MIŁOŚĆ, ZAZDROŚĆ
I POŻĄDANIE:

Funkcje zazdrości seksualnej w
walce o utrzymanie partnera
seksualnego.

Ewa Chludzińska

Adrianna Czekalska

Zazdrość jest nie tylko wpisana w naturę ludzką; jest

ona także najbardziej pierwotną emocją, która dotyka
i przenika każdy aspekt wszystkich relacji
międzyludzkich.

CZYM JEST ZAZDROŚĆ?

Słowo to pochodzi od łacińskiego słowa

zelus, które oznacza zapał, ciepło, żarliwość
lub namiętne pożądanie.

Zazdrość – stan wywołany sytuacją

postrzeganą jako zagrożenie związku lub
pozycji, które mają dla danej osoby wartość.
Stan ten motywuje do podjęcia działania
mającego na celu przeciwdziałanie
zagrożeniu.

O zazdrości seksualnej mówimy wówczas,

gdy zagrożony jest związek seksualny, który
dla danej osoby stanowi wartość.

RÓŻNICA MIĘDZY

ZAZDROŚCIĄ A ZAWIŚCIĄ



Zawiść implikuje chciwość, złośliwość,
wrogość skierowane wobec kogoś, kto
posiada coś, czego ty nie masz.

W przeciwieństwie do zawiści,
zazdrość implikuje lęk przed
utratą na rzecz rywala partnera,
który stanowi dla ciebie wartość.

ODCZYTYWANIE SYGNAŁÓW
ZAZDROŚCI

Zazdrosny partner jest szczególnie wrażliwy

na sygnały niewierności np. rumieniec na
policzkach żony, nowa czysta sukienka.

Jeszcze bardziej wrażliwy jest partner mniej

atrakcyjny.

PARADOKS ZAZDROŚCI

Polega na tym, że wypływa ona z prawdziwej

i głębokiej miłości, a równocześnie może
rozbić najbardziej harmonijny związek.

46% osób stwierdziło, że zazdrość jest

nieuniknioną konsekwencją prawdziwej
miłości.

MITY O ZAZDROŚCI



Zazdrość to twór społeczny



Zazdrość pojawiła się wraz ze
społeczeństwem kapitalistycznym.



Zazdrość to oznaka niskiego poczucia
własnej wartości, niedojrzałości lub zaburzeń
osobowości.



Zazdrość to patologia.

ZAZDROŚĆ – NEGATYWNA
EMOCJA?

Tylko dlatego, że wywołuje emocjonalny ból.

Jej pożyteczne zadanie jednak to radzenie

sobie z realnymi zagrożeniami dla związku.

- zazdrość to adaptacja.

3 PODSTAWOWE FAZY

ZAZDROŚCI

1. Informacja wyjściowa

2. Procedury powtarzające informację

3. Rezultat końcowy

SPIRALA KOEWOLUCYJNA

zazdrość

lepsze

ukrywanie

romansu

większa

wrażliwość

na sygnały

zdrady

oznaki

niewiernoś

ci

CELOWE WZBUDZANIE

ZAZDROŚCI

Kobiety wykształciły strategię celowego

wzbudzania zazdrości poprzez flirtowanie z
innymi mężczyznami w obecności swojego
partnera.



zwracają uwagę partnera na swoją
atrakcyjność



testują swojego mężczyznę (czy mu zależy)



zwiększają zaangażowanie mężczyzny

ZAZDROŚĆ NA MARSIE I

WENUS

Kobiety są bardziej wrażliwe na zdradę

emocjonalną. Decydując się na kontakt
seksualny liczy na zaangażowanie
emocjonalne partnera.

Mężczyźni przywiązują większą wagę do

zdrady fizycznej. Nigdy nie są pewni
swojego ojcostwa.

Wybór Zofii- dylemat dotyczący wyboru

przedkładanej przez nas zdrady -
emocjonalnej lub seksualnej.

ZESPÓŁ OTELLA –

EKSTREMALNA ZAZDROŚĆ

Jest to zazdrość chorobliwa, psychotyczna

lub patologiczna, małżeńska paranoja lub
syndrom zazdrości erotycznej. Może
zniszczyć harmonijny związek i zamienić go
w koszmar. 13% wszystkich zabójstw to
zabójstwa współmałżonka a główna
przyczyna to zazdrość.

TEORIA MNIEJSZEGO ZŁA

2 błędy:

o

Stwierdzenie zdrady, gdy partner jest wierny

CENA NISKA KORZYŚCI DUŻE

MNIEJSZE ZŁO

o

Przekonanie o oddaniu partnera, gdy ten ma
romans

DUŻE RYZYKO WYSOKA CENA

PRZYCZYNY ZAZDROŚCI



zaburzenia erekcji i menopauza u mężczyzn



niezdolność zaspokojenia partnerki



upojenie alkoholowe



spadek popędu seksualnego kobiety



różnice w atrakcyjności

SZOKUJĄCE ODKRYCIA

Odkrycie niewierności rodziców w dzieciństwie

może spotęgować zazdrość w dorosłym
życiu.

ZAZDROŚĆ JAKO GŁÓWNA

PRZYCZYNA PRZEMOCY

FIZYCZNEJ

Przyczyny agresji mężczyzn:



„wyniesione z domu”



„męskie normy agresywności”



patriarchat

U kobiet agresja jest wynikiem obrony przed

zazdrosnym partnerem.

CZY JESTEŚ W GRUPIE RYZYKA?

Wyróżniamy 5 zdań zwykle charakteryzujących

partnerów stosujących przemoc:

1. Twój partner jest zazdrosny i nie chce, abyś

rozmawiała z innymi mężczyznami.

2. Próbuje ograniczyć Twoje kontakty z rodziną lub

przyjaciółmi.

3. Nalega, abyś zawsze mówiła mu, gdzie idziesz i z kim.
4. Obrzuca cię wyzwiskami, aby Cię poniżyć lub

zawstydzić.

5. Nie udziela ci informacji na temat dochodów i

wspólnych oszczędności oraz zabrania dostępu do
nich, nawet gdy o to prosisz.

PRZEMOC JAKO MECHANIZM

ADAPTACYJNY

Służy dwóm celom:



zapobieganiu zdradzie



sprawowaniu kontroli



Prześladowanie jest przejawem
wykształconej psychologii zazdrości i
zaborczości, która ma na celu zatrzymanie
przy sobie partnerki i sprawowanie nad nią
kontroli.



Zazdrość wyzwala w zdradzonym
współmałżonku tak ogromną wściekłość na
partnera lub rywala, która prowadzi nawet do
zabójstwa.

KILKA SŁÓW O ZDRADZIE

o

20-30% kobiet i 30-50% mężczyzn ma co
najmniej 1 romans

o

częstsza zdrada w sercu

o

kobiety mniej otwarte na sex z nieznajomymi

o

różnice w atrakcyjności powodują skłonności
do zdrady

SKALA ATRAKCYJNOŚCI

Na rozwód decydują się częściej te osoby,

które są bardziej atrakcyjne od swoich
współmałżonków.

ZASADA ZMNIEJSZAJĄCEGO

SIĘ ZYSKU

Atrakcyjność mężczyzny wpływa na jego

decyzje dotyczące ilości wysiłku
wydatkowanego na zdobycie partnerki.

Bardziej atrakcyjni mężczyźni – mało czasu z

rodziną, szukanie innych kobiet.

RÓŻNE ROZUMIENIE POJĘCIE
ZDRADY

Kobiety – zdrada to emocjonalne

zaangażowanie

Mężczyźni – zdrada to kontakt seksualny

OSOBOWOŚĆ A SKŁONNOŚĆ

DO ZDRADY

3 cechy:



narcyzm



niski poziom sumienności



wysoki wynik na skali psychotyczności

DLACZEGO KOBIETY

ROMANSUJĄ?



symetryczni mężczyźni



dobra materialne od kochanka



seksowni synowie



partner zastępczy



awans matrymonialny



zabawa

RADZENIE SOBIE Z

ZAZDROŚCIĄ

Kliniczne leczenie – ignoruje fakt, że zazdrość

jest przydatna.

o

Systematyczne odwrażliwianie

o

Rekonstrukcja poznawcza – „szczęśliwy
idiota”

JAK ZAPOBIEGAĆ ZDRADZIE?



okaleczanie narządów płciowych



inwigilacja (śledzenie)



zaspokajanie partnera



manipulacja emocjonalna



obniżanie wartości rywali



tłumienie i wzbudzanie zazdrości



lojalność a ułuda Concorde’a

MĄDROŚĆ EMOCJONALNA

- wykorzystanie zazdrości dla dobra związku.


Istnienie miłości pomiędzy partnerami może,

jak na ironię, zależeć od ciągłej obecności
zagrożenia ze strony rywali oraz od
zazdrości, którą oni wywołują.