SYSTEMY INFORMATYCZNE
ZARZĄDZANIA
Prof. zw. dr hab. inż. Celina M.
Olszak
Modele SIZ
Systemy dziedzinowe
Systemy informacyjno-decyzyjne
Zintegrowane systemy informatyczne zarządzania
(MRP II, ERP)
Systemy zarządzania relacjami z klientami (CRM)
Systemy zarządzania łańcuchem dostaw (SCM)
Systemy zarządzania przepływem pracy
(workflow)
Systemy elektronicznego przesyłania danych
(EDI)
Systemy zarządzania treścią (CMS)
Systemy automatyzacji prac biurowych i
administracyjnych
E-biznes
Systemy dziedzinowe
Systemy klasy MRP II i ERP
Systemy CRM
Systemy SCM
BI
Najważniejsze systemy informatyczne zarządzania
SYSTEMY DZIEDZINOWE
Techniczne
przygotowanie
produkcji
Planowanie
produkcji
Gospodarka
materiałowa
Zatrudnienie
i place
Gospodarka
wyrobami
gotowymi
Gospodarka
środkami
trwałymi
Finanse
i księgowość
Cechy systemów dziedzinowych
Różnorodność tematyczna
Duża ilość danych we/wy
Szczegółowość opisu transakcji
Duża dokładność danych
Duża wiarygodność danych
Stosunkowo proste algorytmy przetwarzania danych
Budowa systemu dziedzinowego
Baza danych
Dane we
Dane wy
Algorytm
przetwarzania
danych
System technicznego
przygotowania produkcji
(Dawca podstawowych normatywów opisujących
wyroby i procesy produkcyjne)
Opis i aktualizacja kartotek
konstrukcyjno-technologicznych wyrobów
(normatywy materiałowe,
operacje technologiczne
asortyment
operacje kontrolne
operacje transportowe)
System planowania produkcji
(Odbiorca podstawowych normatywów opisujących
wyroby i procesy produkcyjne)
-
Określenie planu asortymentowego produkcji
- Ustalenie kolejności i terminów wykonania produkcji
według faz technologicznych
- Bilansowanie zadań ze zdolnością produkcyjną
- Ustalanie potrzeb w zakresie materiałów, narzędzi, robocizny
- Ustalanie limitów materiałowych
System gospodarki materiałowej
Prowadzenie ewidencji materiałów i
przedmiotów nietrwałych
Analiza kosztów zużycia materiałów i
przedmiotów nietrwałych
Analiza realizacji zamówień
System zatrudnienie i place
Ewidencja zatrudnienia
Badanie czasu pracy, obliczanie
wynagrodzeń
Rozliczanie kosztów robocizny
Gospodarka wyrobami gotowymi
Ewidencja
ilościowo-
wartościowa
wyrobów
gotowych
Rozliczanie
braków i
produkcji w toku
Kontrola
wykonania
produkcji
Gospodarka środkami trwałymi
Ewidencja środków trwałych
Rozliczanie czasu pracy maszyn i
urządzeń
Planowanie i rozliczanie remontów
System finansowo-księgowy
Planowanie kosztów własnych
Kalkulacja kosztów
Sprawozdawczość finansowa
Poziom
złożoności
czas
SIK
SWD
SE
EIS
BI
Modele
danych,
interface
Bazy danych,
algorytmy
przetwarzania
Wnioskowanie
,
baza wiedzy
Raportowanie
,
wizualizacja
danych
Odkrywanie wiedzy,
analizy
wielowymiarowe
hurtownie danych
Rozwój systemów analityczno-decyzyjnych
S I K
Pierwsze systemy wspomagające
procesy podejmowania decyzji w
organizacji (lata 70-te)
Wykorzystywanie złożonych
algorytmów przetwarzania danych
Generowanie informacji
optymalizacyjnych, analitycznych
Adresowane dla kadry kierowniczej
średniego szczebla zarządzania
Budowa SIK
Baza danych
i SZBD
Dane we
Dane wy
Złożone algorytmy
przetwarzania
danych
SWD
Wspomaganie problemów słabo
ustrukturalizowanych
Wykorzystywanie modeli danych
Selektywne dostarczanie informacji
Przyjazny interfejs (user friendly interface)
Przeznaczone dla kierownictwa średniego i
wyższego szczebla zarządzania (lata 80-te)
GSWD (większa grupa osób uczestniczy w
wymianie poglądów)
Struktura SWD
SZBD
SZBM
Interfejs
Baza danych
Baza modeli
M. strategiczne
M. taktyczne
M. operacyjne
Różne
interfejsy i
style
interakcji
Gotowe modele lub
tworzone we
własnym zakresie
Systemy ekspertowe
Umożliwiają rozwiązywanie
problemów rozmytych, słabo
ustrukturalizowanych,
nienumerycznych
Wspomagają raczej wąskie dziedziny
(medycyna, bankowość, finanse)
Interakcja z użytkownikiem w języku
quasi- naturalnym
Struktura SE
Baza wiedzy (fakty, reguły),
Moduł wnioskowania (dedukcyjny program
wyprowadzający wnioski z faktów
przechowywanych w bazie wiedzy),
Moduł pozyskiwania wiedzy (program
sterujący interakcjami z ekspertem lub
inżynierem wiedzy, od którego pobierana
jest wiedza),
Moduł objaśniający (umożliwiający
użytkownikowi zadawanie pytań typu:
dlaczego, jak, wyjaśnij),
Interfejs (interakcja w języku quasi
naturalnym).
Ekspert dziedzinowy
Inżynier wiedzy
Interfejs
Baza danych
M. pozyskiwania
wiedzy
Baza wiedzy
M. wyjaśniania
M. wnioskowania
Interfejs
Użytkownik
BUSINESS INTELLIGENCE
Hurtownia
danych
Hurtownia
danych
OLAP
(On-line Analytical
Processing)
OLAP
(On-line Analytical
Processing)
DATA
MINING
DATA
MINING
Zmiana sposobu
pracy
z informacją
Zmiana sposobu
pracy
z informacją
• Inteligentna eksploracja danych,
• on-line wielowymiarowe analizy danych
• prezentacja danych w rożnych układach
Hurtownia danych
Tematycznie zorientowany, spójny,
uporządkowany w czasie i niezmienny
zbiór danych utworzony na podstawie
istniejących heterogenicznych baz danych oraz
danych pozyskanych z zewnętrznych,
rozproszonych źródeł , dający przekrojowy
obraz (np. działalności przedsiębiorstwa) w celu
lepszego wykorzystania informacji do
wspomagania procesów decyzyjnych
Zastosowania Business
Intelligence
Analiza wspierająca sprzedaż uzupełniającą i
dodatkową
Segmentacja i profilowanie klientów
Analiza ważności parametrów
Analiza czasu przetrwania klienta
Analiza lojalności klienta i odejścia klienta do
konkurencji
Analiza i ocena zdolności kredytowej
Wykrywanie oszustw
Optymalizacje logistyczne
Prognozowanie rozwoju strategicznych procesów
biznesowych
Analiza
i
ocena
funkcjonowania
serwisów
internetowych
Analiza zawartości Internetu – Web farming
FUNKCJE BI
Planowanie
strategiczne
Planowanie
strategiczne
Poprawa
relacji z klientami
Poprawa
relacji z klientami
Analiza procesów
wewnętrznych
i sprawności operacyjnej
Analiza procesów
wewnętrznych
i sprawności operacyjnej
Analiza zyskowności
produktów
Analiza zyskowności
produktów
Kontroling
i rachunkowość
Kontroling
i rachunkowość
Liderzy wyznaczający standardy
i kierunki rozwoju BI
Cognos (aplikacje: Cognos Impromptu,
PowerPlay, Scenario, 4Thout, Decision
Stream)
Business Objects (Webintelligence)
Infomedia (Columb Controlling)
MicroStrategy
SAP (SAP KM, mySAP BI)
Hogart
Microsoft (MS SQL Server)
Bariery w tworzeniu BI
Kultura
organizacji
Kultura
organizacji
Brak odpowiedzialnych
za problem zarządzania wiedzą
Brak odpowiedzialnych
za problem zarządzania wiedzą
Brak odpowiednich
technik informatycznych
Brak odpowiednich
technik informatycznych
Brak czasu,
brak motywacji
Brak czasu,
brak motywacji
Bariery poznawcze
Bariery poznawcze
Konkurencja
między pracownikami,
działami
Konkurencja
między pracownikami,
działami
Niedostateczna
świadomość korzyści
Niedostateczna
świadomość korzyści
Zintegrowane SIZ
Rodzaje integracji
Fizyczna
Aplikacji
Biznesowa
Wymiana danych, protokołów
komunikacyjnych
Współdziałanie systemów na różnych
platformach sprzętowo-programowych
Scalanie i koordynacja procesów
biznesowych z udziałem TI
Przykłady ZSIZ
CIM (Computer Integrated
Manufacturing)
MRP (Material Requirement
Planning)
MRP II (Manufacturing Resource
Planning)
ERP (Enterprise Resource Planning)
Architektura CIM
Komputerowo wspomagane obliczenia
inżynierskie i symulacje (Computer Aided
Engineering – CAE)
Komputerowo wspomagane projektowanie
(Computer Aided Planning – CAP)
Komputerowo wspomagane wytwarzanie
(Computer Aided Manufacturing – CAM)
Komputerowo wspomagane zapewnienie jakości
(Computer Aided Quality Assurence -CAQA)
MRP
Planowanie potrzeb
materiałowych
Śledzenie stanu zapasów magazynowych
i takie ustawienie ich ilości, aby
czas ich składowania był jak najkrótszy,
przy jednoczesnym
zachowaniu ciągłości produkcji
MRP II
Planowanie potrzeb materiałowych i
produkcyjnych w zamkniętej pętli produkcyjnej
Standard MRP II opracowany przez Amerykańskie
Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami
Planowanie biznesowe
Planowanie produkcji i sprzedaży
Harmonogramowanie plan produkcji
Planowanie potrzeb materiałowych
Planowanie zdolności produkcyjnych itp..
Wybrane
funkcje
ERP
MRP II
Procedury finansowe:
- Rachunek kosztów
- Rachunkowość zarządcza
- Kontroling
Warianty systemów MRP II
Minimalny
Rozwinięty
Zaawansowany
System wspomaga
przynajmniej funkcję
planowania
sprzedaży,
zarządzania popytem,
planowania zasobów
produkcyjnych oraz
planowania zdolności
produkcyjnych
Dodatkowo system
wspiera
harmonogramowanie
spływu produkcji,
zarządzanie
stanowiskami
roboczym
Posiada narzędzia
pomiarów i symulacji
System wspiera
zarządzanie zmianami
konstrukcyjnymi,
zarządzanie remontami,
jakością, serwisem.
Jest zintegrowany z
CAD/CAM i modułami
finansowymi
Cechy systemów MRP II
Kompleksowość funkcjonalna (obejmowanie
wszystkich sfer działalności firmy)
Budowa modułowa (pozwalająca na etapowe
instalowanie i wdrażanie systemu)
Zaawansowanie merytoryczne (złożoność
systemu)
Wysoki stopień integracji procedur i danych
(wewnątrz danych modułów, jak i między
modułami)
Orientacja procesowa (system przygotowany do
kompleksowej obsługi procesów gospodarczych, a
nie struktur organizacyjnych)
Cechy systemów MRP II (cd.)
Znaczna parametryzacja systemu (pozwalająca
na dostosowanie do charakterystyki firmy)
Skalowalność (zdolność do zwiększania zakresu
funkcjonalnego systemu)
Otwartość na otoczenie informatyczne
Znaczna niezależność od platformy sprzętowej
(wymagania sprzętowe jednak bardzo wysokie
Wysoka niezawodność pracy systemu
Wysokie koszty zakupu systemu
Złożone i długie wdrażanie systemu
Przykłady systemów MRP II
SAP R3, R4
Baan IV
MFG/Pro
Oracle applications,
Promis S/4
Max
IFS Applications
Teta_C
Systemy Zarządzania Relacjami z Klientami
(Customer Relationship Management -
CRM)
Zakres systemów CRM:
Pozyskiwanie potencjalnych klientów,
Obsługa cyklu sprzedaży,
Utrzymywanie więzi z klientami,
Serwis i doradztwo,
Badanie satysfakcji klientów i nowych
potrzeb.
Architektura CRM
Baza danych
Hurtownia danych z OLAP i data
mining
Rozwiązania sprzętowe, jak: Call
center, bezprzewodowe
połączenia
Platformy do tworzenia CRM
Małe firmy
Średnie firmy
Duże firmy
MS ACCESS
MS SQL
Serwer
Oracle Serwer
DB2
Electronic Data Interchange- EDI
Przesyłanie standardowo
ustrukturalizowanych danych o
transakcjach handlowych w
elektronicznym formacie
Transfer danych
odbywa się przez
łącza elektroniczne
Struktura
i format danych
są precyzyjnie zdefiniowane
Rodzaje EDI
Wymiana danych zorientowana na
informacje (wymiana katalogów cen,
danych technicznych itp.),
Wymiana danych zorientowana na
transakcje (transfer faktur, zleceń
zakupów, dowodów dostaw),
Elektroniczne przesyłanie środków
pieniężnych (komunikaty o przesłanych
środkach finansowych),
Interakcyjna wymiana danych typu
„pytanie-odpowiedź” (np. rezerwacja
miejsc)
Obszary zastosowań EDI:
Obrót handlowy
Administracja
Służba zdrowia
Logistyka wojskowa
Poczta
Transport
Turystyka
EDIFACT
(Standard dla Administracji, Handlu i
Transportu)
Zalety EDI
Szybkość przekazu i przetwarzania
informacji,
Redukcja kosztów (ograniczenie zużycia
papieru, zmniejszenie liczby wprowadzania
danych, przyśpieszenie obiegu informacji
itp.
Eliminacja bariery językowej (szerokie
stosowanie kodów międzynarodowych),
Poprawa relacji z klientem i parterami
handlowymi (rozwój więzi i porozumień,
handlowych i logistycznych)
Internetowe rozwiązania dla
EDI
Z użyciem e-mail (stosowane protokoły:
S/MIME, PGP/MIME),
Web-EDI (wykorzystywanie www, protokołu
HTTP oraz protokołu ochrony danych SSL,
XML/EDI (XML – umożliwia takie
zdefiniowanie dokumentu, że może być on
automatycznie przetworzony i wyświetlony
przez przeglądarkę internetową)
Systemy zarządzania łańcuchem dostaw
(Supply Chain Management –SCM)
Globalizację
Odpowiedź na:
Szeroką kooperację
Zintegrowane
struktury
gospodarcze
W systemach
ERP nie przewidziano
współpracy pomiędzy
firmami
Są
uzupełnieniem
ERP
Systemy zarządzania łańcuchem dostaw
(Supply Chain Management –SCM)
Zintegrowana logistyka rozszerzona o
udział dostawców i odbiorców w całym
procesie
Zapewniają klientom i parterom handlowy
bezpośrednią komunikację oraz szybszą
wymianę informacji
Przykłady SCM
Oracle – Oracle E-business Suite,
SAP – mySAP SCM,
BAAN (iBaan for SCM)
Pozwalają na zdefiniowanie:
klientów,
dostawców,
parterów oraz
pracowników
Rdzeniem SCM
jest wspólna
baza danych
Cechy systemu Oracle E-business Suite
Ujednolicony model danych (pozwalający
zdefiniować wszystkich uczestników łańcucha
wartości)
Łatwy dostęp do informacji (dostarczanie wielu
gotowych modeli do użycia)
Globalność (wszystkie informacje skonsolidowane,
system obsługuje wiele walut, języków itp.)
Przystosowalność (konfigurowanie aplikacji do
potrzeb klienta)
Otwartość (łatwa integracja z innymi aplikacjami
firmy Oracle)
Moduły SCM w Oracle E-business Suite
1. Rozwijanie produktu
(Umowy projektowe,
rozlicznie projektu,
zarządzanie
zasobami projektu)
2. Zaawansowane
planowanie
(zamówienia, zapasy)
3. Pozyskiwanie
(surowców,
zakupów,
płatności)
4. Wytwarzanie
(dyskretne procesy,
produkcja potokowa
Harmonogramowanie produkcji
zarządzanie jakością)
5. Wypełnianie
zleceń
(wycena, transport)
Dziękuję za uwagę