Najważniejsze zmiany w

Wytycznych Resuscytacji 2010 w stosunku

do Wytycznych 2005 Europejskiej Rady Resuscytacji

I. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS)

MGR L. PIETRZYK

• W dniu 18 października 2010 r.

Europejska Rada Resuscytacji
(www.erc.edu) opublikowała
Wytyczne Resuscytacji 2010,

I. Podstawowe zabiegi

resuscytacyjne (BLS)

• Podstawowe zabiegi resuscytacyjne

(BLS – basic life support) to działania
podejmowane najwcześniej - często
przez świadków zdarzenia bez
przygotowania medycznego.

Dyspozytor pogotowia ratunkowego

• powinien być przeszkolony w zakresie

zbierania informacji od osób wzywających
pomocy zgodnie z protokołem 

skierowanym

na rozpoznawanie stanu przytomności i
jakości oddychania poszkodowanego.

• Stwierdzenie braku oddechu lub

niewłaściwego toru oddechowego w
zestawieniu z brakiem przytomności
powinny skutkować wdrożeniem właściwego
protokołu związanego z nagłym
zatrzymaniem krążenia (NZK).  

Wszystkie osoby udzielające

pierwszej pomocy, niezależnie od

stopnia wyszkolenia

• powinny wykonywać uciśnięcia klatki

piersiowej u poszkodowanych z
zatrzymaniem krążenia.

Kluczową interwencją, na którą Wytyczne
nadal kładą nacisk, jest wysoka jakość
wykonywania uciśnięć klatki piersiowej.

Osoby przeszkolone

powinny

wykonywać uciśnięcia klatki piersiowej i
wentylację

w sekwencji 30:2

.

U dorosłych dobrej jakości uciski klatki
piersiowej powinny osiągnąć głębokość

minimalnie 5 cm i nie więcej niż 6 cm

,

przy częstotliwości

co najmniej 100 na

minutę

.

Jeżeli akcję prowadzą osoby wyszkolone,
obowiązujący jest schemat 30 uciśnięć klatki
piersiowej: 2 oddechów ratowniczych.

W przypadku osób nieprzeszkolonych
sugeruje się stosowanie telefonicznego instruktażu
i rezygnację z oddechów.

Podczas resuscytacji krążeniowo-
oddechowej (RKO) zachęca się do
stosowania sprzętu pozwalającego na
uzyskanie natychmiastowej informacji
zwrotnej dla ratowników na temat
jakości prowadzonej RKO.
Dane gromadzone w tych
urządzeniach mogą być użyte w celu
monitorowania i poprawy jakości
wykonywania RKO, jak również
dostarczają informacji zwrotnych dla
ratowników

Maksymalne monitorowanie

• Kapnografia
• Pulsoksymetria
• Gazometria
• Echokardiografia

• II. Elektroterapia: automatyczne

defibrylatory zewnętrzne (AED),
defibrylacja

1. Podkreśla się potrzebę wczesnego, nieprzerwanego

wykonywania uciśnięć klatki piersiowej.

2. Znacznie większy nacisk kładzie się na

minimalizowanie przerw w uciskaniu klatki piersiowej
bezpośrednio przed, jak i po defibrylacji.

3. Zaleca  się kontynuowanie uciskania klatki
piersiowej w trakcie ładowania defibrylatora.

4. Podkreśla się rolę natychmiastowego ponownego

podjęcia uciskania klatki piersiowej po wykonanej
defibrylacji. Defibrylacja powinna być wykonana
z przerwaniem uciskania klatki piersiowej
na okres nie dłuższy niż 5 sekund.

5. Nadal najważniejsze jest bezpieczeństwo

ratownika.
Wytyczne zwracają uwagę,
że zagrożenie dla ratownika podczas
defibrylacji jest bardzo małe, szczególnie
gdy ma założone rękawiczki. Obecnie
kładzie się nacisk na szybkie
sprawdzenie bezpieczeństwa w celu
zminimalizowania przerwy przed
defibrylacją.

6. Podczas leczenia

zewnątrzszpitalnego
zatrzymania krążenia, w czasie
gdy defibrylator jest
przygotowywany, podłączany i
ładowany, zespoły pogotowia
ratunkowego powinny zapewnić
wysokiej jakości RKO, ale nie
jest już zalecane rutynowe
prowadzenie zdefiniowanego
okresu RKO (np. 2 lub 3 minut)
przed oceną rytmu i
defibrylacją. 

7. Można rozważyć zastosowanie do trzech

defibrylacji pod rząd, gdy zatrzymanie
krążenia w rytmach do defibrylacji
wystąpi podczas cewnikowania serca lub we
wczesnym okresie pooperacyjnym po
zabiegach kardiochirurgicznych.

Strategia trzech wyładowań może być również
zastosowana jako wstępne postępowanie
w zauważonym zatrzymaniu
krążenia, gdy pacjent jest już podłączony do
defibrylatora manualnego.

Zachęca się do dalszego rozwoju
programów AED – istnieje
potrzeba dalszego
rozpowszechniania
automatycznych defibrylatorów
zewnętrznych zarówno
w miejscach publicznych jak
i  miejscach zamieszkania.

• Zaawansowane zabiegi

resuscytacyjne (ALS – advanced life
support) podejmowane są przez
wykwalifikowany personel medyczny

Do najistotniejszych zmian należy zaliczyć:
• zalecenie maksymalnego zmniejszenia

przerw w uciśnięciach klatki
piersiowej podczas wszelkich interwencji
ALS, w tym nieprzerwane stosowanie
masażu serca podczas ładowania
defibrylatora,

• podawanie leków dożylnie lub doszpikowo,

jeśli niemożliwe jest uzyskanie wkłucia
dożylnego; niezalecane jest podawanie
dotchawicze lekó

• podkreślanie znaczenia wnikliwej

obserwacji i możliwie
najwcześniejszego reagowania na
pogorszenie stanu zdrowia pacjenta,
w celu niedopuszczenia do
wewnątrzszpitalnego zatrzymania
krążenia,

• możliwość zastosowania trzykrotnej

defibrylacji bez przerwy na masaż serca,
jeśli stwierdzone zostanie migotanie komór
lub częstoskurcz komorowy bez tętna
(podczas cewnikowania serca lub po
operacjach kardiochirurgicznych),

• podanie 1mg adrenaliny (następnie ew. co 3-

5 min czyli co drugi cykl) po trzeciej
defibrylacji i uciśnięciach klatki piersiowej

• podawanie amiodaronu zalecane jest w

dawce 300 mg, po trzeciej defibrylacjI

• nie polecane jest stosowanie atropiny u

osób z asystolią lub czynnością
elektryczną bez tętna,

• zwiększenie roli kapnografii

w celu monitorowania
skuteczności intubacji,
z jednoczesnym
zmniejszeniem roli wczesnej
intubacji (chyba, że wykonują ją
osoby doświadczone),

• podkreślenie istotności leczenia

zespołu poresuscytacyjnego,

• stosowanie terapeutycznej

hipotermii

u chorych, u których po
zatrzymaniu krążenia wystąpiła
śpiączka.

• Zabiegi resuscytacyjne u dzieci cechuje określona

specyfika.

W kontakcie z małym pacjentem ratownik często ma
wątpliwości, a ocena czynności życiowych jest
trudniejsza. Decyzję o rozpoczęciu CPR należy rozpocząć
nie później niż w 10 sekund po zatrzymaniu krążenia.
Ocena tętna w tym czasie jest u takich pacjentów wysoce
problematyczna, nawet przy profesjonalnym
przygotowaniu medycznym.

• Jeśli ratownik nie ma pewności, czy u niemowlęcia lub

dziecka doszło do zatrzymania krążenia, może włączyć
do badania pomiar tętna (tylko jeśli jest pewny techniki
wykonania), jednak zasadniczo należy skoncentrować
się na innych oznakach życia. Tętno można badać na
tętnicy szyjnej (u dzieci), ramiennej (u niemowląt) lub
udowej (u dzieci i niemowląt).

• CPR u dzieci należy wykonywać

w stosunku 30:2 (ratownicy
przedmedyczni, ew. ratownicy
medyczni działający w
pojedynkę) lub 15:2 (ratownicy
medyczni), a jeżeli ratownik nie
jest w stanie/ nie chce prowadzić
wentylacji usta-usta, może
ograniczyć się do samego
masażu.

• Uciśnięcia klatki piersiowej powinny być

wykonywane dwoma palcami (jeden
ratownik), lub kciukami po objęciu klatki
piersiowej (>1 ratownik). Zalecana
częstotliwości wynosi

100-120/min.

Podkreśla się właściwą jakość uciśnięć - na

głębokość co najmniej 1/3 wymiaru
przednio-tylnego klatki piersiowej
dziecka (ok. 4cm u niemowląt, ok.
5cm u dzieci), z
koniecznością całkowitego
zwolnienia nacisku pomiędzy
uciśnięciami.

• Według wytycznych 2010, można użyć AED dla

dorosłych (automatyczny defibrylator
zewnętrzny) u dzieci powyżej 1 roku życia, ale
zarówno u młodszych jak również w przypadku
dzieci do lat 8 zalecane jest zmodyfikowanie
energii do 50-75 J. Dopuszczalne są defibrylatory
jednofazowe, ale zalecane dwufazowe.
W razie potrzeby istnieje możliwość
zastosowania rurki intubacyjnej z mankietem o
odpowiedniej średnicy, jednakże jeśli podczas
manewru intubacji ucisk na chrząstkę
pierścieniowatą upośledza wentylację lub też
utrudnia samą intubację, można go
zmodyfikować albo z niego zrezygnować. W
przypadku intubacji wskazana jest kapnografia.