utrzymania i
powrotu w przypadku studentów oraz naukowców przebywających na
terenie Polski w związku z realizacją projektu naukowo-badawczego.
Studenci powinni wykazać również, że posiadają zapewnione środki na
pokrycie kosztów studiów.
Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony
Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się cudzoziemcowi na okres
pozwalający mu na realizację celu pobytu na terenie Polski, nie dłuższy jednak niż 2
lata.
W przypadku osób z zamiarem podjęcia lub kontynuacji studiów, nauki lub szkolenia
zawodowego albo wykonywania badań naukowych na terytorium RP, zezwolenie na
zamieszkanie na czas oznaczony może być udzielone na okres nieprzekraczający 1
roku.
Okres, na jaki udziela się zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony członkowi
rodziny cudzoziemca odpowiada okresowi ważności zezwolenia udzielonego
cudzoziemcowi, do którego członek rodziny zamierza przybyć lub przybył w celu
połączenia z rodziną. Wtedy zezwolenie udzielane jest na okres nie dłuższy niż 2 lata.
Małoletniemu dziecku cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na zamieszkanie na czas
oznaczony, udziela się zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na okres do dnia,
do którego udzielono tego zezwolenia jego rodzicowi lub opiekunowi prawnemu.
Cudzoziemiec zobowiązany jest opuścić terytorium Polski przed upływem terminu
ważności udzielonego mu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, chyba że
uzyskał kolejne zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenie na
osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot
Europejskich. W przeciwnym razie może zostać wydalony z Polski z brakiem możliwości
ponownego przyjazdu przez okres od 3 do 5 lat.
Karta pobytu
Cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na zamieszkanie na czas
oznaczony wydaje się kartę pobytu.
Opłata skarbowa za wydanie karty pobytu wynosi 50 PLN. Opłatę tą należy
ponieść wraz z opłatą skarbową za udzielenie zezwolenia na zamieszkanie
na czas oznaczony (łącznie 390 PLN) w kasie urzędu wojewódzkiego lub
przelewem na rachunek bankowy tego urzędu. Numery kont bankowych
poszczególnych urzędów wojewódzkich dostępne są na ich stronach
internetowych.
Karta pobytu, w okresie jej ważności, potwierdza tożsamość cudzoziemca
podczas jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia,
wraz z dokumentem podróży (paszportem), do wielokrotnego przekraczania
granicy bez konieczności uzyskania wizy.
Cudzoziemiec powinien odebrać kartę pobytu osobiście. W przypadku
małoletniego poniżej 13 roku życia odbioru karty pobytu dokonują jego
rodzice lub opiekunowie prawni.
Pobyt stały
Aby legalnie stale przebywać na terytorium Polski cudzoziemiec (który
nie jest obywatelem UE) musi uzyskać:
•
zezwolenie na osiedlenie się, albo
•
zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot
Europejskich (WE).
Zarówno zezwolenie na osiedlenie się, jak i zezwolenie na pobyt
rezydenta długoterminowego WE udzielane jest na czas
nieoznaczony.
Zezwolenie na osiedlenie się wygasa z chwilą otrzymania przez
cudzoziemca zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE.
Cudzoziemcom, którym udzielono zezwolenia na osiedlenie się lub
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE wydaje
się karty pobytu.
Zezwolenie na osiedlenie się
O zezwolenie na osiedlenie może ubiegać się cudzoziemiec, który:
• jest małoletnim dzieckiem cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na osiedlenie
się, urodzonym na terytorium Polski,
• pozostaje w związku małżeńskim z obywatelem polskim, co najmniej 3 lata przed
złożeniem wniosku i bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał
nieprzerwanie na terytorium Polski co najmniej przez 2 lata na podstawie
zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, albo
• jest dzieckiem obywatela polskiego i pozostaje pod jego władzą rodzicielską, albo
przebywał nieprzerwanie na terytorium Polski przez okres nie krótszy niż 10 lat na
podstawie zgody na pobyt tolerowany lub przez okres 5 lat w związku z
uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.
Pobyt na terytorium Polski uważa się za nieprzerwany, gdy żadna z przerw w nim nie
była dłuższa niż 6 miesięcy i nie przekroczyła łącznie 10 miesięcy, chyba że
przerwa była spowodowana jedną z poniższych okoliczności:
• wykonywanie obowiązków zawodowych lub wykonywaniem pracy poza terytorium
Polski, na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się
na terytorium Polski;
• towarzyszenie małżonkowi wykonującemu obowiązki zawodowe lub wykonującemu
pracę poza terytorium Polski, na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego
siedziba znajduje się na terytorium Polski;
•
leczenie cudzoziemca.
Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE
Cudzoziemiec może ubiegać się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego
Wspólnot Europejskich (WE), gdy przebywa na terytorium Polski bezpośrednio przed
złożeniem wniosku, legalnie i nieprzerwanie, co najmniej 5 lat oraz posiada:
• stabilne i regularne źródło dochodu wystarczającego do pokrycia kosztów utrzymania
siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
• ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów
leczenia na terytorium Polski.
Do okresu 5 letniego pobytu, od którego zależy udzielenie zezwolenia na pobyt
rezydenta długoterminowego WE nie zalicza się pobytu cudzoziemca:
•zatrzymanego (np. w areszcie) w celu wydalenia z Polski, w stosunku do którego został
zastosowany środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania Polski lub
pozbawionego wolności na podstawie prawomocnego wyroku;
•
jako pracownika „au pair" albo pracownika sezonowego,
• na podstawie wizy jednolitej pobytowej upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium
Polski w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, ze względu na interes państwa
lub zobowiązania międzynarodowe, wizy pobytowej wydanej w celu podjęcia lub
kontynuowania nauki;
• jako szefa, członka personelu misji dyplomatycznej, kierownika urzędu konsularnego
itp.
W przypadku cudzoziemców przebywających w Polsce na podstawie wizy w związku
zdobywaniem studiów lub szkolenia oraz na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na
czas oznaczony w związku z odbywaniem lub kontynuacją studiów, do 5-letniego
okresu, od którego zależy udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta
długoterminowego WE zalicza się im tylko połowę okresu tego pobytu.
Zezwolenie na pobyt rezydenta
długoterminowego WE
Pobyt na terytorium Polski uważa się za nieprzerwany, gdy żadna z przerw w
nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i nie przekroczyła łącznie 10 miesięcy,
chyba, że przerwa była spowodowana:
• wykonywaniem obowiązków zawodowych lub wykonywaniem pracy poza
terytorium Polski, na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego
siedziba znajduje się na terytorium Polski;
•
towarzyszeniem małżonkowi wykonującemu obowiązki zawodowe lub
wykonującemu pracę poza terytorium Polski, na podstawie umowy
zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Polski;
•
leczeniem cudzoziemca.
Cudzoziemiec posiadający w jednym z państw członkowskich UE zezwolenie
na pobyt rezydenta długoterminowego WE ma prawo do
uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy w innym państwie członkowskim
UE, jeżeli zachodzą okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie w tym
państwie oraz jeżeli posiada on stabilne i regularne źródła dochodu oraz
ubezpieczenie zdrowotne. Dotyczy to również członków rodziny w/w
cudzoziemca.
Karta pobytu
Cudzoziemcowi, któremu udzielono zezwolenia na osiedlenie
się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego
WE wydaje się kartę pobytu.
Karta pobytu, w okresie jej ważności, potwierdza tożsamość
cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia, wraz z
dokumentem podróży (paszportem), do wielokrotnego
przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy do
Polski.
Cudzoziemiec powinien odebrać kartę pobytu osobiście. W
przypadku małoletniego poniżej 13 roku życia odbioru karty
pobytu dokonuje jego rodzic lub opiekun prawny
Obowiązek meldunkowy
•Każdy cudzoziemiec po przekroczeniu polskiej granicy z zamiarem czasowego
pobytu w Polsce jest zobowiązany wykonać obowiązek meldunkowy. Oznacza to,
że cudzoziemiec musi zgłosić w odpowiednim urzędzie (urzędzie miasta lub
urzędzie gminy) adres swojego nowego pobytu w danej miejscowości.
Zgłoszenie powinno być dokonane przez cudzoziemca najpóźniej przed upływem
czwartej doby, licząc od chwili przekroczenia granicy Polski.
Z obowiązku zameldowania się w urzędzie miasta/gminy zwolnieni są
cudzoziemcy przebywający w hotelu, zakładzie udostępniającym lokal
mieszkalny w związku z nauką (np. akademik), leczeniem się (np. szpital,
klinika) lub wypoczynkiem (np. motel, pensjonat). Osoby te wykonują obowiązek
meldunkowy u kierownika zakładu lub uprawnionego pracownika tego zakładu
(hotelu, akademiku, szpitalu, itp) przed upływem 24 godzin od chwili przybycia.
Przedstawienie potwierdzenia dopełnienia obowiązku meldunkowego wymagane
jest między innymi w trakcie procedur związanych z legalizacją pobytu
cudzoziemca, jeżeli przebywa on na terytorium Polski. Niewykonanie przez
cudzoziemca obowiązku zameldowania się stanowi wykroczenie zagrożone karą
ograniczenia wolności, karą pieniężną (grzywny) albo nagany.
Zameldowanie na pobyt do 3 miesięcy
Zameldowania na pobyt czasowy trwający do 3 miesięcy dokonuje
się osobiście w urzędzie miasta (gminy) właściwym ze względu na
miejsce pobytu cudzoziemca, w obecności właściciela lokalu lub innego
podmiotu posiadającego prawo do lokalu, w którym cudzoziemiec
zamierza mieszkać.
Przy zameldowaniu trwającym do 3 miesięcy należy przedstawić:
• ważny dokument podróży (paszport), lub - w przypadku obywatela UE
– inny ważny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo;
• w przypadku cudzoziemca spoza UE: dokument stanowiący podstawę
legalnego pobytu na terytorium Polski (np. wiza, jeżeli jest wymagana,
decyzja o udzieleniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony,
karta pobytu)
• do wglądu dokument potwierdzający prawo do lokalu właściciela lub
najemcy (np. akt własności, umowa najmu, itp).
Należy także podać adres pobytu czasowego oraz zamierzony czas jego
trwania, a także datę przekroczenia granicy.
Zameldowanie na pobyt powyżej 3 miesięcy
Zameldowania na pobyt czasowy przekraczający 3 miesiące dokonuje się w
urzędzie miasta lub urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce pobytu
cudzoziemca na specjalnym formularzu zgłoszenia pobytu czasowego. Na
formularzu tym konieczne jest potwierdzenie faktu pobytu w lokalu mieszkalnym
dokonane przez jego właściciela lub inny podmiot mający prawo do tego lokalu (np.
najemcy). Potwierdzenie powinno nastąpić w formie czytelnego podpisu z
oznaczeniem daty jego złożenia.
Przy zameldowaniu na pobyt czasowy przekraczający 3 miesiące należy
przedstawić:
• ważny dokument podróży (paszport) lub - w przypadku obywatela UE – inny
ważny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo,
• dokument stanowiący podstawę legalnego pobytu na terytorium Polski przez okres
przekraczający 3 miesiące (np. wiza, karta pobytu, decyzja o udzieleniu zezwolenia
na zamieszkanie na czas oznaczony, zaświadczenie o rejestracji pobytu obywatela
UE, karta pobytu członka rodziny obywatela UE, itp)
• do wglądu dokument potwierdzający prawo do lokalu właściciela lub najemcy (np.
akt własności, umowa najmu, itp).
Należy także podać adres zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 3
miesiące wraz z określeniem okresu zameldowania.
Zameldowanie na pobyt stały
Zameldowania na pobyt stały dokonuje się w urzędzie miasta lub urzędzie gminy
właściwym ze względu na miejsce pobytu cudzoziemcy. Zgłoszenie
zameldowania następuje poprzez złożenie specjalnego formularza zgłoszenia
pobytu stałego. Na formularzu tym konieczne jest m. in. potwierdzenie faktu
pobytu cudzoziemca w lokalu mieszkalnym dokonane przez jego właściciela lub
inny podmiot mający prawo do tego lokalu. Potwierdzenie powinno nastąpić w
formie czytelnego podpisu z oznaczeniem daty jego złożenia.
Przy zameldowaniu na pobyt stały należy przedstawić:
•
ważny dokument podróży (paszport) lub - w przypadku obywatela UE – inny
ważny dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo,
•
dokument stanowiący podstawę legalnego pobytu na terytorium Polski (np.
karta pobytu udzielona w związku z wydanym zezwoleniem na osiedlenie się
lub na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, dokument
potwierdzający prawo stałego pobytu obywatela UE, karta stałego pobytu
członka rodziny obywatela UE) -
•
do wglądu dokument potwierdzający prawo do lokalu mieszkalnego właściciela
lub najemcy (np. akt własności, umowa najmu, itp).
Nabycie polskiego obywatelstwa przez cudzoziemców
Polskie prawo przewiduje dwa zasadnicze
sposoby nabycia polskiego obywatelstwa przez
cudzoziemców:
• nabycie obywatelstwa na podstawie decyzji
Prezydenta Polski (nadanie polskiego
obywatelstwa - tzw. naturalizacja). Nadanie
obywatelstwa przez Prezydenta może nastąpić w
związku z legalnym i długotrwałym pobytem
cudzoziemca w Polsce,
• nabycie obywatelstwa przez cudzoziemca
pozostającego w związku małżeńskim z polskim
obywatelem.
Nadanie polskiego obywatelstwa przez Prezydenta RP
Cudzoziemcy długotrwale i legalnie przebywający na
terytorium Polski mogą ubiegać się o nadanie im
obywatelstwa polskiego przez Prezydenta Polski. W
tym celu muszą jednak zamieszkiwać w Polsce, co
najmniej 5 lat na podstawie:
• zezwolenia na osiedlenie się (dotyczy obywateli
państw spoza Unii Europejskiej) albo
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego
Wspólnot Europejskich (dotyczy obywateli państw
spoza Unii Europejskiej) albo
• prawa stałego pobytu (dotyczy obywateli państw
Unii Europejskiej).
Małżeństwo z polskim obywatelem
Prawo polskie przewiduje uproszczony sposób nabycia
polskiego obywatelstwa przez cudzoziemca (kobietę lub
mężczyznę) zamieszkującego na terytorium Polski na
podstawie:
•
zezwolenia na osiedlenie się (dotyczy obywateli państw
spoza Unii Europejskiej) albo
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot
Europejskich (dotyczy obywateli państw spoza Unii
Europejskiej) albo
•
prawa stałego pobytu (dotyczy obywateli państw Unii
Europejskiej)
• jeśli co najmniej 3 lata pozostaje on w związku małżeńskim z
osobą posiadającą polskie obywatelstwo.
Dziękujemy za uwagę