DOPING

Pod pojęciem DOPING znamy dwie

definicje:

• Doping w sporcie oznacza aplauz,

zagrzewanie zawodników do sportowej
walki. Wyraża się w wielu formach: oklaski,
okrzyki, śpiewy, wywieszanie transparentów,
wymachiwanie flagami, koszulkami,
szalikami, uderzanie w bębny, granie na
trąbkach, meksykańska fala itd. Doping ten
ma bardzo pozytywny wpływ na wydolność
organizmu, motywuje i dopinguje człowieka
do rywalizacji i większego wysiłku a co za tym
idzie do lepszych osiągnięć.

Druga definicja:

• Doping wydolnościowy – sztuczne podnoszenie

wydolności fizycznej i psychicznej zawodnika
metodami wykraczającymi poza normalny,
"naturalny" trening, choć w praktyce granica
między dopingiem i treningiem jest często bardzo
trudna do ustalenia. Ogólnie za doping uważa się
metody medyczne, potencjalnie szkodliwe dla
zdrowia, które zostały oficjalnie zabronione.

• Doping jest często szkodliwy dla zdrowia, czasami

może wywołać kalectwo lub śmierć, szczególnie jeśli
jest stosowany nieostrożnie, bez naukowych
podstaw.

• W sporcie amatorskim oraz w większości dyscyplin

uprawianych zawodowo stosowanie dopingu
karane jest dyskwalifikacją, odebraniem medalu
lub zakazem udziału w zawodach sportowych - na
pewien czas liczony w miesiącach lub latach.

• Istnieją jednak zawodowe dyscypliny sportowe, w

których nie istnieje kontrola antydopingowa (np.
zawodowy boks amerykański, zawodowa kulturystyka).
Doping stosowany do własnych, prywatnych celów, np.
przez osoby uprawiające sport rekreacyjnie nie jest w
większości krajów świata zabroniony, aczkolwiek
zabroniony jest handel określonymi grupami związków
chemicznych.

• Zwalczaniem dopingu na świecie zajmuje się

Światowa Komisja Antydopingowa

Klasyfikacja środków dopingujących i

metod dopingu

KLASY ŚRODKÓW DOPINGUJĄCYCH
A. Środki pobudzające – stymulanty
• min. amfetamina, efedryna, kokaina
B. Narkotyczne środki przeciwbólowe
• min. morfina, petydyna
C. Środki anaboliczne
1.Steroidy anaboliczne – androgenne
• min. nandrolon, stanozolol, testosteron
2. Inne środki anaboliczne np.klenbuterol
D. Środki moczopędne
• min.furosemid, hydrochlorotiazyd
E. Hormony peptydowe i glikoproteinowe
• min.Gh, ACTH, EPO

Klasyfikacja środków dopingujących i

metod dopingu

Metody dopingu
• A. Doping krwią ( EPO )
• B. Manipulacje farmakologiczne,

chemiczne i fizyczne

• C. Doping genetyczny

Klasyfikacja środków dopingujących i

metod dopingu

Środki zabronione w niektórych
dyscyplinach sportu
• Alkohol
• Marihuana
• Środki miejscowo znieczulające
• Kortykosteroidy ( oprócz stosowania

miejscowego)

• B – adrenolityki ( np.propranolol,

atenolol)

Etyczne aspekty dopingu

Należy zdawać sobie sprawę, że doping jest:
- sprzeczny z regulaminem MKOL i przepisami
federacji sportowych,
- oszustwem,
- łamaniem podstawowych zasad etycznych sportu i
walki FAIR-PLAY,
- okłamywaniem samego siebie i innych,
- fałszowaniem wyników sportowych, ,
- zniewagą wobec innych zawodników,
- sprzeniewierzeniem zaufania rodziny, przyjaciół,
klubu i kraju,
- rzuceniem hańby na cały związek sportowy i na jego
członków,
- czynnikiem demoralizującym, pozbawiającym sport
funkcji wychowawczej,
- sprzeczny z kodeksem cywilnym, może więc
pociągać sankcje karne.

- Niektórzy zwolennicy stosowania dopingu w naszym
sporcie twierdzą, że "doping nie jest wcale groźny”, a
nawet wskazany dla zawodników najwyższego wyczynu,
wysoko wytrenowanych, byle był pod kontrolą lekarską.

- Ostatnio pojawiły się
również głosy o
konieczności legalizacji
stosowania dopingu i
nawet organizowana
igrzysk i mistrzostw dla
tych, którzy stosują
środki farmakologiczne
jako "niezbędny
element treningu".

• Inni uważają, że używanie środków farmakologicznych

to tylko jedna z form postępu przenikającego do
współczesnego sportu. Świat zaakceptował
wprowadzanie do sportu osiągnięć
technicznych (np. nawierzchni tartanowych na
bieżni, czy tyczki z włókien szklanych), które
znacznie podniosły możliwości osiągnięć na
zawodach. Rodzi się pytanie, czy opinia publiczna
uzna - jak tego chcą niektórzy - za dopuszczalne
stosowanie przez sportowców środków
farmakologicznych dla zwiększenia ich wyczynowości.
Odpowiedź jest jednoznaczna - nie uzna.

• Nie zmienią się też kryteria moralne i nie będą

uznawane rekordy zdobyte za pomocą dopingu.

• Współczesne tendencje w sporcie polegają na

dążeniu do wiarygodnych osiągnięć, stąd
konieczne jest wzajemne zaufanie między
zawodnikami, kibicami i opinią publiczną oraz
przekonanie o "czystych" metodach treningu
i walki sportowej.

• Etyka sportowa, a więc ogół norm moralnych i

zasad postępowania przyjętych i obowiązujących
w środowisku, ma swoje podstawy w etyce
społecznej. Ogromne zmiany, dokonujące się w
ostatnim czasie w moralności i poczuciu
odpowiedzialności naszego społeczeństwa mogą
wpływać na sytuacje w sporcie.

Zdrowotne aspekty dopingu

• Wszystkie te środki mają działanie uboczne, nawet stosowane w

małych dawkach. Lekarze od lat wypowiadają się, że doping jest
niebezpieczny. Pomimo tych ostrzeżeń tysiące młodych ludzi
brało i bierze środki anaboliczne.

• Możemy wymieniać bardzo wiele skutków. Najbardziej zauważalne

są zewnętrzne, np. powiększenie się porów, nasilenie się lub
pojawienie trądziku, rozstępy widoczne przez szybki przyrost
masy mięśniowej, czasem łysienie.

• Jednak wszystkie te skutki, dające nieprzyjemne efekty wizualne,

nie są tak naprawdę niebezpieczne dla zdrowia. Tymczasem
sterydy działają nieporównywalnie groźniej w obrębie zmian
wewnętrznych. Pod wpływem ich wysokich dawek przez dłuższy
okres czasu zarówno kobiety, jak i mężczyźni wykazują niezwykle
agresywne zachowanie. Rezultatem jest utrata przyjaciół, zapędy
niszczycielskie i niemożność kontrolowania własnego zachowania.

• Kolejnym efektem psychicznym jest uczucie

depresji. U mężczyzn występuje również tzw.
feminizacja. Nadwyżka testosteronu łatwo
aromatyzuje do żeńskiego hormonu płciowego,
estrogenu, powodując wystąpienie niektórych
cech żeńskich jak: tworzenie się piersi
(ginekomastia), skłonność do odkładania
tłuszczu i niezwykle miękkie mięśnie.
Zazwyczaj ma to miejsce po przerwaniu cyklu,
gdy poziom męskiego androgenu jest niski
i łatwo przeważa estrogen.

• Stosowanie sterydów anabolicznych/androgenicznych

zwiększa ryzyko choroby serca. Sterydy podnoszą poziom
cholesterolu w ustroju co powoduje zgrubienie ścianek
naczyniowych i ostatecznie może być zagrożeniem dla życia.

Innymi niepożądanymi czynnikami
mogącymi sprzyjać chorobom serca są
stres, wysokie ciśnienie krwi i
gwałtowny wzrost masy ciała.
Kolejne zagrożenie to ginekomastia -
nienormalne powiększenie jednego lub
obu sutków u mężczyzny. Zazwyczaj
spowodowana bywa zachwianiem
równowagi hormonalnej. Jeżeli atleci
stosują sterydy jeszcze przed
osiągnięciem docelowego wzrostu,
najprawdopodobniej nie osiągną go już
nigdy. Większość anabolików
bezpowrotnie zamyka proces wzrostu
kości.
Niektóre sterydy wykazują szkodliwy
wpływ również na funkcjonowanie
nerek. Podstawowym zadaniem nerek
jest filtrowanie i wydalanie
toksycznych produktów. Jeżeli
zażywasz „prochy”, twoje nerki są po
znacznie większym obciążeniem niż
normalnie.

• Przy użyciu sterydów może nastąpić zniszczenie

wątroby. Zespół zwany Peliosis Hepatis jest rzadki, ale
stanowi poważne zagrożenie dla życia gdyż zazwyczaj
wykrywany jest zbyt późno.

• Testosteron i inne sterydy mogą spowodować

wzmocnienie systemu odpornościowego i niewrażliwość
na choroby wirusowe. Ciało może się uzależnić od tego
czynnika i musi się uodparniać na nowo gdy jego dopływ
zostanie przerwany. Oprócz tego mogą spowodować
zanik jąder i wstrzymanie spermatogenezy. Niepokojące,
odczuwalne objawy to również bóle głowy, bóle brzucha
połączone nieraz z wymiotami, biegunką.

• Większość sterydów spowoduje magazynowanie wody i

elektrolitów w mięśniach wywołując obrzmienie tkanki.
To zazwyczaj powoduje, że skóra wygląda na spuchniętą
i obrzmiałą a serce zmuszone jest do większego wysiłku.

Aspekty medyczne dopingu

• Negatywne skutki dopingu

a) Zmiany Hormonalne
b) Niszczenie struktury wątroby
c) Powiększenie sutek
d) Zarost
e) Łysienie
f) Odkładanie tłuszczy
g) Podwyższone ciśnienie krwi
h) Zahamowanie wzrostu
i) Trądzik
j) Rozstępy
k) Pobudzona Agresywność

• Stosowanie anabolików zwiększa również prawdopodobieństwo

przerostu i ryzyko wystąpienia raka prostaty. Czy człowiek marzący o
budowie atlety, zadaje więc sobie pytanie - czy warto?...Bowiem
wszystkie one prowadzą do groźnych następstw zdrowotnych,
zaburzeń psychicznych, zapaści i śmierci.

• Oprócz przykrych następstw utraty zdrowia, środki dopingujące

wprowadzają fałszywe wartości, które wypaczają piękno sportu.
Zarówno sportowiec, jak i wiele innych amatorów nie odniesie
sukcesu tylko dlatego, że bierze środki dopingujące. Osiągnięcia
sportowe, zdrową sylwetkę możemy uzyskać dzięki cechom
genetycznym, systematycznym treningom, właściwą dietą i
odpowiednim odpoczynkiem.