Metody klasyfikacji i
regionalizacji
przestrzennej
TABELA
ZNAKÓW
Justyna Staroń
Anna Matławska
Wojciech Hawrot
Adrian Florczak
Norbert Cabal
Fabregas
Magdalena
Grzegorzewska
Tabela znaków
Znajduje zastosowanie w przypadku
najprostszego podziału zbioru na klasy,
przeprowadzonego na podstawie
niewielkiej liczby cech (dwóch, trzech,
czterech) na wstępnym etapie badania
danego problemu.
Zdefiniowanie macierzy danych
Obliczenie średniej arytmetycznej lub mediany
dla każdej z cech w macierzy
Porównanie kolejnych wielkości liczbowych w
kolumnach ze średnią lub medianą; w przypadku
wartości cechy wyższej od średniej lub mediany
wpisujemy znak plus, a w przeciwnym przypadku
znak minus.
Konstrukcje tabeli wzorcowej dla obserwowanej
liczby cech; wpisujemy w nią wszystkie kombinacje
znaków plus i minus i tworzymy klasy teoretyczne
podziału zbioru elementów.
Przypisanie odpowiednim klasom w tabeli wzorcowej
kolejnych obiektów z macierzy danych; w ten sposób
uzyskuje się poszukiwany podział zbioru na
podzbiory (klasy przestrzenne).
Algorytm
obejmuje:
Interpretacja struktury wydzielonych klas polega na
porównaniu bezwzględnych wielkości cech ze średnią
arytmetyczną lub medianą.
Przykładowo, I klasa typologiczna cechuje
się występowaniem wszystkich cech w
wielkościach powyżej średniej, II klasa -
dominacja cech pierwszej i drugiej wobec
trzeciej poniżej średniej.
• barierę w tej metodzie tworzą: liczba klas
teoretycznych i możliwość ich merytorycznej
interpretacji.
• dla dwóch cech liczba możliwych klas wynosi 4, dla
trzech – 8, dla czterech – 16, dla pięciu – 32.
• w przypadku wzrostu cech w macierzy wyjściowej o
jeden, przyrasta w postępie geometrycznym
liczba klas teoretycznych.
• przeprowadzenie analizy wielozmiennej dla macierzy
niewielkich rozmiarów oznaczałoby zatem
otrzymanie wielu klas pustych lub
jednoelementowych.
• - w metodzie punktowej podział zbioru na części jest
subiektywny, dokonuje się go w zależności od
przyjętego podziału kolumny „suma rang”, w
metodzie tabeli znaków ma on charakter
mechaniczny. Przeprowadza go się odpowiednio do
liczby cech.
Zastosowanie Metody
Tabeli Znaków
W tabeli 1 przedstawiono charakterystykę
zróżnicowania przestrzennego ludności w
wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w
ogóle województw w Polsce w 1986roku.
Obliczono średnie udziały procentowe
ludności w wieku przedprodukcyjnym,
produkcyjnym i poprodukcyjnym.
Następnie porównano kolejne wielkości ze
średnią, wpisując znak plus lub minus.
Po określeniu wszystkich możliwych
kombinacji znaków plus i minus dla trzech
cech w kolejnych klasach zamieszczono
numery odpowiednich województw.
Przedstawiono to w tabeli nr 2.
Dwie klasy okazały się puste: klasa I i VIII.
Pozostałe sześć klas przedstawiono w formie kartogramu
.
• Pierwsza klasa zawiera wyższą od średniej krajowej
liczbę ludności w wieku przedprodukcyjnym i
produkcyjnym (m. in. Elbląskie, Gorzowskie,
Koszalińskie, Legnickie, Olsztyńskie).
• Podobnie scharakteryzowano pozostałe klasy
przestrzenne.
• Województwa silnie uprzemysłowione i
zurbanizowane, o wysokim udziale ludności w
wieku produkcyjnym, znalazły się na kartogramie w
klasach IV i V, a w tabeli nr 2 klasa V i VI.
Runge J., 2006, Metody badań w geografii
ekonomiczno-społecznej- elementy metodologii,
wybrane narzędzia badawcze, Uniwersytet
Śląski, Katowice.
BIBLIOGRAFIA :